Petitie: Laat Yuri van Gelder terugkeren naar Rio. Om lekker te sporten

We raken er niet over uitgepraat: sport. De publieke omroep staat van 10 juni tot 21 augustus in het teken van sport: NPO-Sportzomer. Die uit gemakzucht en bij gebrek aan nieuwswaardige sportgebeurtenissen voor het leeuwendeel wordt gevuld met aandacht voor sportfutiliteiten. In een kantelend wereldbeeld van afnemend gezag voor autoriteiten past kritiek op sportbobo’s perfect in de tijdgeest. Merkwaardig is dat ze die kritiek nog verdienen ook. Hun handelen is hooghartig en zelfingenomen. Het tegendeel van egalitair en transparant.

Nu is er Yuri van Gelder die wegens alcoholgebruik en overlast is weggestuurd uit het Olympisch dorp. Nog niet alle details zijn bekend. Het is me een volkomen raadsel waarom dat is. Had dat niet soepeler opgelost kunnen worden? Sportbobo’s laten zich weer van hun beste kant zien. Het wegsturen van Van Gelder lijkt buiten proportie. Had hem op z’n lazer gegeven met een laatste waarschuwing. Om sterk leiderschap te tonen dat improviseert en goed weet om te gaan met dit soort noodgevallen moet je uiteraard gezag hebben. Voordat je terugvalt op verboden die tussen de regels staan geschreven en willekeurig overkomen op de buitenstaander. En waarvan de juridische onderbouwing wordt betwist. Het is het oude verhaal: de kleine vis (Van Gelder) wordt gepakt en de grote vis (Rusland) niet. Sport is politiek. Politiek van een beroerd niveau.

Foto: Schermafbeelding van petitie van J. Berkelaar ‘Laat Yuri van Gelder terugkeren naar Rio en deelnemen aan zijn olympische finale’.

Symbolische bestrijding van racisme werkt averechts. En leidt tot geschiedvervalsing, censuur en maatschappelijke verdeeldheid

Vaak zijn maatschappelijke verschijnselen veelkantig. En niet uitsluitend pro-dit of anti-dat. In Nederland heeft sinds enkele jaren het Zwarte Piet-debat aan snelheid gewonnen. Iedereen lijkt zich er mee te willen bemoeien. Maar men doet het tekort door het verschijnsel Zwarte Piet terug te brengen tot racisme. Het is er voor sommigen wel degelijk een uitingsvorm van die ingrijpt in het dagelijks leven, maar het is tevens meer dan dat. Zodat de vraag ontstaat hoe men origineel, schaduw en echo met respect voor alledrie behouden kan. Omdat het altijd iets of iemand tekortdoet lijkt dat onmogelijk. De oplossing die alle kanten verzoent ligt voor de hand: de fundamentele aanpak van het probleem, zonder zich nog te concentreren op de symboliek.

Dit naar aanleiding van een petitie die oproept om de ‘zware mannetjes’ op een verkeersbord een andere kleur te geven. Het kan opgevat worden als een grap die zoals uit de reacties blijkt ontregelt. Het valt niet goed te duiden waar het de petitionaris exact om te doen is. Het lijkt gericht tegen het hedendaags anti-racisme dat velen te snel en te simplistisch gaat. Door dat uit te vergroten en tot in het absurde door te trekken houdt het het hedendaags debat over racisme en slavernij de maatschappij een spiegel voor.

Waar eindigt anti-racisme? In de volkomen gelijkschakeling? Dat moet een samenleving niet willen. Een onheilspellend bericht eergisteren over een Deens museum (Statens Museum for Kunst) dat vermeend beledigende titels met verwijzingen naar het woord ‘neger’ gaat aanpassen. Zo wordt Negerkop (Negerhoved) van Karel van Mander voortaan ‘Hoofd van een Afrikaan’ genoemd. In 2012 wilde het Stockholmse Kulturhuset uit de jeugdbibliotheek albums van Kuifje verwijderen omdat ze racistisch zouden zijn. Na protest ging dat voornemen niet door. Is dat een politiek correcte actie of overgevoeligheid die leidt tot geschiedvervalsing, censuur en bevoogdend gedrag die migranten in bescherming meent te nemen? Ik vermoed het laatste.

Aanpassen van iets dat niet aangepast hoeft te worden is als de anti-rook lobby die scènes met rokers uit films zo wil aanpassen dat ze geen sigaret meer in handen hebben. Het achterliggende idee is dat jongeren niet meer op de gedachte gebracht worden om te gaan roken. Dit is onzinnig omdat het niet aantoonbaar is dat dit het roken bestrijdt. In Turkije moest hetzelfde om religieuze redenen gebeuren met alcohol. Een geblurd glas in de hand van Humphrey Bogart. Dit is geen wetenschap, maar doorgeslagen politieke actie.

Bestrijding van racisme is hard nodig. Maar is de beste aanpak het herschrijven van de geschiedenis of de ontmanteling in snel tempo van een kinderfeest? Richt de energie op de arbeids- of huizenmarkt waar racisme welig tiert. Omdat daar de schaduw en echo niet optreden ontstaat er geen onverkwikkelijk debat zodat bestrijding veel doelmatiger kan zijn. Het symbolisme van racismebestrijding op sociale media en media mag wellicht voor sommigen richtinggevend lijken, maar roept weerstand op die de bestrijding ervan juist remt.

Kwaadwillenden kunnen het zelfs nog anders zien: door het debat te beperken of vooral te richten op die symbolische bestrijding ontstaat een idee van urgentie dat er aan bestrijding gewerkt wordt, maar dient dit vooral als afleiding voor echte bestrijding. Die symbolische bestrijding die dient als maatschappelijk ventiel staat het de macht toe om de machtsstructuren die tot racisme leiden ongemoeid te laten. Of minder aan te passen dan bij een normale ontwikkeling zou gebeuren. In die opvatting staan anti-racisten en degenen die zich verzetten tegen de symbolische aanpak van racisme aan dezelfde kant zonder dat ze het beseffen.

Foto: Karel van Mander, ‘Hoofd van een Afrikaan’, olieverf op koper, 1609-1670.

Frankrijk annuleert lunch met Iraanse president vanwege eetwens: geen wijn en wel halal

Ik verbaas me er altijd over dat als ergens een moslim aan tafel verschijnt gastheren denken dat ze dan om religieuze redenen verplicht zijn geen wijn te schenken. Het gebeurt soms in talkshows waar de gastheren voor één gast de hele routine overhoop halen. Zonder dat de gast er trouwens altijd zelf op aandringt.

Dat het ook anders kan leert de opstelling van de Franse president  François Hollande die volgende week de Iraanse president Hassan Rouhani tijdens diens staatsbezoek aan Frankrijk op het Elysée zou ontvangen voor de lunch. Maar aan de op religieuze redenen gebaseerde eis van de Iraniërs dat er geen wijn op tafel staat en er halal eten wordt geserveerd zeggen de Fransen om ‘Republikeinse tradities’ niet te kunnen voldoen zoals TheLocal bericht. Omdat men er niet uitkwam is nu de lunch geschrapt. Het compromisvoorstel voor een ontbijt wees de Iraanse delegatie af omdat het dat ‘te goedkoop’ vond. De gesprekken gaan gewoon door.

De Fransen hebben gelijk over de wijn. Die hoeven de Iraanse president en zijn gevolg niet ingeschonken te krijgen of te drinken. Het staat alleen op tafel. Water of fruitsap kan als alternatief opgediend worden. Met het halal eten lijken de Iraniërs een punt binnen te halen. Het past bij goed gastheerschap om een gast te vragen naar dieetwensen en er rekening mee te houden. Voor het eten voorzien de Fransen niet in een alternatief.

Toch is het de vraag wat de Iraniërs exact bezielt om de gastheer eisen te stellen over het eten dat niet op medische redenen gebaseerd is. Want dat past weer niet bij het zich gedragen als goede gast. De plichtenleer van de islam laat genoeg ruimte om te improviseren en af te wijken van de vaste routine. Verboden wijn hoeven de Iraniërs niet te drinken en niet-halal eten mogen ze bij uitzondering best eten. Het is niet de islam die de Iraniërs in de weg zit en waarachter de delegatie zich met deze weigering verschuilt. Het is het gebrek aan politieke ruimte vanwege binnenlandse redenen die hun een beperkte interpretatie van de islam oplegt.

Foto: Schermafbeelding van fragment artikel ‘L’Iran ne veut pas de vin à table, l’Elysée annule le déjeuner’ (‘Iran wil geen wijn op tafel, het Elysée annuleert de lunch’) in metronews.fr.

Overlast in Middelharnis. Wat doen horeca ondernemingen zelf?

In het Zuid-Hollandse Middelharnis zorgen jongeren voor overlast. Als om half vier ’s nachts Le Bateau sluit, dan trekken sommigen als vandalen door het dorp. Le Bateau zegt namens de horeca ondernemers: ‘Al een geruime tijd worden we geconfronteerd met een stel kansloze figuren die het nodig vinden om na een avondje hangen/stappen een leuke slooproute in te lassen als ze naar huis gaan. Dit bestaat uit ramen ingooien, auto’s beschadigen, planten vernielen etc. Buiten dat het gewoon idioot en onbeschoft is, willen wij als ondernemers aan de haven van middelharnis jullie er op wijzen dat de maat nu echt vol is!‘

De horeca ziet de bui hangen, sluiting van hun zaak dreigt. Dat heeft niet alleen gevolgen voor de bezoekers, maar ook voor de eigenaren. Straks zijn ze hun inkomsten kwijt. In de reacties wordt erop gewezen dat een paar vandalen het voor de rest verpesten. Maar is dat de hele verklaring? Want de horeca is zowel dader als slachtoffer, als men in die termen kan praten. De horeca rond de haven trekt jongeren, voorziet ze van alcohol, is tot diep in de nacht open en doet zelf klaarblijkelijk onvoldoende aan handhaving en regulering. Dat de horeca erover verbaasd is dat in die groep jongeren een deel te ver gaat is onoprechte verbazing. Want zulke uitwassen zijn er altijd. Waarom de horeca ‘kansloze figuren’ van drank blijft voorzien is dus de vraag.

De reactie van de horeca-ondernemers van Middelharnis is typerend voor het Nederland van nu. Er wordt vol verwijt gewezen naar de overheid die het zou laten afweten door de orde niet of onvoldoende te handhaven. Maar wat hebben de ondernemers de afgelopen tijd zelf gedaan? Komen ze pas in actie als hun bedrijf of winst in gevaar dreigt te komen? De ondernemers lijken op geen enkel moment het verband te leggen tussen hun eigen onderneming en het vandalisme. Want hoe klein en niet karakteristiek de groep vandalen ook is, ze zijn wel een direct gevolg van de aanwezigheid van de horeca ondernemingen. Het zou de ondernemers sieren als ze hand in eigen boezem staken en zelf eens gaan nadenken waarmee ze in hemelsnaam bezig zijn.

Indonesië halfslachtig in toelaten sharia regelgeving in Atjeh

In de Sumatraanse provincie Atjeh namen wetgevers een wet aan die homoseks verbiedt en gebaseerd is op sharia regelgeving. De wet benoemt dat expliciet: anale seks voor homo’s en het wrijven van lichaamsdelen van vrouwen voor stimulatie. Op overtreding staan maximaal 100 stokslagen. Mensenrechtenactivisten noemen deze wetgeving een enorme stap terug. Amnesty roept op tot actie. De wet is ook van toepassing op niet-moslims. De wetgevers stellen onder meer ook gokken, drinken van alcohol, alleen zijn met iemand van de anders seks die geen partner of familielid is (khalwat), seksuele intimidatie en verkrachting strafbaar.

Stokslagen zijn volgens Amnesty een vorm van wrede, onmenselijke en vernederende straf die volgens het internationaal recht verboden is. Dat wordt omschreven in artikel 7 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (IVBPR) en het VN-verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing. Artikel 7 IVBPR zegt: ‘Niemand mag worden onderworpen aan folteringen, of aan wrede, onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing’. Indonesië is op 23 februari 2006 als verdragspartner IVBPR toegetreden en heeft op 28 oktober 1998 de Conventie tegen foltering geratificeerd. Onverklaarbaar is waarom Indonesië een lokale wetgever de ruimte geeft wetgeving te maken die strijdig is met zowel de IVBPR als de Conventie tegen foltering waar het gedragspartner van is.

Daarnaast schendt de criminalisering van vrijwillige seksuele relaties tussen burgers het recht op privacy zoals artikel 17/1 IVBPR zegt: ‘Niemand mag worden onderworpen aan willekeurige of onwettige inmenging in zijn privé leven, zijn gezinsleven, zijn huis en zijn briefwisseling, noch aan onwettige aantasting van zijn eer en goede naam.’ Opnieuw is het onverklaarbaar dat de centrale regering van Indonesië ondanks haar verplichtingen als verdragspartner in de IVBPR deze regelgeving in Atjeh toestaat. Het is van tweeën een: of Indonesië zegt de VN-mensenrechtenverdragen op waarvan het verdragspartner is of het legt de lokale besturen op in de wetgeving deze VN-mensenrechtenverdragen te volgen of overtredingen ervan in te trekken. Wat Indonesië nu klaarspeelt en in Atjeh toelaat is bestuurlijk zwak en politiek halfslachtig en laf.

De totstandkoming van de wetteksten vraagt om satire waarom men kan lachen, maar die welbeschouwd om te huilen is. Je kunt alleen maar medelijden hebben met deze wetgevende moslims die zich vroom achten en hun geloof aan anderen willen opleggen. Om te komen tot wat zij als het goede zien moesten ze door wat ze als een diep dal zullen hebben beschouwd om zich diep te buigen over de problematiek wat homoseks is en hoe dat moet worden gedefinieerd. Om te stijgen in goedheid moesten de moslims eerst afdalen in het boze. In hun verplichting jegens de God van Atjeh verliezen ze de verplichting tegenover de mensheid uit het oog.

Foto: Stokslagen voor een gokkende man in Atjeh op 19 september 2014. Credits: AFP.

Wat zegt de Ice Bucket Challenge over ons besef van de wereld?

Zwarte Piet, IS, Oekraïne, Gaza en Ice Bucket Challenge. Het is me het zomertje wel. Naast het WK Voetbal toen ik in een zaal voor Duitsers in een Duits hotel de wedstrijd Duitsland-Ghana bekeek. Het is niet voor niks de Duitser Bertolt Brecht die de theorie van de Vervreemding formuleerde. Een dramatische techniek bedoeld om de toeschouwer niet in een fictieve wereld te laten verzinken, maar te laten blijven beseffen dat-ie een constructie aanschouwt. Het exacte tegendeel van producten uit Hollywood die de montage wegpoetsen.

Dus een zomer vol episch theater. Conflictgebieden in het Midden-Oosten en aan de rand van Europa eisen doden. Dat gaat ergens over. Dat we dat beseffen. Zoals we blijven beseffen dat het nieuws over Zwarte Piet in negen van de tien keer geen nieuws is. Non-nieuws wordt dan nieuws dat het nieuws vervangt. Noem het afleiding. Maar de ultieme constructie van non-nieuws met de pretentie van nieuws is de Ice Bucket Challenge voor de spierziekte ALS. U en ik worden in een sociaal contract gedwongen. De keuze is of een emmer ijswater over jezelf heengooien en drie mensen nomineren of 75 euro doneren voor ALS. Deze combinatie van de kettingbrief die niet onderbroken mag worden en de Neknomination (drinken in een slok) onzin vinden wordt sociaal blijkbaar niet aanvaard. Het wachten is op de eerste dodelijke slachtoffers van de Ice Bucket Challenge.

Nieuwe Facebook-uitdaging: à l’eau ou resto. Met doden

Opnieuw levert sociale media slachtoffers op. Een half jaar geleden was er NekNomination. Een halve liter bier in een teug en dan twee personen nomineren hetzelfde te doen, dat was de lol van het spel. Kortom, het langere indrinken. Binnen korte tijd vielen er vijf doden. Nu is er het Franse ‘à l’eau ou resto’ ofwel te water of voor een maaltijd in een restaurant betalen. De politie waarschuwt voor de gekte. Ook juridisch is het niet ongevaarlijk, want advocaten waarschuwen ervoor dat degenen die anderen uitdagen aansprakelijk kunnen worden gesteld onder beschuldiging van doodslag als het misgaat. Maar de meeste filmpjes -want in 2014 bestaat iets pas als het wordt vastgelegd op sociale media- zijn tamelijk banaal. Iemand die vol bravoure de zee, een zwembad, een waterstraal of een vijvertje inloopt. Alsof er een nieuw continent wordt betreden. De zwakte en sterkte van sociale media lopen in elkaar over. Positief is dat het eigen tegenkrachten oproept. SmartNomination was het antwoord op NekNomination. Wat wordt het antwoord op ‘à l’eau ou resto’?

NekNomination tegenover SmartNomination: dooddrinken of …

Een halve liter bier in een teug en dan twee personen nomineren hetzelfde te doen, da’s de lol van dit spel. NekNomination is populair in kroegen en op sociale media, maar heeft al tot vijf doden geleid. Vooral als er sterkere drank als wodka wordt ingenomen. Zoals Stephen Brooks deed. De voormalige Ierse rugbyer Ross Samson die het rond kerstmis 2013 op Facebook promootte waarna het snel navolgers vond, verwerpt het nu. Het is uit de hand gelopen. In z’n culturele eigenheid heeft de Franse Julien Voinson op 14 februari de actie SmartNomination gestart. Het overspoelt Frankrijk en heeft een sociale kantje: voedsel en drinken geven aan een dakloze. Een gezond antwoord op Angelsaksische genotzucht dat als corrigerend is bedoeld. Cheers.

Justin Bieber vs. Edward Snowden. Wat doet de journalistiek?

Scoren voor open doel voor RT America. De Amerikaanse networks onderbraken afgelopen donderdag 23 januari hun berichtgeving over president Obama, de NSA en Edward Snowden voor iets belangrijkers. Namelijk de aanhouding van het tieneridool, de 19-jarige Canadese popzanger Justin Bieber. Hij werd in Miami door de politie op verdenking van alcoholgebruik aangehouden voor straatracen met z’n gele Lamborghini. Maar nu blijkt dat Bieber broodnuchter was. Heeft de politie geknoeid met het rapport? Dat machtsmisbruik van de politie maakt achteraf de zaak interessanter dan op 23 januari leek. Dus RT heeft gelijk met haar kritiek en marketing met de promo, maar de media ook die er een verhaal in zagen. Zonder toen de kern ervan te zien.

Foto: Justin Bieber aan het stuur van z’n gele Lamborghini. Miami Beach, 23 januari 2014. Credits: Tmz. 

Bogey met lege handen in Turkije. Alcohol aan banden

De Turkse regering beperkt het gebruik van alcohol. De BBC bericht dat het door de islamitische AK-partij gecontroleerde Turkse parlement wetgeving heeft goedgekeurd dat de verkoop van en reclame voor drank beperkt. Volgens critici is de wetgeving in lijn met de geheime agenda die premier Erdogan volgt om Turkije te islamiseren. Dat laat secularisten met lege handen. En van 10 uur ’s avonds tot 6 uur ’s ochtends met lege glazen. Dan is winkelverkoop van alcoholische drank verboden. De maatregelen gelden ook niet-moslims. Inclusief toeristen. De wetgeving gaat ver. Zo mag er sowieso binnen 100 meter van moskee of school geen alcohol verkocht worden. En beelden van alcoholische dranken op televisie moeten wazig gemaakt worden. Dat laat Humphrey Bogart ook met lege handen. In Turkije wordt de filmgeschiedenis herschreven.

Foto: Humphrey Bogart, Ingrid Bergman en Dooley Wilson in Casablanca van Michael Curtiz (1942).