Nu al valt te voorzien dat een lokale vertegenwoordiging van de QAnon-beweging pogingen onderneemt om geaccepteerd te worden als officiële godsdienst

Is er een misverstand in de sociale wetenschappen over de aard van het huidige rechts-terrorisme in opkomst? Missen deze onderzoekers het besef dat de populaire QAnon-beweging die vele rechts-terroristen aanhangen niet zozeer een ‘complottheorie’, maar een religie is? Dus de Kerk van QAnon.

Wellicht is deze beweging ontstaan als een sekte en leent het als een kind uit de snoepwinkel van het christendom, maar als het zich wijzigt in een samenhangende godsdienst met geloofsartikelen, interne organisatie, een openbaring, Q als opperwezen en een messias die komen zal, die werkt volgens de criteria overtuigingskracht, ernst, samenhang en belang die de rechter er aan kan stellen, dan is QAnon een volwaardige godsdienst als alle andere. Een nu aanvaarde godsdienst als het christendom is ook als sekte onder politieke tegenwerking begonnen.

Ik kom tot deze opmerking na lezing van een artikel ‘Right-Wing Terror: A Fifth Global Wave?’ uit 2020 van Vincent A. Auger dat over de relatie van religie en rechts-terrorisme onder meer stelt (p. 91): ‘Perhaps reflecting this evolution, in detailed discussions of how to define right-wing terror, neither Jones nor Freilich identify modern right-wing terrorists as religious in nature’.

Maar focussen deze onderzoekers niet te veel op de relatie en overlap van de rechts-extremistische elementen van het christendom met het rechts-terrorisme waardoor ze het ontstaan van de nieuwe godsdienst QAnon missen? Want als rechts-extremisten op een onsamenhangende wijze elementen ontlenen aan het christendom wil dat nog niet zeggen dat de QAnon-beweging zelf niet religieus van aard is. Er is trouwens volop overlap tussen christendom en QAnon, de helft van de witte evangelicals is het eens met de uitgangspunten van QAnon volgens onderzoeker Paul Djupe.

Wellicht is het bij deze onderzoekers niet zozeer een wetenschappelijk, maar een maatschappelijk taboe om een politieke beweging als QAnon die er ook nog eens extremistische standpunten op nahoudt in aanmerking te laten komen als kandidaat-godsdienst omdat het zowel een concurrent van buitenaf als een nestbevuiler van binnenuit van de bestaande godsdiensten is. Dat is een mogelijke verklaring voor de maatschappelijke weerstand die bestaat om nieuwe godsdiensten toe te laten treden tot de lucratieve religiemarkt.

Nu al valt te voorzien dat binnen afzienbare tijd ergens ter wereld een lokale vertegenwoordiging van de QAnon-beweging pogingen onderneemt om geaccepteerd te worden als officiële godsdienst. Zoals dat de afgelopen decennia ook gebeurde met onder meer de Scientology Kerk of de Kerk van het Vliegend Spaghettimonster. Hoe verschillend deze godsdiensten ook zijn: commercie (Scientology), satire (Vliegend Spaghettimonster) of politieke agitatie (QAnon). Maar godsdienst is een vorm.

De beslissing of de Kerk van QAnon wordt toegelaten als godsdienst kan per land verschillen. Hoe ruimer de grenzen van het secularisme opgevat worden, hoe minder sterk de politieke macht van de bestaande godsdienst ter plekke is en hoe beter een lokale Kerk van QAnon zich maatschappelijk en juridisch weet te presenteren, hoe aannemelijker het is dat de Kerk van QAnon wordt aanvaard als godsdienst. De logica is dat godsdiensten allerlei fiscale, politieke en andersoortige voordelen genieten en het daarom aantrekkelijk is voor een beweging om zich officieel als godsdienst te laten registreren. Juist als QAnon gecensureerd wordt zal het de juridische bescherming van een godsdienst zoeken.

Foto 1: QAnon-vuur.

Foto 2: Schermafbeelding van deel artikel ‘Right-Wing Terror: A Fifth Global Wave?‘ van Vincent A. Auger in: PERSPECTIVES ON TERRORISM Volume 14, Issue 3, juni 2020. Uitgave van de Universiteit van Leiden. 

Advertentie