De mutatie van de partijpolitiek. Onder Boris Johnson gaan Tories de GOP achterna die door Trump in een sekte is veranderd

Steeds meer dringen zich overeenkomsten op tussen de Amerikaanse en Britse politiek. Dat is geen goede ontwikkeling die de democratie én het betrokken land dient. Het VK loopt twee jaar achter op de VS. In de VS bestaat er buiten de kern van Trump-supporters -die zo’n 38% van het electoraat uitmaakt- overeenstemming over het feit dat de Republikeinse partij is gekaapt door niet-partijleden en geradicaliseerde partijleden. Gematigde, conservatieve leden zijn de partij uitgejaagd of naar de marge gedreven. Hetzelfde gebeurt in het VK met traditionele conservatieven als Philip Hammond, Rory Stewart, Dominic Grieve of David Gauke. Ze worden door Boris Johnson -handelend vanuit nietsontziende machtspolitiek en niet vanuit overtuiging- die geen tegengeluid wil tolereren verdacht gemaakt en gemarginaliseerd. Hiermee verandert de partij van een bredere volkspartij in een vehikel voor de leider waar nog slechts een radicaal-rechts of nieuw-rechts geluid mag klinken. Dat is het failliet van partijpolitiek die zich kenmerkt als relatief open, breed en divers. Deze failliete partijpolitiek heeft een negatieve invloed op de werking van democratie, rechtsstaat en parlement.

De  Republikeinse partij is veranderd in een sekte die is gegroepeerd rond de aanbeden leider Trump. Het verschil is de rol van conservatieve religieuze organisaties die in de VS voluit Trump steunen en in het VK geen rol van betekenis spelen. Boris Johnson kaapt met strateeg Dominic Cummings, die geen partijlid is en zich de partij heeft ingevreten, de Conservatieve partij en vervreemdt zo de partij van zichzelf. Zoals de levenslange New Yorkse Democraat Trump zonder enig begrip de Republikeinse partij van karakter heeft veranderd. Een sfeer van tolerantie is omgeslagen in intimidatie, uitsluiting en angst. Om het verhaal af te maken zijn er in de VS ultrarechtse media zoals Fox News of Sinclair Broadcast Group die in de belangrijkste programma’s op z’n best activistische journalistiek en op z’n slechts propaganda voor Trump bedrijven. Een Britse evenknie is de rechtse The Telegraph waar Boris Johnson een column had en die pure propaganda bedrijft die niks meer met journalistiek te maken heeft. Bovenstaande video is exemplarisch. Het stelt de tegenstanders van een No-Deal Brexit die opteren voor een zorgvuldig parlementair debat over de Brexit voor als tegenstanders van de Brexit.

Britse DCMS commissie publiceert rapport over desinformatie en nepnieuws

Nieuwe tijden brengen nieuwe waarheden. Zoals het feit dat nepnieuws een bedreiging voor de democratie vormt en de macht van Amerikaanse techbedrijven zoals Facebook onaanvaardbaar groot is geworden en die bedrijven hun verantwoordelijkheid afschuiven. Overheden hebben geen gepast antwoord om dat nepnieuws te bestrijden en moeten nog instrumenten ontwikkelen om de techbedrijven tot actie te dwingen. Hoewel dat inzicht voor de poorten van de hel moet worden weggesleept en vooral politieke partijen die nu de macht hebben doen alsof er niks aan de hand is, is bij enkele overheden onderhand wel het besef van de urgentie tot handelen doorgedrongen. Des te meer omdat de opkomst van sociale media aan autoritaire landen die de zogenaamde liberale democratieën willen verzwakken redelijk goedkope en makkelijke middelen geeft om dat straffeloos vanuit het verborgene te doen. Illustratief in dit verband is dat de bewezen Russische inmenging in de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016 die zich in 2018 herhaalt nog steeds niet gevolgd is door een integraal plan van aanpak van de regering-Trump om onwettige beïnvloeding van het electorale proces te voorkomen. Als het wantrouwen een kritische grens overstijgt, dan is dat de dood van de democratie.

Guardian’s Observer zet dat voor het Verenigd Koninkrijk in een artikel van Carole Cadwalladr op een rijtje. Tekenend is het optreden van de kleine DCMS (Digital, Culture, Media & Sport) parlementscommissie met het conservatieve parlementslid Damian Collins als voorzitter. De commissie probeert ondanks onvoldoende macht en tegenwerking van organisaties en personen die het wil onderzoeken een verschil te maken. Vandaag heeft het het tussentijdse rapport ‘Disinformation and ‘fake news’’ gepubliceerd met volgende samenvatting:

Aanleiding voor het onderzoek is het sterke vermoeden dat de uitslag van het Brexit-referendum is beïnvloed door illegale buitenlandse inmenging (desinformatie-campagne) vanuit de Russische Federatie en dat pro-Leave organisaties wettelijk hun boekje te buiten zijn gegaan. Dat roept dezelfde vraag op als de verkiezing van Donald Trump, namelijk of de wettelijke basis van de uitslag nog wel aanwezig is als het proces zoveel onregelmatigheden en misleidingen bevat. Deze vraag over de legitimiteit van respectievelijk het Brexit-referendum en de verkiezing van Trump is in zowel het Verenigd Koninkrijk als de VS nog niet tot de kern van het politieke en publieke debat doorgedrongen. Maar in de marges zeurt het en brengen onderzoeken de onregelmatigheden in kaart. Het is dan ook een kwestie van tijd totdat in beide landen de legitimiteitsvraag centraal komt te staan in het debat. Nu nog weten tegenstanders dat proces te vertragen, maar mede door het besef dat niet handelen geen optie is wegens de aangekondigde dood van de democratie zullen op termijn alle politieke partijen hun eigenbelang ondergeschikt moeten maken om rechtsstaat en democratie te redden. Als ze dat willen. Als ze dat niet doen, dan treden ze bewust in de geesteshouding van de autoritaire staat.

Foto: Samenvatting van tussentijds rapport ‘Disinformation and ‘fake news’’ van de DCMS-commissie van het Britse parlement, 29 juli 2018.

Rachel Maddow: Nieuwe onthullingen over Cambridge Analytica verbinden de punten tussen Trump en het Kremlin preciezer

Rachel Maddow gaat in de aflevering van 6 juni 2018 in op de vraag over de mate van samenwerking tussen de informatie-operatie van het Kremlin en Team Trump in de presidentsverkiezingen van 2016. Aanleiding is het verschijnen van de voormalige baas van het nu ontbonden Cambridge Analytica (CA) Alexander Nix voor een commissie van het Britse parlement. Hij kwam terug op zijn woorden van februari 2018 in het parlement.

Maddow schetst de radartjes die in elkaar grijpen en op hechte samenwerking tussen het Kremlin en het campagneteam van Trump wijzen. Dit bevestigt dat Team Trump een actief onderdeel van de Russische informatie-operatie was die erop uit was om Hillary Clinton in de publieke opinie te beschadigen en Trump te helpen. Wikileaks werd geholpen door financiële (Robert Mercer) en logistieke (Steve Bannon) steun vanuit het Trump kamp. Verdere aanwijzing voor de Russisch-Trumpiaanse samenwerking is de rol van de Russische wetenschapper Aleksandr Kogan binnen CA in de informatie-operatie om Hillary Clinton te beschadigen en de potentiële achterban van Trump op individueel niveau te benaderen via gestolen Facebook-accounts. Sinds de onthullingen over CA houdt Kogan zich van de domme en wijst hij op zijn voortschrijdend inzicht.