Rachel Maddow doet verslag van Rusland-onderzoek van Robert Mueller: Sam Patten bekent schuld in connectie met Oekraïne

In haar show van 31 augustus 2018 verbindt Rachel Maddow de punten en loopt met ons door het verhaal van de samenwerking van het Kremlin met het Team Trump. Ze maakt de hete adem voelbaar van speciale aanklager Robert Mueller in de nek van president Donald Trump. Directe aanleiding is de Republikeinse medewerker Sam Patten die schuld heeft bekend als een ongeregistreerde buitenlandse agent die werkzaam was voor de Russisch-Oekraïense president Viktor Janoekovitsj die na een opstand in 2014 naar de Russische Federatie vluchtte. Patten was verbonden aan Trumps voormalige campagnedirecteur Paul Manafort die op 21 augustus geleden werd veroordeeld voor fraude en belastingontwijking. Manafort wacht in Washington DC in september een volgende zaak die focust op zijn lobbywerk voor Janoekovitsj. Aanklager Mueller neemt daar met de zaak Patten in zekere zin een voorschot op. Het gerucht gaat trouwens dat Paul Manafort vanwege schuldvermindering ook wilde samenwerken met justitie, maar daarvoor te lang wachtte en te veel vroeg.

In de Amerikaanse media werd afgelopen dagen gezinspeeld op een aanklacht tegen een grote naam zoals Donald Trump jr. omdat de ongeschreven regel is dat na Labor Day (eerste maandag in september) en tot de tussentijdse verkiezingen van 6 november de campagne niet verstoord en beïnvloed mag worden door politieke rechtszaken. Het idee was dat Mueller nu moest doorpakken. Maar de aanklager bepaalt zijn eigen tempo en laat zich niet afremmen of opjagen. Mueller liet zijn autonomie zien door zich niets aan te trekken van de loze claim van Trumps juridische publiciteitskanon Rudy Giuliani die 1 september als afronding voor de ‘Russia probe’ had gesteld. Die periode van Labor Day tot de verkiezingen is overigens geen harde regel en niets staat Mueller in de weg om iemand als consultant Roger Stone die op geen enkele manier formeel gebonden is aan Witte Huis of de Republikeinse partij nog voor die tussentijdse verkiezingen aan te klagen.

Men kan niets anders dan bewondering hebben voor de Amerikaanse journalistiek die nauwgezet, inzichtelijk en koersvast verslag doet van KremlinGate, het onderzoek van Mueller en alle reacties erop vanuit het Witte Huis. Deze media weten dat ze onder vuur van Trump en zijn waterdragers liggen en zich het beste kunnen verdedigen met goede journalistiek. Allerlei kwaliteitsmedia dragen bouwstenen aan waar andere media weer op voortbouwen. Rachel Maddow verbindt alle punten en loopt nu al langer dan een jaar dagelijks met ons door dit verhaal dat op die manier levend, zichtbaar en relevant blijft. De nachtmerrie wordt gedocumenteerd.

Advertentie

In marge van Mueller-onderzoek naar Manafort: Speculeren welke Europese oud-leiders lobbyden voor Oekraïne van Janoekovitsj

Vrijdags vallen doorgaans spectaculaire onthullingen in het Rusland-onderzoek door speciale aanklager Robert Mueller te noteren. Gisteren kwamen aanvullende aanklachten wegens witwassen, belastingontduiking, frauduleus handelen en het afleggen van valse verklaringen tegen Trumps voormalige campagneleider Paul Manafort (juni-augustus 2017) en diens toenmalige rechterhand Rick Gates naar buiten. Gates lijkt intussen mee te werken aan het onderzoek, maar Manafort spartelt nog. De 68-jarige wacht jarenlange detentie.

Wat in Europa vooral  aandacht krijgt is de vraag wie de voormalige Europese leiders zijn die in 2012 en 2013 meededen aan het lobbywerk in Europa van Manafort voor de toenmalige Russische-gezinde president van Oekraïne Viktor Janoekovitsj en diens Partij voor de Regio’s. Bij de Maidan-opstand van februari 2014 vluchtte hij naar de Russische Federatie en kwam er een eind aan zijn bewind. Het is volop speculeren wie het betreft en wie smeergeld via Manafort van Janoekovitsj ontvingen om te lobbyen voor het toenmalige Oekraïne.

The Chicago Tribune legt in een bericht een verband met lobbyfirma Mercury LLC en verwijst naar oud-politici die bij de firma betrokken zijn. Dat zijn de Oostenrijkse sociaal-democratische oud-kanselier Alfred Gusenbauer (2007-08) en de centrumlinkse Italiaanse oud-premier Romano Prodi (1996-1998; 2006-2008). Wie ook genoemd wordt als mogelijke lobbyist voor het Oekraïne van voor 2014 is de Duitse sociaal-democratische oud-kanselier Gerhard Schröder (1998-2005) die nu als lobbyist voor het Russische Gazprom werkt en voorzitter van de toezichtraad van Nord Stream is waarin Gazprom een meerderheidsbelang heeft.

Foto: Passage uit de aanklacht (‘supersering indictment‘ ofwel vervangende aanklacht) van speciale aanklager Robert Mueller tegen Paul Manafort, gedateerd 16 februari 2018.

De les van Trumps populisme voor Nederlandse politieke partijen

Een commentaar van George Ciccariello-Maher voor US Uncut. Het pleit voor progressieve politiek. Het is getiteld ‘Dear Neoliberal Democrats: This is Your Mess, Own It’ en zegt dat de Democraten het aan zichzelf te wijten hebben dat Trump tot president is gekozen. Samen met de establishment media die te dicht tegen het bedrijfsleven aanleunden. Ze prezen de schijnwereld van de Democraten als nastrevenswaardig aan. Maar dat was het niet.  Het samenspel van gevestigde media, bedrijfsleven, de Clinton machine en de partijleiding van de Democratische partij hield de kiezers een presidentschap van Clinton voor als een Potemkin-dorp dat niets met de realiteit te maken had. Het was een lege dop. Die leugen is doorgeprikt. Nu wacht de fascist Trump:

Het kan goed dat Clinton de popular vote heeft gewonnen en een meerderheid van kiezers achter zich heeft gekregen, maar daar gaat het in het Amerikaanse kiesstelsel niet om. De kiesmannen per staat tellen.

Trump is niet echt een anti-establishment kandidaat, maar heeft zich wel op die manier geprofileerd. En zo kiezers gemobiliseerd. Hij was hierin halfslachtig. Want hij hengelde wel naar de gunsten van de grote donors, maar kreeg die niet altijd. Zoals de Koch broers die hem links lieten liggen. Maar casinobaas Sheldon Adelson steunde hem daarentegen wel. Clinton is een 100% establishment kandidaat. Daarop wijzen haar ‘geheime’ toespraken voor Goldman Sachs en de tegendiensten die ze leverde voor donaties aan de Clinton Foundation. Handelen dat wettelijk is toegestaan, maar moreel verwerpelijk is. Dat was haar onmogelijke uitgangspositie.

Wat valt uit de foute opstelling van de Democratische partij te leren voor Nederlandse partijen?  Want dat de geest uit de fles is bewijzen de Brexit, de NEE-stem in het Oekraïne referendum en de winst van Trump. Populisme is niet per definitie slecht en een wisselwerking tussen politiek en burger. Ze richten zich naar elkaar. Kiezers volgen politici die hun ongenoegen het beste verwoorden. Of uitvergroten. De vergelijking tussen de beweging van Trump (of Bernie Sanders) die van onderop wordt gevoed en Clintons campagne die van bovenaf wordt gevoed maakt duidelijk wat het meeste perspectief heeft. De beweging van onderop.

Dat brengt politieke partijen in een moeilijk parket. Naar hun aard zijn ze gesloten en op eigen voortbestaan gericht. Maar om de beweging uit het volk in te sluiten moeten ze zich openen. Dat druist tegen hun natuur in. Nederlandse partijen doen er verstandig aan om voor de komende verkiezingen voor de Tweede Kamer op 15 maart 2017 goed de beweging van onderop te bestuderen. Klassieke campagnes die politieke programma’s centraal zetten zijn grotendeels uitgewerkt. De PvdA wacht een grote afstraffing als het meent dat Lodewijk Asscher en Diederik Samsom aantrekkingskracht hebben als ze onder elkaar voor partijleden het programma uitleggen. Burgemeester Ahmed Aboutaleb zou de schade kunnen beperken, maar weigert zich in de strijd te mengen. Geert Wilders volstond met een conceptprogramma op een A4-tje. Zo werkt het.

Partijen moeten de-professionaliseren door het zoeken van samenwerking tussen een kern van eigen professionals met deskundige buitenstaanders. Zo kunnen ze de ongenoegens van onrecht en miskenning die in de samenleving leven oppikken en insluiten. Partijen moeten niet vertrouwen op gevestigde media, zoals de NOS, RTL4, NRC, De Volkskrant of Trouw, maar er juist afstand van nemen. Deze media vormen een valkuil omdat veel kiezers vinden dat ze het establishment en de status quo vertegenwoordigen. Partijen moeten zich niet afzetten tegen het populisme, maar het juist voor zich laten werken door het in hun richting bij te buigen.

Partijen moeten buitenstaanders op hun kieslijsten zetten. Partijen moeten minder op hun eigen belang en voortbestaan gericht zijn. Partijvertegenwoordigers moeten hun eigen functie en carrière niet langer voorop zetten. Linkse partijen moeten krachtige standpunten innemen, zoals rechtse partijen ook doen. Partijen moeten het belang van Nederland en de burger centraal zetten en verbinden met hun gedachtegoed. Mooie woorden van president Obama die woorden blijven zijn niet het goede voorbeeld. Het gaat om actie. Partijen moeten werken aan de legitimatie en het draagvlak van de democratie door belastingontwijking te bestrijden en privileges af te schaffen. Zonder oppervlakkig te worden moeten partijen verbreden, niet verdiepen.

Foto 1: Cartoon.

Foto 2: Schermafbeelding van deel artikel ‘Dear Neoliberal Democrats: This is Your Mess, Own It’ van George Ciccariello-Maher voor US Uncut, 9 november 2016.

Panama Papers: wat doet de politiek met de onthullingen?

Media in vele landen publiceren de Panama Papers. Gehackte documenten uit de interne administratie van een juridisch advieskantoor in Panama: Mossack Fonseca & Co waarvan het nooit de opzet was dat ze openbaar werden. Journalistiek zoals journalistiek bedoeld is. Niet om de macht naar de mond te praten, maar kritisch te volgen. In Nederland zijn het Trouw en het FD die meewerken aan dit project.Maar deze onthullingen krijgen pas betekenis als er gevolgen aan verbonden worden. Wordt het geld op Westerse rekeningen dat door de Russische president Vladimir Putin en zijn trawanten van het Russische volk gestolen is geconfisqueerd en teruggegeven als zich in de Russische Federatie de democratie aankondigt? Dan hebben de onthullingen zin, anders niet. GroenLinks heeft kamervragen gesteld en wil een debat over deze zaak. Wordt vervolgd. Of niet.

GroenLinks maakt niet waar dat het de hyperrijken gaat belasten

Update 9 april 2016: Een nieuwe lente, een nieuwe leider, een nieuw geluid. Na de eerste reeks onthullingen van de Panama Papers komt GL-leider Jesse Klaver met een voorstel voor paradijsbelasting. Verbeter de wereld, te beginnen in Nederland. Hoe het ook kan toont kunstenaar Paolo Cirio. Hoe kunst relevant kan zijn, meer dan opschik, de macht kan bestrijden en toch niet betweterig is. Kunst is nu eenmaal betere politiek.

De Italiaanse kunstenaar Paolo Cirio toont in de ‘manifestatie’ ‘The Value of Nothing’ bij Tent Rotterdam (tot 17 november) deze video. Tent presenteert de waarde van niets als ‘een groepstentoonstelling, vijf nieuwe projecten, Fieldwork Residencies en een intensief publiek programma over verschuivingen in het denken over het begrip waarde en economie, en de positie van kunst daarin.’ Samen met Remco Toorenbosch en Jonas Staal zoekt Cirio het meest de randen van ons fiscaal-economisch systeem op. En doet daar verslag van.

Cirio biedt met zijn ‘loophole for all‘ een oplossing voor de belastingontwijking van bedrijven en vermogende individuen die belastingparadijzen opzoeken om zo min mogelijk belasting over hun winst, inkomen of vermogen te betalen. Er is een offshore schaduwwereld gegroeid van overwegend vanuit de Londense City aangestuurde (ei)landjes vol fiscale en sociale neveneffecten. Multinationals en rijke individuen ontwijken zo op een overigens volstrekt legale manier de belasting. Cirio biedt zelfstandigen nu dezelfde vluchtroute (loophole) via de Britse Kaaimaneilanden zodat ze in hun eigen land geen belasting meer hoeven te betalen.

Door de verstorende effecten is belastingontwijking ongewenst. Over geld dat individuen verduisteren wordt geen belasting betaald. Het wordt door de rijken, de scharrelaars en de machtigen ontdoken. Da’s niet goed voor de inkomsten, de solidariteit en de belastingmoraal. Nog eens verscherpt door de crisis waarbij reserves van overheden zijn gaan zitten in de redding van financiële instellingen. Op kosten van de betalingbetaler die niet in de omstandigheid verkeert om z’n geld elders onder te brengen. Degenen die aangeslagen worden moeten daardoor zwaarder belast worden. Ze dienen bij te passen wat de rijken en machtigen ontduiken.

Dit idee van Cirio verdient navolging. Het principe is vergelijkbaar met religie. Voor opponenten ervan is het zinvoller om door oprichting van nieuwe religies het draagvlak en het idee van religie te verwateren, dan door de frontale bestrijding ervan. Dus: meer wordt minder. Zo zal de politiek door de obstructie van het Verenigd Koninkrijk nu niet en straks niet de vinger achter het terugdringen van de belastingontwijking krijgen. Of er ontstaan nieuwe mazen. Cirio deconstrueert het huidige systeem van belastingheffing door belastingbetalers tot een staking op te roepen omdat de politici niet bij machte zijn om de ontwijking van de top aan te pakken.

Vandaag presenteert Groen Links een manifest over nivelleringspolitiek. Een sympathiek idee met een slechte uitwerking die vooral het failliet van de politiek betekent. Dat in navolging van het debat dat ontstond naar aanleiding van de Franse econoom Thomas Piketty die economische ongelijkheid op de agenda zette.

GroenLinks belooft iets waarvan het bij voorbaat weet dat het dat niet kan leveren. Waar een kunstenaar als Paolo Cirio inzet op een systeemverandering, rommelt Jesse Klaver namens GroenLinks als een boekhouder wat in de marge met percentages. Symboliek bij gebrek aan beter. Met als gevolg dat de belastingdruk voor de hogere middeninkomens toeneemt en daardoor de noodzaak om de bedrijven en hyperrijken aan te pakken afneemt. GroenLinks draait voor wie hoog in het systeem zit de belastingdruk verder aan en laat iedereen ontsnappen die niet in het systeem zit. Het komt niet toe aan de ontwikkeling van een ander systeem van belastingheffing. Plichtmatig kent het manifest het punt ‘Aanpakken belastingontwijking multinationals’ met voorstellen om op Nederlands of Europees niveau de belastingontwijking aan te pakken. Maar dit is een onwaarachtige, kansloze en lafhartige exercitie van GroenLinks dat het zelf als geen ander beseft. De partij liegt ons dus bewust voor. Kunstenaars als Cirio vertellen ons oprechter en overtuigender hoe het anders kan.

Foto: Schermafbeelding van begin manifest GroenLinks ‘Nieuwe Nivelleringspolitiek’ van Jesse Klaver, 1 november 2014.

OffShoreLeaks gaat ook namen van Nederlandse belastingontduikers noemen. En de bedrijven dan?

Rijken brengen hun spaarvarkens onder in belastingparadijzen, in tax havens. Naar schatting is ongeveer 1/3 van de totale wereldrijkdom er op bankrekeningen ondergebracht, zo’n 21 en mogelijk 32 biljoen dollar. Da’s ongeveer de omvang van de Amerikaanse en Japanse economie samen, zo stelt de International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ) in een artikel. Een biljoen is 1000 miljard. Belastingparadijzen brengen de democratie om zeep. Financiële instellingen en advocatenfirma’s verdienen aan dit verduisteren en omsluizen.

Door de verstorende effecten is belastingontduiking ongewenst. Over geld dat individuen verduisteren wordt geen belasting betaald. Het wordt door de rijken, de scharrelaars en de machtigen ontdoken. Da’s niet goed voor de inkomsten, de solidariteit en de belastingmoraal. Nog eens verscherpt door de crisis waarbij reserves van overheden zijn gaan zitten in de redding van financiële instellingen. Op kosten van de betalingbetaler die niet in de omstandigheid verkeert om z’n geld elders onder te brengen. Degenen die aangeslagen worden moeten daardoor zwaarder belast worden. Ze dienen bij te passen wat de rijken en machtigen ontduiken.

Overheden kiezen de makkelijke weg en draaien door lastenverzwaringen steeds meer de duimschroeven aan van de burgers. Van die burgers welteverstaan die ze eenvoudig te pakken krijgen. Dat zijn voor een groot deel de goedwillende burgers in het middensegment. Bij de armsten is weinig te halen, en rijken gebruiken foefjes om minder te betalen dan ze normaal gesproken zouden moeten betalen. Landen die met elkaar concurreren om inkomsten van anderen binnen te halen komen lastig tot maatregelen om de rechtvaardigheid in de belastingmoraal terug te brengen. Bewustwording door publiciteit van ngo’s is het enige wat overblijft.

Da’s precies wat de onderzoeksjournalisten van de ICIJ doen met OffShoreLeaks. Een project van een jaar. Ze hebben 2,5 miljoen bestanden gekraakt met de geheimen van meer dan 120.000 offshore-bedrijven en trusts. Ze onthullen de verborgen deals van politici, oplichters en superrijken. Naar verluidt staan er zo’n 130.000 namen uit 170 landen op. Afgelopen donderdag publiceerden onder meer The Guardian, Le Monde en de Süddeutsche Zeitung de eerste resultaten. In Nederland werken Joop Bouma en Martijn Roessingh van Trouw mee. Ze lichten toe, noemen buitenlandse namen, maar hebben nog geen Nederlandse namen onthuld. Staatssecretaris van Financiën Frans Weekers (VVD) wil inzage in de lijst, maar Trouw weigert die te geven.

In een opiniestuk in De Morgen is econoom Ewald Engelen niet onverdeeld gelukkig met de onthullingen. Hij ziet ze als explosief, maar: ‘Het leidt de aandacht maar af van de echte boeven. De piraterij van plutocraten, fraudeurs, zichzelf verrijkende politici en andere dolende zielen is namelijk kinderspel vergeleken bij de legale belastingontwijking door de keurige blazerbrigade die multinationals als Shell, Philips, Unilever, Amazon, General Electric, Wall Mart, Volkswagen – even ademhalen – GDF Suez, Arcelor Mittal, Anheuser-Busch, BP en ExxonMobil aanvoert.’ Hij vreest het scenario dat OffShoreLeaks afleiding wordt om niet op te treden tegen multinationals. Zoals VPRO’s Tegenlicht ze in de Tax Free Tour schetst. Of staan er actieve politici op de lijst?

Ai Weiwei is meer bij de tijd op internet dan in het museum

In het Hirshhorn Museum in Washington DC loopt de tentoonstelling ‘According to What?‘ van Ai Weiwei ten einde. De politieke kunst van Ai Weiwei is niet in lijn met de propaganda van de Chinese regering, maar staat er haaks op. Publicist James Panero ziet de basis ervan in het scepticisme van de Punk-beweging. Een wantrouwen tegenover de staat dat ook het Russische Pussy Riot op de been bracht. Opvallend omdat de staat zelf vaak het initiatief neemt voor politieke kunst. Het schrijnt dan als kunstenaars hun eigen weg kiezen.

Ai Weiwei kon niet op de opening van zijn eigen tentoonstelling in Washington DC zijn. Zoals-ie nergens meer kan komen. Geen nieuws omdat het bekend is dat-ie China niet wil verlaten uit angst er niet meer in te mogen. Samensteller en directeur Kerry Brougher ziet een vermenging van Ai’s internet-activiteiten en zijn kunst: ‘There is a blurring of his internet activity and his art.’ In zijn isolement maakt de kunstenaar gebruik van de middelen die hem resten. Internet en sociale media buit-ie uit met de mentaliteit van de punker. Tegelijk relativeert dat het belang van zijn ‘klassieke’ kunst die noodgedwongen in dat isolement blijft steken.

Foto: Ai Weiwei fotografeert in New York (1983-1993). Mirror, 1987.

Arrestatie Griekse journalist wegens Lagarde-lijst zet vrije pers onder druk

De Griekse onderzoeksjournalist Kostas Vaxevanis is door de politie gearresteerd omdat-ie een lijst met belastingontduikers openbaar gemaakt heeft in zijn Hot Doc maandtijdschrift. Hij moet maandag voorkomen om vragen te beantwoorden. Het gaat om de zogenaamde ‘Lagarde-lijst‘ die in april 2010 de toenmalige Franse minister van Financiën aan de Griekse autoriteiten overhandigde. Waarna de Griekse regering er ruim 2,5 jaar niks mee deed. Er staan 2059 Grieken op met een rekening bij een Zwitsers filiaal van de HSBC bank.

Klokkenluider Vaxevanis zei in een gisteren opgenomen video dat de Griekse regering op zoek is naar hem, en niet naar de waarheid. De verdenking is dat corrupte politici, bankiers en ondernemers onder een hoedje spelen en er geen belang bij hebben dat de belastingontduikers op de lijst aangepakt worden. En door de politieke top beschermd worden. Dat ondanks de penibele stand van de economie waar door bezuinigingen burgers ontslagen of gekort worden op hun salarissen, en hogere belastingen voor de kiezen krijgen.

Er staat veel op het spel. Zoals de vrije pers. Een CD met de lijst wordt op straat voor 1 euro verkocht. Maar een journalist die de lijst publiceert wordt gearresteerd. Verder de geloofwaardigheid van de Griekse regering die bij de EU en het IMF steeds weer om overbruggingskredieten vraagt. Dat gaat niet van harte. Zeker de bevolking en politiek van noordelijke landen als Duitsland, Finland of Nederland zijn kritisch. Tenslotte staat de solidariteit van de Griekse samenleving onder druk. Waar burgers de rekening van een corrupte zakelijke en politieke moeten betalen. Een voor iedereen ongewenste uitkomst zou kunnen zijn dat de EU de Griekse overheid volledig onder curatele plaatst en voor lange tijd de macht op de belangrijke ministeries overneemt.

Foto: Cover Hot Doc en foto Kostas Vaxevanis.

Is Ai Weiwei even slim als Mao Xinyu?

Mao Zedong’s kleinzoon Mao Xinyu is majoor-generaal in het Rode Leger en citeert een gedicht op televisie. Is Mao even slim als kunstenaar Ai Weiwei die in strijd met de autoriteiten de vergunning voor z’n bedrijf Fake Cultural Development verliest? Eerder namen ze papieren in beslag die konden bewijzen dat-ie een bedrijf heeft. Dit tekent het absurdisme van de politiestaat. Hij wordt valselijk beschuldigd van belastingontduiking omdat-ie niet zwijgt. Hoewel Ai Weiwei ook stemvast de ‘Bo Xilai Song‘ meezingt. Over de intussen van zijn voetstuk gestoten en uit de partij gezette Bo Xilai die overal van beschuldigd wordt: versieren van vrouwelijke televisiesterren, orgaanhandel op levenden, een staatsgreep, fraude en corruptie, en de gewone criminele activiteiten als moord. En het populariseren van de rode liederen van de Culturele Revolutie. Dan oogt Mao Xinyu completer. Een ongewilde humorist in een meedogenloos regime. Die slim eieren voor zijn geld kiest.

Foto: FAKE Studio van Ai Weiwei zingt de ‘Bo Xilai Song’ (rechtsachter Ai Weiwei).

Ai Weiwei mag eigen zaak niet bijwonen

Update 20 juli: Ai Weiwei heeft zijn beroepszaak verloren. Zodat de boete van 15 miljoen yuan gehandhaafd blijft. Critici van de Chinese overheid zeggen dat de boete politiek gemotiveerd is. 

Deze week werd de Chinese kunstenaar Ai Weiwei door de autoriteiten verhinderd om het beroep tegen zijn zaak van vermeende belastingontduiking bij te wonen. Politieauto’s voor zijn deur verhinderden dat. De behandeling was kort van tevoren aangekondigd. Reden die de autoriteiten gaven was dat het niet hem, maar zijn bedrijf zou betreffen. Ai Weiwei ziet de beschuldiging als een straf voor zijn politieke stellingname.

Ai wijst erop dat de behandeling van zijn zaak onrechtvaardig is omdat politie, rechtbank en belastingdienst nauw verweven zijn. Een correctie door in beroep te gaan wordt dan onmogelijk. De uitspraak staat al vast. Advocaat Pu Zhiqiang betitelt de rechtbank als laf, hij kreeg slechts een minuut voor zijn slotpleidooi. Hij ziet de hearing als een lelijke smet op de juridische geschiedenis van China. Uitspraak over een maand.

Foto: Ai Weiwei als Chinese politieagent