Van Middelaar mist kans om verstandig te praten over Biden en MAGA-Republikeinen

Schermafbeelding van deel column ‘Biden mist kans om polarisatie te overbruggen’ van Luuk van Middelaar in NRC, 7 september 2022.

Met NRC-columnist Luuk van Middelaar ben ik het vaker oneens. Zoals toen hij in 2018 de levering door de VS van Javelin-antitankwapens aan Oekraïne als escalatie zag. Ik zag in de levering juist het omgekeerde: deëscalatie. Ik meen dat de grootschalige fase in de Russisch-Oekraïense oorlog van februari 2022 Van Middelaars ongelijk heeft bevestigd. Tijdige levering van westers geavanceerd militair materiaal aan Oekraïne had Poetin van de invasie kunnen weerhouden.

In mijn commentaar ‘De kruisstelling van Luuk van Middelaar over Oekraïne‘ van 18 januari 2018 zei ik: ‘Niet de Sovjet-Unie of de Russische Federatie zijn bedrogen door het Westen, maar opinie-leiders als Luuk van Middelaar laten zich om de tuin leiden door Russische retoriek die het verleden verkeerd voorstelt. Hun mening weerklinkt zelfs met een valse echo tot in Washington en op het slagveld in Oost-Oekraïne.‘

Luuk van Middelaar is ingevoerd in het Brusselse circuit en heeft daar een belangrijke rol als formele of informele adviseur. Juist daarom moet zijn mening serieus worden genomen bij de formulering van de buitenlandse politiek van de EU. Als zoiets al bestaat. Maar tegelijkertijd moet er voor gewaarschuwd worden als hij over de schreef gaat. Want zijn mening klinkt door in Brussel. Zijn expertise is Europese politiek en niet Amerikaanse of Russische politiek.

Noch op de FB-pagina van NRC, noch op Van Middelaars twitter account kan men reageren op zijn column ‘Biden mist kans om polarisatie te overbruggen‘ van 7 september 2022. Vandaar deze reactie.

Schermafbeelding van deel column ‘Biden mist kans om polarisatie te overbruggen’ van Luuk van Middelaar in NRC, 7 september 2022.

Ik vind het gevaarlijke onzin wat Van Middelaar zegt. Hij verwijt president Joe Biden partijpolitiek te hebben bedreven met zijn speech van 1 september 2022 in Pennsylvania.

Wat kan Biden anders in een sterk gepolariseerd klimaat waar de Republikeinse partij door vele onafhankelijke critici als de grootste bedreiging van de Amerikaanse democratie wordt gezien? Gevaarlijker nog voor de nationale veiligheid dan China, de Russische Federatie, Noord-Korea of Iran.

Het is begrijpelijk en het getuigt van strategische slimheid waarom Biden zich tamelijk neutraal opstelde en expliciet geen partij koos voor Cheney of Kinzinger en andere Never Trump Republikeinen. Maar hij noemde wel de MAGA-Republikeinen als bedreiging voor de VS.

Bidens doel was tweeledig. Hij hield oud-president Trump aas voor waar deze met zijn bekende pompeuze verongelijktheid in een speech op 3 september 2022 in Pennsylvania in hapte. Trump noemde Biden een vijand van de staat. Biden scherpte indirect de verschillen binnen de GOP aan. Dat had optimaal effect door juist geen namen te noemen en ogenschijnlijk geen stelling te nemen.

Ik ben het daarom oneens met Van Middelaar dat Biden een kans miste om een brug te slaan naar gematigde Republikeinen (en onafhankelijken). Dat deed Biden wel degelijk. Maar zo subtiel dat Van Middelaar en de journalist waar hij zich op baseert het niet merkten.

Het is merkwaardig en in strijd met de Republikeinse pogingen om verkiezingen te manipuleren dat Van Middelaar een bron die hij instemmend citeert meent dat de Democraten ‘in hun hart‘ [menen] dat het ‘gezien Trumps incompetentie‘ niet zo’n vaart zal lopen en met een sisser zal aflopen.

Dat is een inschatting die in strijd is met het sentiment in Democratische kringen. Een tweede termijn van Trump is nog steeds mogelijk en de vrees is dat hij dan zijn karwei af zal maken. Met radicalisering en de uitvoering van een ultra-rechtse agenda met behulp van bevriende rechters, parlementariërs en bestuurders. Nu weet Trump beter dan in 2017 aan welke touwtjes hij moet trekken en welke MAGA-Republikeinen hij op sleutelposten kan plaatsen.

Biden had weinig manoeuvreerruimte en heeft die optimaal benut in zijn speech. Die vooral bedoeld was om de Republikeinen te verdelen. Biden heeft in een gepolariseerd klimaat niet de luxe om partijpolitiek niet centraal te stellen. Breder opgevat, het land heeft die luxe niet. De Democratische partij is nog de enige mogelijkheid om de MAGA-Republikeinen te stoppen. De partij is de enige voorvechter van de democratie en tegen de dictatuur van de minderheid.

Daarom getuigt Van Middelaars uitspraak dat Biden een kans mist door geen partijpolitiek te bedrijven van weinig begrip voor de dreiging die Trump, Ron DeSantis of welke huidige of toekomstige Republikeinse partijleider voor de VS vormen. Met het wegvallen van Trump is de dreiging van de MAGA-Republikeinen niet geweken. Wie dat licht opvat laat zich kennen als naïef, onbezonnen en zelfs wars van politieke realiteitszin. Het is eerder andersom. Waarom valt Biden pas nu Trump en de MAGA-Republikeinen met partijpolitiek frontaal aan?

Advertentie