Kritiek Greenwald op anti-democratische Britse monarchie

Natuurlijk is monarchie flauwekul. Maar operette kan leuk zijn. En mensen amuseren. Dan heeft monarchie een functie. Het moet niet te serieus genomen worden. Het kan fout gaan in de vermenging van ernst en luim. Het is of het een of het ander. Dus laat monarchie amusement of macht zijn. Maar niet allebei tegelijk.

De Nederlandse monarchie heeft weinig formele macht, maar veel informele macht. Dat ligt niet alleen aan de hermelijnvlooien, gladstrijkers, jaknikkers en hielenlikkers die zich in een geconditioneerde reflex als konijnen naar een lichtbak op de monarchie richten. De monarchie verdedigt ook het eigenbelang. De politiek probeert de macht van de monarchie langzaam af te breken. Modernisering wordt dat genoemd. 

In een kritisch stuk voor The Intercept gaat de Braziliaans-Amerikaanse onderzoeksjournalist, advocaat en activist Glenn Greenwald helemaal los in zijn kritiek op de Britse maatschappij die hij als uitermate archaïsch ervaart. Dit in reactie op de afwikkeling van het protest van zijn partner David Miranda die in augustus 2013 bij een overstap negen uur op de luchthaven Heathrow werd ondervraagd. Greenwalds achterliggende kritiek is de dubbelzinnigheid van het Britse en Amerikaanse establishment dat het berispend opneemt voor niet-westerse journalisten en dissidenten in verre landen, maar de eigen journalisten al gauw als terroristen of medeplichtigen (accomplices) aan terrorisme brandmerkt. Hij beschrijft de Britse politiek cultuur als volgt:

The political elite of that country cling desperately to 17th century feudal traditions. Grown adults who have been elected or appointed to nothing run around with a straight face insisting that they be called “Lord” and “Baroness” and other grandiose hereditary titles of the landed gentry. They bow and curtsey to a “Queen”, who lives in a “palace”, and they call her sons “Prince”. They embrace a wide range of conceits and rituals of a long-ago collapsed empire. The wig-wearing presiding judge who issued this morning’s ruling equating journalism with terrorism is addressed as “Lord Justice Laws” (he can be seen here).

None of this behavior bears any relationship to actual reality: it’s as though the elite political class of an entire nation somehow got stuck in an adolescent medieval fantasy game. But the political principles of monarchy, hereditary entitlement, rigid class stratification, and feudal entitlement embedded in all of this play-acting clearly shape the repressive mentality and reverence for state authority which Her Majesty’s Government produces. That journalism disliked by the state can be actually deemed not just a crime but “terrorism” seems a natural by-product of this type of warped elite mindset, as does the fact that much of the British press led the way in demanding that the Guardian’s journalism be criminalized (not unlike how many members of the American media have become the most devoted defenders of the NSA and have taken the lead in demonizing the journalistic transparency brought to that and other government agencies).

Foto: Poster Duck Soup (1933) van Le McCarey met de Marx Brothers in Freedonia.

Assange 1000 dagen zonder aanklacht opgesloten. Past dat een rechtsstaat?

Julian Assange viert vandaag een bedenkelijk jubileum. Hij zit 1000 dagen zonder aanklacht ‘opgesloten’. Wat betekent dat-ie niet vrij is in z’n bewegingen en voor 100% met de transparantie-organisatie WikiLeaks bezig kan zijn. De juridische strijd en z’n asiel in de Ecuadoriaanse ambassade in Londen binden hem financieel, fysiek, organisatorisch en intellectueel. Het ondermijnen van z’n doelmatigheid is de opzet van de VS. Zoals de VS twee weken geleden de partner van Glenn Greenwald op Heathrow door de Britse veiligheidsdienst 9 uur liet vasthouden. Reden was niet een dreiging van terrorisme en evenmin intimidatie, maar het duidelijk maken aan kritische onderzoeksjournalisten dat ze zich bezig dienen te houden met hun eigen veiligheid en dat van hun bronnen. Dat kost tijd. Zodat ze afgeleid worden van hun onderzoek en minder doelmatig kunnen zijn.

Hoe triest is het dat iemand 1000 dagen zonder aanklacht opgesloten zit? Wat zegt dat over de rechtsstaten Zweden, VS en VK die dat in gang hebben gezet? Op 7 december 2010 werd Assange met eigen medewerking gearresteerd in Engeland. Aanleiding was een arrestatiebevel van Interpol dat niet om politionele redenen, maar onder politieke druk tot stand kwam. Dit leidde tot een Europees arrestatiebevel dat de Zweedse aanklaagster Marianne Ny deed uitgaan. Voor het onderzoek naar een overtreding die alleen Zweden kent en een maximale boete van 545 euro heeft. Als genadeklap blokkeerden Amerikaanse betaalmaatschappijen zonder juridische grond WikiLeaks zodat het 95% van haar inkomsten verloor. Beroep was niet mogelijk.

Sinds herfst 2010 hebben Assange, zijn advocaten en de Ecuadoriaanse regering herhaaldelijk aangeboden om Assange via een videoverbinding te laten getuigen in het Zweedse politie-onderzoek of hem onder garantie van de Zweedse regering naar Zweden te laten reizen. Dat laatste werd op onjuiste gronden door de regering-Reinfeldt geweigerd en over het eerste logen Zweedse aanklagers dat het niet mogelijk was. Leden van de conservatieve Zweedse regering, zoals minister van Buitenlandse Zaken Carl Bildt, hebben nauwe banden met de neo-conservatieven en het militaire apparaat van de VS. President Obama is niet krachtig genoeg om over die schaduwen heen te springen. Zweden en de VS hebben er belang bij om de zaak tegen Assange aan te laten slepen. Ze hebben geen argumenten om ‘m te veroordelen. Hun doel is de effectiviteit van WikiLeaks verminderen. Nu al 1000 dagen lang. Nederland dat zou kunnen bemiddelen laat het gebeuren.

Britse persvrijheid onder druk. The Guardian gaat over grenzen

De ontwikkelingen rond het NSA-spionageschandaal volgen elkaar op. Het is een strijd voor de persvrijheid geworden. Werkt The Independent samen met de Britse overheid met de opzet om Edward Snowden en de journalisten waarmee hij samenwerkt in een kwaad daglicht te stellen? Gisteren publiceerde de Britse krant een artikel over een afluisterpost in het Midden-Oosten. Het suggereerde de informatie van Snowden te hebben gekregen: ‘information on its activities was contained in the leaked documents obtained from the NSA by Edward Snowden‘. Da’s zo omzichtig geformuleerd dat het de mogelijkheid openlaat dat de informatie niet van Snowden, maar van de Britse overheid of veiligheidsdienst GCHQ kwam. Da’s precies wat Glenn Greenwald in z’n Guardian-column met een reactie van Edward Snowden in antwoord op The Independent beredeneert.

Ondersteunend voor de samenwerking met de Britse regering is dat The Independent geen updates of reacties in antwoord op de beschuldigingen gaf. Politiek verslaggever Oliver Wright ontkende in een tweet (‘not leaked or ‘duped’ into publishing today’s front page story by the Government‘) dat de regering naar The Independent had gelekt of ‘gedupeerd‘ was, maar uitleg in welke richting de bron dan wel gezocht moest worden gaf Wright niet. Als het Edward Snowden noch de Britse regering was, wie zou de bron dan wel kunnen zijn?

In een andere ontwikkeling liet The Guardian gisteravond weten dat het gaat samenwerken met de New York Times. Maar enkel en alleen voor artikelen over de Britse veiligheidsdienst GCHQ. In een achtergrondartikel citeerde het een verklaring voor de reden: ‘In a climate of intense pressure from the UK government, the Guardian decided to bring in a US partner to work on the GCHQ documents provided by Edward Snowden‘. Door de zware druk van de regering-Cameron die zich uitte in de bijna 9 uur-lange detentie van Greenwalds partner David Miranda op Heathrow en de inbeslagname van zijn computerbestanden ziet The Guardian zich genoodzaakt om de verslaggeving over de GCHQ via de Times uit te besteden en in New York te concentreren.

Britse persvrijheid staat onder druk. Als een Keystone Kops kan Scotland Yard nieuwsmedia binnenvallen en documenten in beslag nemen. En journalisten intimideren. De samenwerking van de Guardian en de Times is daarom op te vatten als een nederlaag voor de Britse persvrijheid. Maar ook als nederlaag voor de Guardian zelf. Vanwege de vanouds hechte banden met de Amerikaanse overheid vertrouwde Snowden de Times niet en liet ze buiten de media die hij documenten toespeelde. Tot nu toe zijn de onthullingen geconcentreerd in The Guardian, de Washington Post, het Braziliaanse O Globo en Der Spiegel. Maar nood breekt wetten. Zo tekent zich een analogie af met nationale veiligheidsdiensten die bij de buurman spioneren omdat er juridische beperkingen zijn om dat bij zichzelf te doen. De globalisering van de journalistiek maakt dat nieuwsmedia nu per onderwerp de meest tolerante plek zoeken om staatsdwang te ontlopen en in vrijheid onderzoek te doen.

Foto: Keystone Kops. Filmstill 1912-1917.

Voorzitter Nobelcomité: heeft VK de mensenrechten geschonden?

De Noor Thorbjørn Jagland is secretaris-generaal van de Raad van Europa, politicus voor de Noorse Arbeiderspartij, oud-premier  en voorzitter van het Noorse Nobelcomité dat jaarlijks de Nobelprijs voor de Vrede uitreikt. Hij schreef gisteren een brief aan de Britse minister van Binnenlandse Zaken Theresa May.  Hij waarschuwt de Britse regering dat het door de detentie van Glenn Greenwalds partner David Miranda in Heathrow en de door de regering geëiste vernietiging van harde schijven van The Guardian mogelijk artikel 10 inzake de vrijheid van meningsuiting van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden heeft geschonden. Thorbjørn Jagland vraagt minister May om opheldering.

Foto : Schermafbeelding van brief Thorbjørn Jagland aan de Britse minister Theresa May, 22 augustus 2013

Spionage: VS en VK voeren publiciteitscampagne tegen zichzelf

Hoe verhouden de controlestaat en de democratie zich tot elkaar? Jakob Appelbaum probeert een antwoord te formuleren. Is het omdat mensen in de veiligheids-industrie als machines afgesteld zijn? En zich weinig aantrekken van grondwet of wetsbescherming. Maar geldt dat dan ook voor ministers, presidenten, minister-presidenten en leidende politici? Gedragen ze zich ook als machines? Hoe kunnen we die machines stoppen?

De Britse regering heeft met de detentie van David Miranda het omgekeerde bereikt van wat het beoogde. Het probeerde afschrikking te zaaien, maar oogstte motivatie om te handelen. Iedereen die zich betrokken voelt bij burgerrechten staat nu op scherp over de gedragingen van de Britse politie en regering. En de VS die aan de touwtjes trekt. Steeds minder burgers vertrouwen de Amerikaanse en Britse regering nog op hun woord. Ze hebben het vertrouwen verspeeld dat ze tot nu toe vanzelfsprekend kregen. Dat vertrouwen is weg.

Als ze voortaan over ‘terroristen‘ of ‘dreigingen’ praten, dan wordt niet meer voetstoots aangenomen dat de beweringen kloppen. De Britse regering handelde bizar, dictatoriaal en wereldvreemd door computers van The Guardian te vernielen met informatie van Snowden erop terwijl het wist dat die informatie elders opgeslagen was. Welk doel dient dat? Intimidatie, vastgelopen en tegenstrijdig beleid of machteloze woede over de onthullingen van wetsovertredingen door overheden die niet gestopt kunnen worden? Journalistiek in westerse landen staat onder druk. Ook de democratie staat onder druk. Hoe kunnen de burgers hun krachten bundelen om Barack Obama en zijn trawanten een halt toe te roepen? Die handelen als houten klazen zonder geweten.

Foto: Eric Robot, Captain Richards, 1929.

Britse regering eist stopzetting onthullingen door The Guardian

In een verbazingwekkend artikel beschrijft Guardian-hoofdredacteur Alan Rusbridger hoe z’n krant door de Britse regering onder druk wordt gezet. Daarmee treedt het de persvrijheid met voeten. Hij vertelt hoe The Guardian een maand geleden door de regering-Cameron werd gesommeerd te stoppen met de publicatie van geheime documenten: ‘You’ve had your fun. Now we want the stuff back.’ Als de Guardian niet meewerkte dan zou de regering juridische stappen zetten om publicatie te stoppen. In een absurde episode werden in de kelder van The Guardian door de overheid harde schijven van computers vernietigd die van Edward Snowden afkomstige informatie bevatten. Nutteloos. Bekend was dat de informatie op vele plekken opgeslagen is.

Rusbridger meent dat publicaties niet meer te stoppen zijn omdat The Guardian niet aan Londen gebonden is. Paradoxaal is de bescherming van journalisten in de VS onder de First Amendment beter gegarandeerd. Nu werkt The Guardian al veel vanuit New York. Journalist Glenn Greenwald is gevestigd in Brazilië. Filmmaakster Laura Poitras zit nu in Berlijn. De regering-Cameron begrijpt de werking van internet en journalistiek niet. Rushbridger: ‘I explained to the man from Whitehall about the nature of international collaborations and the way in which, these days, media organisations could take advantage of the most permissive legal environments.’  Media-organisaties zoeken de juridisch meest tolerante plekken voor hun gevoelige werk.

Zover is het door de druk van de regering-Obama gekomen. Persvrijheid is ook in westerse landen geen vanzelfsprekendheid meer. Organisaties worden juridisch bedreigd. Kritische journalisten worden gehinderd, moeten op hun stappen letten en zich electronisch optimaal beveiligen. Anderen worden ontmoedigd om tegen de wens van de Amerikaanse regering, of tegen de wil van andere regeringen die door de VS onder druk worden gezet. Zoals bleek uit het geval Evo Morales of uit de aanhouding van David Miranda op Heathrow.

Het kabinet Rutte zwijgt tot nu toe over de NSA-onthullingen. Oppositiepartijen zouden van het kabinet de garantie af moeten dwingen dat het niet zoals de Britse regering de persvrijheid opzij zet. In dit concrete geval, is het mogelijk dat iemand als Miranda, Poitras of Greenwald op Schiphol op stil verzoek van de VS urenlang wordt vastgehouden en ondervraagd? Mogelijk werkt het ontmoedigingsbeleid in Nederland al. Opvallend is dat er vanuit de Nederlandse media nog geen enkele onthulling naar buiten is gekomen. Mede doordat de toegang tot geheime bronnen niet georganiseerd is. Maar optimistisch gedacht, voor straks moet het mogelijk zijn. Daar moet Rutte nu naar gevraagd worden. De persvrijheid moet opnieuw veroverd worden.

Wie gaf opdracht partner Greenwald in Londen te ondervragen?

Update: Vele commentaren zijn uiterst kritisch over de detentie van Miranda die niet volgens de richtlijnen wordt gezien. Michelle Stanistreet ziet er namens de National Union of Journalists grof wetsmisbruik in. Ook Amnesty International is afwijzend omdat de detentie van Miranda onwettig en ongerechtvaardigd was. Hier een update van reacties. Onder wie David Anderson, de Britse toezichthouder op de terrorismebestrijding. 

Onder het mom van terrorisme doen overheden wat ze willen. Zo werd gisteren de Braziliaanse partner David Miranda van de Amerikaanse journalist Glenn Greenwald die de onthullingen van Edward Snowden naar buiten bracht op een vlucht van Berlijn naar Rio de Janeiro in transit op het Londense Heathrow bijna negen uur ondervraagd door Britse veiligheidsbeambten. Onder verwijzing naar de Terrorism Act van 2000. Miranda’s laptop, telefoon en DVD’s werden ingenomen. Onduidelijk is of en wanneer hij deze bezittingen terugkrijgt.

Op geen enkele manier is Miranda ooit met terrorisme in verband gebracht. Volgens Glenn Greenwald werden Miranda ook geen vragen gesteld over zijn terroristische activiteiten waarvoor-ie formeel ondervraagd werd, maar over de activiteiten van Greenwald en andere Guardian-journalisten. Dit is in strijd met de persvrijheid. Nog onduidelijk is wie de opdracht gaf om Miranda te ondervragen. Dat wordt nog uitgezocht.

Greenwald werd in Rio de Janeiro door een Britse veiligheidsbeambte gebeld toen Miranda’s ondervraging drie uur aan de gang was. Hij schakelde vervolgens advocaten van The Guardian in en de Braziliaanse ambassade. Deze protesteerden, maar kregen geen toegang tot David Miranda. Zelfs de Braziliaanse ambassadeur niet.

Greenwald ziet er in zijn Guardian-column pure intimidatie van de Britse en Amerikaanse regering in. Hij vergelijkt het gedrag van de Britse overheid met de Maffia die nog een ethische code had om familieleden van tegenstanders met rust te laten. Dat deden de Britten gisteren overduidelijk niet: ‘Even the Mafia had ethical rules against targeting the family members of people they felt threatened by. But the UK puppets and their owners in the US national security state obviously are unconstrained by even those minimal scruples.’

Het onder valse voorwendsels vasthouden van David Miranda en z’n ondervraging over de werkwijze van Greenwald en andere journalisten past in een patroon van staatsterrorisme. Met name de regering-Obama maakt zich er schuldig aan door iedereen die kritisch is over het regeringsbeleid hard aan te pakken. Zoals klokkenluiders en journalisten. Met juridische middelen of door afschrikking. Mogelijk is Miranda op initiatief van de VS ondervraagd. Zoals Europese landen onlangs onder druk van de VS het vliegtuig van de Boliviaanse president Evo Morales toegang tot hun luchtruim ontzegden. Waarom laten Europese landen zich ringeloren door de VS en wanneer durven ze in het openbaar afstand te nemen van een VS die wild om zich heen slaat?