Journalistiek van RTV Utrecht als rebus. Koudwatervrees in berichtgeving over straatintimidatie. Wie zijn de daders?

Schermafbeelding van deel artikel ‘Straatintimidatie blijft probleem: Maria (23) vertrok uit Utrecht omdat ze zoveel werd lastiggevallen’ op RTV Utrecht, 2 april 2021.

Ik woon in Utrecht en schaam me diep dat vrouwen zich in mijn stad op straat niet veilig voelen door intimidatie. De lokale politiek beloofde een plan van aanpak, maar dat is er nog niet. In Utrecht zijn GroenLinks en D66 de grootste partijen.

‘Naming and shaming’ is vaak een eerste stap om een probleem zichtbaar te maken zodat het opgelost kan worden. Maar de media geven geen informatie over de achtergrond van de daders. Bovenstaand artikel over straatintimidatie praat in algemeenheden.

In een eerder bericht over dit onderwerp gaf RTV Utrecht indirecte informatie waar men uit af kan leiden wie de daders zijn: ‘Meer dan de helft van de slachtoffers geeft aan in de eigen wijk te zijn lastig gevallen. Ook de binnenstad, de Kanaalstraat, de Amsterdamsestraatweg en de winkelcentra in Overvecht en Kanaleneiland worden genoemd als plekken waar vaak geïntimideerd wordt.’ Men moet kennis hebben over genoemde wijken om te weten wat er aan de hand is. RTV Utrecht wijst niet echt de weg.

Zo maken media de journalistiek tot een rebus. ‘Het recht van het publiek op waarheid is de eerste plicht van de journalist’ zo zegt de Code van Bordeaux als ‘een standaard van beroepsgedrag door journalisten in hun werkzaamheid‘. Aan RTV Utrecht is het niet besteed. Dat geeft het publiek geen recht op waarheid.

Iets mag blijkbaar niet te duidelijk worden door namen en rugnummers te noemen, maar toch duidelijk genoeg zijn voor de nieuwsconsument om te kunnen gissen wat er aan de hand is. Harde informatie of een analyse geeft de journalistiek van RTV Utrecht niet.

Zo creëert dit lokale medium een nieuw genre: raadseljournalistiek, die het cryptogram en het kruiswoordraadsel vervangen. Het opent perspectief. Nederland werd in 1940 overweldigd door vijanden zonder naam. Afrekeningen in het criminele circuit kennen voortaan alleen slachtoffers en geen daders. Als het Nederlands Elftal verliest dan heeft het geen tegenstander. De Toeslagenaffaire kwam uit de lucht vallen zonder oorzaak. Als lokale media steken laten vallen, dan wordt dat niet genoemd. Zo dekt RTV Utrecht zich verstandig al op voorhand in door nooit meer over zichzelf te hoeven berichten.