Kritiek op Duitse president Steinmeier wegens diens welwillende Rusland-politiek houdt aan

Het panel van het rechtse BILD onder leiding van Hans-Ulrich Jörges is er duidelijk over dat de Duitse president Frank-Walter Steinmeier (SPD) moet aftreden vanwege zijn Rusland-politiek die volgens hen te eenzijdig pro-Kremlin was en dat feitelijk nog steeds is. De leden betwijfelen of de SPD inclusief kanselier Olaf Scholz (SPD) werkelijk tot inzicht is gekomen over de eigen Rusland-politiek of nog steeds economische en politieke lijntjes openhoudt naar het Kremlin van de toekomst als de Russisch-Oekraïense oorlog voorbij is.

Jörges verbaast zich erover dat Steinmeier blijkbaar de bui al zag hangen en als staatshoofd van het belangrijke Duitsland niet alleen naar Kyiv durfde afreizen. Hij zou door dekking te zoeken in een gemeenschappelijke bezoek met Oost-Europese regeringsleiders hebben gehoopt dat Kyiv hem niet zou weigeren. De anderen lieten hun bezoek doorgaan toen bleek dat Steinmeier niet welkom was.

Dat is geen inbreuk op Europese solidariteit, maar een bevestiging ervan. Want het was Duitsland dat jarenlang met haar Rusland-politiek een Alleingang ging die haar niet in dank werd afgenomen en de Europese solidariteit verstoorde. Inclusief het ten koste van Europese tegenstand doorzetten van de aanleg van gaspijplijn Nord Stream II dat Duitsland niet als politiek project wilde zien.

Het past niet bij de statuur van Duitsland dat de president ervan wegduikt en niet alleen op bezoek durfde gaan bij de Oekraïense president Zelensky. De SPD wordt nu mede afgerekend op wat het de afgelopen decennia in haar Rusland-politiek verkeerd heeft gedaan. Dat is nu niet zomaar met wat mooie woorden van een president hersteld. Waarvan de vraag blijft hoe gemeend ze zijn.

Er is oud-kanselier en voormalig SPD-leider Gerhard Schröder niet eens voor nodig om de rot in de SPD aan te tonen. Hij heeft zich ‘opgewerkt’ tot vriend van Poetin die in de SPD en in Duitsland de pro-Kremlin belangen verdedigt. Oekraïne beschouwt Schröder als vijand. De SPD heeft hem nog steeds niet geroyeerd als lid.

Jörges meent dat Duitsland tot de idioten van Europa behoort. Idioot in beleid, idioot in moraal en idioot in diplomatieke status. De Duitse idiotie is in de kern een geloofwaardigheidsprobleem.

De inschatting is dat de SPD met president Steinmeier en kanselier Scholz niet van koers is veranderd, maar zich uit opportunisme nu tijdelijk anders opstelt omdat de politieke en diplomatieke omgeving waarin hun leiders opereren veranderd is. Van harte gaat het niet. Het is gespeeld. Dat werd in Kyiv zo opgevat en daarom was Steinmeier niet welkom. Dat zou dus niet alleen vanwege zijn vroegere opstelling zijn, maar ook vanwege zijn huidige opstelling die in de kern nog steeds pro-Kremlin is. Het tegendeel dat het niet zo is kan hij niet aantonen. Dat tekent zijn geloofwaardigheidsprobleem.

Het valt niet te verwachten dat Steinmeier aftreedt. De Duitsers zijn in meerderheid verbolgen dat hun president in Kyiv niet welkom was. Maar zijn opstelling inzake de Russisch-Oekraïense oorlog is een probleem dat de relaties met andere Europese landen en de VS blijft beschadigen. Hetzelfde geldt voor kanselier Scholz die net als Steinmeier mentaal nog redeneert vanuit een voorgoed voorbij verleden. Als die redenering al te volgen is en klopt, wat nog maar helemaal de vraag is. Dat alles beschadigt Duitsland.

Het is niet alleen dat de SPD-leiders opportunistisch zijn en zaken willen blijven doen met de agressor Poetin die de Europese veiligheidssituatie en het bestaan van de soevereine staat Oekraïne bedreigt, het is dat Duitsland als belangrijkste land van de EU moreel corrupt is en geen zelfbewustzijn en ruggengraat heeft. Zo’n Duitsland kan geen voorbeeld voor andere landen zijn. Het disfunctioneren van de Duitse regeringsleiders is ook een Europees probleem.

Duitsland begrijpt nog steeds het eigen recente verleden niet en weet daar voor de praktische politiek van de 21ste eeuw niet de juiste conclusies uit te trekken. Dat wreekt zich vooral bij de Rusland-politiek, maar ook de relatie met de VS is moeilijk. Wellicht moet Duitsland wachten op een jongere generatie politieke leiders die meer in hun eigen tijd staan om definitief met het eigen verleden in het reine te komen.

Advertentie

Merkel vertegenwoordigt via Nord Stream II belangen van Kremlin

De meest interessante geopolitieke kwesties zijn die waarin allerlei belangen tegen elkaar inspelen. Zodat niet eens duidelijk is waar het nou precies om gaat. De aanleg van Nord Stream II is zo’n complex dossier. Het maakt de EU afhankelijk van Russisch gas en het verlengt de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Het is een project met een Russisch meerderheidsbelang en niet op voorhand is duidelijk gezien de hoge kosten van tegen de 10 miljard euro dat de opzet ervan economisch is. Het is in dubbel opzicht een politiek project. Het verhoogt de Europese afhankelijkheid van Russisch gas en het schuiven met fondsen en aanbestedingen maakt het voor de Russische zakenelite die direct is gerelateerd aan het Kremlin mogelijk om op een min of meer legale wijze geld om te ploegen richting eigen portemonnee. In de reacties bij deze video plaatste ik deze week in het Engels deze week enkele reacties die ik hier samenvat:

The construction of Nord Stream II is wrong in two respects. 1) It increases dependence on fossil fuels in the coming decades, while the climate problem requires the opposite; 2) It is contrary to the official EU policy on energy independence and diversity as laid down in the ‘Third Energy Package in the gas sector’ in 2018.

1) It is incorrect that Nord Stream II replaces the current pipeline with Ukraine, because the capacity of Nord Stream II is about 43% higher. Indeed, both systems will co-exist. That makes the construction of Nord Stream II even more illogical;

2) According to its own energy policy, the EU has decided to diversify in 2018 and not to depend on a specific provider (in this case the Russian Federation), but does the opposite in practice through cooperation with Gazprom and Nord Stream II. Despite its own policy, the import and dependence on Russian gas has already increased. If the EU takes itself seriously, it should work better and more coordinated with providers other than the Russian Federation.

3) Again, the dependence on Russian gas contradicts EU policies. This has to do with geopolitics and the Kremlin, which in the past has turned off the gas tap for political reasons. That makes the EU blackmailable for a Russian Federation that is economically weak and politically unstable. No single power block that itself takes seriously must make itself dependent on others.

The short-sightedness of German politics and business is particularly high. Let DW pay attention to this. The German policy on Nord Stream II is the result of an explosive combination of short-term economic thinking with a misguided sense of guilt over the Nazi past and contemporary arrogance.

Toen ik dat laatste schreef had ik nog geen kennis genomen van het artikel van Julian Röpcke in het Duitse ‘Boulevardblad’ Bild van 21 november 2019. Het heeft de veelzeggende titel ‘KLACHTEN TEGEN FEDERALE REGERING; Geheime dienst thriller rondom Putins pijplijn’. Op initiatief van het Russische bedrijf Gazprom zou de regering-Merkel in Washington DC hebben gelobbyd om sancties tegen Nord Stream II ’naar achteren te schuiven’. Het bedrijf Nord Stream II  zou een directe lijn met het kantoor van kanselier Merkel opgebouwd hebben. De achtergrond is dat als het project niet op 31 december 2019 is voltooid, het een vertraging van vijf jaar oploopt en waarschijnlijk nooit afgemaakt kan worden. Dat houdt in dat er 10 miljard euro in het water is gegooid. Daarom liggen Amerikaanse sancties extra gevoelig omdat ze voor die vertraging zorgen.

Uit het artikel blijkt dat de Duitse regering de talking points van het Kremlin overneemt en in Washington naar voren brengt. Dat is nog begrijpelijk en verdedigbaar als het om Duitse economische belangen ging, maar het gaat een grens over en wordt pijnlijk als Berlijn zich tot een spreekbuis maakt van de desinformatie en misleiding van het Kremlin. Want zoals gezegd, de aanleg van Nord Stream II is in strijd met staand energiebeleid van de EU. Het verdeelt de EU. Daar gaat de Duitse regering willen en wetens aan voorbij.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘VORWÜRFE GEGEN BUNDESREGIERUNG; Geheimdienst-Krimi um Putin-Pipeline’ van Julian Röpkce voor Bild, 21 november 2019.

Een Vandaag brengt twee dagen voor referendum reportage over diefstal Westfries Museum zonder nieuwswaarde. Journalistiek?

Een Vandaag had vanavond een reportage ‘Westfries Museum slaat alarm over onderzoek roofkunst’ dat de vraag opriep in welke categorie journalistiek het thuishoort. Het was geen onderzoeksjournalistiek zoals we die afgelopen week zagen bij de Panama Papers of de onthulling van Julian Röpcke van het Duitse Bild over de Donbas-regering. Een Vandaag bleef steken in veronderstellingen en suggesties. Het kwam niet met (nieuwe) feiten en baseerde zich op twee getuigen die hun eerdere verhaal mochten herhalen: museumdirecteur Ad Geerdink en kunstonderzoeker Arthur Brand. Twee betrokkenen die in december 2015 stelling hadden genomen dat extreem-rechtse Oekraïeners en de voormalige chef van geheime dienst SBU waren betrokken. Dat zette het museum zelfs in een schema. De twee mannen kregen van Een Vandaag de kans om dat verhaal te herhalen. Maar wat is de nieuwswaarde ervan? Een Vandaag noemt zelfs politiemol Mark Milczarek niet.

Opvallend is dat Een Vandaag dit twee dagen voor het Oekraïne-referendum uitzendt. Dus zonder dat er enig nieuw feit wordt vermeld. Het enige ’nieuwe’ dat gemeld wordt is dat er weinig voortgang in het onderzoek zit. Een onderzoek dat al 9 maanden loopt. Is het dan toevallig dat Een Vandaag daar twee dagen voor het Oekraïne-referendum aandacht aan besteed? Had de reportage niet gewoon volgende week uitgezonden kunnen worden om het referendum niet te belasten met suggesties en veronderstellingen? Of als het Een Vandaag om serieuze onderzoeksjournalistiek te doen was geweest had het aan dit onderwerp aandacht kunnen besteden op het moment dat het een nieuw feit te melden had gehad of een getuige had opgespoord.

Dat Oekraïne en door en door corrupt land is leidt geen twijfel. En dat de veiligheidsdiensten er niet volgens Westerse normen werken is ook geen geheim. Ze moeten bijklussen omdat ze slecht worden betaald.  De rechtsstaat functioneert er niet naar behoren. Niemand zal ontkennen dat onderzoeksjournalistiek duur is en tijd en expertise vraagt, zeker als het zich afspeelt in het buitenland. Goede onderzoeksjournalistiek verdient respect. Maar wat Een Vandaag doet is van een ander kaliber. Het presenteert de meningen van Geerdink en Brand over Oekraïne als bewijs. Feitelijk hoeven ze er niet eens naast te zitten, maar journalistiek die dat vervolgens niet hard kan maken schiet tekort. Wat dan overblijft is de sensatie. De suggestie. De compensatie voor een gemiste bron of getuige. Juist de hervormers in Oekraïne die een eind aan de corruptie willen verdienen betere journalistieke ondersteuning dan wat Een Vandaag in haar gemakzucht heeft laten zien.

Foto: Schermafbeelding van artikel ‘Westfries Museum slaat alarm over onderzoek roofkunst’ van Een Vandaag, 4 april 2016.

Zie hier voor reportage van Hromadske TV van 3 maart 2016.

Ruslandpolitiek van PVV is raadselachtige uitzondering in EU

Uit een tweede bericht van het Franse Mediapart blijkt dat het Front National niet een lening van 9 miljoen euro van een Russische bank heeft gekregen, maar een lening van 40 miljoen euro. Genoeg voor de partij om de campagnestrijd in 2017 met de andere grote partijen met vertrouwen tegemoet te zien.

Euobserver zet de relatie van het FN en andere extremistische partijen met het Kremlin op een rijtje: ‘The National Front revelations come amid multiplying reports of Kremlin ties to anti-EU far-right parties. German tabloid Bild on Monday cited German intelligence sources as saying Russian intelligence services are financing the eurosceptic AfD party. (..) The left-wing SPO party in Austria has also accused the far-right FPO of receiving Russian money. AfD and FPO denied the claims. But their Kremlin links were on display this week in meetings in Berlin and Moscow.’

In het rijtje van rechts-extremistische (Forza Italia, Lega Nord, Vlaams Belang, Fidesz, Jobbik, FPO, AfD, FN) en links-extremistische partijen Die Linke and Griekenlands KKE die onder invloed van het Kremlin staan wordt de PVV niet genoemd. Logisch omdat de partij voor de fondsenwerving vooral van neo-conservatieve kringen in de VS, VK en Israel afhankelijk is. Dat bijt met het Rusland van Putin. Geert Wilders riep eind april 2014 voor Russia Today de EU en Rusland op zich niet in Oekraïne te mengen. Genuanceerder en minder eenduidig dan de opstelling van de hierboven genoemde partijen, maar Wilders legt wel de eerste fout bij de EU.

Opmerkelijk is dat er op de site van de PVV weinig berichten over Rusland staan, die na maart 2014 stilvallen. Op berichten over de MH17 na. Dat zwijgen is opmerkelijk. Buitenlandwoordvoerder Raymond van Roon geeft in een overleg met de minister van Buitenlandse Zaken van 12 maart 2014 zoveel gemengde signalen dat het nauwelijks te volgen is of de PVV zich laat leiden door euroscepticisme, aanhankelijkheid aan de VS, angst voor economische sancties of een soort realisme à la Henry Kissinger dat Realpolitik en pragmatisme voor internationaal recht en principes stelt. De Ruslandpolitiek van de PVV is uniek omdat de partij als enige belangrijke Europese rechts-extremistische partij zich aan de invloed van het Kremlin lijkt te onttrekken.

Foto: ‘Dutch MP Geert Wilders (PVV) and French MP Marine Le Pen (FN)’, november 2013.

Blogosfeer en plagiaat: de affaire Helene Hegemann

WikiLeaks heeft een vanzelfsprekendheid doorbroken. Namelijk dat gedrukte media onmisbaar zijn. Internet is in opkomst. Om dat proces te bespoedigen heeft Julian Assange samenwerking gezocht met prestigieuze gedrukte media als The Guardian, El País, Le Monde, Der Spiegel en The New York Times.

Bloggers worden gerekend tot de burgerjournalistiek. Ze verschillen onderling enorm. Soms opereren ze alleen, soms zijn ze onderdeel of verlengstuk van een organisatie die iets wil bereiken. Soms zijn ze idealistisch, soms commercieel. Soms zijn ze goed ingevoerd in een onderwerp, soms niet. Soms houden ze zich aan journalistieke codes, soms niet.

In Duitsland zorgde de jonge schrijfster Helene Hegemann in januari 2010 voor veel ophef. Haar roman Axolotl Roadkill werd goed ontvangen. De Franse L’Express zag in Hegemann de Berlijnse Sagan en het Duitse Bild Charlotte Roche. Hegemann die ook een succesvol actrice en regisseuse is werd de hemel in geprezen voor haar rauwe roman met sex, drugs en rock and roll over de generatie nul.

In februari 2010 kwam de omslag. Het wonderkind werd een total loss om met de grote schrijver te spreken. Blogger Deef Pirmasens wees op zijn blog gefuehlskonserve.de op de gelijkenissen tussen Axolotl Roadkill en de roman Strobo van de Berlijnse blogger Airen. Had Helene Hegemann alles gejat, Alles nur geklaut?

Plagiaat is het overnemen van andermans werk zonder correcte bronvermelding. Auteurs als Sonja Bakker, René Diekstra of Adriaan van Dis werden ervan beschuldigd. Ernst van Alphen maakt onderscheid in soorten plagiaat: Plagiaat is altijd verwerpelijk, maar Van Dis maakt het hier wel erg bont. Hij zet zich in Een Barbaar in China continu af tegen de opinie van zogenaamde Chinakenners. Zijn visie op China zou authentiek zijn, want hij is een leek, een toerist. Zo probeert hij zijn lezers te winnen voor zijn overwegend negatieve visie op China. Van Dis’ visie is echter weinig authentiek wanneer deze voor grote gedeeltes overgeschreven is van Vikram Seth.

Plagiaat kent dus een overtreffende trap. Betrapte auteurs verdedigen zich doorgaans dat ze vergaten waren iets gelezen te hebben dat ze zich blijkbaar onbewust eigen hadden gemaakt. Dat betreft dan zinswendingen, zeldzame feitjes of meningen. Daar moeten we maar niet te moeilijk over doen in onze sample-cultuur, hoewel een bronvermelding voorwaarde blijft. Maar waar het paginalange citaten of de kunstmatige pose van Van Dis betreft past kritiek. Bij Hegemann gaat het slechts om gelijkenissen in passages.

Bloggers lusten er ook pap van. Gedrukte media en Wikipedia worden leeggeplukt om eigen teksten met gejatte citaten op te pimpen. Lenen van anderen wordt maatschappelijk aanvaard, maar dan mag een correcte bronvermelding niet ontbreken. Bloggers die dat nalaten bezorgen de blogosfeer een beroerde naam.

Door ontwikkeling en opkomst van de serieuze journalistiek op internet wordt het echter tijd voor nader onderscheid. The Huffington Post, WikiLeaks, Politico, Salon of Slate zijn onvergelijkbaar met minder journalistieke uitingen. Journalisten van gedrukte media hebben gelijk in hun kritiek op de jatters van de blogosfeer. Maar ze vergeten dat zij voor hun berichtgeving vaak even een rondje Slate, Huffington of Politico doen. Soms roepen de zichtbare restanten van die strooptocht in hun kolommen een voldane glimlach op.

In de afloop van de affaire Helene Hegemann heeft consensus overwonnen. Na de onthulling door Deef Pirmasens gaf Hegemann toe voor haar roman passages van Airen gebruikt te hebben. Maar vervolgt Wikipedia: Hegemann gab dabei zunächst an, den Roman selbst nicht zu kennen, sondern die Passagen aus Airens weitgehend textidentischem Blog übernommen zu haben. Kurz darauf wurde jedoch bekannt, dass im August 2009 Airens Buch über den Amazon-Account ihres Vaters bestellt worden war.

Helene Hegemann heeft dus met andermans veren gepronkt, zoals SuKuLTuR Verlag antwoordt op de verdediging van Hegemann en uitgeverij Ullstein. Helmut Krausser heeft gelijk als-ie zegt: Diefstal blijft diefstal. Ondanks alle mooie praatjes van Hegemann en haar uitgever. En de roman Strobo van Airen die door Hagemann geplukt werd is in de herfst van 2010 als pocketboek bij Ullstein verschenen. Eind goed, al goed. Het ongenoegen is afgekocht. Sex, drugs en rock and roll moeten immers verkocht worden.

Foto: Omslag Axolotl Roadkill van Helene Hegemann