Oekraïense oud-president Janoekovitsj nu gezocht door Interpol

Op verzoek van de Oekraïense regering is de vorige Oekraïense president Viktor Janoekovitsj door een speciale commissie van Interpol op een lijst van gezochte personen gezet, aldus een bericht in Kiyv Post. De zogenaamde Red Notice. Ook zijn zoon Oleksandr en de oud-premier Mykola Azarov zouden op de lijst gezet zijn, maar die zijn op dit moment op de site van Interpol nog niet terug te vinden.

Nog een maand geleden weigerde Interpol om Janoekovitsj en zes oud-leden van zijn regering een Red Notice te geven. Interpol vreesde dat het verzoek van Oekraïne politiek gemotiveerd was. Janoekovitsj bevindt zich in Rusland waar hij onlangs door regisseur Oliver Stone geïnterviewd  werd voor een documentaire over zijn eigen leven. Praktisch betekent dit als Rusland hem niet uitlevert aan Oekraïne hij Rusland niet kan verlaten.

De kritiek dat Interpol zich politiek laat gebruiken komt niet uit de lucht vallen en heeft wel enige grond. Zo kreeg Julian Assange van Interpol zonder dat er ook maar ergens een aanklacht tegen hem liep een Red Notice aan zijn broek of de West-Iriaanse vrijheidsstrijder Benny Wenda, terwijl de Libische leider Moammar Kadaffi het nooit verder schopte dan een Orange Notice. Interpol weet niet altijd de vermenging van opsporing en politieke actie te vermijden, en krijgt daar volop kritiek voor. Dat verklaart de aarzeling over Janoekovitsj.

Omdat Oekraïne het meest corrupte land van Europa is en politiek en bedrijfsleven er vast verstrengeld zijn heeft de Oekraïense regering waarschijnlijk overtuigend aan kunnen tonen dat oud-president Janoekovitsj de wet heeft overtreden en georganiseerd geld uit de staatskas verduisterd heeft. Er zijn dus in dit geval genoeg niet-politieke redenen om hem op te pakken en te berechten. Maar met plaatsing op de Red Notice lijst van politieke figuren als Janoekovitsj, Assange of Wenda -of wie weet huidige Oekraïense machthebbers- maakt Interpol zich telkens weer kwetsbaar. Het kan niet echt de schijn wegnemen een onderonsje te zijn van machtige landen die Interpol onder druk zetten en misbruiken om hun eigen politieke agenda door te voeren.

Foto: Schermafbeelding van een Red Notice van de Oekraïense oud-president Viktor Janoekovitsj die gezocht wordt door Oekraïne, 12 januari 2015.

Advertentie

Vrijheidsstrijd kent geen grenzen: Benny Wenda en Julian Assange

Update 21 februari 2013: Op zijn Australische toer om de bewustwording over de onafhankelijkheid van de Papoe’s te vergroten riep Benny Wenda Australië vandaag op om te handelen. En stelling te nemen. 

Een aankondiging van een bijeenkomst met een onverwachte gast. Nieuwe samenwerkingsverbanden worden gesmeed in Australië. De selectie van de onderwerpen van de bijeenkomst in het Australische Perth op 21 februari is niet opvallend. Ze zijn te verwachten: Privacy, mensenrechten en de opkomst van de controlestaat. Onderwerpen die in Nederland ook door de Piratenpartij, het Bradley Manning Steuncomité, Anonymous of Occupy geagendeerd zouden kunnen worden als ze eraan toe zouden komen (samen) zo’n manifestatie te organiseren. Want voor Nederlanders zijn deze onderwerpen niet minder actueel dan voor Australiërs.

Opvallend in Perth zal de aanwezigheid van Benny Wenda zijn. De vrijheidsstrijder uit West-Papoea die tot voor kort vanwege een Red Notice van Interpol Groot-Brittannië niet mocht verlaten. Pas in augustus 2012 werd-ie na veel protest door mensenrechtenorganisaties van de lijst verwijderd. Het kwam Interpol op kritiek te staan omdat het zich voor politieke doeleinden had laten misbruiken. In dit geval door Indonesië. De gelijkenis met de kwestie Julian Assange is groot. Ook hij kreeg om politieke redenen in 2010 zonder dat er een aanklacht tegen hem liep een Red Notice van Interpol. Zodat-ie vastzat in Groot-Brittannië en belemmerd werd in zijn missie. Conclusie is dat de macht van de VS binnen Interpol groter is dan die van Indonesië.

Wenda en Assange hebben een band. Ze werden slachtoffer omdat ze sterke tegenstanders tegenover zich vonden die het opsporingssysteem misbruikten. Bij Wenda keerde het ten goede, Assange moet die omslag nog maken. Hij toont strijdlust. Ondanks zijn asiel in de Ecuadoriaanse ambassade in Londen. Zijn redding is dat sociale media geen fysieke grenzen kennen. Vandaag werd bekend dat Assange voor de nieuwe WikiLeaks Party bij de federale verkiezingen op 14 september een gooi naar een Australische Senaatszetel in Victoria doet. De tegenbeweging is geprofessionaliseerd, bespeelt handig de media en valt lastig te stoppen.

Foto: Aankondiging voor de bijeenkomst ‘WikiLeaks and You‘ in Perth op 21 februari.

Waarom is er geen grondig onderzoek naar Joris Demmink?

‘Er is op dit moment wel degelijk zicht op corruptie binnen het overheidsapparaat. Op landelijk niveau. Ik praat over het beïnvloeden van politici. Tweede-Kamerleden onder anderen. Ik zeg dat het gebeurt, ja. En ik praat over het beïnvloeden van rechters. Dat gebeurt ook. Criminelen hebben geprobeerd rechters en politici te beïnvloeden. Dat is absoluut zo. Ik zeg het niet, omdat ik het denk, maar omdat die informatie er is.’ Aldus de toenmalige Amsterdamse Officier van Justitie Fred Teeven in 1999 in het juristenblad Mr. Zo tekent Trouw op. Teeven (VVD) is op dit moment staatssecretaris van Veiligheid en Justitie. De hoogste ambtenaar van dat ministerie is Joris Demmink die in verband wordt gebracht met klassejustitie, pedofilie en misbruik van zijn positie om de rechtsgang te beïnvloeden. Maar politiek en media zwijgen. Of worden het zwijgen opgelegd.

Een medewerker van een lid van de commissie Veiligheid en Jusititie van de Tweede Kamer antwoordde me vandaag op eerdere postings over Demmink: ‘Xx heeft meerdere malen aandacht gevraagd voor de geruchten rond de door u genoemde persoon. Er is door diverse ministers en het Openbaar Ministerie onderzoek verricht. Uit dit onderzoek is geen bewijs naar voren gekomen voor de stellingen‘. En: ‘Xx acht het van groot belang dat in ons land het beginsel blijft gelden dat iemand onschuldig is totdat het tegendeel is bewezen‘.

Hierop antwoordde ik: ‘U hebt gelijk dat binnen de rechtsstaat de regel geldt dat iemand onschuldig is tot het tegendeel bewezen is. (..) In de praktijk wordt door landen of supranationale organisaties die regel niet altijd gevolgd. Zo werd Julian Assange op een Red Notice lijst van interpol geplaatst zonder dat hij aangeklaagd was. De Papoea activist Benny Wenda uit West Papoea overkwam hetzelfde. Ofwel, soms zijn het uitsluitend politieke redenen die de doorslag geven om iemand wel of niet onschuldig te verklaren. Het gaat mij niet om een heksenjacht op Joris Demmink, maar om de beschadiging van de goede naam van ons land in het buitenland. (..) Een onderzoek dat alle vragen afdoende beantwoordt is in mijn ogen nog steeds niet gevoerd. Zodat Demmink veroordeeld noch vrijgepleit is. Dat lijkt me juridisch, politiek en maatschappelijk ongewenst’.

Op tvworldwide spreken activisten van het Rebecca Project bij een demonstratie voor de Nederlandse ambassade in Washington DC op 23 augustus 2012 er hun verbazing over uit dat binnen de Nederlandse rechtsstaat met een in het buitenland solide reputatie de kwestie Demmink niet opgelost kan worden. Ze verbazen zich erover dat er druk via de VS voor nodig is om Nederland aan te sporen de kwestie Demmink grondig te onderzoeken. Vermoedens van zowel corruptie binnen het Nederlandse overheidsapparaat als chantage van degenen die Demmink aan willen pakken zien deze mensenrechtenactivisten als verklaring.

Foto: Medewerkster van de Nederlandse ambassade in Washington DC (rechts) praat met demonstranten van het Rebecca Project for Human Rights na een demonstratie die vraagt om een onderzoek naar Joris Demmink

Interpol ontkent betrokkenheid bij arrestatie Hamza Kashgari

De arrestatie in Maleisië van de Saoedische journalist Hamza Kashgari en zijn terugzending naar thuisland Saoedi-Arabië heeft wereldwijd voor ophef gezorgd. In de Tweede Kamer stellen de PVV, VVD en PvdA kamervragen. De SP had ze willen stellen. De Saoedische koning had om zijn aanhouding verzocht. Hamza wacht executie wegens blasfemie en daarom springen mensenrechtenbewegingen en politici in de bres.

PVV en VVD besteden in hun vragen aandacht aan de rol van Interpol. Het gaat erom of Interpol voor Hamza Kashgari een  zogenaamde Red Notice heeft uitgevaardigd. Da’s de voorlopige aanhouding van een gezocht persoon om uitgeleverd te worden op basis van een aanhoudingsbevel of gerechtelijke beslissing. Een artikel in The Guardian van 10 februari gaf voedsel aan de geruchten. In een toevoeging van 12 februari ontkent een woordvoerder van Interpol haar eigen rol: ‘The assertion that Saudi Arabia used Interpol’s system in this case is wholly misleading and erroneous.’ In een persverklaring ontkent Interpol elke betrokkenheid. (zie reacties).

Interpol kreeg eerder kritiek toen het de Papoea-activist en vrijheidsstrijder Benny Wenda op verzoek van Indonesië in 2011 een Red Notice gaf. Dit houdt in dat Wenda Groot-Brittannië niet kan verlaten om zijn zaak te bepleiten in Brussel of Straatsburg. Plaatsing van Wenda op de Red Notice lijst heeft politieke gevolgen. Benny Wenda wordt met medewerking van Interpol geïsoleerd. Een nadeel van internationale samenwerking.

Maleisië verdedigt de aanhouding. Minister van Binnenlandse Zaken Hishammuddin Hussein verklaart dat zijn land geen veilige haven voor terroristen is. Hij laat doorschemeren dat Kashgari zonder tussenkomst van Interpol en op verzoek van Saoedi-Arabië is opgepakt en teruggestuurd. Kashgari was van plan naar Nieuw-Zeeland te vliegen toen-ie werd opgepakt. Onverklaarbaar blijft waarom Maleisië zo gehaast was met de uitlevering en zowel advocaten als de VN vluchtelingenorganisatie de toegang tot Hamza Kashgari ontzegde.

Het prestige van Saoedi-Arabië  ligt aan diggelen. Hoe de afloop ook is, de voorzichtige opening naar  de moderniteit en het Westen heeft een knauw gekregen. Mogelijk was dat precies de opzet van religieuze hardliners en politieke leiders die bang zijn door hervormingen hun positie te verliezen. Op de achtergrond speelt het conflict tussen soennieten en sjiieten. Het soennietische Saoedi-Arabië kent een minderheid van 15% sjiieten. In Bahrein hielpen in 2011 Saoedische troepen met het onderdrukken van sjiietische protesten.

Foto: Hamza Kashgari

Interpol zoekt vrijheidsstrijder Benny Wenda op verzoek Indonesië

Update 7 augustus 2012: De Red Notice tegen Benny Wenda is door Interpol eindelijk ingetrokken. Onder druk van Fair Trials International. De politieorganisatie heeft toegegeven dat de zaak tegen Benny Wenda vooral politiek van aard was en een misbruik van het ‘red notice system‘. De geloofwaardigheid van Interpol als onafhankelijke organisatie is door deze politisering aangetast. WikiLeaks-oprichter Julian Assange lijkt ook om politieke redenen een Red Notice te hebben gekregen zonder dat dit wordt toegelicht door Interpol. 

Naar nu pas bekend werd is Benny Wenda uit West Papoea op verzoek van Indonesië in 2011 op een lijst van gezochten gezet. De zogenaamde Red Notice van Interpol vraagt om zijn arrestatie of voorlopige aanhouding met het oog op uitlevering. Het misdrijf waarvan-ie verdacht wordt is het gebruik van wapens en explosieven. De aanvraag is ingediend door de Indonesische politie. West Papoea of Papua Barat is het westelijke stuk van Nieuw-Guinea dat tot 1962 Nederlands was. Indonesiërs terroriseren en discrimineren de bevolking.

Wenda woont in Oxford en kreeg na zijn vlucht uit Indonesië in 2002 asiel. Hij leidt de Free West Papua beweging. Advocaat Charles Foster steunt hem en ziet de stap van de Indonesische autoriteiten als een manier om Wenda te stoppen in zijn strijd voor onafhankelijkheid. In 1969 manipuleerde de Indonesische overheid de Act of Free Choice. De toegezegde volksraadpleging en zelfbeschikking bleven uit. Ook papoea’s in Nederland strijden voor onafhankelijkheid getuige hun site Tanahku West-Papua.

De Red Notice beperkt Wenda in zijn bewegingsvrijheid. Het sluit hem op binnen het Verenigd Koninkrijk. Volgens Jago Russell van Fair Trials International is het onterecht en zijn er meer landen die dit middel gebruiken om politieke opponenten te verzwakken. Interpol ontkent dat en zegt dat Red Notices enkel worden uitgevaardigd als de details van een geldig arrestatiebevel door het verzoekende land worden verstrekt. Toch lijkt Interpol ongewild partij te kiezen in een intern conflict waarbij het niet aan de kant van de vrijheid staat.

Foto: Dani stamlid op weg naar zijn dorp Pasema; zuidelijke pas Baliemvallei Papua