De gok is mislukt. Voormalig president Donald Trump en zijn medestanders gingen over grenzen om aan de macht te blijven. Met het doel om hun operaties te verhullen en rechtszaken die daar uit zouden kunnen volgen tegen hen te blokkeren. Juist omdat ze over grenzen gingen en alles op alles zitten om aan de macht te blijven hebben ze zich kwetsbaar gemaakt. Nu alle details naar buiten komen blijkt pas goed wat ze hebben uitgevreten. Daarom kunnen ze diep vallen omdat ze misgegokt hebben.
Het verschil tussen president Joe Biden en voormalig president Trump is dat de laatste de begunstigde was van Russische operaties en de eerste het doelwit. Trump dekte die Russische acties af omdat hij ervan profiteerde. President Biden geeft het ministerie van Justitie, de FBI en andere overheidsdiensten volop de ruimte om de Russische operaties en de samenspanning van pro-Trump sympathisanten met de handlangers van het Kremlin te onderzoeken en aan te klagen in rechtszaken.
Justitieel onderzoek vraagt tijd en daarom is het drie maanden relatief stil geweest. Onderzoek dat tijdens Trumps presidentschap van bovenaf werd geblokkeerd. President Biden wil niet alleen de rotte appels uit de mand halen, hij wil ook geopolitieke gevolgen geven aan de Russische inmenging in de Amerikaanse politiek. Deze rechtszaken dienen daarom indirect als onderbouwing voor hardere actie tegen het Kremlin in Europa of Oekraïne. President Biden pakt het groot aan en bouwt het dossier zo op dat zijn Republikeinse tegenstanders het niet als partijdig ter discussie kunnen stellen. In elk geval niet geloofwaardig dat ze veel mensen meekrijgen.
Het opvallende nieuws van afgelopen week was dat de kantoren van Trumps’ adviseur Rudy Giuliani door de FBI zijn onderzocht en bleek dat ook zijn computer en telefoon in beslag waren genomen. Hij is focus van onderzoek omdat hij een intermediair was tussen Trump en het Kremlin. Noem hem de missing link die nu aan het licht is gebracht. Giuliani en de Republikeinse senator Ron Johnson waren tijdig door de FBI gewaarschuwd dat ze zich voor het karretje lieten spannen door het Kremlin en deel van een Russische inlichtingenoperatie waren. Maar ze negeerden die waarschuwingen.
In 2016 lukte het het Kremlin om Donald Trump via inmenging in de Amerikaanse politiek president te maken. Om twee redenen heeft Trump dat nooit toegegeven. Omdat daaruit zou blijken dat hij niet op eigen kracht had gewonnen en omdat het zijn samenspanning met het Kremlin zou bevestigen. Trumps tegenkandidaat Hillary Clinton werd door computerbacks beschadigd. Toenmalig FBI-directeur James Comey stapte in dat Russische frame door elf dagen voor de verkiezingen van 2016 publiekelijk te verklaren dat er een onderzoek naar Clinton was ingesteld. Dat was tegen alle gebruiken van niet-inmenging voor overheidsdiensten om 60 dagen voor of na verkiezingen geen gevoelige informatie naar buiten te brengen. Volgens velen kostte Comey’s inmenging haar het presidentschap.
Terwijl in 2016 de Amerikaanse politieke klasse min of meer overvallen werd door de Russische inmenging, was dat in 2020 niet het geval. Ze waren gewaarschuwd en kunnen zich nu niet verschuilen achter een gespeelde houding dat ze het niet wisten. Overheidsdiensten op het gebied van inlichtingen of cyberveiligheid bleven onder Trump goed functioneren, hoewel ze wel beperkt werden in wat ze publiekelijk konden zeggen. Carrièrefunctionarissen als directeur Chris Wray (FBI) of Chris Krebs (CISA) zorgden ervoor dat de Russische inmenging geen tsunami werd die de Amerikaanse politiek wegspoelde. Onder mogelijke omstandigheden met de vijand als chef hebben ze op de winkel gepast.
Op de achtergrond spelen de tussentijdse verkiezingen van 2022. Die verklaren de haast waarmee president Biden zijn hervormingen op het gebied van economie. gezondheidszorg, infrastructuur en sociale cohesie wil doorvoeren. In normale omstandigheden heeft de oppositie goede kansen om die tussentijdse verkiezingen te winnen. Het Democratische overwicht is flinterdun.
Dubbel belangrijk zijn daarom de wetsvoorstellen, zoals de For the People Act (S. 1) voor de hervorming van de democratie, het neutraliseren van kiezersonderdrukking en het tegengaan van raciale ongelijkheid. In de nasleep van Trumps nederlaag en het verlies van de Senaat hebben Republikeinen in verschillende staten wetten aangenomen om de toegang tot de stembus te beperken. Afro-Amerikaanse en andere minderheden zijn ervan het doelwit.
Zo is de cirkel rond. Trump en zijn waterdragers als Rudy Giuliani en senator Ron Johnson gokten op winst zodat ze voor hun daden die grenzen aan landverraad niet ter verantwoording geroepen konden worden. Want als Trump zijn presidentschap in 2020 had voortgezet dan had hij zowel de controle gehouden over het ministerie van Justitie dat hij gepolitiseerd had als over overheidsdiensten als de FBI waarvoor hij voortdurend minachting liet blijken en die hij vermoedelijk verder afgebroken had in zijn tweede termijn.
Ook president Biden gokt, hoewel niet zoals Trump deed door samenspanning met een buitenlandse tegenstander als de Russische Federatie, maar door zijn hoop op samenwerking met het Amerikaanse electoraat. Noem het een sociaal contact zoals president Roosevelt in 1932 met zijn New Deal allerlei maatschappelijke groepen aansprak. Over het hoofd van de Republikeinse partij heen die nog steeds onder invloed van Trump staat en niet uit zijn schaduw kan treden probeert president Biden met zijn grootste plannen de kiezer aan te spreken.
De paradox is dat door Trumps voortdurende bemoeienis met de Republikeinse partij die leidt tot radicalisering het daarmee het bedrijfsleven, het maatschappelijke middenveld en de centrumkiezer kan verliezen. Vandaar ook de recente waarschuwing op Vox van de Democratische strateeg James Carville tegen de wokeness, cancelcultuur en de in zijn ogen contraproductieve acties van de links-radicale factie binnen de Democratische partij die haaks staat op Bidens electorale strategie om de Republikeinse centrumkiezer binnen te halen.