Amerikaans ultra-rechts probeert Nederlandse radicale boeren in te lijven. Een weerwoord

Schermafbeelding van deel blogpost ‘Dutch Resistance Grows as Farmers Block Highways‘ van Michael Yon 27 juli 2022.

Op de protesten van de radicale Nederlandse boeren reageert ultra-rechts in de VS met instemming. Zoals voormalig president Donald Trump die de protesten aanstipte in een toespraak of de controversiële Amerikaanse militaire reporter Michael Yon die zich op dit moment vanuit Nederland in enkele stukjes uitlaat over de boerenprotesten in Nederland.

Yon is het er niet om te doen om zijn lezers te informeren, maar om ze een frame in te leiden van alternatieve feiten. Hij ziet de boerenprotesten als opstand ‘(uprising‘) tegen de gevestigde orde. Dat beeld knoopt hij eraan. Hij ontkent de klimaatproblematiek. Zijn missie is zijn verdienmodel.

In de retoriek van het ultra-rechtse gedachtengoed praat Yon over het WEF en OGNETH. Dat eerste staat voor het World Economic Forum dat in een niet onderbouwde stelling volgens hem in binnenkamertjes de wereld bestuurt en dat laatste voor Occupying Government Netherlands.

Die vermeende binnenlandse bezetting door de regering Rutte gaat voorbij aan de fijnmazige werking van de Nederlandse democratie met een Tweede Kamer met 20 fracties waarin alle maatschappelijke geledingen zijn vertegenwoordigd, zoals de boeren (BBB), radicaal-rechts (PVV, FvD, JA21, SGP, Groep van Haga) en gematigd-rechts (VVD, CDA). Het klimaatbeleid van het kabinet wordt in beide kamers door een parlementaire meerderheid gesteund.

Yon gebruikt als een leunstoel-commandant de taal van misnoegen, verbolgenheid en illusie als wapen. Het jargon van de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021 legt Yon op de Nederlandse situatie. Door te proberen de Nederlandse radicale boeren in zijn strijd en gedachtengoed in te lijven doet Yon een poging tot internationalisering én legitimatie van dat ultra-rechtse Amerikaanse gedachtengoed. Maar er ligt een oceaan tussen de Amerikaanse en Nederlandse democratie.

Bij de blogpost ‘Dutch Resistance Grows as Farmers Block Highways‘ van 27 juli 2022 heb ik vandaag onderstaande reactie aangeboden, die nog niet goedgekeurd is door Yon en waarvan ik betwijfel of die door hem geplaatst wordt. Ultra-rechts eist voor zichzelf vrijheid van meningsuiting, maar gunt dat opponenten niet omdat het niet terecht wil komen in een inhoudelijk openbaar debat. Het wil gecontroleerd zenden, maar niet ontvangen. Zeker niet in het eigen domein van de ultra-rechtse sociale media waar elke nuancering als ongepast en storend wordt opgevat:

It is too simple to speak about farmers or Dutch farmers.

The context of the actions is not mentioned. How do they come about? 

Well, it’s all about a small group of radical ranchers. They are actively supported by the multinational Dutch agro-industry and financiers, such as Rabobank.

In other words, the agro-industry defends its own revenue model of more production over better production. The farmers are trapped in that revenue model.

The actions of the small group of radical farmers have further radicalized in recent weeks. With the latest actions they endanger road safety and public order. What they did is a criminal act punishable by 12 years in prison.

The Rutte government responds cautiously and wants to deescalate. It will sit down with the largest farmers’ organization LTO.

The Netherlands has a tradition of talking, consultation and moderation. The radical farmers break through that and the government does not have a suitable answer.

The government is bound by international treaties to reduce nitrogen emissions. Agriculture is responsible for about half of those emissions.

American readers may not know this, but Dutch agricultural production is the second largest in the world. Dutch agriculture is mainly export-oriented. But the Netherlands is a small country.

The pollution of soil, water and air is too great due to that production. This is not only legally unfeasible, but also unsustainable for the health of the inhabitants and a balanced living environment. That is why the government must intervene.

It is unfortunate that an economic and health issue that can reasonably be solved by the radical farmers and political activists is being politicized.

Inval in huis Jeff Clark duidt erop dat ministerie van Justitie Trump strafrechtelijk onderzoekt

Gisteren, 23 juni 2022 was de vijfde dag van de hoorzittingen van de Speciale Huiscommissie die de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021 onderzoekt. Er stonden er oorspronkelijk zes gepland, maar waarschijnlijk wordt dat uitgebreid met nog enkele hoorzittingen in juli 2022 vanwege nieuwe informatie die de Speciale commissie bereikt.

6 Januari 2021 was de dag dat de uitslagen van de presidentsverkiezingen van 3 november 2020 moesten worden gecertificeerd door toenmalig vicepresident Mike Pence. Een routinematige, procedurele handeling die Trump met medewerking van zijn getrouwen probeerde te voorkomen. Want certificatie zou de winst van Joe Biden bevestigen. Trump slaagde niet in zijn opzet.

De hoorzittingen maken duidelijk dat Trump tot aan het randje ging om de verkiezingen die hij verloren had te stelen. Dat was een georkestreerde actie die de snode opzet van Trump verraadt. Aangetoond is dat hij wist dat hij verloren had, maar hij wilde dat niet accepteren.

De getuigenissen maken duidelijk dat het een haartje had gescheeld of Trump was in zijn opzet geslaagd. Dat was het voorlopige einde van de Amerikaanse democratie geweest. Zo fragiel is die. Ooit het voorbeeld voor de wereld, nu een kasplantje dat kwetsbaar en weinig weerbaar is, en op omvallen staat.

In de vijfde hoorzitting kwam aan de orde hoe Trump de top van het ministerie van Justitie (DOJ) vanaf half december 2020 dagelijks onder druk zette om mee te gaan in zijn complottheorie en die te fiatteren. Dat was na het vertrek van minister Barr op 15 december 2020. De top met waarnemend minister Jeff Rosen, zijn vervanger Richard Donaghue en andere stafmedewerkers weigerde. Dit waren allen Republikeinen die Trump vier jaar hadden gesteund. Maar Trumps samenzwering tegen de grondwet was voor hen een brug te ver.

Er werd via het pro-Trump congreslid Scott Perry zelfs een gewillige nieuwe minister van Justitie klaargestoomd: Jeff Clark. Maar omdat de top van het DOJ in een overleg op 3 januari 2020 aankondigde collectief af te treden als Clark als waarnemend minister werd geparachuteerd durfde Trump niet door te zetten. Het argument dat hem blijkt te hebben overtuigd is dat het hem publicitaire schade zou berokkenen. Het speelde voor Trump niet op het niveau van moraal of feiten.

Voor aanvang van de hoorzitting van 23 juni 2022 viel het DOJ het huis van Clark binnen op zoek naar bewijsmateriaal. De FBI resorteert onder het DOJ. Dat was voor vele analisten het belangrijkste nieuws van de dag. Nog belangrijker dan de hoorzittingen zelf waarin niet toevallig de rol van Clark uitgebreid aan bod kwam. Clark die zich trouwens in zijn eerdere getuigenis voor de commissie beriep op zijn recht om te zwijgen vanwege zelfbeschuldiging.

De huiszoeking van Clark werd hoogst waarschijnlijk geautoriseerd door huidig minister Merrick Garland of zijn plaatsvervanger. Dat geeft aan dat de top van het DOJ op het spoor van Clark en Trump zit die onderdeel waren van een samenzwering om de verkiezingen te stelen.

De inval bij Clark geeft aan dat het DOJ de opstand van 6 januari 2021 en de rol van voormalig president Trump onderzoekt. Daar bestond tot nu toe twijfel over. De huiszoeking geeft indirect het publicitaire signaal van het DOJ dat er een justitieel onderzoek tegen Trump loopt en dat de burgers niet ongeduldig moeten zijn of moeten denken dat het DOJ te voorzichtig is en Trump niet durft aan te pakken. De inval geeft aan dat het DOJ Trump in het vizier heeft.

Overweldigende eerste hoorzitting van 6 januari commissie. Maar wie laat zich meeslepen?

De kop is eraf. Op 9 juni 2022 vond de eerste van de zes hoorzittingen plaats in het Amerikaanse Huis. De Select Commitee dat de aanval van 6 januari 2021 op het Capitool onderzoekt presenteerde haar bevindingen. Deze commissie is geen rechtbank die Trump en zijn medewerkers kan aanklagen, maar presenteerde het bewijs wel alsof Trump werd aangeklaagd. Het ministerie van Justitie kan Trump en zijn medewerkers wel aanklagen. 

De Republikeinse vice-voorzitter Liz Cheney presenteerde haar bewijs als een aanklager. Ze maakte indruk door haar zakelijke, sobere en overtuigende bewijsvoering. 

In de media werden vergelijkingen gemaakt met 1954 toen tijdens de McCarthy-hoorzittingen de controversiële senator Joe McCarthy door een advocaat toegebeten werd ‘Hebt u geen schaamte’? Datzelfde wordt nu tegen Trump gezegd. Of de historische vergelijking met de hoorzittingen in 1954 (McCarthy) en 1973 (Watergate) hout snijdt zal de geschiedenis leren. Het echte citaat van de McCarthy-hoorzittingen wat Joseph Welch tegen McCarthy zei is overigens ‘Have you no sense of decency, sir, at long last? Have you left no sense of decency?‘ Een kwestie van fatsoen dus.

De opzet van de hoorzittingen is meerledig. 1) Het tot in detail informeren van het publiek en het parlement over wat voor, op en na 6 januari 2021 gebeurde in wat een vanuit het Witte Huis georkestreerde staatsgreep was. 2) Zorgen door preventie dat de omstandigheden zo aangepast worden dat zich zoiets nooit meer kan herhalen. Dat is brisant omdat het niet ondenkbaar is dat Trump de verkiezingen van 2024 steelt, zoals hij dat in 2020 zonder succes trachtte te doen.

3) Aantonen dat oud-president Trump er kennis van had dat hij de verkiezingen van november 2020 verloren had, maar de leugen bleef promoten dat hij gewonnen had. Tijdens de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021 hield Trump zich gedurende meer dan drie uur inactief.

4) Wat de commissie probeert aan te tonen is dat Trump geen maffiabaas is die loyaliteit eiste zonder dat te hoeven specificeren. Hij trok wel degelijk aan de touwtjes, wist wat er speelde en gaf met zoveel woorden opdrachten aan zijn medewerkers met wie hij overlegde en zocht contact met lokale bestuurders met de intentie om de uitslag van de presidentsverkiezingen niet te certificeren, zodat hij aan de macht kon blijven. De juridische term die voor dat mentale element bestaat om met intentie een misdrijf te plegen is ‘mens rea‘.

Hoe een en ander zal uitwerken in de publieke opinie en in de Republikeinse partij is ongewis. De Republikeinen houden zich tot nu toe gedeisd. Van een publiekelijk laten vallen van Trump is nog geen sprake, hoewel mogelijk de interne weerstand tegen hem toeneemt. Mede omdat zijn electorale aantrekkingskracht uitgewerkt raakt. Op enkele rechts-radicale hardliners na die hem zullen blijven steunen. Maar ook zij zijn deel van het onderzoek en zijn in het vizier gekomen van de commissie omdat ze actief deelnamen aan de opstand tegen de Amerikaanse democratie. Dat komt in de volgende hoorzittingen aan de orde.

Hoe de hoorzittingen van invloed zijn op de tussentijdse verkenningen van november 2022 en de koers van de Republikeinse partij valt niet te voorspellen. Als die partij al sinds 1960 afstand neemt van de democratie valt niet te verwachten dat zo’n ontwikkeling van meer dan 60 jaar door deze hoorzittingen gerepareerd kan worden. Wellicht kunnen enkele scherpe kantjes afgesleten worden.

De hoorzittingen lijken electoraal toch een rol te gaan spelen. Dan zullen ze van historische betekenis blijken te zijn zoals de McCarthy en Watergate hoorzittingen. Na 1954 en 1973 wordt dan 2022 een gedenkwaardig jaar voor de Amerikaanse politieke geschiedenis. Zeker weten doen we het nog niet.

Wat te verwachten van hoorzittingen van de 6 januari commissie die op 9 juni 2022 beginnen?

Donderdag 9 juni 2022 om 20.00 uur EST (02.00 Nederlandse tijd vrijdagochtend) begint de reeks hoorzittingen van de Select January 6th Committee van het Huis. Ze worden door de belangrijkste nationale omroepen integraal uitgezonden, behalve Fox News.

De speculaties zijn niet van de lucht van wat de in totaal zes hoorzittingen teweeg gaan brengen in de VS. Dat varieert van de inschatting dat er niks verandert tot een omslag van de publieke opinie die de poging van Trump veroordeelt om de verkiezingen van november 2020 te stelen. Dat laatste zal de patstelling doorbreken van een welles-nietes debat over de bestorming van het Capitool en de pogingen van oud-president Trump om de verkiezingen te stelen.

De fanatieke pro-Trump aanhang die ongeveer de heft van de Republikeinse partij uitmaakt zal naar verwachting door de hoorzittingen niet van mening veranderen, als ze al kennis van neemt, maar dat kan anders zijn bij gematigde Republikeinen en Onafhankelijken die zich mogelijk zullen laten overtuigen door de bewijsvoering.

Belangrijk is om te bedenken dat een meerderheid van Amerikanen het verhaal over opstand en samenzwering tegen de Republiek voor het eerst in een samenhangend geheel zal horen.

Dat aantal van zes hoorzittingen is bekritiseerd omdat het te laag zou zijn. Bijvoorbeeld in vergelijking met de Watergate-hoorzittingen in 1973 die 51 dagen duurden en gedurende 237 uur getuigen toonden. Maar zo’n 50 jaar later zijn zowel het media- en politieke landschap en de Amerikaanse samenleving ingrijpend veranderd als de mogelijkheid om op slimme en smeuïge wijze met gebruikmaking van technische middelen een verhaal te vertellen dat ook cynici overtuigt.

Het is sinds 2016 al vaak gezegd wat in 1974 president Richard Nixon tot aftreden dwong. Dat waren niet direct de hoorzittingen, maar de mededeling van de conservatieve senator Barry Goldwater en enkele Republikeinse collega’s dat de Republikeinen Nixon niet zouden steunen. De volgende dag kondigde Nixon zijn ontslag aan. Dit wordt vooral gememoreerd omdat het nu anders is.

Bijna 50 jaar later is de sfeer in de Republikeinse partij minder rechtsstatelijk dan in 1974. De afstand tot de Democratische partij is gegroeid. Oud-president Trump houdt tot nu toe de Republikeinse partij in gijzeling, hoewel die greep allengs minder wordt. Dat valt af te lezen aan het feit dat steeds meer kandidaten die Trump aanbeveelt hun verkiezingen verliezen. Maar nu nog voegt de meerderheid van Republikeinse congresleden zich uit angst naar de luimen van Trump.

Dat is een betovering die ook de Democraten gijzelt. Want zij hebben in de radicale Trump de beste garantie om bij de tussentijdse verkiezingen van november 2022 hun meerderheid in Senaat of Huis te behouden. Zolang die betovering niet verbroken wordt hebben hoorzittingen weinig invloed op de parallelle wereld waarin de meerderheid van de Republikeinse partij leeft.

De paradox is dat voor de korte termijn de Democraten electoraal gebaat zijn bij een wild om zich heen slaande revanchistische Trump. Neemt hij het in een bizarre omkering van waarden niet op voor de Democratische gouverneurskandidaat in Georgia Stacey Abrams en tegen zijn partijgenoot Brian Kemp omdat deze Trumps ‘Big Lie’ niet steunt? Het is van belang voor de Democraten dat in 2022 Trump als verstorende factor van betekenis blijft en zijn partij hem niet definitief op een zijspoor zet.

Voor de lange termijn blijven Trump en zijn aanhangers een bom onder de Amerikaanse democratie die ontmanteld moet worden. Overigens door actie van het ministerie van Justitie (DoJ) en minister Merrick Garland die afgelopen jaar kritiek kreeg voor vermeend gebrek aan actie om de organisatoren van de bestorming van het Capitool aan te klagen. Maar dat is sinds kort veranderd. Ook Trump lijkt zich voor de rechter te moeten gaan verantwoorden.

Wat het publiek voorgeschoteld krijgt is de sandwich van hoorzittingen in het Huis en het DoJ dat daarin lijkt te volgen, maar bij nader inzien dat allang onderbouwd heeft in een samenhangend verhaal over opstand en poging tot omverwerping van de democratie.

Verzoek om getuigenverklaringen aan de 6 Januari Commissie geeft aan dat Merrick Garland serieus werk maakt van het aanklagen van de opstandelingen

Voormalig aanklager in het US Attorney Office in Washington DC Glenn Kirschner heeft in zijn carrière veel zogenaamde RICO-zaken behandeld. Ofwel, zaken die met de georganiseerde misdaad, zoals de maffia te maken hebben.

In linkse media is het ongeduld groot met de trage aanpak van de opstand van 6 januari 2021 en het publiekelijk doorprikken van the Big Lie over zijn nederlaag in de presidentsverkiezingen van 2020 van voormalig president Trump door het ministerie van Justitie (DoJ). Minister Merrick Garland wordt verweten te voorzichtig te handelen. Des te meer omdat door Republikeinen de Amerikaanse Republiek dagelijks verder wordt ondermijnd en de democratie op het spel staat en actief optreden urgent is.

Kirschner heeft in zijn commentaren steeds opgeroepen tot begrip voor de trage gang van zaken bij het DoJ, omdat volgens hem justitiële molens nu eenmaal traag malen. Maar wel werkzaam zijn om de democratie te beschermen. Die degelijkheid spoort slecht met de nieuwscyclus van hijgerige media die andere normen hebben over bewijsvoering dan de journalistiek die lichtvoetiger handelt.

Ook dan was het mogelijk geweest als het DoJ de vervolging van de ‘hogere’ opstandelingen in de doofpot had gestopt. Dat misverstand is nu uit de weg geruimd. Het DoJ handelt en richt zich op de vervolging van Trump en zijn medewerkers die hem hielpen om de verkiezingsuitslag van 2020 nietig te verklaren. Alles wijst op een conspiracy met Trump als aanstichter. Ofwel, een samenzwering die vergelijkbaar is met een criminele organisatie. Juist, RICO en maffia die het DoJ met de geëigende middelen en expertise aanpakt.

Met dit commentaar geeft Kirschner uitleg over de stand van zaken en haalt hij zijn gelijk met een indirecte verwijzing naar zijn vermaning van het afgelopen jaar om geduld te betrachten. Het eind van zijn commentaar wijkt daar van af doordat hij als onvermijdelijk veronderstelt dat het DoJ ook tot vervolging overgaat. Hoe waarschijnlijk dat ook is, het bevat ook een sprank speculatie.

De actualiteit die Kirschner bespreekt is dat de zogenaamde 6 Januari Commissie van het Huis (Select Committee to Investigate the January 6th Attack on the United States Capitol) onder leiding van de Democratische voorzitter Bennie Thomson en de Republikeinse vice-voorzitter Liz Cheney door het DoJ is gevraagd om de getuigenverklaringen die het heeft opgetekend aan laatstgenoemde te overhandigen. Thomson aarzelt voor de vorm, maar zal dit verzoek naar verwachting inwilligen.

Kirschner legt uit waarom het praktisch handig uitpakt en tot betere resultaten heeft geleid dat de 6 januari Commissie eerst vóór het DoJ heeft gehandeld. Hoewel hij toegeeft dat het wel lang heeft geduurd, nu al 16 maanden, terwijl opstandelingen als Trump die de Amerikaanse democratie opzij wilden schuiven en dagelijks ondermijnen nog steeds vrij rondlopen.

Kirschner haspelt wat met data als hij zegt dat de publieke hoorzittingen van de 6 Januari Commissie op 6 juni 2022 beginnen. Dat moet 9 juni zijn. Van die hoorzittingen die op televisie worden uitgezonden wordt veel verwacht. Hoewel het af te wachten valt hoeveel Republikeinen in hun mentale loopgraven ook zorgvuldig onderbouwd bewijs willen accepteren dat zegt dat Trump en zijn medewerkers de Amerikaanse Republiek omver wilden werpen. Naar verwachtingen zullen deze publieke hoorzittingen een mediaspektakel worden. Independents en gematigde Republikeinen zullen zich wellicht laten overtuigen door het bewijs over de opstand van Trump en zijn sycofanten.

Wie weet, is het DoJ daarna niet alleen juridisch, maar ook publicitair en sociaal gedwongen om Trump en zijn medewerkers aan te klagen en voor het gerecht te brengen. Mogelijk ander voordeel dat het DoJ het stokje overneemt van de 6 Januari Commissie is dat eerstgenoemde een langere adem heeft. De Commissie houdt mogelijk in januari 2023 op te bestaan als de Republikeinen in het Huis de macht overnemen, maar Merrick Garland en de top van het DoJ blijven tot januari 2025 in functie. Ze kunnen voorlopig doorgaan met de vervolging van de opstandelingen die op 6 januari 2021 en in de maanden daarvoor en daarna de Amerikaanse democratie omver wilden werpen.

Gepensioneerde generaals waarschuwen voor rechts-extremisten in krijgsmacht en hun rol in een opstand in 2024

Hoe het komt is voer voor psychologen, maar veel militairen, politieagenten en mensen werkzaam in de veiligheidsindustrie voelen zich aangetrokken tot extreem-rechts gedachtengoed. Of dat heeft te maken met een zelfbeeld van mannelijkheid, fascinatie voor wapens en uniformen en een compensatie voor een gevoeld gemis is de vraag.

De gepensioneerde Amerikaanse brigade-generaal Steven Anderson, die zegt een conservatieve Republikein te zijn, heeft zich met twee ex-collega’s in een opinie-artikel in The Washington Post uitgesproken over het gevaar van de rechts-extremistische ondermijning van de democratie via de krijgsmacht. Hij meent dat de krijgsmacht zich nu moet voorbereiden op een opstand in 2024 voor het geval oud-president Trump via een opstand een greep naar de macht doet.

Schermafbeelding van deel opinie-artikel ‘3 retired generals: The military must prepare now for a 2024 insurrection‘ in The Washington Post, 17 December 2021.

Militairen leggen een eed af om de Amerikaanse grondwet te beschermen, maar daar kunnen ze van af gaan wijken als ze in een politiek verwarde situatie opstandelingen volgen. Dan dreigt de krijgsmacht te splijten tussen een deel dat de grondwet volgt en een ander deel dat er tegenin gaat. Een burgeroorlog ligt dan op de loer. Het is een droomscenario voor tegenstanders van de VS, zoals China en de Russische Federatie die er alle baat bij hebben om de verdeeldheid en splijting aan te wakkeren. Daarom wordt dit gezien als een onderwerp van nationale veiligheid.

In Duitsland onderzocht in 2020 de militaire inlichtingendienst MAD meer dan 700 verdenkingen van rechts-extremisme in een elite-eenheid van de Bundeswehr, aldus een bericht van het Duitsland Instituut. In alle landen screenen de inlichtingendiensten de krijgsmacht op extremisten of rechts-extremistische cellen.

Hoe het komt dat er veel extreem-rechtse militairen zijn is een vraag over de kip en het ei. De MIVD zei in haar jaarverslag 2020 (p. 13): ‘De MIVD heeft geconstateerd dat rechts-extremistische jongeren werken voor de krijgsmacht aantrekkelijk vinden. Deze ontwikkelingen zijn voor de MIVD redenen geweest om in 2020 het onderzoek naar rechts-extremisme te intensiveren.‘

Omdat militairen makkelijk toegang hebben tot wapens, doelmatig en georganiseerd in groepen kunnen opereren en hun commandanten korte lijnen hebben met politieke machtscentra vormen ze een reeële dreiging voor de democratie.

Het idee was altijd dat militairen ondergeschikt zijn aan de politiek en de krijgsmacht a-politiek is. Maar dat idee wordt door de rechts-extremisten niet gevolgd. Aan de opstand van 6 januari 2021 die uitmondde in de bestorming van het Capitool namen relatief veel rechts-extremisten uit de krijgsmacht, de politie en andere veiligheidsdiensten deel, aldus een bericht van PBS.

In de aanloop van de presidentsverkiezingen in november 2016 sprak een andere conservatieve Republikeinse generaal Michael Hayden zich uit tegen het presidentschap van Donald Trump. Dit fragment van februari 2016 uit de show van Bill Maher is nog steeds actueel door uitspraken van toenmalig president Trump in juni 2020 om federale militairen in te zetten bij het neerslaan van de demonstraties die ontstonden in reactie op de moord van George Floyd. De militaire en politieke top van het ministerie van Defensie nam toen collectief afstand van Trumps voornemen. De krijgsmacht toonde hiermee meer stabiliteit en rechtsstatelijkheid dan de politie.

Ook een reeks oud-militairen nam in harde bewoordingen afstand van Trump. Ze hadden hun reactie met elkaar afgestemd. Salon zette ze in een artikel van 6 juni 2020 op een rij. Generaal Hayden heeft het in dit fragment specifiek over de bestrijding van het terrorisme door Trump die de rechtsstaat te buiten gaat en daarom onaanvaardbaar is. Maar er klinkt meer in door: een onafhankelijke opstelling van de krijgsmacht die zich niet laat sturen door Trump als hij in hun ogen de nationale veiligheid in gevaar brengt.

Bill Maher heeft het over een militaire coup, maar het tegendeel lijkt waar: de steun van in elk geval de top van de krijgsmacht voor het volk om de diefstal van de democratie door Trump en zijn medestanders te voorkomen. Militairen zweren trouw aan de grondwet, niet aan de president. Probleem is alleen dat rechts-extremistische militairen dat standpunt verlaten hebben. Ze moeten uit de krijgsmacht verwijderd worden omdat ze een gevaar voor de democratie zijn en geen staat in de staat moeten kunnen vormen.

De screening van radicale elementen gebeurt in alle landen. Maar het is een complex proces waarin tot nu toe alleen de meest uitgesproken extremisten in beeld komen. De slapende extremisten die in het geheim een opstand tegen de democratie voorbereiden en zich daarom betrekkelijk stil houden komen nauwelijks in beeld van de interne diensten die hier onderzoek naar doen. Het is de taak voor de politieke en militaire leiding van de ministeries van Defensie om de dreiging van de rechts-extremisten in de krijgsmacht, politie en veiligheidsdiensten uiterst serieus te nemen en er hard actie op te laten volgen. De democratie staat op het spel.

Door niet op te treden ondermijnt Merrick Garland onderzoek Huiscommissie 6 januari

Het is vandaag al 17 dagen geleden dat de Huiscommissie die de opstand van 6 januari 2021 onderzoekt een dagvaarding tegen Steve Bannon uitvaardigde. Maar Bannon komt niet opdagen om gehoord te worden en toont daarmee minachting voor het congres. Hij trotseert het congres en erkent de legitimiteit ervan niet.

Er zijn twee mogelijkheden om Bannon te laten getuigen. Het ministerie van Justitie kan hem vervolgen wegens minachting of het Huis kan zelf orde op zaken stellen door de eigen officier die is belast met de wetshandhaving, de zogenaamde Sergeant at Arms Bannon op te laten pakken. Dat laatste middel is sinds 1930 in onbruik geraakt.

Het gaat niet alleen om Bannon, maar om onderhand tientallen dagvaardingen waar geen gehoor aan wordt gegeven door degenen die betrokken waren bij de opstand van 6 januari 2021. Doorgaans treedt Justitie in dit soort gevallen van minachting na 9 dagen op. Of mensen komen niet opdagen of ze komen wel opdagen, maar beroepen zich valselijk op het zogenaamde executive privilege (voorrecht van de president om informatie achter te houden) om geen inhoudelijk antwoord te geven. Daardoor verliest het onderzoek van de Huiscommissie aan kracht.

Het is vooral de minister van Justitie Merrick Garland die onder vuur ligt voor zijn trage handelen. Aan Garlands integriteit wordt niet getwijfeld, maar wel aan zijn gevoel van urgentie en zijn gebrek aan besef dat het niet om een onbenullige zaak gaat, maar om een door Trump en de Republikeinen georkestreerde omverwerping van de democratie.

Glenn Kirschner schetst Garlands positie. Onder Trump was het ministerie van Justitie onder minister Bill Barr hevig gepolitiseerd en had het haar autonome positie verloren doordat het optrad als een soort privébureau voor Trumps politieke doelen. Garland wil die autonomie herstellen en zijn ministerie depolitiseren.

Door niet te handelen bereikt Garland het omgekeerde van wat hij beoogt. Want juist niet handelen in een kwestie die duidelijk een poging tot omverwerping van de democratie was is een politiek besluit. President Biden heeft verklaard om de autonome positie van het ministerie van Justitie te respecteren en kan nu minister Garland niet openlijk onder druk zetten.

Zo gijzelen op allerlei niveau’s de Democraten zichzelf in hun onmacht. Of in hun schroom om even brutaal, meedogenloos, onbuigzaam, kortzichtig en hard te zijn als de Republikeinen. De tragiek is dat in de politiek fatsoen onbruikbaar is. In een vijandige omgeving waar geen normale verstandhoudingen meer bestaan grenst fatsoen aan naïviteit en wereldvreemdheid.

Veel Democraten die dit mede lede ogen aanzien en actie willen worden chagrijnig en zien de steun voor hun partij afbrokkelen. De populariteitscijfers voor Biden blijven dalen. Overigens bekvechten de progressieve en gematigde facties in het congres met elkaar en kregen weinig voor elkaar, hoewel vorige week na maandenlang touwtrekken eindelijk een infrastructuurwet werd aangenomen.

De verwachting is dat de Republikeinen in november 2022 de meerderheid in het Huis terugpakken. Mede door het opnieuw inrichten van kiesdistricten en een programma van kiezersonderdrukking die gericht is op de Democratische achterban. De vertragende tactiek van Bannon en zijn medestanders werkt in het nadeel van de Democraten.

‘Urgentie’ is waar het aan schort bij de Democraten. Het is onbegrijpelijk dat het ministerie van Justitie voormalig president Trump nog steeds niet heeft aangeklaagd. Hoewel het daartoe het mandaat heeft en alle feiten schreeuwen om optreden. Het bewijs van Trumps nalatig handelen, obstructie en samenzwering om een legitieme uitslag te verwerpen is immens. Het levensgrote risico is een tweede opstand die wel slaagt en de Amerikaanse Republiek definitief om zeep helpt.

Als de Democraten in 2022 de macht in het Huis verliezen en de Republikeinen in 2024 het presidentschap winnen dan hebben ze dat aan zichzelf te wijten. Of het komt door labbekakkerigheid, angst, lafheid, foute prioritering, verdeeldheid, ondoelmatig optreden of een gebrek aan ambitie is niet van belang. De Democraten missen kansen en zinken weg in het moeras dat ze beloofden droog te leggen. Nog is het niet te laat, maar als het gevoel van urgentie, van een slechts eenmalige kans om hard en doelmatig op te treden uitblijft, dan is het over en uit.

De waarschuwende vraag is of de Amerikaanse democratie nog te redden valt uit handen van de geradicaliseerde Republikeinse partij die onder invloed van Trump staat

CNN’s Anderson Cooper gaat in gesprek met de Harvard politicologen Steven Levitsky en Daniel Ziblatt. Steven Levitsky zegt na vier minuten over de Republikeinse partij het volgende:

‘.. the Republican Party is the only mainstream political party among all established western democracies that has turned against democracy. You won’t find a party like the Republican Party, a mainstream party, anywhere in Europe. We are entirely in new territory. You got to go back to the 1930s to find a mainstream party that is behaving in this way’.

Het is de vraag of de bewering van Levitsky klopt dat er in Europa geen mainstream partij te vinden is die vergelijkbaar is met de Amerikaanse Republikeinse partij. Want hoe passen radicaal-rechtse partijen als de PVV en FvD, het Vlaams Belang, de Duitse AfD, het Franse Rassemblement national (voormalig Front National), het Oostenrijkse FPÖ of de Italiaanse Lega (voormalig Lega Nord), de nationalistisch-katholieke Poolse regeringspartij PiS of het Hongaarse Fidesz van Viktor Orban in het beeld dat Levitsky schetst? Het zijn alle min of meer mainstream partijen die nu regeringsmacht hebben, dat recent hebben gehad of goede kans hebben om binnenkort regeringsmacht te hebben.

De claim dat er sinds de jaren 1930 in Europa geen partij is geweest die zich gedraagt als de Republikeinse partij is evenmin sterk. Het is juist dat Nieuw Rechts in Duitsland en Frankrijk met geestelijke leiders als Armin Mohler en Alain de Benoist niet zozeer een politieke partij, maar een metapolitieke beweging was. Dat intellectualistische conservatief-extremisme kan opgevat worden als wegbereider waar bovengenoemde hedendaagse Europese rechts-radicale partijen hun ideeën aan te danken hebben. In Frankrijk waren er in de jaren 1950 wel degelijk twee politieke partijen, de UDCA van Pierre Poujade en de UFF met overeenkomstige kenmerken als de Republikeinse partij, zoals het complotdenken, vreemdelingenhaat en een sekte-achtige leiderschapscultus.

Daarnaast waren er nog na-oorlogse neo-fascistische partijen in Spanje, Italië en Griekenland waarvan alleen Franco’s partij in Spanje als mainstream valt te beschouwen.

Of het historisch klopt wat deze hoogleraar zegt is echter niet de kern. Dat is een evaluatie van de geschiedenis. Hoe dan ook maakt het beeld somber dat zo realistisch toont. Iedereen kan het scenario zien van een Republikeinse partij die in 2022 mede door het hertekenen van kiesdistricten (gerrymandering) bij de tussentijdse verkiezingen het Huis terugwint en Trump die door alle illegale machinaties op staatsniveau in 2024 de verkiezingen steelt en het Witte Huis in de schoot valt. Dan komt de VS in een constitutionele crisis zonder uitweg terecht. China en de Russische Federatie zien het met genoegen aan en Europa weet zich geen raad.

Dat betekent het einde van de Amerikaanse democratie. Het is opvallend dat de laatste maand opinieleiders van zowel Democratische als Republikeinse origine waarschuwen dat de Amerikaanse democratie werktuiglijk naar de afgrond dendert zonder dat dat proces nog gestopt lijkt te kunnen worden. Maar het feit dat ze waarschuwen lijkt ook te zeggen dat het proces nog wel te stoppen valt.

Republikeinse critici lijken overigens nog meer alarmistisch omdat ze de Republikeinse partij van binnenuit kennen en weten wat voor kwaads de partij in zich draagt. Toch is het volgens velen al te laat om het lot nog af te wenden. Mede omdat president Biden verzwakt is en de Democratische partij in vooral de Senaat niet eensgezind en krachtig opereert. Zoals gezegd, de waarschuwing lijkt ook een oproep, om niet te zeggen smeekbede, aan Democraten om te handelen naar de urgentie van de situatie.

Het enige wat ontbreekt aan het verhaal is de juridische rol en de initiatieven van de Democraten in het Huis die met het onderzoek over de opstand (bestorming Capitool) van 6 januari 2021 Trump en zijn sycofanten ter verantwoording willen roepen. Wat is de dynamiek als Trump op federaal niveau of in New York of Georgia voor een grand jury aangeklaagd en veroordeeld wordt met als gevolg dat hij van een publiek ambt uitgesloten wordt?

Betekent dat voor de leiders van de Republikeinse partij dat ze zich eindelijk durven te onttrekken aan de macht van Trump zodat de partij weer enigszins in democratisch vaarwater terecht kan komen? De VS lijkt een Houdini-act nodig te hebben om de democratie voor de poorten van de hel weg te slepen.

Amerikaanse democratie is in gevaar. Steve Schmidt over de radicalisering van Trump en de Republikeinse partij

Steve Schmidt is een voormalig Republikeinse strateeg, nu een Never Trumper. In 2018 verliet hij de Republikeinse partij (GOP). Hij gaf als reden de volgende verklaring: ‘De Republikeinse Partij is een georganiseerde samenzwering met als doel de macht te behouden voor eigenbelang en het eigenbelang van haar donorklasse … Het is niet langer toegewijd aan de Amerikaanse democratie’. Schmidt liet zich eerst registreren als onafhankelijk en sinds eind 2020 als Democraat. Want hij meent dat de enige partij die nog tussen de GOP en het fascisme staat de Democratische partij is. Hoe onvolmaakt deze partij ook is.

Schmidt toont aan hoe snel de GOP in het afgelopen jaar is geradicaliseerd. De partij is volledig door Donald Trump overgenomen en leeft in een eigen realiteit waar feiten niet tellen. Schmidt toont ook aan wat de werkwijze van deze nieuwe Amerikaanse fascisten is. Ze gooien zand in de motor van de Amerikaanse democratie en de Republiek, erkennen het presidentschap van Joe Biden niet hoewel hij met een ruime meerderheid is gekozen, werken de Democraten op alle manieren en alle niveau’s tegen en beloven voor de toekomst orde in plaats van de chaos die ze zelf helpen creëeren.

De opstand van 6 januari 2021 die op een haartje na slaagde wordt algemeen opgevat als een generale repetitie voor de volgende opstand die een grote kans maakt om te slagen doordat de GOP heeft geleerd van gemaakte fouten. Dat is een onheilspellend vooruitzicht voor een land dat langzaam in de richting van een situatie koerst waar de Republiek, de democratie en de rechtsstaat buiten werking zijn gesteld.

De enige hoop om zo’n afloop te voorkomen is dat de Democraten het anti-democratische gedrag van voormalig president Trump en zijn medestanders tijdig en overtuigend bewijzen, publiekelijk naar buiten brengen en zo de fascistische tendenzen binnen de GOP terugdringen.

Zowel Democraten in Huis en Senaat als de regering Biden opereren tot nu toe behoedzaam en volgens velen te terughoudend. Hoewel de Huiscommissie die de opstand van 6 januari 2021 onderzoekt op stoom komt en mensen die Trump bij die opstand hielpen in het vizier heeft en afgelopen week heeft gedagvaard. Maar vraag is of dat snel genoeg tot resultaten leidt. Alles valt plat als de Democraten het niet hard genoeg durven spelen.

Daarnaast zijn er op lokaal niveau rechtszaken tegen Trump die aantonen dat zijn bedrijf een maffia-achtige criminele structuur heeft. Maar ook daarvan is het de vraag of ze ruim voor de tussentijdse verkiezingen van november 2022 hun invloed op de publiciteit hebben door aan te tonen hoe crimineel en opportunistisch Trump en zijn bedrijf in de afgelopen decennia hebben geopereerd.

Het snel en duidelijk een halt toeroepen aan het Trumpiaanse facisme binnen de GOP en het ontmantelen ervan is ook voor Europa belangrijk. Van de VS gaat toch nog steeds een voorbeeldfunctie uit. Ook in negatieve zin. In Nederland zit Thierry Baudet op de lijn van Trump. Ook hij is steeds meer losgezongen van de realiteit, erkent nauwelijks nog feiten en leeft in zijn eigen fantasiewereld. Hoewel Baudet geen direct gevaar meer lijkt voor de Nederlandse democratie omdat hij een beroerd politicus is die mensen niet kan overtuigen en mobiliseren. Maar het gaat om de structuur die er ligt om aan te wenden voor een volgende volksmenner. Zoals een slimme versie van Trump kans maakt om straks succesvol de Amerikaanse democratie om zeep te helpen, zou een politiek handige versie van Baudet dat in de toekomst in Nederland kunnen realiseren.

Moeten we positief zijn over de toekomst van de Amerikaanse democratie? Tot nu toe hebben de instituties het nog net gehouden dankzij moedige individuen. Maar dat is te hachelijk. Er moeten twee dingen gebeuren om te zorgen dat Trump in 2024 of een Trump 2.0 in de toekomst met ondemocratische middelen de macht grijpt.

De instituties moeten juridisch en politiek verstevigd worden zodat kwaadwillenden er geen misbruik van kunnen maken. En Donald Trump moet ruim voor november 2022 publiekelijk en overtuigend aangeklaagd worden voor zijn crimineel en ondemocratisch handelen dat leidde tot de opstand van 6 januari 2021 waar hij enkel en alleen verantwoordelijk voor moet worden gehouden. Het is op zich merkwaardig dat Trump nog steeds vrij rondloopt en niet in de gevangenis zit.

De Democraten moeten aan de bak om de Amerikaanse Republiek te redden. Ze dienen meedogenlozer en harder op te treden dan ze nu doen. Of ze dat in zich hebben en zichzelf kunnen overtreffen in standvastigheid en hardheid zal van invloed zijn op de afloop van een ontketende GOP die in een chicken race met de Amerikaanse democratie richting afgrond dendert.

Bewijs stapelt zich op dat Trump in januari 2021 een coup pleegde. Vandaar het ongeduld ‘Lock Him Up!’

Het bewijs is overweldigend dat voormalig president Donald Trump die in november 2020 7 miljoen minder stemmen kreeg dan Joe Biden en de verkiezingen verloor in januari 2021 een mislukte staatsgreep heeft gepleegd om het resultaat terug te draaien en president te blijven. Dat is een strafbaar feit waarvoor Trump tot nu toe nog niet aangeklaagd is, laat staan opgesloten zit in de gevangenis. Waarom Trump nog steeds vrij rondloopt wekt verbazing bij velen. De laatste week zijn veel nieuwe feiten naar buiten gekomen en lijkt Trumps vervolging uiteindelijk op gang te komen.

Een speciale commissie van het Huis onderzoekt de feiten rond de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021 en voegt daar nu de bestuurlijke onregelmatigheden vanuit de toenmalige regering Trump aan toe. Dat leidt tot stevig bewijs tegen Trump, hoewel nog niet alle opdrachten en handelingen in kaart zijn gebracht. Dat gebeurt aan de hand van getuigenverklaringen.

Zoals Glenn Kirschner uitlegt is het niet essentieel voor het aanklagen van iemand wegens conspiracy dat die samenzwering ook is gelukt. Trumps plan waarvoor hij de ondergeschikte medewerker van het ministerie van Justitie (DoJ) Jeffrey Clark bereid vond om aan mee te doen bestond eruit dat de verkiezingsresultaten in zes staten waar Biden had gewonnen zouden worden overruled vanwege vermeende onregelmatigheden.

Weliswaar waren in de maanden voor januari 2021 geen onregelmatigheden geconstateerd door meer dan 50 rechters, maar zou Trump ermee op 6 januari 2021 de formele optelling van de Electoral Votes waar Biden een meerderheid van 306 tegenover 232 had hebben kunnen blokkeren. Zodat er een constitutionele crisis vol onzekerheden zou zijn uitgebroken. Trumps plan bestond eruit om door de bestorming van het Capitool op die dag de congresleden onder druk te zetten, chaos te creëeren en in dat niemandsland van juridisch onbekende wateren de macht te grijpen.

De VS zou dan niet langer een democratie zijn, maar door toedoen van Trump en de Republikeinse partij veranderd zijn in een bananenrepubliek waarin rechtstaat, grondwet en democratie bij het oud vuil waren gezet.

De achterliggende gedachte van Trump waren de verloren verkiezingen en zijn verlies aan macht om onderzoeken naar zijn frauduleus handelen nog langer te kunnen blokkeren omdat hij geen macht meer had over het DoJ. De Republikeinse wetgevers hoopten via Trump de macht te houden omdat ze beseffen dat ze op een reguliere manier niet langer landelijke verkiezingen kunnen winnen. Daarom zet de Republikeinse partij sterk in op wetten die de toegang tot de stembus voor kiezers van minderheidsgroepen blokkeert, hertekenen ze grenzen van districten en zijn ze zelfs bezig om het bestuurlijk mogelijk te maken dat niet het aantal stemmen bepaalt wie verkiezingen wint, maar het feit wie de stemmen telt. In dit geval zijn dat Republikeinse bestuurders in de swingstates die in de toekomst los van de resultaten kunnen bepalen wie er wint. Dat is zoals het in autoritaire landen als Wit-Rusland, Noord-Korea, China of de Russische Federatie gaat.

Het ongeduld is dus groot om Trump definitief de politieke arena uit te sturen. Als wordt bewezen dat Trump een coup heeft gepleegd, dan kan hij voorgoed uitgesloten worden van een politiek ambt. Dat is niet zozeer om Trump een lesje te leren, maar om te voorkomen dat hij en zijn meelopers het nogmaals proberen en dan wellicht succesvol zijn.

Dat het Trump in januari 2021 niet lukte om een coup te plegen was afhankelijk van enkele mensen in de top van het DoJ die zich ertegen verzetten. Die menselijke factor is echter een te zwakke garantie om de democratie veilig te stellen. De instituties moeten worden versterkt om zo’n greep naar de macht die Trump deed voor de toekomst te voorkomen. Mehdi Hasan verwoordt het gevoel waarom Trump nog steeds niet strafrechtelijk is aangeklaagd: