Onrust Hong Kong ondermijnt ‘Een Land, Twee Systemen’

Ai Weiwei noemt de protesten in Hong Kong een ‘fragile moment’. Tja, een breekbaar ogenblik vol paraplu’s, flesjes water, traangas en uitgeputte politieagenten. En wetgevers die moeten schipperen tussen democratie en iets anders dat in elk geval geen democratie is. Wat voegt de analyse van Weiwei toe? Zijn kanttekening dat de Chinese machthebbers weinig ervaring hebben in het onderhandelen met opposanten doet het ergste vrezen.

De confrontatie is in het nadeel van Beijing. Het moet kleur bekennen en kan niet langer alle opties openhouden. Als het de protesten onderdrukt -via druk op de regering van Hong Kong- en bij het standpunt blijft het laatste woord te willen hebben over de selectie van kandidaten, dan onderstreept dat het failliet van het concept ‘Een Land, Twee Systemen’. Wat vooral de Taiwanezen argumenten zal geven niet langer te geloven in de mooie woorden van Beijing. Maar als de centrale macht toegeeft in Hong Kong, dan bestaat de kans dat de onrust overslaat naar Chinese steden waar studenten en activisten de angst voorbij zijn en ook hervormingen van het politieke bestel eisen.

Vrijheid is altijd de vrijheid van dissidenten, van eigen dissidenten

Lara Newell twittert. Dat doet glimlachen en zet aan het denken: ‘La libertad es siempre la libertad de los disidentes’. Ofwel, vrijheid is altijd de vrijheid van dissidenten. Een variant op een uitspraak die valt te herleiden tot Rosa Luxemburg en voortborduurt op de oervaders van het communisme: ‘Freiheit nur für die Anhänger der Regierung, nur für Mitglieder einer Partei (..) ist keine Freiheit. Freiheit ist immer Freiheit des anders Denkenden. Nicht wegen des Fanatismus der ‘Gerechtigkeit’, sondern weil all das Belebende, Heilsame und Reinigende der politischen Freiheit an diesem Wesen hängt und seine Wirkung versagt, wenn die ‘Freiheit’ zum Privilegium wird’. Vrijheid dus als een voorrecht dat gegund wordt en niet als een vanzelfsprekend recht.

Een waarheid als een koe is dat vrijheid niks waard is als het aan medestanders wordt gegund. De uitspraak van Lara Newell is onvoldoende actueel en doet glimlachen. Want toegevoegd moet worden dat vrijheid er pas toe doet als eigen dissidenten vrijheid krijgen. Want: ‘Dissident zijn is een kwestie van perspectief. Het beschrijven ervan ook.’ Julian Assange, Chelsea Manning, Sarah Harrison of Edward Snowden zijn Westerse dissidenten die in het Westen niet vrij zijn. Omdat ze westerse dissidenten zijn. Maar buiten het Westen wel. Omgekeerd krijgen niet-westerse dissidenten in het Westen vrijheid, maar in hun eigen land niet. Zoals Alexei Navalny in Rusland of Ai Weiwei in China. Kortom, vrijheid is pas vrijheid als het de eigen dissidenten vrijheid geeft. Ruimhartig en zonder uitruil van rechten. Goed om op sociale media die oude waarheden te herhalen.

Foto: Tweet van Lara Newell, 1 juli 2014.

Lokale kunstenaar Caminero vernietigt vaas Ai Weiwei

Lokale kunstenaars kunnen klagen. En zich tot op het bot benadeeld voelen. Omdat ze al gauw vinden dat ze onterecht niet aan de bak te komen. Want het plaatselijke museum gaat aan hen voorbij. Terwijl ze om de hoek wonen en toch belasting betalen. Woede kropt zich op. En komt tot explosie. In een ingezonden brief, een bezetting van het lokale museum. Of in de vernietiging van een werk van een kunstenaar die wel wordt tentoongesteld. En in de canon van de beeldende kunst is opgenomen. Terwijl zij de geschiedenis niet halen.

De 51-jarige kunstenaar Maximo Caminero is zo’n zich miskend voelende lokale kunstenaar. Hij gooide op 16 februari in het nieuwe Perez Art Museum Miami (PAMM) een vaas kapot die onderdeel is van de installatie met 16 vazen ‘Colored Vases‘ op de tentoonstelling According to What? van Ai Weiwei. De waarde van de antieke, overgeschilderde Han-vaas zou zo’n 1 miljoen dollar zijn. Caminero verklaart zijn daad uit het verwijt dat het PAMM alleen internationale kunstenaars toont: ‘I did it for all the local artists in Miami that have never been shown in museums here‘. En: ‘They have spent so many millions now on international artists. It’s the same political situation over and over again.’ Caminero zet frustratie om in vernietiging. Hij zegt niet te hebben geweten dat de vaas zoveel waard was. Dus in alle opzichten wist deze Dominicaans-Amerikaanse kunstenaar niet waarmee hij bezig was. Een verhaal over authentieke woede die met een klap een uitweg zoekt.

Foto: Overzicht tentoonstelling According to What? van Ai Weiwei in het Perez Art Museum Miami in Florida, VS. 2014.

Krijgt Bo Xilai een open proces? RWB eist toegang

Reporters Without Borders (RWB) verzoekt de Chinese autoriteiten buitenlandse journalisten toe te laten tot het vandaag In Jinan beginnende proces van de in ongenade gevallen Bo Xilai. Omdat het officieel geen gesloten proces is doet RWB dit verzoek. De tekenen wijzen erop dat het alleen in naam een open proces is.

In een verklaring zegt RWB: ‘De overheid heeft alle belang bij het maximaliseren van media-aandacht voor dit proces om het Chinese volk ervan te overtuigen dat het zich inzet voor de bestrijding van corruptie, maar de verslaggeving zal er vrijwel zeker last van ondervinden dat het streng gecontroleerd wordt. De censuur van de online informatie over Bo Xilai in de aanloop naar het proces wijst daarop. Wij dringen er bij de Chinese autoriteiten op aan om alle lokale en buitenlandse journalisten en waarnemers Bo Xilai’s proces bij te laten wonen. Anders  zal het in onze ogen niet de beschrijving verdienen open en transparant te zijn.‘

Foto: Montage op Instagram met Bo Xilai (midden) en rechts Ai Weiwei als een lachende politieagent. Geretweet door Ai Weiwei. 

Amnesty: Do Not …

Een video van Amnesty International over wat niet mag. Opvoeding, aanpassing en politiek komen er akelig in samen. Zoals deze video zien, op het gras lopen en harde muziek spelen. Of kunst maken die de overheid bevraagt, er grapjes over twitteren, tegenspreken of een blog schrijven dat de overheid bekritiseert. Vrijheid van informatie en expressie. Het ontbreekt in vele landen. Zorgelijk. Hoe moet dat bekritiseerd worden. Zo?

Waarom kiest Amnesty voor een niet-Westerse dissident als Ai Weiwei? Wanneer kiest het voor Assange, Manning of Snowden? Hoe moedig is Amnesty International zelf? Do Not criticise Western governments. Zo.

Foto: Still uit video van Amnesty International, 6 augustus 2013.

Ondernemer weigert geld Chinese overheid door moord op burgers

Een Amerikaanse uitvinder weigert in tweede instantie geld van de Chinese overheid omdat-ie leert van hun handel in organen van gevangenen. Wetenschapper Jeffrey Van Middlebrook loopt zo een Chinese investering van 60 miljoen dollar in zijn gasproject mis. En mogelijk wereldfaam en rijkdom. Andere overheden en bedrijven toonden onvoldoende belangstelling in zijn uitvinding. Is dat de prijs van een gerust geweten?

Hoe kan de wending van een wetenschapper die tot inkeer komt opgevat worden? Als-ie de uitzondering is die normbesef boven faam en rijkdom stelt, dan betekent dat andere wetenschappers, bedrijven en overheden dat nalaten. Hoe meer Van Middlebrook wordt geprezen, hoe meer blijkt dat-ie een witte raaf is. Dat maakt dit bericht over een uitzondering tot een somber verslag waaruit blijkt dat met bloedgeld principes te koop zijn.

China krijgt een steeds slechtere pers. Vooral in Europa en Noord-Amerika. Dit gaat verder dan verslaggeving over incidenten als de vervolging van de leden van de Falun Gong, illegale orgaantransplantaties op gevangen, gevangenkampen als Masanjia, de opstandige kunstenaar Ai Weiwei, isolatie van Nobelprijswinnaar Liu Xiao, onderdrukking van activisten en dissidenten, streng gecensureerde media en internet, de interventie in Tibet, schandalen met besmet melkpoeder, milieuschandalen, boeren die zonder compensatie van hun land gejaagd worden, zelfmoorden van ‘vervreemde’ arbeiders in fabrieken, een gebrekkige rechtsstaat en het gebrek aan perspectief voor de opbouw ervan, en een Communistische Partij waar diefstal, fraude en corruptie de regel zijn. Het stopt niet meer bij incidenten. Wie wil weten over het onrecht in China, kan het weten. Het patroon is duidelijk voor iedereen die zaken doet met China. Zonder of met een geweten. Zoals Jeffrey Van Middlebrook.

Foto: Ondernemer en uitvinder Jeffrey Van Middlebrook in Pioneer Park, Silicon Valley, California. 14 mei 2013. Credits: Jasper Fakkert, The Epoch Times.

Ai Weiwei. Angst, geesten, rebellen. Sars, Leslie en Hong Kong

Ai Weiwei trekt de aandacht in de tentoonstelling ‘A Journal of the Plague Year. Fear, ghosts, rebels. SARS, Leslie and the Hong Kong story‘ met een landkaart van melkblikjes in de vorm van China. Hij weet opnieuw de actualiteit te vangen in een beeld. Over pest, vogelgriep en epidemie. Het past in een patroon. Acteur Leslie Cheung sprong op 1 april 2003 van een toren. De dood tegemoet. Ai Weiwei zet Chinese babies op de kaart.

Foto: ‘An installation “Baby Formula” made from 1,815 milk powder pots by China’s dissident artist Ai Weiwei is displayed at “A Journal of the Plague Year. Fear, ghosts, rebels. SARS, Leslie and the Hong Kong story” exhibition in Hong Kong May 16, 2013. (Credit: Reuters)’

Ai Weiwei communiceert verder. De essentie is sociaal

All Quiet on the Eastern Front? Gelukkig niet, Ai Weiwei laat zich de mond niet snoeren. Op 19 april gaat in het Hampstead Theatre in Londen ‘The Arrest of Ai Weiwei’ in première’. Een nieuw toneelstuk van Howard Brenton dat is gebaseerd op het door Barnaby Martin opgetekende relaas Hanging Man over Ai Weiwei’s problemen met de Chinese autoriteiten. Een registratie is vanaf morgen 20.30 uur te zien via een livestream.

Bij het overlijden van de voormalige Britse premier Margaret Thatcher werd deze week opgemerkt dat ze een eigen -isme had, het Thatcherism. Maar Ai Weiwei heeft het Weiwei-isme. Het doet denken aan De Ideeën van Multatuli. Losse, bondige uitspraken die vlijmscherp zijn verwoord en maatschappijkritiek bevatten. Ze worden bijeengehouden door de wens om te getuigen over de vrijheid van expressie. Het verscheen in 2012 als Weiwei-isms in een uitgave van Larry Warsh. Op de Friends of Ai Weiwei verschijnen de Weiwei-ism nu om en om met bijdragen van de vrienden. Het idee van vrijheid wordt elegant, krachtig en simpel overgebracht.

Foto 1: Benedict Wong als Ai Weiwei in  ‘The Arrest of Ai Weiwei’ van regisseur James McDonald. Credits: Donald Cooper.

Foto 2 en 3: Weiwei-isms op tumblr.

Wikileaks noemt Amnesty en HRW laf en ongeloofwaardig

Verbazingwekkend nieuws dat allang niet meer verbaast. Amnesty en Human Rights Watch weigeren Bradley Manning als politieke gevangene te beschouwen. WikiLeaks noemt dit op Twitter ongeloofwaardig en ziet het als een laffe houding van beide NGO’s die zich inzetten voor mensenrechten. WikiLeaks heeft gelijk. Amnesty of HRW spreken zich makkelijker uit voor niet-westerse dan westerse dissidenten. Ze zijn terughoudender als het om een westerse dissident gaat. Zo roepen ze de schijn op de confrontatie met westerse regeringen niet aan te durven. Hun hoofdkantoren zetelen in Londen, New York of andere westerse steden. Niet in Teheran, Moskou, Caïro of Beiijng. Deze NGO’s staan onder druk van westerse regeringen en laten zich beïnvloeden.

Bradley Manning betaalt de prijs van de westerse dissident. Zoals Julian Assange ook doet. Hun belangrijkste steun komt vanuit de westerse marge en van niet-westerse media en regeringen. Westerse media en politici winden zich terecht op over de zware straffen die leden van Pussy Riot treft. Of Ai Weiwei. Of welke dissident dan ook in een niet-westers land. Vanaf een afstand wordt deze verontwaardiging in vrijheid geuit. Het is de uitdaging voor Amnesty of HRW om dat vanuit hun westerse kantoren op dezelfde manier te doen als het een westerse dissident betreft. Maar dat gebeurt niet. Zo worden NGO’s tot een verlengde van de Amerikaanse of Britse buitenlandse politiek gemaakt. De globale wetmatigheid is dat regeringen doelgericht de ‘eigen‘ dissident buiten de orde plaatsen. Dat Amnesty en HRW daarin meegesleept worden tekent hun onvermogen.

Foto: Schermafbeelding van Twitter Wikileaks, 17 maart 2013.

Onderzoek wijst uit: Chinese censuur op internet werkt snel

Ai Weiwei zei het al eerder: de censuur op het Chinese internet is immens. Posten van een tweet op de Chinese versie van Twitter Sina Weibo is er geen garantie voor dat het in de openbaarheid blijft. Een overheidsapparaat van talloze controleurs leest de 70.000 berichten van de 300 miljoen actieve gebruikers die elke minuut verschijnen. En verwijdert razendsnel tweets die onwelgevallig zijn voor de overheid. Soms al binnen 10 minuten. En 90% van de kritische tweets binnen een dag. Amerikaanse onderzoekers onder leiding van Dan Walach van Rice University in Houston hebben dat in kaart gebracht in de studie ‘The Velocity of Censorship: High-Fidelity Detection of Microblog Post Deletions‘. China Forbidden News rapporteert.

Foto: Schermafbeelding uit reportage van China Forbidden News over censuur op internet in China met mededeling dat een tweet verwijderd is.