Tentoonstelling ‘Islam dit is ook onze geschiedenis!’ moet in opdracht van EU en België verbroederen en verbinden

Niet alleen in het mannenvoetbal, maar ook in de burka-mode speelt Nederland nauwelijks een woordje mee. Waar is de Nederlandse driekleur? De Amerikaanse, Britse, Franse en Duitse vlag zien we wel. Deze vitrine is te zien in Brussel op de tentoonstelling ‘Islam dit is ook onze geschiedenis!’ (L’ Islam c’est aussi notre Histoire!) in de Espace Vanderborght. Een oud meubelwarenhuis in het centrum van Brussel. Het Franse Medi1TV begrijpt trouwens de beoogde strekking van de tentoonstelling niet als het de titel verandert in ‘L’islam, c’est aussi notre religion’. Dat staat wellicht meer expansionistisch, maar is uiteindelijk toch minder verstrekkend. Daar gaat het niet om, het gaat om de gemeenschappelijke band en de onderlinge beïnvloeding. Niet voor niets staat in de toelichting ‘Het is dus geen tentoonstelling over de islamitische religie.’ Een schandaaltje was er ook, uit de boekwinkel werd een boek van nazi-auteur Sigrid Hunke verbannen, aldus een bericht in Le Vif.

Het is een rondreizende publiekstentoonstelling die naast Brussel ook Bulgarije en Bosnië aandoet. Wie interesse heeft om delen van de tentoonstelling over te nemen kan maker Tempora een berichtje sturen. De kunst is ondergeschikt aan het concept en de politieke opzet van verbroedering en verbinding die dit type tentoonstelling moet uitstralen. Het is ontwikkeld in opdracht van de Europese Unie en de Belgische regering.

De installatie ‘The Burqa Project-On The Borders of My Dreams I Encountered My Double’s Ghost’ met de vier burka’s is van de Haïtiaanse kunstenaar Jean Ulrick Desert. Hij maakte het enkele maanden na de aanslagen van 9/11 in 2001. Het werk heeft slechts indirect met Europa of de invloed van de islam in Europa te maken.

Foto: Sami Chaïbi in posting op FB.

Marokko verbiedt import, fabricage en verkoop van burka en niqaab. Moet Europa dit initiatief volgen?

De Marokkaanse regering voert veiligheidsmaatregelen als reden op om import, fabricage en verkoop van burka’s en niqaab’s binnen 48 uur te verbieden. Verkopers kunnen in de tussentijd deze kledingstukken aanpassen. Of er ook een verbod komt op het dragen van burka’s en niqaab’s is onduidelijk. Maar een verbod op import, fabricage en verkoop zal betekenen dat ze geleidelijk uit het Marokkaanse straatbeeld verdwijnen.

Maartje Bakker constateert in een bericht in De Volkskrant dat de kledingstukken die alleen de ogen vrijlaten van oudsher niet bij Marokko pasten. Onder invloed van strenge islamitische geestelijken uit het Midden-Oosten hebben ze de laatste decennia een opmars gemaakt. Als een soort missiewerk vanuit Saoedi-Arabië. Marokko is het eerste land waar dit soort maatregelen wordt genomen. Opzet is vermoedelijk om de radicale islam de pas af te snijden en burka en niqaab niet langer te accepteren als wandelend reclamebord daarvoor.

Westerse landen worstelen met deze kledingstukken die door de radicale islam worden gepromoot. Ook in Westerse landen horen ze van oudsher niet thuis, maar zijn ze geïmporteerd vanuit het Midden-Oosten of vanuit landen als Marokko waar ze onder invloed van de radicale islam uit het Midden-Oosten verspreid zijn. Bij het uitbannen uit het straatbeeld van deze kledingstukken beroepen Westerse regeringen zich doorgaans op het veiligheidsaspect. Terroristen zouden zich er in kunnen verschuilen. In een samenleving die de weg naar de controlestaat inslaat met steeds meer cameratoezicht is geen ruimte voor uitzonderingen hierop. Maar vanwege de vrijheid van godsdienst is het lastig om religieuze uitingen te verbieden.

Het zou eerlijker zijn als Europese regeringen in hun argumentatie dat veiligheidsaspect achterwege laten omdat het niet het hoofdbezwaar tegen burka’s en niqaab’s is. Dat is de opkomst van de radicale islam die als ongepast wordt gezien binnen de Europese traditie. Onder meer vanwege de slechte positie van vrouwen binnen de islam die niet past bij de nationale rechtsstaat. Deze strenge versie van de islam wordt met geld uit onder meer Saoedi-Arabië en Qatar in Europese landen ondersteund. Europese landen zouden oprechter én doelmatiger zijn als ze deze landen duidelijk te verstaan zouden geven dat ze op moeten houden met hun islamitisch missiewerk op straffe van het verbreken van diplomatieke banden. Dat zou pas echt indruk maken.

Moslims bidden op kinderboerderij in Dongen. Als het mag moet het dan ook?

Moslimmannen en moslimvrouwen in burka bidden op een Brabantse speelboerderij. Overige gasten vinden dat onprettig, ongepast en te extreem gedrag en de eigenaar vraagt de groep moslims om te stoppen met bidden. De vertegenwoordiger van de groep moslims vindt op zijn beurt dat verzoek weer ongepast. In een commentaar zegt een advocaat dat men in Nederland in de openbare ruimte overal mag bidden. Ook op een speelboerderij tussen spelende kinderen die niet bidden en wellicht niet begrijpen wat er precies gebeurt. Een eigenaar van een privéterrein mag weer voorwaarden stellen aan het gedrag van zijn bezoekers. Het is ook de vraag of men overal moet bidden waar men mag bidden. Zeker als dat demonstratief en niet terloops gebeurt.

Zó moeten vrouwen in islamlanden zich kleden. Hoe absurd is dat?

Islam, vrouwen en onvrijheid. Ze horen bij elkaar als Rutte, Willem-Alexander en Schippers die naar Sochi gaan. Of de Drie Gratiën, de Grote Drie (Toon Hermans, Wim Sonneveld en Wim Kan, dan wel W.F. Hermans, Harry Mulisch en Gerard Reve) of de Drie Tenoren (Plácido Domingo, José Carreras en Luciano Pavarotti).

Een onderzoek van Pew toont aan hoe vrouwen in de moslimlanden Tunesië, Egypte, Irak, Libanon, Pakistan, Saoedi-Arabië en Turkije geacht worden zich in het openbaar te kleden. De meesten vinden dat vrouwen wel hun haar, maar niet perse hun gezicht hoeven te bedekken. Hoe dan ook is dit tamelijk abnormaal. Het zou nog verteerbaar zijn als mannen werden geacht hetzelfde te doen. Zoals, ‘scheer die snor of die rafelige baard eens af’, ‘zet die pet op’, ‘trek eens een leuke jurk aan’ of ‘schmink die bidplek op je voorhoofd eens weg‘. Maar naar wat mannen in de betreffende landen worden geacht te dragen wordt geen onderzoek gedaan. Dat alleen al tekent de ongelijkheid. De uitkomsten van dit onderzoek zijn ontluisterend. Voor de mannen in deze landen die de vrouwen hun vrijheid niet gunnen. En daar in hun religie rechtvaardiging voor zoeken. Absurd.

Foto: Onderzoek van Pew Research naar wat vrouwen in zeven islamlanden in het openbaar geacht worden te dragen.

Controverse in campagne van Diesel. Burka en bisschopsmantel

Twee plaatjes van het Italiaanse kledingmerk Diesel. Onderdeel van de #DieselReboot campagne. De een neemt met geleende beelden uit een specifieke traditie katholieken op de korrel, de andere moslims. Op de laatste komt kritiek op MTVDesi.com van Shruti Parekh: ‘Putting a white, non-Muslim woman in a burqa in our current global context is one level of disrespect, but making her topless takes it to a level that is hard for me to comprehend’. Maar Ameena Meer die aan de campagne meewerkte kan het drie dagen op MTVDesi.com best begrijpen, want we zijn allen vechters met meerdere identiteiten:  ‘The idea behind the #DieselReboot campaign is that today we are all slashers  – Accountant/Musician, Coffee shop worker/Instagram star, Bank teller/Director, Insurance salesperson/travel writer – we have multiple identities and multiple lives. (..), but social media has freed us to express and explore our talents in ways we never realized were possible.’

Waar gaat het uiteindelijk om? Om het verkopen van zoveel mogelijk kleding door een Italiaans bedrijf. Zelfs kritiek helpt hier bij en kan een vorm van reclame zijn. Want het vestigt de aandacht. Hele boekenkasten worden leeggeschud om met mooie woorden aan te kleden hoe vrouwen aangekleed kunnen worden. Sociale media bevrijden ons. Echt? Niemand is wat-ie blijkt te zijn moet de verantwoording van de campagne zijn. Van vechters uit de creatieve klasse die het voorbeeld stellen. Een blanke vrouw in een burka mag. Een Oost-Aziatische vrouw in een bisschopsmantel mag. Maar de veroordeling van een blanke vrouw in een burka mag ook, of die van een Oost-Aziatische vrouw in een bisschopsmantel. Terloops zorgt de relativering ervoor dat culturele grenzen vervagen. De scherpslijpers verliezen hun zeggenschap over het beeld. Als het maar past.

Foto: Beelden uit de Diesel-campagne #DieselReboot.

Burkaverbod helpt vrouwen voor zichzelf op te komen

Het kabinet stemt in met een burkaverbod ondanks een advies van de Raad van State dat oordeelt dat het in strijd met de vrijheid van godsdienst is. Het kabinet legt dit advies naast zich neer. Straks staat er op het in het openbaar dragen van een burka of gezichtssluier een boete van maximaal 380 euro. Volgens vicepremier Verhagen is het verbod tegen gezichtsbedekkende kleding bedoeld omdat het de open communicatie hindert.

In de reacties tekent zich een tweedeling af. Wilders vindt het geweldig nieuws, maar verder lijkt niemand er warm voor te lopen. Geledingen van de linkse en religieuze politiek zijn minder enthousiast. Zoals Tofik Dibi (GroenLinks) en Arie Slob (ChristenUnie). Dit monsterverbond tussen oudlinks en christenen blokkeert telkens de vrijzinnige politiek. Elke keer als het wil scoren komt de bevoorrechte positie van religie om de hoek kijken. Ondanks het feit dat het burkaverbod op het tegendeel lijkt te wijzen. Maar het is symboolpolitiek.

In oktober 2010 ergerde toenmalig JS-voorzitter Jelle Menges zich aan oudlinks: Vooral die types als Hedy d’Ancona. Vroeger hardcore feministen. Ze verbrandde bh’s, vond het huwelijk een vorm van onderdrukking en provoceerde meer dan Ayaan Hirsi Ali ooit deed. Alles voor de vrouwenrechten. Dat wil zeggen: toen. Nu zien deze feministen de burka bijvoorbeeld ineens als een vorm van voor jezelf opkomen. Ze praten alles goed, als het om de islam gaat. Provoceren is uit den boze. Veel PvdA’ers zagen allochtonen als troetelkinderen, die je moest aaien en paaien. Ze zagen de nieuwkomers niet als volwaardige mensen. 

Foto: Vrouwen in burka

Is Job Cohen de vernieuwer van de PvdA?

Binnen de PvdA woedt een stille strijd tussen fundamentalisten en realisten. Onder de laatsten kunnen Eberhard van der Laan, Paul Scheffer, René Cuperus, Jonge Socialisten als Mohammed Mohandis, Arne Mosselman, Jelle Menges, Sharon Dijksma en de zogenaamde liefdevollen als Eddy Terstall en Marcel Duyvestijn worden verstaan. Evenals Monika Sie Dhian Ho van de Wiardi Beckman Stichting. Maar ook Wouter Bos, die niet zo’n beetje door zijn eigen partij werd tegengewerkt volgens Terstall.

Jelle Menges ergert zich in een interview in het ledenblad van de PvdA Rood aan de PvdA’ers die zich achter oudlinkse ideeën schaarden: Vooral die types als Hedy d’Ancona. Vroeger hardcore feministen. Ze verbrandde bh’s, vond het huwelijk een vorm van onderdrukking en provoceerde meer dan Ayaan Hirsi Ali ooit deed. Alles voor de vrouwenrechten. Dat wil zeggen: toen. Nu zien deze feministen de burka bijvoorbeeld ineens als een vorm van voor jezelf opkomen. Ze praten alles goed, als het om de islam gaat. Provoceren is uit den boze. Veel PvdA’ers zagen allochtonen als troetelkinderen, die je moest aaien en paaien. Ze zagen de nieuwkomers niet als volwaardige mensen. De ergernis van Menges tekent de culturele kloof die dwars door de PvdA loopt.
 
Volgens René Cuperus staat Nederland voor drie vuurproeven: de uitweg uit de financiële crisis, het antwoord op het politieke onbehagen en herstel en rehabilitatie van het publieke ethos van overheid en publieke sector. Daarbij komt voor de PvdA de crisis die alle sociaal-democratische partijen treft. Cuperus citeert onderzoekers Vander Weyden en Abts: In heel West-Europa zijn de sociaaldemocratische partijen niet langer de massapartijen en arbeiderspartijen van weleer. (..) Het gevolg was dat nogal wat sociaaldemocratische partijen een deel van hun vroegere kernelectoraat zijn verloren: enerzijds is de steun van de verburgerlijkte arbeidersklasse minder evident aangezien hun stem minder door de tegenstelling arbeid versus kapitaal wordt gestuurd; anderzijds zoeken nogal wat achterblijvende arbeiders en laaggeschoolden hun toevlucht tot populistische partijen die wel een inhoudelijk antwoord bieden op hun gevoelens van machteloosheid, angst en achterstelling. (..) Links is meer en meer losgescheurd van de wereld van de arbeid en de vakbeweging en de klassieke arbeiderspartij is geëvolueerd naar een links-progressieve partij die geleid wordt door een nieuwe middenklasse van hooggeschoolden die nieuwe thematische en ideologische accenten legt in de linkse ideologie. (..) Deze evoluties plaatsen de sociaaldemocratie in een ideologische spreidstand en in een electorale paradox: ofwel houdt men vast aan de klassieke idee van de klassenstrijd en staatsinmenging met het risico te weinig tegemoet te komen aan de gevoeligheden en grieven van de nieuwe middenklasse, ofwel gaat het meer in de richting van een progressief vertoog van kansengelijkheid en vrijemarktwerking met het gevaar de traditionele van arbeiders en kwetsbare groepen al te zeer tegen de borst te stuiten.
 
Kan de PvdA een nieuwe start maken? Daartoe dient nog veel werk verricht te worden. De uitweg uit de impasse zal van de realisten moeten komen. Als enigen kunnen ze een passende politieke filosofie ontwikkelen. Maar hun positie binnen de PvdA is slecht. Het zal van de kracht van hun argumenten moeten komen. Da’s een wankele basis. Inhoudelijke sterkte is niet altijd voldoende zoals de kritiek op de afgewezen integratienota aantoonde die uiteindelijk afgeschoten werd. Zolang de fundamentalisten op sleutelposities zitten zal de impasse binnen de PvdA voortduren. In de coulissen wordt de wederopleving voorbereid. Vergeefs of niet?

Foto: De PvdA-coryfeeën Wouter Bos, Wim Kok, Job Cohen, Hedy d’Ancona en Jan Pronk bij de Dag van de Arbeid in mei 2011, tevens het 65-jarig bestaan van de partij. Foto Hollandse Hoogte