Gary Johnson heeft weer Aleppo-moment. Hij kan geen enkele buitenlandse leider noemen

Chris Matthews van MSNBC vroeg presidentskandidaat Gary Johnson van de Libertarian Party wie zijn favoriete buitenlandse leider is. Johnson moest het antwoord schuldig blijven. Zelfs de leiders van de buurlanden Justin Trudeau (Canada) of Enrique Peña Nieto (Mexico) bij wie Donald Trump laatst met veel ketelmuziek op bezoek ging wist Gary Johnson niet te noemen. Hij merkte op dat hij opnieuw een Aleppo-moment had. In een ander interview bleek hij geen idee te hebben wat ‘Aleppo’ was. Johnson heeft nu in de peilingen zo’n 6-8% steun.

Dit is triest. Niet zozeer omdat dit Johnson diskwalificeert die blijkbaar geen elementaire kennis heeft van buitenlandse politiek, maar omdat dit iets zegt over het Amerikaanse politieke systeem en het mentale isolationisme van de Amerikanen. Ze achten zich exceptioneel en de ‘leider van de vrije wereld’. En dat zijn ze ook door hun gigantische militaire overmacht en hun krachtige economische en culturele positie. Maar ook lopen ze soms met gebrek aan kennis als olifanten door de porseleinkast van de wereld. Denk aan president George ‘W’ Bush die in het Midden-Oosten een ramp veroorzaakte door de invasie van Irak. Uiteraard is er in de VS bij universiteiten en politieke instituten nog ruimschoots de beste specialistische kennis over de wereld voorhanden, maar als dat door de politiek steeds minder ingezet wordt dan ontstaat een gevaarlijke situatie.

Op USUncut verwoordde ik mijn commentaar, ook in reactie op die Amerikanen die Johnson niet te zwaar willen vallen over zijn tweede Aleppo-moment. Ze willen de lat niet hoog leggen. Op de achtergrond speelt de strijd om het presidentschap. MSNBC is op de hand van Hillary Clinton. De Republikeinse Joe Scarborough vecht op Morning Joe zelfs dagelijks een vete uit met Donald Trump. De achtergrond is dat uit peilingen blijkt dat de zogenaamde third-party kandidaten Gary Johnson en Jill Stein meer stemmen wegsnoepen bij Clinton, dan bij Trump. Vooral Johnson. Dus zijn supporters vermoeden dat dat de reden voor de vraag van Matthews is. Mogelijk, maar dat neemt niet weg dat Johnson opnieuw zijn onkunde etaleert en door de mand valt.

No, this is not a cheap shot. Gary Johnson isn’t up to the job and poorly prepared. Even an average citizen with serious interest in foreign affairs could name dozens of foreign leaders. The question was not about rocket science, but about basic knowledge and general development. Elementary. Johnson lacks that knowledge and development. 

How is it possible a candidate who lacks elementary knowledge of global affairs has a 6-8% support in the polls? What does that say about the quality of American politics and the way to select candidates? 

It is weird Clinton, Trump, Johnson and Stein are the best the American people can offer. A four wheel drive with square wheels. All four candidates are disastrous. 

My pick: Angela Merkel (Germany), Justin Trudeau (Canada), Nicola Sturgeon (Scotland), Mohammed VI (Morocco) and Dalia Grybauskaitė (Lithuania).

PvdA-leden willen naar links. Maar kijken naar rechts. Bizar?

---

Wordt het chagrijn van de PvdA’ers ingegeven door verloren posities als gevolg van verkiezingen, een fletse leiding, een slechte presentatie of een koers die te veraf is komen te staan van het sociaal-democratische gedachtengoed? In de analyse en de emoties loopt het allemaal door elkaar: campagne, leiding, inhoud en coalitie. Waarom een koers samen met de VVD die verkeerd geacht wordt niet opgezegd wordt vanwege een dreigend slecht resultaat bij de verkiezingen laat zien dat bij de PvdA principes niet de boventoon voeren. De analyse zegt: de inhoud deugt niet en de oplossing wordt gezocht in de vorm en de bijverschijnselen. Wat is zo’n partijbijeenkomst meer dan een therapeutisch praathuis als frontaal de waarheid wordt ontweken?

PvdA: notitie ‘Met vertrouwen linksom!’ bevat bruikbare elementen

De samenbindende sleutelzin van de notitie ‘Met vertrouwen linksom!’ van verontruste PvdA-ers luidt: ‘Echter, als wij blijven hangen in het naar rechts opgeschoven politieke centrum, zullen de extreem-rechtse, conservatief-nationalistische en xenofobe bewegingen zoals PVV, Front National, de Liga Nord, De Gouden Dageraad en vele anderen aan de macht komen.’ Dat wordt uitgewerkt in het laatste van de aandachtspunten ‘Vijf over Links’: ‘Het assertief uitdragen en verdedigen van onze Europese waarden uit de Verlichting’:

‘Wij pleiten ook voor meer aandacht voor het uitdragen van en de verdediging van onze Europese waarden die zijn oorsprong vinden in de Verlichting, zoals tolerantie, pluriformiteit, vrijheid, democratie, mensen- en burgerrechten, non-discriminatie, rechtstaat en scheiding van kerk en staat. Ze worden aan onze buitengrenzen openlijk aangevallen door jihadisten en autoritair- islamitische regeringen als ook door de conservatief-nationalistische autoritaire regimes in Rusland en China. De soft-power van Europa moet geloofwaardiger worden met een Europees geïntegreerd buitenlands beleid, een humaner en effectiever asielbeleid, meer hulp aan vluchtelingen en meer en effectievere ontwikkelingssamenwerking, en worden versterkt met hard-power van een moderne, effectieve Europese defensie.’

In drie zinnen wordt een helder perspectief voor de Nederlandse- en Europese buitenlandpolitiek geschetst die erop neerkomt dat om de EU te redden de EU moet veranderen door terug te gaan naar de eigen waarden. Dit is ook richtinggevend voor de binnenlandse politiek. Hier valt weinig op af te dingen, hoewel het de vraag is of de beschikbare middelen deze principes kunnen dragen. Maar de richting tussen aantasting van waarden door externe (Rusland) en interne krachten (‘neoliberalisme’) is een geloofwaardige en realistische koers.

Deze principiële stellingname stelt de vergezichten over een linkse meerderheid in de schaduw die klinken als een uitgevonden traditie die nooit was en zelfbedrog is als gevolg van groepsdynamiek. Het schetst het tekort van de PvdA dat romantisch blijft terug-verlangen naar een linkse meerderheid die Nederland nooit gekend heeft. Als de PvdA van dat denken en die retoriek afstand kan doen en beseft dat het beter een sterke linkse eigenheid en standvastigheid kan combineren met een soepele en niet rigide toenadering tot partijen in het politiek midden (D66, CDA) dan kan de PvdA weer relevant worden en in zichzelf gaan geloven. Uitgevonden traditie en symboliek met rozen zit de PvdA in de weg. Dat moet slijten om de PvdA bij de tijd te brengen.

PvdA-denker René Cuperus zag Nederland voor drie vuurproeven staan: de uitweg uit de financiële crisis, het antwoord op het politieke onbehagen, en herstel en rehabilitatie van het publieke ethos van overheid en publieke sector. Het accent op de Europese waarden verbindt in de notitie deze drie vuurproeven en voorziet ze van een positief stempel. Weg van het verwijt van jaloezie. Bovenop de alarmtoestand die alle sociaal-democratische partijen treft en niet typisch PvdA is. Nu de praktijk nog. In de PvdA wordt goed nagedacht, maar verkeerd gekozen. Leiders zijn te pragmatisch (Kok), te weinig tactisch (Bos), te weinig operationeel (Cohen), te weinig strategisch (Samsom) of te wendbaar (Asscher). Welke leider past bij het nieuwe profiel?

Foto: Anya Gallaccio ‘The Beautiful Life and Death of 10,000 Roses’.

Tussen expansie en agressie van VS en Rusland. Hoe kleuren we onze geschiedenis in?

De wetenschappelijk discussie over de moderne geschiedenis van Rusland is een debat tussen doven. Zeker als wetenschappers zich in de politieke arena begeven en stelling nemen. Er lijken maar 2 posities mogelijk: veroordeling van Russische agressie of veroordeling van Amerikaanse expansie. Complicatie is dat er nog een andere scheidslijn door het debat loopt, namelijk een neorealistische invalshoek die alle terugbrengt tot een gevecht om de macht en ethiek zoals deze is vastgelegd in verdragen en handvesten als secundair ziet.

De Russische positie verdient begrip omdat in te zien valt dat het land zich omcirkeld voelt. Of dat nou een realiteit of een hersenschim is. Gezien de relatieve onbelangrijkheid van de Russische economie en de stokkende ontwikkeling van een staat die nog niet eens alle gebieden van het eigen territorium ontwikkeld heeft is dat trouwens een merkwaardig uitgangspunt. Zowel van de vermeende omcirkelaar die uit niets een vijandbeeld creëert en daarmee Rusland groter maakt dan het is. Als van de vermeende omcirkelde die om binnenlandse redenen de oorlogsretoriek opklopt om de positie van een machtscentrum te vestigen.

In terugblikken op de oorzaak van de Russisch-Oekraïense oorlog van 2014-2015 geeft de bronvermelding uitsluitsel over de stellingname. Als iemand verwijst naar de ‘offensieve neorealist’ John Mearsheimer dan houdt dat een veroordeling van de Amerikaanse buitenlandse politiek sinds president Clinton in en een veroordeling van de expansie van de NAVO in Europa sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie. Iemand die verwijst naar het Handvest van de VN 1945, de Helsinki Final Act 1975 of het Boedapester Memorandum 1994 trekt de ethische kaart en maakt verdragen en afspraken geen afgeleide van het machtsspel tussen landen vanwege het idee dat in de geopolitiek tussen landen een evenwicht vooral tot stand komt als gevolg van de botsing van de macht. Zo iemand gaat uit van soevereiniteit en internationale grenzen van staten.

Zowel de agressie in de Amerikaanse buitenlandse politiek van de laatste 25 jaar als het zelfbeeld van de VS dat het exceptioneel is verdienen kritiek. ‘It is extremely dangerous to encourage people to see themselves as exceptional, whatever the motivation’, schreef de Russische president Putin in september 2013 in een ingezonden brief in de New York Times. Putin heeft gelijk over de VS, maar poetst weg dat hij niet anders doet dan Rusland als exceptioneel voor te stellen. Sprekend in de Duma in maart 2014 over het Westen en vooral de VS: ‘They have come to believe in their exclusivity and exceptionalism, that they can decide the destinies of the world, that only they can ever be right. They act as they please: here and there, they use force against sovereign states, building coalitions based on the principle “If you are not with us, you are against us.”’

De slotsom? Rusland en de VS claimen dat ze exceptioneel zijn, maar zijn dat vooral in grofheid en arrogantie jegens andere landen. Russische agressie tegenover kleinere landen in de eigen achtertuin vanwege een claim op deze landen is ongewenst. Het gooit internationale verdragen van 1945 tot 1994 uit het raam, en trekt Europa daarmee op onbekend terrein. Over de uitbreiding van de NAVO zijn rond 1990 nooit afspraken in verdragsvorm gemaakt tussen de toenmalige leiders van het Westen en de Sovjet-Unie. Volgens Helsinki 1975 kan het ene land de soevereiniteit van een ander land niet weggeven. Centraal-Europese landen hebben vanuit hun ervaring met de Sovjet-Unie vaak tegen de zin van West-Europa en de VS aangedrongen op opname in de NAVO. Dat gaf verzwakt Rusland het excuus in handen dat het omcirkeld en bedreigd werd en zich wapenen moest. Dit aan Russische leiders gegeven voorwendsel is de grote fout van de recente Europese geschiedenis.

Foto: Opschrift in de middelste toren van het Amerikaanse slagschip USS New Jersey dat operationeel was van 1942 tot 1991: ‘Those who oppose will meet me; Democracy at any cost’.

Arrestie raadslid in Goeree-Overflakkee. Onderzoek gevraagd

In de Zuid-Hollandse gemeente Goeree-Overflakkee werd raadslid Rob Maliepaard (GoereeOverflakkeeSamen) op maandag 3 november gearresteerd. Samen met twee fractiemedewerkers zorgden vier politiewagens en zeven agenten ervoor dat het drietal uit het gemeentehuis verwijderd werd. Door toedoen van wethouder Trouwborst. Ze werden vijf uur in Spijkenisse in detentie gezet. Rob Maliepaard licht het in een open brief toe.

Ze wilden dossiers over de voormalige gemeente Oostflakkee inzien dat in 2013 bij een herindeling opging in Goeree-Overflakkee. In Oude-Tonge dat deel was van Oostflakkee zouden ambtenaren ondernemers hebben tegengewerkt. Maliepaard was daar wethouder van de PvdA. Hij was op zoek naar ‘onofficiële papieren documenten die hem van binnenuit het gemeentehuis zijn doorgespeeld met dingen die niet door de beugel kunnen’, aldus Binnenlands Bestuur. Maliepaard legt uit dat de documenten niet geregistreerd zijn, dus niet ter inzage aangevraagd kunnen  worden. De reactie van wethouder (geen loco-burgemeester) Marnix Trouwborst (VVD) valt op zijn minst voorbarig te noemen. Zonder onderzoek komt-ie al na een dag tot de slotsom dat er geen sprake is van onregelmatigheden. Maar dat moet juist onderzocht worden. Bij voorkeur door een onafhankelijke commissie die door de CvdK wordt aangesteld. RTV Rijnmond doet verslag.

Heertje: Domheid en arrogantie nekten PvdA. Hoe verder?

Oud-hoogleraar Economie en kritisch PvdA-lid Arnold Heertje geeft in een opiniestuk ‘Domheid en arrogantie hebben de Partij genekt‘ in De Volkskrant aan wat er volgens hem mis is met de PvdA. Da’s veel zoals de titel doet vermoeden. De partij zou geen antwoord hebben op de problemen van deze tijd en daar verkeerd op reageren, maar doet alsof het dat antwoord wel heeft. Dus: domheid en arrogantie. Het is geen nieuwe vraag.

Ik vermoed trouwens dat het met de uitwerking van de domheid net iets anders gesteld is dan Arnold Heertje denkt. Met dank aan Matthijs van Boxtel: ‘Intelligentie biedt nog geen garantie voor zelfbehoud. Sterker nog: intelligentie kan domheid zelfs kracht bij zetten.’ Als de leden van het kabinet Rutte-Asscher uitsluitend dom waren zouden ze allang tot inzicht gedwongen zijn. Maar hun domheid is kern van een denken dat wordt gemaskeerd door intelligentie en daarom niet tot zelfbesef komt. Zelfreflectie wordt niet overdacht.

PvdA-denker René Cuperus zag eerder Nederland voor drie vuurproeven staan: de uitweg uit de financiële crisis, het antwoord op het politieke onbehagen, en herstel en rehabilitatie van het publieke ethos van overheid en publieke sector. Daarbij komt voor de PvdA nog eens de alarmtoestand bij die alle sociaal-democratische partijen treft. In de PvdA wordt goed nagedacht, maar verkeerd gekozen. De leiders zijn te pragmatisch (Kok), te weinig tactisch (Bos), te weinig operationeel (Cohen) of te weinig strategisch (Samsom).

In het programma gaat het mis. Heertje verwijst de verklaring van de nederlaag die Diederik Samsom en andere PvdA’ers geven regelrecht naar de vuilnisbak: ‘Tegen deze historische achtergrond herleidt de leiding van de PvdA de vernietigende verkiezingsuitslag tot de lange duur van de crisis en het onvermogen van de potentiële aanhang reeds nu de vruchten te zien van een beleid dat inzet op een sterk en sociaal Nederland. De grootscheepse nederlaag ontspruit aan oorzaken van voorbijgaande aard, waaraan niemand iets kan doen.’

Want vervolgt Arnold Heertje: ‘Intussen schrijven in de Verenigde Staten economen als Robert Reich en Joseph Stiglitz indrukwekkende boeken over de toenemende scheefgroei in de inkomens- en vermogensverdeling, waardoor de samenhang in de maatschappij verkorrelt, de traditionele arbeiders verpauperen en in hun voetspoor de middenklasse wordt bedreigd. Die schrikbarende verschijnselen doen zich ook in Nederland voor, maar daarover geen woord van de zijde van de Partij van de Arbeid.’

Wegkijken en blijven hangen in symboliek is karakteristiek voor de PvdA sinds Kok. Met als gevolg dat het vlees nog vis is. Geen VVD of D66, evenmin SP. Zo ontstaat door een rammelend zelfbeeld een voorstelling van zaken die niemand kan volgen. De pretentie van brede volkspartij noemde gisteren bij Nieuwsuur minister Frans Timmerman leidend voor de PvdA. Was het maar zo. Om met Heertje te spreken: ‘Kortom, de Partij van de Arbeid is ongewild aan de verkeerde kant van de geschiedenis terechtgekomen door het samengaan van een intellectueel tekort (..) met de intimiderende en arrogante houding van met de Partij van de Arbeid verbonden bestuurders en ambtenaren, jegens de werkvloer van de samenleving.‘ Wat de PvdA nodig heeft is nadenken over programma en mensen die onvervalst de pretentie van brede volkspartij kunnen waarmaken.

PvdA blabla PvdA-elite blabla pluche blabla: partijpolitiek blabla

Blabla PvdA blablabla partijpolitiek blablabla. Blablabla PvdA-elite blablabla vernieuwing blabla regent blabla campagne! Blabla PvdA blabla conceptkandidatenlijst blablabla. Blabla? Bla-bla-bla … Partijpolitiek blablabla pluche blaaablalala: nieuw! Blabla elite, blablabla PvdA. Blablabla arme burger van Nederland. Blablabla. Basta.

VS denken uitzonderlijk te zijn, maar zijn alleen in dat denken uitzonderlijk

De Russische president Vladimir Putin schreef een brief die afgelopen woensdag in de New York Times werd geplaatst. Hij richt zich direct tot de VS en de Amerikanen. Minister Frans Timmermans kwalificeerde gisteren bij Nieuwsuur de brief als hypocriet. Door hun steun aan het regime van Assad hebben de Russen bewust gewerkt aan de uitbreiding van de Syrische burgeroorlog en de destabilisatie in het Midden-Oosten. De brief heeft een politiek belang van misleiding en is vals omdat het oorzaak en gevolg bewust door elkaar haalt.

Maar president Putin handelt niet op alle niveaus onwaarachtig. Hij vertelt in de laatste alinea een waarheid. Die is kostelijk en lijkt een diepe frustratie te verbergen. Hij raakt een snaar die bij vele landen gevoelig zal resoneren. Putin zet terechte vraagtekens bij de Amerikaanse claim dat hun land uitzonderlijk is: ‘And I would rather disagree with a case he made on American exceptionalism, stating that the United States’ policy is “what makes America different. It’s what makes us exceptional.” It is extremely dangerous to encourage people to see themselves as exceptional, whatever the motivation.’ De Amerikaanse arrogantie die ons vertelt een missie te hebben en daarom boven verdragen, afspraken en verboden verheven te zijn irriteert velen.

De kritiek van New Gingrich op Vladimir Putin is terecht. Rusland is geen rechtsstaat en heeft een politiek systeem dat elk tegengeluid uitsluit. Rusland verkracht keer op keer de burgerrechten en is een falende staat waar rechten handelswaar zijn. Maar het veroordelen van de boodschapper is nog geen weerlegging van het feit dat zijn boodschap niet klopt. Hoe had het Amerikaanse establishment gereageerd als niet de corrupte Putin, maar de leiders van Nieuw-Zeeland, Nederland, Noorwegen of Canada dezelfde kritiek hadden geuit?

Nederland profileerde zich tot de Fortuyn-revolutie als gidsland. Politiek, maatschappelijke organisaties, dominees en burgers verkeerden in de waan dat Nederland een opdracht had. Van God gegeven. Het dacht voorop te lopen om anderen de weg te wijzen. Over euthanasie, het homohuwelijk, vrije samenlevingsvormen, ontwikkelingshulp of het drugsbeleid. Dat idee het beter te weten en exceptioneel te zijn zorgde bij andere landen voor irritatie. Die fase is voorbij. De dominee is ingehaald door de koopman en de boekhouder. Niet toevallig werd Nederland lange tijd gezien als het meest Atlantische, pro-Amerikaanse land van het continent.

De VS is nog niet tot inzicht gekomen en denkt nog steeds een gidsland met een missie te zijn. Vanwege hun economische en militaire macht kunnen de VS ook de eigenwaan volhouden dat ze exceptioneel zijn. Maar dat zelfbeeld komt voort uit hun wereldse macht, ontstaat zonder tegengeluid in isolatie, wordt aangewakkerd door het christendom, maar is niet gebaseerd op een opdracht of een bijzondere geschiedenis. De claim van exceptionalisme kan elk land zichzelf voorhouden, maar wordt daarmee nog geen waarheid die authentiek is.

Foto: Michel Kichka

Een blogger is altijd aan zet: evaluatie 2012

In 2012 konden hier regelmatig berichten gelezen worden over Julian Assange, Joris Demmink en de huisvesting van het Armando Museum in Oud-Amelisweerd. Dit blog zit nooit verloren om onderwerpen. De opzet is door selectie tot een meerwaarde te komen waarbij het geheel de delen versterkt. Andere steeds terugkerende onderwerpen zijn religieuze instellingen en secularisme, cultuurpolitiek, de tegenbeweging, mensenrechten, digitale burgerrechten en de werking van de media. Zo op het oog onderwerpen die niks met elkaar te maken hebben. Maar er is een verband dat kan worden samengevat als de arrogantie van de macht.

Opkomst en stabilisatie van de tegenbeweging die bestaat uit Anonymous, Occupy, WikiLeaks, FEMEN en allerlei mensenrechten-, burgerrechten-, en vrouwenbewegingen is de hoop voor de toekomst. In gevestigde media vinden ze doorgaans meer kritiek dan steun. Een dagblad als de NRC dat zichzelf kritisch acht en suggereert dat het de macht controleert wordt ondanks goede voornemens een log verlengde van de macht. Media zitten gevangen in hun opdracht van ‘reguliere berichtgeving‘ zoals NRC-Ombudsman Sjoerd de Jong me in een antwoord uitlegde. Het levert een brei van genivelleerd nieuws op dat de status quo bevestigt.

Dit blog begint en eindigt niet hier. Vooraf worden contacten gelegd en achteraf worden beleidsmakers of controleurs van de macht soms verwezen naar hier. Dat leidde in de zaak-Amelisweerd tot vragen in de Staten van Utrecht naar aanleiding van de bevindingen hier. Of vragen van SP-kamerlid Harry van Bommel in de Tweede Kamer over Assange. In de zaak-Demmink kan het stellen van vragen zelfs opgevat worden als het buiten de orde treden. Het duurde lang voordat CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt het oppakte.

Populaire stukken kom meestal terloops tot stand. Ze haken het meest aan bij de aandacht in de media of lopen er soms op vooruit. Maakt het uit of Robin van Persie moslim is?, Alia al Mahdi en FEMEN uit de kleren voor vrijheid Egypte, Fleur Bloemen, het pesten en de sociale media, Der Untergang en Oranje, Penis past niet in straatbeeld Wenen en Islam laat Charlie Hebdo koud, maar koudwatervrees bij politici werden het best bezocht. Opvallend is de rol die dit blog speelt in het doorgeven van informatie die elders door censuur lastig beschikbaar is. Sinds 25 februari 2012 geven de statistieken de landen van herkomst weer. Egypte, Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten staan in de top tien. Aandacht voor ‘Innocence of Muslims‘ en het Franse Charlie Hebdo leverde het stuk Sociale media verbinden de wereld: een week ‘George Knight’ op.

Hoe verder? De zaken Assange en Demmink wachten nog op een doorbraak. Die niet toevallig samenhangt met de nieuwe minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans die met een open blik naar de wereld kijkt. Het zou voor Nederland goed uitkomen als het een bemiddelende rol in de zaak-Assange op zich zou durven nemen. Ook als teken van hervonden zelfstandigheid dat aansluit bij Nederland als gidsland van voor het tijdperk-Fortuyn. Assange over wie de Nobelprijswinnaar Mairead Maguire zegt dat de VS, het Verenigd Koninkrijk en Zweden medeplichtig zijn aan zijn mentale marteling. De actualiteit vormt de focus van dit blog.

Foto: Peter Newell, Through the looking glass and what Alice found there, 1902.