Russische oorlogsmisdaden in Oekraïne diskwalificeren Poetin als leider van de Russische Federatie

Nu de troepen van de Russische Federatie ten noorden van Kyiv zijn teruggedrongen door het Oekraïense leger wordt pas goed duidelijk wat de Russen hebben aangericht. Niet alleen zijn delen van dorpen en steden vernietigd, ook heeft het Russische leger grote aantallen burgers vermoord. Wrang is dat de lijken nog niet geborgen kunnen worden omdat ze door de Russen van mijnen kunnen zijn voorzien.

Men kan zich alleen maar afvragen waarom dit Russische leger geestelijk zo diep gezonken is. Heeft het zich uit onmacht op Oekraïense burgers gewroken omdat de doelen van het oorlogsplan niet gehaald konden worden? Tanks en gevechtswagens werden makkelijk van de weg geschoten door draagbaar geschut. Het Russische oorlogsplan had geen rekening gehouden met nieuwste ontwikkelingen op het slagveld. Het Russische leger misrekende zich door te rekenen op gedateerde oorlogsplannen uit het verleden.

Of voelden de Russische militairen die de oorlogsmisdaden hebben begaan zich door slechte bevoorrading, beroerde tactische planning en ontbrekende commandostructuur en communicatie zo gefrustreerd en in de steek gelaten dat ze door deze oorlogsmisdaad wraak namen op hun eigen land? Maar ook dan is de Russische legerleiding verantwoordelijk.

De Oekraïens-Russische oorlog die in 2014 begon is nog niet voorbij. Het zwaartepunt ervan verplaatst zich naar verwachting naar de Donbas. Er zullen nog vele Oekraïense burgers door Russische terreur sneuvelen voordat de oorlog voorbij is. Ook Oekraïense en Russische militairen komen met tienduizenden terecht onder kruizen op begraafplaatsen waar mooie woorden over vaderlandsliefde worden gesproken.

Men kan zich alleen maar verwonderd afvragen wat het vermeende tweede leger ter wereld met onuitputtelijke reserves aan manschappen, munitie, wapensystemen en financiering eigenlijk voorstelt. Het is tactisch en ethisch in Oekraïne door het ijs gezakt. Dat is in de wereld niet onopgemerkt gebleven. Onder bondgenoten van Oekraïne, maar ook onder vrienden van het Kremlin. Het ethische bankroet van de Russische krijgsmacht is het bankroet van de Russische staat.

De vraag die de oorlogsmisdaden van het Russische leger, die in opdracht van president Poetin en zijn regering zijn begaan, oproept is wat er voor nodig is om de betrekkingen te normaliseren met het land waaraan deze oorlogsmisdadigers leiding geven. Er zijn op dit moment twee antwoorden mogelijk: jarenlang voortmodderen in een moeizame relatie met de machthebbers in het Kremlin of het volledig verbreken van de politieke, economische en culturele banden met en het isoleren van de Russische Federatie vanwege het wangedrag dat alle perken van de normale oorlogsvoering te buiten gaat.

Het is geen oplossing om alleen de militairen die de burgerbevolkingen van Bucha, Mariopul of andere Oekraïense dorpen en steden hebben geterroriseerd ter verantwoording te roepen. In de Russische Federatie zit de rot aan de top. President Biden krijgt door wat nu duidelijk wordt in de bevrijde gebieden, steun voor zijn uitspraak dat regime change de enige werkbare oplossing is voor de Russische Federatie.

De Russische Federatie moet hoognodig gaan dekoloniseren en de 19e eeuwse imperialistische ambities opgeven. Die passen niet meer in de 21ste eeuw. Duidelijk is dat Poetin dit zelf over zich afgeroepen heeft. Als een nieuwe Hitler die geen ethisch besef heeft van wat hij aanricht en daarom ongeschikt is om het grootste land ter wereld te leiden. Net als Hitler deed met zijn land voert hij het naar de ondergang. Daar komt voor niemand iets goeds uit.

Advertentie

Russische sporters en kunstenaars moeten zich publiekelijk tegen de Russisch- Oekraïense oorlog uitspreken

Er zijn verschillende meningen over het feit of Russische sporters en kunstenaars zich publiekelijk tegen de Russisch-Oekraïense oorlog moeten uitspreken. Ik ben van mening dat ze niet kunnen zwijgen. Mijn reactie bij deze video van Al Jazeera English over deze kwestie:

Of course Russian artists and athletes should speak out against the war.

In 2014, 500 athletes and artists spoke positively about the illegal occupation of Crimea by the Russian Federation. Then Russian athletes and artists took a political stand. They can now do that again.

It’s one of two. Or politics has nothing to do with sports and art. Then these athletes and artists should not have publicly supported the occupation of Crimea in 2014. Or politics has to do with sports and art. Then the athletes and artists can speak out against the war started by the Russian Federation against Ukraine.

Athletes and artists can also express themselves in a different, more humanistic way if they find it too burdensome to take a political stance against the war.

Namely by speaking out against the violation of human rights during the war, the proven use of cluster munitions and chemical white phosphorus, the destruction of civilian targets of no military significance such as residential flats and the destruction of churches and Ukrainian cultural heritage.

He who is silent agrees. In 2014, the Russian artists and athletes were not silent. Now most of them are silent. They should not be forced to speak out, but should do so from their own conscience, inner civilization and self-protection of their own country.

The credibility of their own country is at stake. By speaking out publicly against the war, they can increase the credibility of their country. That is not easy in an authoritarian country.

But there is no other choice, as Ukrainian sportsmen and artists also spring into action to save their country from the invader. Why do Russian athletes and artists think they can sit on their hands? That is a luxury that no longer exists.

PS: Deze pro-Russische publieke personen hebben zich in 2022 publiekelijk voor de oorlog met Oekraïne uitgesproken:
https://theylovewar.com/?fbclid=IwAR2r8dWRm4EZMt1SAG4YjvY9RW9OjPj8r692QNKEtJu1FwpXizesGn4zpJo

Zie hier het overzicht van de steun in 2014 van Russische kunstenaars en kunstprofessionals voor de invasie van de Krim: https://russianartists4war.com/letter/?fbclid=IwAR1mGq_UppV3xiuVmSM1LXjgEeS8fmLjPVIPCFEiQV2cInVCKJTqE58qa28

Protest in Montenegro tegen inhuldiging kerkleider en de macht van de Servisch-Orthodoxe Kerk

In vele landen wordt religie gebruikt voor politieke doeleinden. Dat lijkt ook het geval in Montenegro, in het Zuid-Oosten van Europa op de Balkan. Sinds 2006 is het land onafhankelijk en niet langer onderdeel van Servië. Onder premier Milo Đukanović voert het land een onafhankelijke en Europese koers. Sinds 2017 is Montenegro lid van de NAVO. Sinds 2010 is het kandidaat-lid van de EU.

Zo’n 30% van de bevolking is van Servische afkomst en die wil weer aansluiting bij Servië. Autochtone Montenegrijnen vormen met rond de 45% geen meerderheid. Serven en Russen proberen het land van Europa los te weken. Als dat niet volledig via de politiek lukt, dan moet blijkbaar ook religie ingezet worden.

Er ontstonden onlangs relletjes toen een nieuwe Metropoliet van de Servisch-Orthodoxe Kerk werd ingehuldigd. Degenen die redeneren vanuit Montenegrijns perspectief willen een Montenegrijns-Orthodoxe Kerk die los van Servië staat. Zo’n Servische Kerk wordt niet meer neutraal, maar als vreemde entiteit gezien. Zo’n autonome Montenegrijnse kerk bestond tot 1918, maar het bestaan ervan werd ‘opgeschort’. Onderstaande site maakt duidelijk dat er ook publicitair wordt gewerkt aan een reset, zo’n 103 jaar later.

Schermafbeelding van site in ontwikkeling van de Montenegrijnse Orthodoxe Kerk.

Religie is politiek. Via religie proberen wereldlijke leiders hun invloed te vergroten en vast te houden. Ook over eigen grenzen heen. Het is begrijpelijk dat in de nasleep van politieke conflicten tussen landen de lokale afdeling die door het andere land wordt beheerst een politieke lading krijgt. Het protest ertegen en de roep om een ‘eigen’ kerk accentueert dat streven naar culturele en politiek onafhankelijkheid.

Na de oorlog tussen Oekraïne en de Russische Federatie die in 2014 begon en tot op de dag van vandaag voortduurt maakte in 2019 de Oekraïens-Orthodoxe Kerk zich definitief los van het Moskouse patriarchaat. Dat was een kerkpolitieke strijd van vijf jaar. In Oekraïne was een duidelijke meerderheid van de bevolking voor kerkelijke losmaking van Moskou en is Oekraïne een groot land dat invloed had om dat besluit van de kerkelijke leiders te beïnvloeden. Het kleine Montenegro met een verdeelde bevolking heeft het stukken moeilijker en is kwetsbaarder voor politieke, culturele en militair-ondermijnende invloeden van andere landen.

De laatste bom is nog niet gegooid en de laatste vloek die de andere kerk en kerkleiders afwijst is nog niet uitgesproken.

Journalist Givara Budeiri mishandeld door Israëlische politie

De journalist van Al Jazeera Givara Budeiri doet haar verhaal. Ze verliet het ziekenhuis op zondag na behandeling voor verwondingen opgelopen tijdens haar arrestatie door Israëlische troepen de dag ervoor, aldus een bericht van Al Jazeera. Haar linkerhand was gebroken toen ze zaterdag werd gearresteerd terwijl ze verslag deed van een demonstratie in de wijk Sheikh Jarrah in Oost-Jeruzalem. De Israëlische politie vernietigde ook apparatuur van Al Jazeera-cameraman Nabil Mazzawi.

Haar arrestatie werd scherp veroordeeld door voorstanders van persvrijheid en mediawaakhonden. Het past in een patroon van de inperking van de persvrijheid en het verdachtmaken van journalisten. Dat gaat van het verdwijnen van journalisten in autoritaire landen als de Russische Federatie, China, Myanmar of Wit-Rusland, het in de gevangenis gooien van journalisten in landen als Turkije en Indonesië waar nog een greintje rechtsstatelijkheid bestaat tot een westerse democratie waar Geert Wilders in een tweet zegt: ‘Journalisten zijn – uitzonderingen daargelaten – gewoon tuig van de richel‘.

Het breken van de hand van een journalist door de Israëlische politie is een nieuw dieptepunt in de bejegening van journalisten. In alle genoemde categorieën landen lijkt de vrijheid van journalisten om hun werk te doen af te nemen. Dat resulteert respectievelijk in de dood, jarenlange gevangenisstraf, een gebroken hand en mishandeling of een tweet van een ophitsende politicus.

Die ‘strafmaat’ die journalisten overkomt geeft tegelijk de stand van zaken van de rechtsstaat in een land weer. Op die glijdende schaal bestaat het gevaar dat journalisten in Nederland ook mishandeld gaan worden zoals het Givara Budeiri in Israël overkwam. Incidenteel gebeurd dat al, zoals onlangs de kwestie van een fotograaf verduidelijkte die in Lunteren met auto en al de sloot in werd gekieperd. In 2020 verwijderde de NOS wegens intimidatie de logo’s van haar auto’s. In een commentaar omschreef ik het niet zozeer als een knieval van de NOS, maar als ‘een nederlaag voor de nationale veiligheid en de veiligheidsdiensten. Dus voor het gezag van de overheid‘. 

Waarom journalisten in hun werk worden gehinderd is duidelijk. Zeker verslaggevers ter plekke zijn de oren en ogen die de vensters op de democratie open houden. Ze constateren wat politieke leiders verborgen willen houden. Als hun werk onmogelijk wordt gemaakt, dan denken de leiders ongehinderd hun gang te kunnen gaan. Wat inderdaad vaak zo uitpakt. Het is een dubbele gijzeling van de rechtsstaat: journalisten mogen niet controleren hoe de staat functioneert.

Ook onderzoeksjournalisten die door gedegen onderzoek de onregelmatigheden van bedrijven of overheidsdiensten blootleggen kunnen als bedreiging worden gezien. De openbaarmaking van iets dat niet door de beugel kan blijft niet zonder reactie. Dat kan zich tegen de journalistiek keren, doordat de afscherming toeneemt om een volgende onthulling te bemoeilijken. Denk aan de dynamiek van de kwestie van mediapersoonlijkheid Sywert van Lienden die naast de tragische hoofdpersoon het ministerie van Volksgezondheid en de top van het CDA in problemen brengt. Dat wordt de onderzoekers niet in dank afgenomen.

Voormalig president Trump roept sinds 2017 dat media ‘fake news‘ en de vijanden van het volk zijn. Het is een aloude manier van leiders om eenzijdig namens het volk een mandaat op te eisen en de eigen macht te vergroten en de tegenmacht te verkleinen. In de westerse democratieën is er een rechtse minderheid die dat gelooft en op dit moment zijn er gelukkig nog maar weinigen die dat in daden omzetten. Maar het reservoir van ongenoegen tegen media is groot. In autoritaire landen en landen die daarnaar afglijden kunnen journalisten nu al niet meer hun werk doen.

Deze kwestie in een land als Israël is interessant omdat het geen autoritair land is, maar evenmin in de bejegening van genoemde journalist de standaard hanteert die past bij een westerse democratie. Wat voor land Israël is en naar welk zelfbeeld het wil leven zal volgen uit de afloop. Israël kan aan geloofwaardigheid terugwinnen als het dit geval onderzoekt en de agenten ter verantwoording roept voor de mishandeling van een journalist.

Bouterse op verlies in verkiezingen. Hoe verder met hem en Suriname?

President Desi Bouterse stevent in de Surinaamse parlementsverkiezingen af op een nederlaag. Het parlement benoemt de president. Oppositiepartij de VHP is de gedoodverfde winnaar. De stemmen worden nog geteld.

Suriname heeft de eer om het eerste land in de rij te zijn dat de overgang van autoritair leiderschap naar democratie maakt. De VS, de Russische Federatie en Brazilië kunnen volgen. Hoewel het gesloten Rusland niet echt in het rijtje thuishoort. De verwachting was niet dat de machtsoverdracht in Suriname zo makkelijk zou gaan en evenmin dat het in die andere landen zo makkelijk als in Suriname zal gaan. De overeenkomst is dat de politieke leiders van deze landen hun ambt van president gebruiken om zich te vrijwaren van een vrijheidsstraf of sancties. Door in functie te blijven kunnen ze dat ontlopen, of voor zich uit schuiven. Maar ooit verkruimelt hun machtsbasis. Voor Bouterse en types als Trump staat er daarom meer op het spel dan de voortzetting van hun ambt alleen. Hoe de machtsoverdracht in Suriname gaat, kan er een aanwijzing voor zijn hoe dat in de VS of Brazilië zal gaan. Ondanks de verschillen. Want Bouterse domineert al zo’n 40 jaar de Surinaamse politiek. Zijn magie is uitgewerkt.

Hoe verder met Suriname? Wellicht vlucht Bouterse naar Cuba. Suriname kan met wederzijds voordeel de banden met Nederland aanhalen voor de wederopbouw. De Surinaamse politiek en maatschappij moet krachtig genoeg worden geacht om zich niet nogmaals te laten koloniseren door het oude moederland. De vele hoogopgeleide Surinamers die in Nederland wonen kunnen het verschil tussen de twee landen helpen overbruggen. Blijft echter het probleem van het aanhoudingsbevel van Bouterse dat als een steentje in de schoen de relatie tussen de twee landen zal blijven belasten. Levert het land waar Bouterse zich straks gevestigd heeft hem uiteindelijk uit aan Nederland?

Trumps incompetentie komt tot uiting in aanpak van coronacrisis

De komende week belooft door de coronacrisis zwaar te worden voor de VS. Dat komt mede door de incompetentie van president Trump. Wie de discussies op sites als FiveThirtyEight volgt weet dat Trump het voor zijn doen goed doet en in ruim 3 jaar nog nooit eerder boven de 50% populariteit is gekomen, maar het slecht doet in vergelijking met andere presidenten in vergelijkbare noodsituaties die leidden tot een opleving van patriottisme en saamhorigheid. Zoals Pearl Harbor of 9/11. Daar profiteert de zittende president van. Zij hadden in die fase een populariteit van boven de 80%. Trump maakt van de dagelijkse persconferenties over COVID-19 een nieuwsshow en claimt daardoor veel exposure en verdringt zijn concurrenten. Daarnaast is echter de verwachting dat als het aantal doden exponentieel toeneemt als direct gevolg van Trumps aanpak van de coronacrisis zijn populariteit weer terugvalt op het niveau van de afgelopen 3 jaar, laag in de 40%.

De platvloerse stijl van Trump springt in het oog, maar maakt zijn incompetentie er niet minder op. De opmerking ‘wat een lomperik’ volstaat niet. De geschiedenis zal leren dat onder Trump de invloed van de VS in de wereld onnodig snel is teruggelopen en dat hij op alle belangrijke beleidsterreinen fout op fout heeft gestapeld. Op het gebied van wetgeving (met de Republikeinse Senaatsvoorzitter Mitch McConnell) en nieuw beleid (plannen voor vernieuwing infrastructuur) heeft hij niets bereikt. Trump is het establishment vergaand tegemoetgekomen, terwijl hij beloofde het stevig aan te pakken. Als derde president in de geschiedenis was hij vanwege de vermenging van zijn functie met partijpolitiek onderwerp van een impeachment-procedure.

Zo is het aan Trumps incompetentie te wijten dat de VS dat al begin januari 2020 vanwege de nationale veiligheid door de eigen inlichtingendiensten in detail werd gewaarschuwd voor de gevolgen van de pandemie kostbare maanden verloren heeft laten gaan door inactiviteit en ontkenning van de realiteit. Met als gevolg onnodig veel besmettingen die tot onnodig veel doden zullen leiden. In een van de rijkste en wetenschappelijk meest vooruitstrevende landen ter wereld dat nu voor de hele wereld te kijk staat als een ontwikkelingsland dat in haar voegen knarst. Het is op federaal en staatsniveau verdeeld, er is geen centrale regie, het loopt achter de feiten aan in de bestrijding en krijgt vermoedelijk procentueel meer doden dan vergelijkbare landen.

Als dat geen incompetentie is, dan dient dat begrip afgeschaft te worden. Het woord incompetentie lijkt zowat uitgevonden om het handelen van Donald Trump van de afgelopen 3 jaar te omschrijven. Het is bedroevend.

Laten we voorzichtig zijn om de negatieve reacties op de uitbraak van het coronavirus te versimpelen tot racisme jegens Chinezen

Volgens Al Jazeera English is er een racistische invalshoek in de reactie op de uitbraak van het coronavirus in China. Sommige voorbeelden die het in de reportage geeft lijken inderdaad een racistische drijfveer te hebben. Stereotypen over het gele gevaar komen naar boven. Het is het duale simplisme van identiteit en tegen-identiteit. Maar Al Jazeera generaliseert als het alle reacties losjes in verband brengt met racisme. Wat te denken van Chinese dorpen die zich afsluiten en verschansen, en buitenstaanders de toegang weigeren? Voor de duidelijkheid, Chinezen weigeren Chinezen. Zijn die dorpelingen dan ook racisten? Nee, allicht niet.

Mensen zijn bang, slecht geïnformeerd en reageren daarom overbezorgd op de uitbraak. Degenen die in de kern al vijandig dachten over China grijpen de uitbraak van het coronavirus aan om zich af te zetten tegen mensen met een Chinese achtergrond in en buiten China. Dat betreft trouwens niet alleen witte Westerlingen, maar ook etnisch verwante buurvolkeren van China die nu eindelijk de economische en politieke macht van China die hun landen overspoelt kunnen beantwoorden. Al is het maar voor even. Die reactie hoeft niet zozeer te komen uit Sinofobie, maar kan ook gericht zijn tegen de macht en expansiezucht van de Chinese staat.

Het beeld is dubbel: China zaait wat het met de machtsontplooiing jegens vooral zwakkere staten in Azië en Afrika de afgelopen jaren heeft geoogst. En mensen van elke achtergrond maken zich zorgen omdat ze niet weten waar de uitbraak van het coronavirus eindigt. Bijvangst van de uitbraak is dat het Chinese leiderschap tot het besef komt dat machtige landen altijd een reactie oproepen en dat China daar geen uitzondering op is.

Waarom blijven we zaken doen met autoritaire landen die grof, aantoonbaar en grootschalig de mensenrechten schenden?

Staten en individuen leven niet naar hun eigen standaard. Mensen eten vlees, terwijl ze tegen het industrieel slachten van dieren zeggen te zijn. Mensen gaan meermalen per jaar met een vliegtuig op vakantie, terwijl ze tegen de opwarming van de aarde en de uitstoot van CO2 zeggen te zijn. Op individueel niveau verdringen mensen hun tegenstrijdigheid om in harmonie te leven met hun innerlijke zwakte. Staten handelen hetzelfde. Ook als het niet noodzakelijk is om zaken te doen met autoritaire landen die de mensenrechten schenden. Landen als de Russische Federatie, China, Saoedi-Arabië, Iran of Azerbeidzjan vallen buiten de norm, maar dat verdringen we. Martijn van Helvert van het CDA wilde zelfs zaken doen met Syrië. Hoon was zijn deel.

Verdient een staat als Nederland niet collectief spot en afkeur omdat het met beroep op een eigen ethische standaard met autoritaire landen samenwerkt? Dat is niet alleen verwerpelijk, maar vooral schijnheilig. Het is de onethische ruil die pijn doet. We kijken weg voor onze eigen zwakte, terwijl we weten dat ons profijt alleen kan bestaan door de onderdrukking van de ander. Of dat nu op individueel de dieren en het klimaat zijn, of op collectief niveau de Oeigoeren, minderheden van Saoedi-Arabië of de bevolking van de Russische Federatie.

Historische impeachment hoorzitting over Trump (2019-2020) met Gordon Sondland

De uitzending van gisteren met ambassadeur Gordon Sondland van de impeachment hoorzitting in het Huis was gedenkwaardig. Er zijn vele dwarsverbanden te leggen. Zoals met de hoorzittingen over de jacht op communisten met Senator Joseph McCarthy als coördinator en doelwit in de jaren 1953-54 en de Watergate-hoorzittingen over president Richard Nixon in 1973-74. Het is levende geschiedenis die zich in real time voor onze eigen ogen ontrolt. Er zijn allerlei gelijkenissen: Sondland en Trump hebben allebei Duitse voorouders.

‘Mayor’ Rudy Giuliani is een minder getalenteerde versie van advocaat Roy Cohn die in de jaren ’50 voor McCarthy werkte en een kapstok voor zijn neergang bood door zijn samenwerking met David Schine en de mislukte druk op de krijgsmacht. Ook nu proberen de instituties weerstand te bieden aan Trump en zijn sycophanten. In de jaren 1970 en 1980 werkte Roy Cohn als persoonlijke juridische klusjesman en consigliere voor Donald Trump. Een rol die nu verdeeld is over justitieminister William Barr en ritselaar Giuliani. Het is de overmoed van de ander die het verschil maakt en de baas ten val brengt. Sondland getuigde dat iedereen op de hoogte was, ‘everyone was in the loop’. Inclusief Trump en vice-president Mike Pence. Dat compliceert het vervolg. Want als Trump en Pence tot aftreden gedwongen worden, dan is de Democratische voorzitter van het Huis Nancy Pelosi de volgende in de lijn van opvolging als president. Dat zullen Republikeinen niet verteren.

Gematigde Republikeinen bieden de beste kans op een geleidelijke machtsoverdracht. Aan wie is op dit moment niet duidelijk. Democratische, Onafhankelijke en gematigde Republikeinen lijken bereid om een einde te maken aan het tijdperk Trump. Maar een voor verschillende facties geloofwaardige Democratische presidentskandidaat is nog niet boven komen drijven. Warren, Biden, Sanders, Buttigieg of Deval Patrick vinden geen brede steun. Hoe dan ook moet de cult rond Trump afgebroken worden en zijn meest radicale medestanders naar de zijlijn gedirigeerd worden opdat de VS een nieuwe start kan maken. Dat de neergang snel kan gaan leert het tijdsverloop van de laatste fase van McCarthy en Nixon, namelijk minder dan twee jaar.

De klok tikt voor president Trump. Zijn politieke einde is gisteren definitief aangezegd door Gordon Sondland.

Saoedische schadebeperking van affaire Khashoggi is uitgelopen in een publicitaire en politieke ramp

De Saoedische autoriteiten hebben de controle over het Khashoggi-verhaal verloren. Door het verspreiden van aantoonbare leugens en onwaarachtige verklaringen staan ze nu onder zware druk waarvan het de vraag is waar het eindigt. Eerst zou de journalist het consulaat verloren hebben, dan ging het om een uit de hand gelopen woordenwisseling of een verkeerd toegepaste nekklem (‘chokehold’). Maar niet uit te leggen valt wat een groep van 15 specialisten -met botzaag- uit de entourage van kroonprins Mohammed bin Salman op 2 oktober in het consulaat in Istanbul te zoeken had. De Turkse leiders voelen zich beledigd door de moord op Turks grondgebied en maatschappelijke en politieke druk in westerse landen neemt toe om het Koninkrijk Saoedi-Arabië stevig aan te pakken. Het lijkt onvermijdelijk dat de kroonprins geofferd wordt om de politieke positie van het Koninkrijk te redden. Maar hij geeft zijn macht slechts moeizaam op. Iedereen wist al jaren dat het Koninkrijk een autoritair land met autoritaire leiders was, maar door de affaire Khashoggi hebben de Saoedische dat zo stom uitvergroot dat hun westerse medestanders wel gedwongen worden tot ferme actie.