Rechtlijnigheid tot in het graf is het beeld dat viruswaanzinnigen van zichzelf schetsen. Houden ze dat vol tot het bittere einde?

Er is wat voor te zeggen om de ernst van de COVID-19 pandemie te bagatelliseren. Het is weliswaar een onwetenschappelijke mening die anderen in gevaar brengt, maar tot het einde volgehouden kan daar nog enig respect voor opgebracht worden.

Dat komt overeen met het exotische buitenbeentje die zich doodhongert voor een hoger doel. Dan zit er een methode in de waanzin. Beredeneerd vanuit de realiteit van alledag is het onnozel, maar vanuit een parallelle werkelijkheid logisch in zichzelf. Ondanks de verstandsverbijstering roept het toch ook respect op vanwege de zelfopoffering tot het bittere einde.

Rechtlijnigheid tot in het graf is het beeld dat antivaxers, complotdenkers en viruswaanzinnigen van zichzelf schetsen. Ze zien zichzelf als frontsoldaten in de strijd tegen de leugenpers, de dominante overheid, belangengroepen achter de schermen  (George Soros, Bill Gates) en de manipulatie van de waarheid. Ze ontkennen de ernst van de COVID-19 pandemie en als die dan toch blijkt te bestaan en vele doden eist, dan kunnen ze op straffe van het verlies van hun geloofwaardigheid niet meer op hun schreden terugkeren. Als ze getroffen worden door het COVID-19 virus waarvan ze de mortaliteit schaamteloos hebben ontkend, dan verloochenen zichzelf door zich te laten vaccineren.

Dwarsdenken of politiek opportunisme gaat over in schijnheiligheid als degenen die zich in de publiciteit hebben geprofileerd door te ageren tegen vaccinatie en die de ernst van de pandemie ontkennen zich zouden laten vaccineren. De keuze is aan Willem Engel, Lange Frans, Doutzen Kroes, Karel van Wolferen, Ab Gietelink, Geert Wilders, Thierry Baudet en al die complotdenkers die in 2020 op sociale media tegen de ernst van COVID-19 hebben geageerd. Kiezen ze als het erop aankomt voor hun geloofwaardigheid?

De macht die de ernst van de pandemie ontkent zorgt als eerste voor zichzelf als de dreiging dichtbij komt. In het geval van president Trump, juridisch adviseur Rudy Giuliani of andere naaste medewerkers van Trump die besmet waren met COVID-19 zorgden ze ervoor dat ze de beste behandeling kregen die gewone burgers ontzegd werd. Dat is niet alleen paradoxaal, dat is ethisch verwerpelijk gedrag.

Trump naaste medewerkers zullen als eersten gevaccineerd worden voor een pandemie waarvan ze de ernst in de openbaarheid al 10 maanden in twijfel trekken. Terwijl ze al sinds februari 2020 beseffen dat het ontkennen van de ernst van de pandemie een leugen is en uitsluitend een narratief dat om partijpolitieke redenen is opgetuigd. Nu staan ze vooraan voor een vaccin tegen een dreigende pandemie waarvan ze ontkend hebben dat die kwalijker is dan een griepje. Waar ze zich evenmin voor laten vaccineren. Deze mensen verdienen geen respect. Hoewel ook zij vermoedelijk gegijzeld werden door de waanzin van Trump en zijn handlangers. Ze hadden ontslag moeten nemen of nu het vaccin weigeren omdat ze verkondigen dat de dreiging van COVID-19 vaccinatie niet noodzaakt.

Trumps schijnheiligheid is immens. Voor wie het nog niet wist, zijn daden en woorden zijn in flagrante tegenspraak met elkaar. Zelden wordt de laakbaarheid van de macht zo duidelijk aangetoond in de reactie van Trump en zijn kornuiten die met de beste behandeling en een vroege vaccinatie eersteklas voor zichzelf zorgen tegen een pandemie waarvan ze de ernst ontkennen. Hun viruswaanzin wordt er warempel zowat menselijk van.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Members of White House staff to get early access to coronavirus vaccine’ van Felicia Sonmez enJosh Dawsey voor The Washington Post, 14 december 2020.

Open brief van ‘Vele Amsterdammers uit de creatieve sector’ neemt Halsema in bescherming en gaat voorbij aan de feiten

Open brieven bestaan. Ze horen erbij als regendruppels in een stortbui of vallende bladeren in de herfst. Het zijn er te veel om te onderscheiden. Soms valt een open brief op door onnozelheid. Dan wordt het interessant. Zo’n brief komt van wat geframed wordt als ‘Amsterdammers uit de creatieve sector’. Het Parool plaatste de brief op 3 juni 2020 als opiniestuk. Ze nemen het op voor burgemeester Femke Halsema die onder verdenking staat slecht leiding te hebben gegeven op de voorbereiding van een anti-racisme demonstratie op de Dam.

De details ervan zijn nog niet in kaart gebracht, zodat een definitief oordeel opgeschort moet worden tot een debat erover in de Amsterdamse gemeenteraad. Halsema geeft weliswaar toe inschattingsfouten te hebben gemaakt, maar houdt tegelijkertijd vol dat er geen sprake is van operationele fouten. Maar dat kan niet allebei waar zijn. Halsema en korpschef Frank Paauw hebben een eigen verantwoordelijkheid. Er zijn fouten in de inschatting gemaakt. Door wie is nog niet helder. Maar het lijkt ook mis te zijn gegaan in de uitleg achteraf door Halsema. Ze beweert dat zij 1,5 dag dicht op de sociale media zat om te zien hoe de verwachtingen over de opkomst en de sfeer van het protest zich ontwikkelden. Die weergave van de feiten door Halsema lijkt echter in strijd met hoe het werkelijk is gegaan in die 1,5 dag. Politieagenten hebben gisteren naar buiten gebracht dat hun leiding niets met hun waarschuwing over de verwachte drukte deed. Het beeld dat blijft hangen is een slecht georganiseerd gemeenteapparaat waar onvoldoende of slecht leiding aan wordt gegeven.

De briefschrijvers gebruiken het doel van de demonstratie als rechtvaardiging voor de misslagen die door Halsema en gemeentelijke diensten zijn gemaakt in de voorbereiding op de demonstratie en de effectuering ter plekke van de corona-maatregelen. Het is een niet valide manier van argumenteren om twee losstaande feiten zo met en door elkaar te verbinden en een doelstelling met de uitvoering te verwarren. Want in de bestrijding van een pandemie met een zwaar belaste gezondheidszorg heiligt niet elk doel de middelen.

Het lijkt er in de kwestie van de demonstratie op de Dam op dat Halsema steken heeft laten vallen en dat de kritiek op haar eveneens faalt. De kwestie moet echter niet gepolitiseerd, maar gedepolitiseerd worden. Van welke politieke partij Halsema is en waar de demonstratie over ging zijn van ondergeschikt belang. Vraag is evenmin of Halsema geliefd of gehaat is. Dat is een te simpele tweeledigheid en een geval van individueel perspectief. De essentiële vraag die beantwoord dient te worden is of zij en de overheidsdiensten volgens de eigen normen en procedures hebben gehandeld in de aanloop naar en de begeleiding van de demonstratie en of burgemeester Halsema voldoende leiding heeft gegeven zoals van een burgemeester verwacht kan worden.

Zonder de feiten te kennen springen de briefschrijvers in de bres voor Halsema. Ze mogen spreken, maar spreken voor hun beurt. Vraag is of ze zich afgevraagd hebben of ze ermee de kunstsector dienen en namens wie ze spreken. Wie zo opvallend de publiciteit zoekt weet dat een groep als mening van een groter geheel geframed kan worden. Zo ontstaat het levensgrote risico dat het beeld bevestigd wordt dat de Amsterdamse kunstsector onnozel is. Ze buigen een motie van vertrouwen om in een motie van wantrouwen tegen de kunst.

Foto: Schermafbeelding van deel open brief ‘Creatieve sector: ‘Beste mevrouw Halsema, dit is onze motie van vertrouwen’’ in Het Parool, 3 juni 2020.

Femke Halsema ligt onder vuur voor toelaten drukke anti-racisme demonstratie op Dam. De felle reacties op haar zijn opvallend

Wie wat zegt is goed voorspelbaar in de kwestie-Halsema. Duizenden demonstranten kwamen bijeen zonder de maatregelen in verband met het coronavirus afdoende te respecteren. De politie greep niet in.

Halsema’s tegenstanders vinden dat ze af moet meten treden vanwege de in hun ogen gebrekkige voorbereiding op en inschatting van de demonstratie op de Dam. Voorstanders relativeren het gebeurde en menen dat de toeloop niet kon worden ingeschat.

Het klopt dat burgemeester Halsema verantwoordelijk is. Een uitkomst kan zijn dat ze zonder direct schuld te hebben toch aftreedt vanwege die verantwoordelijkheid. Het Carington-beginsel. Dan moeten er wel kwalijke gevolgen, zoals een uitbraak van besmettingen uit volgen om dat genoeg zwaarte te geven.

Voor de inschatting van de inschatting is nader onderzoek nodig. Er is gefaald. Zoveel is duidelijk. Maar door wie precies is niet helder. Femke Halsema is als burgemeester verantwoordelijk, maar dat wil niet zeggen dat zij het was die het verkeerde besluit nam. Ook de politie, Halsema’s stafmedewerkers of anderen hebben het kunnen laten afweten.

Ik begrijp evenmin waarom de inschatting door stadsbestuur en politie blijkbaar niet kon voorzien wat er zou volgen. Halsema’s verklaring dat de laatste 1,5 dag ook sociale media werden gemonitord begrijp ik nog minder omdat juist daar enthousiasme en bereidheid om te komen was te herkennen.

Een mogelijkheid is dat burgemeester en politie zich te veel gebaseerd hebben op de informatie van de organisatoren. Maar dat zijn goedwillende amateurs en geen professionals op het gebied van orde en veiligheid (en volksgezondheid).

In de VS liepen talloze demonstraties nog veel dramatischer uit de hand dan in Amsterdam. De felle reacties van uiteenlopende partijen op Halsema is opvallend. Ze volgen eigenlijk niet direct uit dit incident.

‘Never Trumper’ Steve Schmidt noemt Trump een imbeciel en idioot

Amerikanen houden graag van overdrijving. Ooit zou hun land het meest exceptionele land ter wereld zijn geweest omdat het op een idee van gelijkheid voor allen zou zijn gebaseerd. Dat is potsierlijk. Ondanks de politieke, economische, mentale, medische en sociale neergang onder president Trump is de VS nog steeds niet tot inzicht gekomen en denkt het nog steeds een gidsland met een missie te zijn geweest. Vanwege hun economische en militaire macht kan de VS de eigenwaan volhouden dat het exceptioneel is. Dat zelfbeeld komt voort uit projectie. Wereldse macht ontstaat zonder tegengeluid in isolatie en wordt aangewakkerd door het christendom. Het is niet gebaseerd op een opdracht of een bijzondere geschiedenis. Zo’n claim van exceptionalisme kan elk land zichzelf voorhouden, maar wordt daarmee nog geen waarheid die authentiek is.

Steve Schmidt is een voormalige Republikeinse strateeg die onder meer heeft gewerkt in de campagnes van president George Bush, California Gouverneur Arnold Schwarzenegger en presidentskandidaat John McCain. De laatste zadelde Schmidt in 2008 op met het onzalige plan om Sarah Palin als kandidaat voor het vice-presidentschap te nomineren. Zelden viel een lichtgewicht als Palin zo snel door de mand. Schmidt heeft zich vanaf het begin verzet tegen Trump. Samen met andere conservatieve, (ex)-Republikeinse Never Trumpers als Rick Wilson en George Conway hebben ze het Lincoln Project opgericht dat als voornaamste doel heeft om president Trump en het Trumpisme bij de stembus te verslaan. Deze Never Trumpers hebben tijdens Trumps presidentschap aansluiting gevonden bij de Democratische partij en de media waar kritiek klinkt op Trump, zoals de kwaliteitskranten, CNN en het ooit progressieve MSNBC. Die samenwerking bracht Perry Bacon op de politieke site FiveThirty Eight op 5 mei 2020 tot het artikel ‘How ‘Never Trumpers’ Crashed The Democratic Party’ waarin hij stelt dat ze een factie van de Democratische partij zijn geworden en hielpen om Bernie Sanders naar de marge te verdringen. Bacon vermoedt dat ze weer overstappen als Trump zwaar verliest.

Het is dus logisch dat Steve Schmidt zich op MSNBC in het programma van Joy Reid keert tegen Trump. De Never Trumpers spreken zich samen met progressieve Democraten als parlementslid Maxine Waters in de publiciteit het felst uit tegen Trump. Dat is de rolverdeling. Ze kunnen vrij schieten vanaf de flanken op de regering-Trump. Omgekeerd dient het Democratisch leiderschap de continuïteit te bewaken en is het kwetsbaar voor aanvallen van de rechtse media en de Republikeinse partij. Schmidt keert zich al weken hard tegen de aanpak van de coronacrisis door Trump die hij als rampzalig kwalificeert: ‘Donald Trump is de slechtste president die dit land ooit heeft gehad. Ik zeg dat niet uit overdrijving – dat is hij. Maar hij is een consequente president. Hij heeft dit land in drie korte jaren naar een zwakke plek gebracht die gewoon onvoorstelbaar is als je nadenkt over waar we nu zijn vanaf de dag dat Barack Obama zijn ambt verliet.’ Hij vervolgt door Trump een imbeciel en idioot te noemen. Dat zijn volgens hem de precieze woorden om het gedrag en de acties van Trump te beschrijven. ‘We hebben nog nooit een niveau van incompetentie gezien, een zo onthutsend niveau van onbekwaamheid van wie dan ook in de geschiedenis van het land.’ Overdreven?

Anti-lockdown demonstranten zijn tegen. Een oplossing voor de bestrijding van het coronavirus bieden ze niet

Het is onaardig om te zeggen, maar de demonstranten tegen de lockdown-maatregelen naar aanleiding van het coronavirus laten zich kennen als het afvalputje van de samenleving. Vandaag waren er in verschillende steden demonstraties, onder meer grootschalig in Den Haag, en kleinschaliger in Amsterdam en Utrecht. In Den Haag werden tientallen demonstranten gearresteerd. Het is onduidelijk wat ze willen. Behalve het tonen van ongenoegen over kwestie die niets met de oorzaak van het coronavirus te maken hebben. Zoals de 5G-technologie, vaccinaties of de NOS. Dat lijkt samen te gaan met een bundeling van ongenoegen en het idee achtergesteld te zijn. Opvallend is de samenstelling van het publiek dat demonstreert: wit en nationalistisch.

Bij de coronacrisis hangen volksgezondheid, economie en politiek nauw samen. De economie kan niet opstarten zonder dat de problemen van de volksgezondheid zijn aangepakt of verregaand ingeperkt. De politiek die niet eerst de problemen van volksgezondheid en economie oplost, maakt zichzelf overbodig. Want de meerderheid van de bevolking in allerlei landen beseft dat het niet achter volksmenners als president Trump of premier Boris Johnson aan moet lopen omdat zij niet het belang van hun burgers voorop zetten. In de VS en het VK zijn tot nu toe de meeste geregistreerde doden te tellen als gevolg van het coronavirus.

Op Transitieweb.nl reageerde ik vandaag op een artikel met de titel ‘Wereldwijd groeiend protest tegen de lockdown’ van Fred Teunissen. Opvallend is dat hij nattigheid voelt over zijn missie. Zijn sympathisanten doet hij een methode aan de hand om zijn bericht te delen op sociale media: ‘Dan is er kans op dat Big Brother tussenbeide komt en je waarschuwt voor ‘nepnieuws’. Plaats je de link toch, dan kunnen anderen die hem aanklikken ook zo’n waarschuwing krijgen. Dit is een vervelende vorm van intimidatie en censuur.’ Het is de wetmatigheid van de verspreiders van desinformatie dat ze het blokkeren van nepnieuws ‘censuur’ noemen en het verspreiden ervan ‘vrijheid’. Het wantrouwen, het misnoegen en het idee van achterstelling zijn immens.

Mijn reactie op Transitieweb ging over de bewering van Teunissen dat het middel van de lockdown honderd maal erger is dan de kwaal coronavirus. Ik ben het daar mee oneens en vroeg hem het volgende:

’In Nederland zijn er tot nu toe zo’n 5.000 geregistreerde doden als gevolg van het coronavirus. In de VS is het aantal geregistreerde doden als gevolg van het coronavirus opgelopen tot 70.000. En het einde is nog niet in zicht.

U zegt dat het middel van de lockdown honderd maal erger is dan de kwaal. U suggereert hiermee dat de lockdown in Nederland voor (een equivalent van) meer dan 500.000 en in de VS voor meer dan 7 miljoen doden zorgt.

Het is onduidelijk op welke omstandigheden u de conclusie baseert dat de lockdown honderd maal erger is dan het coronavirus. Kunt u dit toelichten?

Ter aanvulling: In de VS keert de rechtse gastheer van Fox News Sean Hannity zich inmiddels tegen de demonstranten die met wapens en paramilitaire kleding betogen tegen de lockdown. Hij zegt: ‘Kracht tonen is gevaarlijk. Dat brengt onze politie in gevaar. En trouwens, je bericht zal nooit worden gehoord, wie je ook bent. Niemand mag proberen ambtenaren te intimideren met een blijk van geweld.’’

Foto’s: Beelden van de demonstratie tegen de lockdown-maatregelen op het Plein in Den Haag op 5 mei 2020. Credits: ANP Niels Wenstedt.

Toenemende druk op China vanwege uitbraak coronavirus en het gebrek aan openheid daarover

De druk neemt toe op China om openheid van zaken te geven over de uitbraak van het coronavirus. Er zijn steeds meer aanwijzingen voor een ‘opzettelijke doofpot’ van de Chinese regering. Het dossier waar Sky News Australia op doelt heeft de Australische The Saturday Telegraph verworven, zo stelt het in een bericht van 3 mei 2020. Beide media zijn onderdelen van het media-imperium van magnaat Rupert Murdoch. De rechtse Amerikaanse nieuwszender Fox News dat onder de overleden directeur Roger Aisles Trump aan de macht heeft geholpen en hem nog steeds steunt maakt ook onderdeel uit van Murdochs imperium. Die relatie Murdoch – Trump maakt sceptisch over deze berichtgeving. Zo laat het de optie van Trump open dat het virus uit een lab in Wuhan komt. Uit berichten in de Amerikaanse pers blijkt dat Trump en zijn campagnestrategen met schrik de dalende peilingen aanschouwen en nog maar één weg zien voor herverkiezing. Namelijk door de schuld voor de coronacrisis ondubbelzinnig en hard in de schoenen van China te schuiven en te beredeneren dat Trump harder optreedt tegen China dan de Democratische beoogde uitdager Joe Biden. De logica van die redenering is overigens twijfelachtig omdat Trump de coronacrisis slecht heeft gemanaged.

Hoe dan ook ligt de Chinese regering onder druk. Het is juridisch niet mogelijk om China als soevereine staat verantwoordelijk te stellen voor de wereldwijde uitbraak, laat staan om de schade op China te verhalen, maar gezamenlijk optreden van de VS, de EU en landen als Canada, Australië en Aziatische bondgenoten als Japan en Zuid-Korea zou China tot openheid kunnen dwingen. Openheid die het tot nu toe blokkeert. Het valt af te wachten of de opstelling van Trump die zijn eigen koers vaart daarbij behulpzaam kan zijn. Want Trump wil niet zozeer de Chinezen tot openheid dwingen, mede om een toekomstige virusuitbraak te voorkomen, hij is vooral geïnteresseerd in zijn herverkiezing. De EU heeft inmiddels bij monde van haar vertegenwoordiger buitenlandse zaken Josep Borrell toegeven naïef te zijn geweest over China. Verzet tegen China bouwt zich op.

Gevestigde media gaan bijna collectief de fout in door een ANP-bericht over Trump over een lab in Wuhan kritiekloos na te praten

Er is iets fundamenteel fout met de gevestigde media als ze zonder dubbelcheck een bericht brengen. Ook nog eens groot. Dat toont deze schermafbeelding van Google Nieuws aan van 1 mei om 09.55 uur. De werkwijze van deze media klopt niet. Overigens volgen ze dan evenmin hun eigen journalistieke code die uitgaat van twee bronnen die een feit los van elkaar moeten bevestigen. Tientallen media brengen het bericht van het ANP dat president Trump meent of claimt dat het virus uit een lab in Wuhan afkomstig is. Hij is de enige bron die ook nog eens bekend staat als hoogst onbetrouwbaar. Dit is het niveau ‘van horen zeggen’. Ook de NOS brengt het op het radiojournaal, zonder zelfs de flinterdunne nuancering van het ANP.

Trump zegt dat hij bewijs gezien heeft, zonder dat bewijs te geven. Waarom wordt dat op deze wijze gemeld door het ANP? De berichten doen er pas in de vijfde alinea melding van dat wat Trump beweert in strijd is met wat Amerikaanse inlichtingendiensten en wetenschappers hebben gevonden. Trumps mening is nepnieuws dat dient in de presidentscampagne. Media zeggen te hoop te lopen tegen nepnieuws, maar laten zich kennen als de grootste verspreiders ervan. Leren ze het dan nooit om de bron en de feiten op waarheid te toetsen, de nuance te zoeken en dat vervolgens gepast en correct weer te geven? Zo wordt het nooit wat met de Nederlandse gevestigde media. Ze staan al zo maatschappelijk en economisch onder druk en maken daarnaast nog eens een journalistieke kwaliteitsslag omlaag. Het geeft geen zin om deze media nog te volgen.

Helemaal bont maakt het op Suriname gerichte culturu.com het met de volgende kop: ‘Coronavirus afkomstig uit lab in Wuhan’. Ook in het bericht gaat dit medium de fout in als het zegt dat experts sceptisch zijn over beide theorieën die worden onderzocht door Amerikaanse inlichtingendiensten. Dat is desinformatie. Het is misleidend omdat de Amerikaanse inlichtingendiensten de theorie dat het virus afkomstig is uit een lab in Wuhan hebben afgewezen. Trump is opnieuw verwikkeld in een strijd met zijn inlichtingendiensten. Trump gebruikt die strijd als profilering en als middel om ze tot zwijgen te brengen. De inlichtingendiensten weten dat Trumps beweringen over het lab in Wuhan niet kloppen en afleiding zijn voor zijn mismanagement van de coronacrisis in eigen land die tot onnodig veel doden heeft geleid en de economie zwaar heeft beschadigd.

Foto 1: Schermafbeelding van deel voorpagina van Google Nieuws op 1 mei 2020 om 9.55 uur.

Foto 2: Schermafbeelding van deel bericht ‘Coronavirus afkomstig uit lab in Wuhan’ op culturu.com.

Krijgt u ook zo’n wee gevoel als machtigen het woord ‘verbinding’ gebruiken?

Het is in deze tijden van het coronavirus moeilijk om niet wee te worden van alle oproepen om te verbinden. Of alle oproepen met een samenstelling met ’samen’ of ‘elkaar’. Deze opwekking is om moedeloos van te worden. Wie ermee komt verraadt de opzet ervan. Het zijn de machtigen, de vertegenwoordigers van de overheid, de leidende politici, het koningshuis of de werkgevers die aansporen om te verbinden. In navolging daarvan sluiten gevestigde media en publieke figuren zich erbij aan. Zo vormt zich de gevestigde orde.

‘Laat verbinding het nieuwe toverwoord van deze tijd zijn’ zei de onlangs afgetreden topbestuurder van DSM Feike Sijbesma in het FD. Hij is door het kabinet benoemd tot speciaal gezant voor de overheid. Maar een ‘toverwoord’ is niet eenduidig positief, zoals de betekenis ervan op WikiWoordenboek verduidelijkt: ‘een (modieus) begrip dat de oplossing is voor alle vraagstukken in een bepaald vakgebied’. Het woord ‘toveren’ draagt de betekenis ‘verblinden’ in zich, evenals ‘meeslepen’ en ‘in beslag nemen’. Daar gaat het in dit geval om. Het is geen directe afleiding, maar een zijdelings meelokken. Het publiek wordt verleid met taal die door de macht gekaapt wordt. Want machtigen bedoelen met ‘verbinding’ niet wat machtelozen eronder verstaan.

Het ‘verbinden’ dat ‘aaneensluiten’ of ‘verenigen’ betekent is een modieus begrip dat niet serieus wordt gebruikt voor het overwinnen van inkomensongelijkheid of maatschappelijke ongelijkheid in het algemeen, maar het tegenovergestelde beoogt. Namelijk het sturen van de beeldvorming door de ongelijkheid aan het oog te onttrekken door er een nietszeggend, humanistisch, algemeen begrip als ‘verbinding’ voor te zetten.

Wellicht zijn niet alle oproepen om te verbinden vals bedoeld. Maar ze pakken wel zo uit. In de coronacrisis trekt niet iedereen samen op en heeft dezelfde problemen of uitgangspositie. We komen niet ‘samen’ met het toverwoord ‘verbinding’ door deze crisis omdat de belangen niet gelijk zijn. Dat suggereren het kabinet, de speciaal gezant, de werkgevers en allen die oproepen tot ‘verbinding’ wel. Het is een bedrieglijke oproep.

Foto: Schermafbeelding van artikel ‘Verbinding het nieuwe toverwoord’ op Friese Exportclub, zonder datum. Waarschijnlijk april 2020.

Kiezen voor kwaliteit boven kwantiteit is de enige route naar een veilige, gastvrij en rendabele horeca. Een repliek op Erik de Kock

Mijn reactie bij een opinie-artikel van horecaondernemer Erik de Kock op de FB-pagina van Misset Horeca:

Het duurt volgens de inschatting van deskundigen nog zeker 18 maanden voordat er een vaccin tegen het coronavirus is ontwikkeld en in gebruik kan worden genomen. Dat is nog de meest optimistische schatting. Dan praten we over september 2021. Het is zeer de vraag of de situatie in oktober 2021 al genormaliseerd is zoals het schema aangeeft.

Het artikel schetst een uitweg, maar het is de vraag hoe reëel dat is. Het lijkt eerder wensdenken dan realisme. Het betoog meent dat horeca-ondernemingen vanwege ‘smart distancing’ dat kan leiden tot een omzet van maximaal 50% en staatssteun het tot oktober 2021 financieel uit kunnen zingen. Het betoog stelt dat de branche de klap samen moet opvangen. Maar dat is de valkuil waar het betoog invalt.

Het is verstandiger voor de zwakkere ondernemingen in de branche om het verlies nu te nemen en hun zaak te sluiten omdat de vooruitzichten voor de komende 1,5 jaar slecht zijn. Dan kan de staat de sterkere horecazaken gerichter steunen met een combinatie van giften en leningen. Het is maatwerk om te bepalen wat het verschil tussen het kaf en het koren bepaalt. Maar een generieke maatregel die ook de zwakke ondernemingen steunt werkt tegen het belang van de horeca in.

Het begin van een oplossing voor de branche is het besef dat bij een reddingsprogramma niet de kwantiteit, maar de kwaliteit van de horeca uitgangspunt dient te zijn. In januari 2020 zei een woordvoerder van de Koninklijke Horeca Midden-Nederland over de situatie in Utrecht: ‘Onze leden geven aan dat er voldoende horeca in Utrecht is. Al die horeca leidt niet perse tot sterkere, maar juist tot zwakkere binnensteden. De totale omzet van een stad moet immers door méér horecaondernemers worden verdeeld’. Dat zal niet voor alle regio’s op dezelfde manier gelden, maar de tendens is duidelijk. Namelijk dat er eerder te veel dan te weinig horecaondernemingen in Nederland zijn. Daar leiden de goede zaken onder. De horeca zit op dit moment zichzelf in de weg.

Het betoog zoomt in op een microniveau en verliest het macroniveau uit het oog. Dat is begrijpelijk omdat het wordt beredeneerd vanuit het belang van een horecaondernemer. Het betoog spreekt zichzelf tegen als het terecht opmerkt dat het verdienmodel van de horeca de afgelopen tijd onder druk stond door de smalle winstmarges. Maar vervolgens schetst het een reddingsplan dat uitgaat van het herstel van de oude situatie. Dat is niet alleen niet logisch, het mist ook de kans om de branche als geheel te versterken en toekomstgericht te maken.

Het is in het belang van de branche dat zwakke ondernemingen verdwijnen, zodat de spoeling minder dun wordt. Het is ook in het belang van de legitimiteit van de branche dat werknemers beter betaald worden, vaste contracten hebben en beter opgeleid zijn. Een reddingsplan voor de branche dat uitgaat van kwaliteit zou moeten kijken wat een formule-zaak die onderdeel is van een inwisselbare keten onderscheidt van een karakteristieke zaak die uniek is. Of hoe de verschillende subcategorieën (restaurant, snackbar, café, lunchroom) in een bepaalde regio zijn verdeeld en hoe die verdeling evenwichtiger kan worden gemaakt. Dat dient de branche als geheel. Om die kwaliteitsslag van de horeca te helpen realiseren kan de staat om financiële steun worden gevraagd. Dat biedt de kans om definitief afstand te nemen van de wildgroei van de afgelopen jaren.

Het zou dus moeten gaan om een weging van keuzes die niet als doel hebben om zoveel mogelijk horecaondernemingen te redden en zoveel mogelijk laag betaalde banen van werknemers te behouden (waar het betoog op aanstuurt), maar om een kwaliteitsslag te maken naar kwalitatief betere horecaondernemingen die in evenwicht met elkaar zijn én een betere salariëring van het personeel. Dat is de duurzaamheid die de horecabranche toekomstgerichter en weerbaarder maakt en voorbereidt op toekomstige calamiteiten. Het is vaak gezegd, een crisis biedt kansen. Het betoog van de horecaondernemer gaat daar volledig aan voorbij door te kiezen voor een defensieve aanpak.

Foto’s: Schermafbeeldingen van delen van artikel ‘Dit is de route naar veilige, gastvrije en rendabele horeca’ van Erik de Kock, 26 april 2020 op Misset Horeca.

Peking zet met diplomatieke druk en propaganda EU onder druk. Het wil geen onderzoek naar ontstaan van coronavirus in China

Het is opvallend hoe zwaar China propaganda en diplomatieke druk gebruikt om een zakelijk onderzoek naar het in China ontstane coronavirus te onderdrukken. Niet om China als schuldige aan te wijzen, maar om te leren voor de toekomst. Politico verwoordt de opstelling van China in een overzichtsartikel zo: ‘Beijing doubles down in EU propaganda battle’ ofwel Peking doet er een schepje bovenop in de propagandastrijd met de EU. De vrees bestaat dat de EU niet opgewassen is tegen de Chinese druk. Dat komt doordat de EU geen politieke eenheid is en voor beschermingsmiddelen tegen het coronavirus afhankelijk is van China. Het citaat dat in dit artikel blijft hangen is van Antoine Bondaz die werkt voor een in Parijs gevestigde denktank: ‘China considers Europe the soft belly of the West’ ofwel China beschouwt de EU als de zachte onderbuik van het Westen die niet terug kan slaan. Dat geeft vooral iets te denken over de positie van de EU in de wereld.

De les uit deze verharding van China dat propaganda inzet tegen de EU is dat de EU zelfvoorzienend moet worden. Dat kan door de afhankelijkheid van China te verkleinen of China op specifieke gebieden afhankelijk te houden van de EU of het Westen in het algemeen. Dat biedt de EU wisselgeld om China te weerstaan. Vooralsnog ontbreekt het de EU aan de wil en ambitie om zich te wapenen tegen indringers als China. Nog overheerst defaitisme. Opmerkelijk is de open zenuw van de Chinese regering. Het beseft dat het gefaald heeft in de aanpak van het coronavirus die volgens onderzoekers van onder meer de Universiteit van Cambridge al in september 2019 in Zuid-China ontstond. Pas na vier maanden kwam de regering in Peking in actie. Het laat zich als schuldig kennen door wild om zich heen te slaan. Maar het overspeelt de eigen hand.