De psychologisering van Trump. Wat beoogt het lek van Russische documenten in The Guardian?

Schermafbeelding van deel artikel ‘Kremlin papers appear to show Putin’s plot to put Trump in White House‘ van Luke Harding, Julian Borger en Dan Sabbagh in The Guardian, 15 juli 2021.

Het werd eind 2020 voorspeld dat op het moment dat voormalig president Trump geen waarde meer had voor het Kremlin omdat hij zijn macht kwijt was het gegevens over de controle die het over Trump had gehad zou laten lekken naar de Westerse pers om de geloofwaardigheid van de politiek van de VS verder te verzwakken.

Dat moment was blijkbaar een paar maanden geleden aangebroken toen er Russische documenten naar buiten kwamen, zoals een artikel van The Guardian zegt. President Joe Biden had als opvolger van Trump zijn macht gevestigd en Trump had zichzelf met onbewezen claims over verkiezingsfraude (‘The Big Lie‘) op een zijspoor gemanoeuvreerd.

Omdat het lek beperkt van omvang is voedt dat de speculatie dat het een Russisch lek is. Het draait om de psychologie van Trump en niet om doelen die nog steeds de kern van de Russische strategie vormen, zoals de NAVO, EU of Oekraïne. Trump heeft op dit moment zijn waarde verloren voor het Kremlin dat blijkbaar inschat dat het niet realistisch is om te veronderstellen dat hij weer spoedig aan de macht komt. Uiteraard ontkent de Russische woordvoerder Dmitri Peskov de authenticiteit van de documenten en noemt het artikel van The Guardian ‘geweldige pulpfictie’.

Dat artikel spitst toe op een bijeenkomt in het Kremlin op 22 januari 2016 onder leiding van president Vladimir Poetin en met aanwezigheid van alle belangrijke adviseurs van krijgsmacht en inlichtingendiensten. Er werd volgens de gelekte Russische documenten besproken hoe Trump als toenmalige koploper voor de Republikeinse nominatie als uitdager van Hillary Clinton het beste de strategische doelen van de Russische politiek kon dienen. Trump wordt in een korte psychologische beoordeling omschreven als een ‘impulsief, mentaal onstabiel en onevenwichtig persoon die lijdt aan een minderwaardigheidscomplex’.

Via Trump en inmenging in de Amerikaanse politiek hoopten de Russische leiders de sociale onrust aan te wakkeren, de verdeeldheid binnen de Amerikaanse samenleving te vergroten en de onderhandelingspositie van de Amerikaanse president te verzwakken. Daarin zijn ze tot op de dag van vandaag wonderwel geslaagd. De VS is tot op het bot verdeeld en zo’n 30% van de bevolking gelooft Trumps complottheorieën die afleiden van de binnenlandse eenheid en het weerstaan van buitenlandse vijanden, zoals China en de Russische Federatie.

Hoe serieus de bevestiging in het document opgevat moet worden dat het Kremlin beschikt over ‘kompromat’ of potentieel compromitterend materiaal over Trump door zijn eerdere bezoeken aan de Russische Federatie valt te bezien. Er wordt verwezen naar een bijlage waarin dat omschreven staat, maar die wordt niet gelekt. Dat geeft te denken. Westerse inlichtingenexperts als John Schindler zien de verwijzingen naar ‘kompromat’ als een typische werkwijze van Russische inlichtingendiensten om te verwarren door de Westerse publieke opinie een spiegelpaleis in te voeren.

Ook is het niet onmogelijk dat de herkomst van de tamelijk accurate conclusies van de voormalige MI6-spion Christopher Steele in zijn Trump dossier over ‘kompromat’ over Trump valt te herleiden tot de Russen zelf in het kader van een afleidingsoperatie. Die bestaat eruit dat door psychologisering en aandacht voor smeuïge sex de aandacht afgeleid wordt van de meer prozaïsche werkelijkheid in de relatie tussen Trump en het Kremlin, zoals witwassen, belastingontduiking, diefstal uit de Russische staatskas, vastgoedfraude en de relatie tussen Russische maffia en regering.

De psychologisering van Trump ook in het Guardian-artikel lijkt de logica van het Hollywood-drama te volgen waarin de structuren verborgen blijven en Trumps karakter en gedrag centraal staan. Het lijkt te toevallig en te goed voorspelbaar om helemaal waar te zijn.