Republikeins belastingplan is het begin van het einde. Voor Trump, sociale voorzieningen en de Republikeinse partij. En de huidige VS?

Naar verwachting neemt de Senaat met steun van de kleine Republikeinse meerderheid van 51 stemmen (de zieke senator John McCain is afgereisd naar zijn thuisstaat) deze week een belastingplan met verstrekkende gevolgen aan. Het plan is de beloning voor sponsors die hun investering in de politiek beloond zien. Big money sponsort en bepaalt het beleid. Het plan geeft rijken en bedrijven gigantische voordelen, zadelt de volgende generaties op met een groot tekort, is een voorschot op verdere afbraak van voorzieningen en haalt geld weg bij middenklasse en armen. Het belastingplan is buiten de Democraten tot stand gekomen zonder publieke discussie. In mentaliteit vergelijkbaar met de afschaffing van de Nederlandse dividendbelasting die in geen enkel programma van een politieke partij werd genoemd, maar in volume vele malen groter. Paradox is dat de Republikeinse partij die het in de peilingen slecht doet nu scoort voor de terugval. Paradox binnen de paradox is dat president Trump ermee zijn eerste overwinning op wetgevend gebied binnenhaalt, maar zichzelf ermee tevens overbodig maakt. Als de deal rond is, en vermogenden en bedrijven hun geld binnen hebben, is Trump niet meer nodig. Hij heeft deze overwinning nodig om te scoren, maar door de overwinning wordt de weg naar zijn verlies ingezet. Dat is politiek die tot zijn simpelste vorm is teruggebracht. Het is ziek.

Trump is de laatste dagen ontketend. Voor wat zoekt hij afleiding?

New York Times’ Maggie Haberman meent dat president Trump de laatste dagen ontketend (‘unleashed’) is. Hij heeft op Twitter de trossen losgegooid. In de verklaring noemt Haberman ook dat ze een afleiding kunnen zijn. De laatste dagen is door verschillende bronnen gemeld dat de voormalige Nationale Veiligheidsadviseur Michael Flynn omgedraaid (‘flipped’) is. Hij zou meewerken aan het Rusland-onderzoek van speciale aanklager Robert Mueller. Omdat Flynn tijdens de campagne, in de overgangsperiode en na Trumps inauguratie een centrale rol speelde zou het de president in paniek hebben kunnen gebracht. Vandaar de afleiding van de anti-moslim tweets die niet oproepen tot debat of beleid, maar tot haat en uitsluiting. En ook nog Trumps relatie met het Verenigd Koninkrijk en premier Theresa May beschadigden. Trump lijkt voorgoed de weg kwijt.

BTW-verhoging van 15% voor galeries, theaters en boekwinkels?

Spin van de regeringspartijen VVD en PvdA is in volle gang over de effecten van nieuwe belastingplannen. Er komt een herziening van het belastingstelsel aan. En als het woord hervorming klinkt, dan is attentie gewenst omdat dit woord besmet is vanwege misbruik. Media roepen het galmend na: 5 miljard lastenverlichting. Uit uitgelekte plannen blijkt dat er ook een BTW-verhoging van het lage tarief aankomt, van 6 naar 21%. Hoewel wordt gezegd dat het de politieke keuze van de oppositiepartijen is om dat door te voeren. Ze zijn onmisbaar om de voostellen door de Eerste Kamer te krijgen. Daar hebben de coalitiepartijen slechts 21 van de 75 zetels.

Die BTW-verhoging met 15% betreft de kappers en de fietsenmakers, maar ook de boekverkopers en de kunstgaleries. Het gaat om dat laatste. Om de kunst. Als deze plannen met medewerking van D66, CU, SGP, CDA of GL doorgaan dan wordt vier jaar na Halbe Zijlstra opnieuw de cultuur geschoffeerd. En wordt de bedrijfsvoering van de boekhandel en het galeriewezen die het erg slecht gaat verder bemoeilijkt. Van de belastingplannen van de Griekse regering die onder heel wat lastigere omstandigheden opereert dan de Nederlandse regering kan men zeggen dat die onrealistisch is, maar de regering-Tsipras houdt wel voet bij stuk om medicijnen, boeken en theaters in het lage BTW-tarief van 6 of 6,5 % te houden.

Kom daar eens om in Nederland. Met een kabinet dat niet eens beseft dat kunst en kunsthandel beschermd moeten worden. Wellicht komt er na een lobby van culturele ondernemers, kunstenaars en kunstliefhebbers en een eenzame politicus die nog een restje heilig vuur voor de kunst heeft branden een actie tot reparatie op gang om de theaterkaartjes, de boeken en de schilderijen  in een laag BTW-tarief te houden. Maar dat de regering dit van plan is geeft aan dat de geest van Zijlstra nog steeds in het kabinet van VVD en PvdA regeert.

Foto: Schermafbeelding van ‘Kunst, verzamelvoorwerpen en antiek’ van de Belastingdienst.