Edvard Karlman (1876-1948) was een Zweedse, lutheraanse zendeling in Kingoyi, Kongo. In de regio van de Bwende. Uit Karlmans foto’s die zijn opgenomen in de collectie van de Zweedse Staatsmusea voor Wereldcultuur straalt de zendingsdrift ervanaf. Opzet van de christelijke, witte missionarissen was de bekering van de lokale stammen tot het christendom.
De paternalistische houding van de Europeanen die valt samen te vatten als ‘The white man’s burden‘ om ‘minderbeschaafde’ volkeren te koloniseren wordt nu als onaanvaardbaar ervaren, maar was toen zo vanzelfsprekend dat het op vele foto’s werd aangedikt.
Om de missie te verantwoorden werd de religie van de Bwende door de christenen een sekte genoemd en het christendom waartoe ze zich bekeerden niet. Dat is de macht van de winnaar die de beeldvorming bepaalt over wat een aanvaardbare godsdienst is. Op z’n best wordt zo’n godsdienst van een ‘minderbeschaafd’ volk als de Bwende als exotisch en vreemd beschreven door een welwillende, westerse antropologische bril die slecht één kant uitkijkt.
De uit Barcelona afkomstige Catalaans-Spaanse ingenieur en fotograaf Hermenter Serra de Budallés (1894-1997) staat op een regenachtige oktoberdag in 1912 op Piccadilly Circus in Londen. Beschermd door een paraplu. Is Antoni Miquel de fotograaf?
Regen in Engeland, kan het voorspelbaarder? Voor een Catalaan ongetwijfeld niet.
De foto’s van deze fotograaf leggen de kerkelijke, wereldse en familiale hoogtepunten vast van het leven in Barcelona en elders. Interessant en vergelijkbaar met soortgelijke collecties die hetzelfde deden. Het brengt een voorbij leven dichterbij. Dat is best aangrijpend. Grasduinen door de collectie lijkt op een race tegen de klok van het leven.
George Knight 