Ook als Trump niet voor impeachment wordt veroordeeld, blijft hij gebrandmerkt als leider van de opstand tegen de Amerikaanse democratie

Het ging er heftig aan toe, die 6de januari 2021 in het Capitool in Washington DC. Pro-Trump opstandelingen drongen het parlementsgebouw binnen en riepen om vice-president Mike Pence en Huisvoorzitter Nancy Pelosi. Ze reageerden op de maandenlange retoriek van Trump dat de verkiezingen gestolen waren en op een oproep die dag van Trump om naar het Capitool te gaan.

De impeachment zittingen in de Senaat die vandaag in de derde dag zijn aanbeland tonen overduidelijk aan dat parlementsleden serieus voor hun leven moesten vrezen. De reconstructie van de gebeurtenissen laat zien dat het weinig had gescheeld of parlementsleden waren gevangen genomen door de opstandelingen. Wat er dan was gebeurd is onduidelijk. Maar de massa toonde zich tamelijk militant, doelbewust, zelfverzekerd en had de overtuiging dat Trump de actie had gelegitimeerd. Video’s tonen een vluchtende vice-president Mike Pence, senator Mitt Romney en de meerderheidsleider in de Senaat Chuck Schumer die in veiligheid worden gebracht door de Capitol Police, de politie van Washington DC en de veiligheidsdiensten.

Het effect van de impeachment zittingen is ongewis. De afzetting is pas geldig als 2/3de van de aanwezige senatoren zich daarvoor uitspreekt. Maar omdat dit niet geheim gebeurt lijkt het er sterk op dat de Republikeinse senatoren bang zijn voor de gewapende bendes en individuen die Trump volgen en de Republikeinse basis in hun staat en daarom niet voor impeachment durven te stemmen. Het is veelzeggend dat Pence met zijn familie naar het buitenland is gegaan voor vakantie en zich tot nu toe niet publiekelijk heeft uitgesproken over de gebeurtenissen, terwijl Trump toch een prijs op z’n leven had gezet.

Op een stuk of vijf Republikeinse senatoren na zwichten de Republikeinen dus voor de bedreiging die nog steeds door Trump wordt aangewakkerd. Of voegen ee naar Trumps retoriek omdat ze hopen door zijn steun een betere positie te kunnen verwerven. Een tussenoplossing tussen niet voor kunnen stemmen vanwege de bedreigingen en niet tegen kunnen stemmen vanwege de ernst van de opstand die door Trump werd geïnitieerd is de mogelijkheid dat ze zich van stemming onthouden. Dat kan. Als 55 senatoren (50 D en 5 R) voor afzetting stemmen en 18 Republikeinse senatoren zich van stemming onthouden en 27 tegen stemmen, dan is er de benodigde 2/3 meerderheid voor afzetting van Trump. Inclusief het verbod voor hem om ooit nog president te worden. Artikel I, sectie 3 van de grondwet spreekt over overeenstemming van 2/3de van de ‘aanwezige’ senatoren.

Ook als er in de Senaat geen 2/3de meerderheid is om Trump te veroordelen, dan is dit hoofdstuk van de opstand en poging tot staatsgreep van 6 januari 2021 nog lang niet gesloten. Het bewijsmateriaal dat nu door de Democratische aanklagers wordt gepresenteerd lijkt overtuigend genoeg om te dienen voor een zaak die het ministerie van Justitie onder leiding van de nog te benoemen minister Merrick Garland tegen voormalig president Trump kan aanspannen. De Democraten hebben in elk geval tot de volgende tussentijdse verkiezingen in 2022 de parlementaire ruimte om Trump en zijn meelopers in het parlement erop te blijven wijzen hoe ze gefaald hebben en de Republiek bewust in gevaar hebben gebracht. De Republikeinen kunnen met afleidingen en misleidingen proberen te suggereren dat er niks aan de hand was, maar hun zaak wordt er met de dag zwakker op.

Foto: Schermafbeelding van een deel van Artikel I, sectie 3 van de grondwet van de VS.

Quasi-religieuze bijeenkomst van Democratisch leiderschap roept vragen op

Democratische leiders knielden in gebed voor de tijd dat politieagent Derek Chauvin zijn knie op de nek van George Floyd hield. Met de inhoud van het protest dat zich uitspraak tegen slavernij, racisme en kolonialisme is weinig mis. Hoewel groepsdenken dat de ene groep uitsluitend als dader en de andere groep uitsluitend als slachtoffer ziet niet helpt om nuance aan te brengen. Hoe dan ook zijn het verdedigbare politieke doelen.

Op de vorm valt wel wat aan te merken. Het is van religieuze of quasi-religieuze aard waarbij christelijke symbolen worden vermengd met politieke symboliek. Dat is ongewenst voor een politiek instituut als het Amerikaanse congres. Dit soort religieuze of quasi-religieuze symboliek moet beperkt blijven tot de dienst in een kerk, tempel of moskee. Politici in een seculiere staat moeten politiek bedrijven en geen quasi-religie.

Met zo’n symbolische actie maken de Democraten zich in een jaar dat een nieuwe president gekozen moet worden kwetsbaar. Het geeft het signaal af dat de Democratische partij buigt voor de protesten van radicalen. Hiermee vervreemdt de partij de middengroepen van zich die het nodig heeft om president Trump te verslaan.

De actie van het Democratisch leiderschap staat niet op zichzelf, maar past in een patroon van een land dat op zoek is naar richting. Een beweging van zwarte activisten en links-radicalen voert legitiem actie én verkent eigen grenzen omdat ze nog niet helder voor ogen hebben staan hoever ze kunnen komen. Politiek en media reageren daar improviserend op. Dat gaat niet altijd goed. Vertrouwde waarborgen zijn even uitgeschakeld.

Foto: ‘Physicians and team members gather in front of Advocate Christ Medical Center in Oak Lawn and kneel for eight minutes and 46 seconds in honor of George Floyd on June 5, 2020. (Zbigniew Bzdak / Chicago Tribune)‘

President Trump aangeklaagd voor impeachment in Huis. Het vervolg van het proces in de Senaat bevat nog onduidelijkheden

Het Huis van Afgevaardigden heeft ingestemd om president Donald Trump op twee aanklachten aan te klagen voor impeachment. Hij wordt beschuldigd van machtsmisbruik en obstructie van het Congres. Dit is pas de derde keer in de geschiedenis van de VS dat een president voor impeachment wordt aangeklaagd. Trump is de 45ste president. Vanwege een snel en duidelijk vervolg hebben de Democraten in het Huis de criminele activiteiten van Trump buiten de aanklacht gelaten. Van hun kant hebben Republikeinen geen verdediging op inhoudelijke gronden gevoerd wat de video goed laat zien. Dat wekt de suggestie dat ze geen steekhoudende argumenten hebben om Trump vrij te pleiten, maar zich gefocust hebben op het verstoren en belasteren van de procedure. Het meest logische en best verdedigbare standpunt voor Republikeinen was om Trumps fouten in zijn contact met de Oekraïense president Zelensky toe te geven, maar om dat vervolgens te beoordelen als onvoldoende voor impeachment. Maar Trump blokkeerde deze strategie omdat hij nooit fouten toegeeft.

Het vervolg is dat de voorzitter van het Huis, Nancy Pelosi (Dem.) de aanklachten naar de Senaat stuurt waar het onder leiding van de door president George ‘W’ Bush benoemde opperrechter John Roberts, de voorzitter van het Supreme Court, als jury tot een uitspraak komt. De verwachting is dat er geen of onvoldoende Republikeinen tegen impeachment stemmen. Ze controleren de Senaat en een 2/3de meerderheid die nodig is voor Trumps afzetting lijkt onhaalbaar. In elk geval op dit moment. De Republikeinse meerderheidsleider, de Republikeinse Senator Mitch McConnell had in de agenda van januari 2020 tijd vrijgemaakt voor dat vervolg.

Complicatie is dat voorzitter Pelosi heeft gezegd de aanklachten nog niet door te sturen naar de Senaat omdat volgens haar uitspraken van belangrijke Republikeinse Senatoren als McConnell en Lindsey Graham er een aanwijzing voor zijn dat het niet tot een eerlijk proces zal komen. Ze zeiden niet eens de stukken te zullen lezen, maar Trump hoe dan ook vrij te pleiten. Pelosi probeert nu druk te zetten op de Republikeinen in de Senaat om tot een proces te komen dat serieus naar de zaak kijkt en waarin de relevante getuigen uit de entourage van het Witte Huis kunnen worden gehoord. Trumps weigering om dat toe te staan of relevante documenten te overleggen is zonder precedent. De paradox is dat Trump in tegenstelling tot McConnell juist wel een groots proces in de Senaat wil zodat hij naar hij hoopt in een mediaspektakel wordt vrijgepleit. Dat is geen verschil van mening tussen Democraten en Republikeinen, maar tussen Republikeinen onderling.

Volgens Democraten had Trump een ineenstorting in een overleg over de Syrië-politiek

Volgens zijn Democratische gesprekspartners stortte president Trump vandaag in tijdens een bijeenkomst over de situatie in Noord-Syrië. Hij bejegende voorzitter Nancy Pelosi op een beledigende wijze en noemde haar een derderangs politicus. Trumps ineenstorting kwam nadat 129 Republikeinen inclusief het leiderschap in het Huis meestemden met een motie die de Syrië-politiek van president veroordeelde. Een symbolische motie omdat de aangedane schade niet meer hersteld kan worden. De Russische Federatie en Iran hebben de Amerikaanse rol in Noord-Oost Syrië overgenomen. Dat roept de vraag op waarom Trump in het Midden-Oosten concessies doet aan het Kremlin. Inclusief de controle over olievelden en de kampen waar IS-gevangen in zijn opgesloten. Zoals senator Chuck Schumer aankondigde zal dezelfde motie in de Senaat in stemming gebracht worden. Dan wordt duidelijk hoeveel Republikeinen daar Trump een tik op de vingers geven. Met zijn impulsieve Syrië-politiek die niet met zijn staf was overlegd heeft Trump het enige gedaan wat hij in zijn positie niet moest doen: de Republikeinen in de Senaat tegen zich in het harnas jagen. Hij is aantoonbaar een gevaar voor de positie, status en nationale veiligheid van de VS. En voor zichzelf. Trumps verval gaat nu snel.

DDS is agitatie voorbij en in een glijvlucht richting amusement en tijdverdrijf terechtgekomen waarbij desinformatie vooral verwart

Je kunt er op twee manieren tegenaan kijken. Of het radicaal-rechtse opinieplatform De Dagelijkse Standaard (DDS) dat zich identificeert met alt-right doet vol opwinding en spektakel aan opruiing en volksmennerij en zet de achterban bekwaam op tegen de gevestigde macht. Of DDS is de agitatie en politieke voorlichting voorbij en is in een glijvlucht richting amusement en tijdverdrijf terechtgekomen waarbij desinformatie het unieke verkooppunt is. DDS informeert de achterban zo slecht dat het die achterban niet machtigt voor de strijd met de macht, maar juist verzwakt. Dit is des te schrijnender omdat het marketingbedrijf MediaBookers meent dat het lezerspubliek ‘hoger opgeleid’ is. De claim dat de artikelen en interviews voor ‘deining in medialand’ zorgen maakt het er nog onwaarachtiger op. DDS met hoofdredacteur Michael van der Galien lijkt nog vooral in gesprek met zichzelf te zijn, zelfs niet met de achterban die op de koop toe wordt genomen.

DDS heeft het financieel lastig omdat grote adverteerders zijn afgehaakt, maar toch is het opvallend dat Vattenfall-dochter NUON adverteert op DDS. Vattenfall dat in een recent NRC-artikel wordt beschuldigd van bevoordeling van Siemens door onregelmatigheden bij aanbestedingen en het onder druk zetten van het eigen personeel om aan die fraude mee te werken. Die dochter NUON van dat Vattenfall adverteert dus op DDS.

In het artikel ‘Trump-hater Erik Mouthaan slaat weer toe: ‘Als het sneeuwt kan het klimaat niet veranderen?’’ van 11 februari 2019 richt Van der Galien zijn pijlen op Erik Mouthaan, de VS-correspondent van RTL Nieuws. Wat zijn vijandigheid verklaart is onduidelijk. Dat Mouthaan wel eens is aangeschoven bij MSNBC-presentator Rachel Maddow die in haar show nauwgezet de onderzoeken tegen president Trump volgt en analyseert verklaart mogelijk Van der Galiens schuim op de lippen. De lezer van DDS is het kind van de rekening bij het vereffenen van deze persoonlijke rekening en moet het als ‘hoger opgeleid lezerspubliek’ doen met zo’n artikel dat de lezer informeert noch middelen tot desinformatie biedt, maar vooral in verwarring brengt. Dat kan niet de opzet van een geslaagde agitator zijn die de gevestigde orde wil afbreken. Met dank aan NUON.

Foto 1: Schermafbeelding van deel artikel ‘Trump-hater Erik Mouthaan slaat weer toe: ‘Als het sneeuwt kan het klimaat niet veranderen?’’ van Michael van der Galien op DDS, 11 februari 2019.

Foto 2: Schermafbeelding van informatie van MediaBookers over adverteren op DDS.

Foto 3: Schermafbeelding van advertentie ‘Nuon Powerdeal: € 250,- korting en 5% Blijven Loont-korting op stroom’ van NUON zoals die door doorklikken wordt opgeroepen op 11 februari 2019 bij het artikel ‘Trump-hater Erik Mouthaan slaat weer toe: ‘Als het sneeuwt kan het klimaat niet veranderen?’’ op DDS, 11 februari 2019.

Foto 4: Schermafbeelding van mijn reactie bij het artikel ‘Trump-hater Erik Mouthaan slaat weer toe: ‘Als het sneeuwt kan het klimaat niet veranderen?’’ van Michael van der Galien op DDS, 11 februari 2019.

Zie hier voor stemgedrag van senator Amy Klobuchar in het 115de en 116de congres (januari 2017 – heden).

Facebook ligt onder vuur. Het pakt de problemen niet aan, maar vertraagt, ontkent en leidt af. Grijpen de toezichthouders in?

Facebook ligt onder vuur door een achtergrondartikel in The New York Times. In haar programma praat Stephanie Ruhle met journaliste Kara Swisher. Het blijkt dat Facebook onder leiding van de algemeen directeur Sheryl Sandberg een campagne voerde om de kritiek op het bedrijf af te leiden en de omvang van de problemen te verhullen. Dit roept opnieuw de vraag op of Facebook verantwoordelijkheid neemt en werkelijk geconstateerde problemen van nepnieuws en inmenging van buitenlandse overheden probeert te verhelpen. Of dat het eenzijdig gericht blijft op groei. Ruhle stipt in het interview de grip van het grote geld op de Amerikaanse politiek aan. Minderheidsleider Chuck Schumer is in de Senaat verdacht aardig voor Facebook. Andere Senatoren zijn kritischer, maar of ze genoeg druk kunnen zetten om Facebook in beweging te krijgen en niet opnieuw weg te laten komen met smoesjes is de vraag. Dit onderwerp raakt ook direct aan Nederland.

Hoe uitsluitend is de tegenstelling tussen identiteitspolitiek en sociaal-economische politiek? Vraag én antwoord aan Ian Buruma

Reactie op het artikel ‘Democraten, zoek het redelijke midden’ van Ian Buruma in de NRC van 8 november:

Mee eens dat in het centrum de meeste stemmen zijn te halen voor de Democraten. Dat wezen de tussentijdse verkiezingen uit, waar gematigde kandidaten het het beste deden. Velen zien daarin voor 2020 een goede uitgangspositie voor voormalig vice-president Joe Biden. Dat is niet het hele verhaal. Ian Buruma beperkt zich tot de tegenstelling radicaal-gematigd en gaat niet in op andere tegenstellingen die erop van invloed zijn.

Het verwijt dat Democratische congresleiders als Nancy Pelosi en Chuck Schumer treft is dat ze ‘corporate’ zijn. Hillary Clinton die met haar januskop van linksig lullen en rechts vullen bij velen haar geloofwaardigheid verspeelde is daar het treffende voorbeeld van. Deze Democraten zitten in het ergste geval in de zak van het bedrijfsleven of schurken daar op z’n minst tegen aan. In dit verband is het veelzeggend dat de grootste Democratische sponsor Tom Speyer die zich kan meten met Republikeinse sponsors als Sheldon Adelson en de Koch broers zich niet alleen ziet als ‘kingmaker’, maar ook zelf ambities heeft om presidentskandidaat te worden in 2020. Hetzelfde schijnt te gelden voor Mike Bloomberg. Dit tekent de gebreken van het politieke bestel van de VS, namelijk de allesbepalende macht van het grote geld en miljardairs die de politiek opkopen. De financiering gaat via zogenaamde ‘Super PACs’ die nauwelijks aan voorwaarden zijn gebonden en sinds 2010 door enkele gerechtelijke uitspraken almachtig zijn en het politieke systeem in bezit hebben genomen.

Buruma neemt niet in overweging dat identiteitspolitiek van radicaal-links ook een antwoord is op de macht van het grote geld binnen de Democratische partij. Ofwel, identiteitspolitiek is meer dan identiteitspolitiek. De allesbepalende rol van sponsors als Steyer en Bloomberg trekt de partij naar rechts omdat deze miljardairs met hun economische belangen de status quo verdedigen. Identiteitspolitiek valt daarom op te vatten als een reactie uit machteloosheid én een afleiding. Want wie beseft geen invloed te hebben op sociaal-economische factoren als inkomensverschillen en machts- en eigendomsverhoudingen omdat dat voorbehouden is aan het bedrijfsleven en rijke sponsors die op een hoger politiek niveau opereren kiest uit chagrijn en opstandigheid eieren voor z’n geld in de wel toegestane en haalbare invloed op de sociaal-culturele identiteitspolitiek. Als het niet voor zichzelf is als witte man, dan voor anderen met wie men zich identificeert. De macht gebruikt die identiteitspolitiek als afleiding en uitlaatklep om het debat over sociaal-economische aspecten te blokkeren.

De aan de Democratische partij gelieerde ‘onafhankelijke’ Senator Bernie Sanders die door de ‘corporate’ Democraten niet echt wordt vertrouwd, laat staan in het hart wordt gesloten, probeert de sociaal-economische en sociaal-culturele aspecten te integreren. Vanwege de focus en achtergrond van zijn supporters kan hij niet om de identiteitspolitiek heen en is dat trouwens ook een prima middel om kiezers mentaal aan hem te binden. Maar de hoofdzaak voor Sanders is de verandering van sociaal-economische aspecten. In de zin dat de VS egalitairder wordt in de aloude traditie van de Europese sociaal-democratie. Veelzeggend is dat de ‘Britse’ broer van Bernie, Larry Sanders in 2001 de Labour partij verliet omdat die volgens hem onder Tony Blair te ver naar rechts ging. Lees: te dicht tegen het bedrijfsleven aanschurkte. Dat is ook de overtuiging van Sanders en progressieve Democraten als Senator Elizabeth Warren of Keith Ellison.

De identiteitspolitiek van radicaal-linkse kandidaten als Alexandria Ocasio-Cortez die zich in de hemisfeer van Sanders bevinden kan opgevat worden als meer dan identiteitspolitiek alleen. Hoewel ze dat zelf niet in het openbaar toegeven. Het is ook de beschermende laag om harde sociaal-economisch aspecten door de maag te krijgen en in het organisme te laten belanden. Identiteitspolitiek hoeft geen doel op zichzelf te zijn en staat in sommige gevallen wel, maar in andere gevallen geenszins haaks op gematigde politiek. Daarom kan op termijn identiteitspolitiek die deels ontstaat uit machteloosheid en deels uit berekening, samengaan met een gematigd sociaal-economisch programma dat probeert in te breken in een dichtgetimmerd politiek bestel waarin de ‘gewone burgers’ op de belangrijkste sociaal-economische aspecten zijn buitengesloten.

Identiteitspolitiek is voor links-radicalen binnen de Democratische partij nu het enige beschikbare middel om via een omweg de partij te bevrijden uit de greep van centrum-rechtse, ‘corporate’ Democraten die vanuit een oogpunt van camouflage en afleiding zich eveneens -weliswaar halfslachtig en onoprecht- omhullen met de mantel van de identiteitspolitiek. Het is aan het toekomstige leiderschap van de Democratische partij om het middel (identiteitspolitiek) te scheiden van het doel (sociaal-economische gelijkheid). Hoewel emancipatie van minderheden op zichzelf een doel is dat gezien de lastige politieke situatie echter beter op een indirecte en minder polariserende wijze bereikt kan worden door vol in te zetten op de verbetering van de economische positie (zorg, arbeidsmarkt, belastingsysteem, onderwijs, huisvesting) van alle burgers. Links én rechts.

Identiteitspolitiek gaat niet uitsluitend om emancipatie van individuen, maar betreft als hoogste doel ook de emancipatie van de samenleving. Dat laatste is zwaarwegender. Het zal binnen afzienbare tijd niet lukken om dat te realiseren omdat nooit iemand vrijwillig macht opgeeft. Sociaal-culturele identiteitspolitiek van individuen zal daarom voorlopig nog blijven bestaan als afleiding voor machtigen en als uitlaatklep voor onmachtigen. Datzelfde geldt ook voor radicaal-rechts. Laten we hoe dan ook beseffen dat identiteitspolitiek niet altijd is wat het lijkt en best kan dienen om het redelijke midden te bereiken. Dat nu voor burgers via eigen actie onbereikbaar is door een gecorrumpeerd politiek systeem. Als het bereiken ervan niet via de kortste en in beginsel de meeste eigenlijke weg kan, loopt het via de omweg van de identiteitspolitiek.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Democraten, zoek het redelijke midden’ van Ian Buruma in NRC, 8 november 2018.

Cenk Uygur legt uit dat het onvermijdelijk is dat links terugvecht met hooivorken. Uit machteloosheid en een verziekt politiek bestel

In een schrandere analyse gaat Cenk Uygur in op de persoonlijke aanvallen vanaf de linkerflank op rechtse medewerkers van de regering-Trump. Hij voorziet dat van een context. Te weten Uygurs vaste thema, de verderfelijke invloed van het grote geld op de politiek. Aanleiding is het incident met perswoordvoerder Sarah Huckabee Sanders die werd verzocht een restaurant in Virginia te verlaten en de strijdvaardige uitspraak ‘If you see anybody from that cabinet in a restaurant, in department store, at a gasoline station, you get out and you create a crowd … tell them they’re not welcome anymore, anywhere!‘ van de Democratische, Californische afgevaardigde in het Huis Maxine Waters waarvoor ze door de partijleiding op de vingers werd getikt.

Het is een dubbele strijd tussen Trumpianen en de rest, en establishment Democraten zoals de fractieleider in het Huis Nancy Pelosi (78) en de merendeel jonge Democraten die de Resistance zoeken en niet meer geloven dat Republikeinen in beleefdheid of compromis zijn geïnteresseerd. De Democraten zijn stuurloos en hebben tot nu toe niet echt voor een progressieve lijn gekozen door de voet op de rem van Pelosi, Chuck Schumer of Hillary Clinton die een middenkoers varen. Axios voorziet nu vooral strijd binnen de Democratische partij. Het is achterstallig onderhoud van een bange, inspiratieloze leiding die geen passend antwoord op Trump heeft.

Nederland kan wat opsteken van deze analyse, in die zin dat kiezers niet buiten de politiek moeten worden gewerkt zoals dat in de VS is gebeurd. Daar bepalen de sponsors en donors grotendeels de loop van de politiek. Met de miserabele stand van de democratie als gevolg. In Nederland is dat nog niet zover, maar er zijn wel signalen dat het die kant opgaat. Dat is ongewenst. Ook in Nederland is de schaduwzijde dat het bedrijfsleven en andere belangengroepen met de politieke partijen in de kern van de macht afspraken maken buiten het politieke systeem zelf om. Concreet voorbeeld is de afschaffing van de dividendbelasting. Economisch-strategisch beredeneerd is dat niet eens een domme maatregel, maar voor de acceptatie van het politieke systeem door burgers was het van een groteske arrogantie en domheid van de VVD in het bijzonder.

Trump is de laatste dagen ontketend. Voor wat zoekt hij afleiding?

New York Times’ Maggie Haberman meent dat president Trump de laatste dagen ontketend (‘unleashed’) is. Hij heeft op Twitter de trossen losgegooid. In de verklaring noemt Haberman ook dat ze een afleiding kunnen zijn. De laatste dagen is door verschillende bronnen gemeld dat de voormalige Nationale Veiligheidsadviseur Michael Flynn omgedraaid (‘flipped’) is. Hij zou meewerken aan het Rusland-onderzoek van speciale aanklager Robert Mueller. Omdat Flynn tijdens de campagne, in de overgangsperiode en na Trumps inauguratie een centrale rol speelde zou het de president in paniek hebben kunnen gebracht. Vandaar de afleiding van de anti-moslim tweets die niet oproepen tot debat of beleid, maar tot haat en uitsluiting. En ook nog Trumps relatie met het Verenigd Koninkrijk en premier Theresa May beschadigden. Trump lijkt voorgoed de weg kwijt.

Rosanne Hertzberger schiet tekort in analyse van politiek links

Er zijn vele speculaties waarom Steve Bannon de inmiddels opgestapte adviseur van president Trump een interview gaf aan de progressieve journalist Robert Kuttner van The American Prospect. Het werd op 16 augustus gepubliceerd. Bannon zou Kuttner benaderd hebben omdat hij in hem een identieke visie op China herkende. ‘To me, the economic war with China is everything’, zei Bannon. Meer opiniemakers denken kritisch over China. Er moet meer zijn. Lekte Bannon bewust en zocht hij een aanleiding voor ontslag om terug te keren naar Breitbart? Overschatte Bannon zichzelf? New York magazine biedt in een analyse drie scenario’s.

Mogelijk is het allemaal een beetje waar zonder dat er een eensluidende verklaring is voor Bannons interview aan een linkse journalist. Een ander scenario is dat Bannon de politieke isolatie van Trump wilde doorbreken door contact te zoeken met (radicaal) links. Het hoefijzermodel in werking dat langs de flanken verbindt.

Dit soort overwegingen en kalibraties zijn niet besteed aan Rosanne Hertzberger die elke week van dik hout planken zaagt in haar NRC-column. Ze oppert vaak goede ideeën, maar lijkt het geduld of de kennis te missen om die vervolgens voldoende uit te werken. Zoals deze week in een column met de onheilspellende titel ‘Het politieke links is kapot’. Wat ze zegt lijkt echter niet zozeer exemplarisch voor links, maar voor de hele partijpolitiek van Nederland die zich verliest in details en onbetekende kwesties. Tom-Jan Meeus heeft in zijn wekelijkse column in dezelfde krant beter door hoe politiek werkt en soms met zichzelf op de loop gaat.

Hertzberger verwijt links dat het zich te veel op identiteitspolitiek concentreert. Dus op de vraag wat men is en niet op welk wereldbeeld het voorstaat. Precies dat zou Bannon de Democraten verweten hebben: ‘zolang links zich concentreert op ras en identiteit en wij op economisch nationalisme, verslaan we ze’. Het werd afgelopen week te pas en te onpas herhaald in de Nederlandse media. Maar daarmee is het nog niet juist wat hij zegt. Bannon probeert met zo’n uitspraak ook de Democraten negatief te framen. Vanuit zijn misleiding.

Voor het gemak maakt Hertberger in haar column de overstap van Nederlands links naar de Democratische partij (DNC). En omgekeerd. Maar of de partij van Chuck Schumer, Nancy Pelosi, Hillary Clinton en Tom Perez die op dit moment zo worstelt met zichzelf een linkse partij is is nog maar helemaal de vraag. Daar denken progressieve critici als Bernie Sanders, Keith Ellison of Elizabeth Warren genuanceerder over als ze de DNC koppelen aan het bedrijfsleven met het gebruik van de misprijzende tem ‘Corporate Democrats’. In die visie is de DNC eerder centrum-links en als men het loskoppelt van de identiteitspolitiek zelfs centrum-rechts.

De DNC gaat niet de fout in door zich te concentreren op identiteitspolitiek, maar door te gaan voor een rechtse sociaal-economische agenda waarbij het geen progressieve, maar centrumpolitici op staffuncties benoemt. Hertzberger werd afgelopen maand zelfs op een tegenvoorbeeld bediend voor het idee over identiteitspolitiek dat haar door Bannon ingefluisterd werd. Die is gematigder dan hij het wil voorstellen. Onder protest van progressieven heeft het partij-establishment de deur opengezet voor pro-life kandidaten in de midterm verkiezingen van 2018. Hertzberger stapt in de valkuil die Bannon voor haar gegraven heeft.

Hetzelfde beeld geldt voor Nederlands links onder aanvoering van de PvdA. Dat verliest zich niet in de concentratie op identiteitspolitiek, maar in het voeren van een rechtse sociaal-economische agenda. Het gaat om de inhoud, niet om de vorm. Laat je geen onzin door die rechtse Steve op de mouw spelden, Rosanne.

Foto: ‘Sheik helping peasant to fill out ap[p]lication form for identity card’. Jeruzalem, 1934-1939. Collectie: Library of Congress.