Oekraïne heeft zich door de Euromaidan opstand van 2013-2014 dan wel deels aan de invloed van de Russische Federatie weten te onttrekken, maar vervolgens blijft het hangen in corruptie. Half gesovjetiseerd, half gedesovjetiseerd. Dankzij opofferingen van vooral jongeren is Oekraïne geen verplicht lid hoeven worden van de door het Kremlin geleide Euroaziatische Unie. Die trouwens ook blijft hangen in daadkracht. Zo tekent zich in Oekraïne en de Russische Federatie een beeld af van halfslachtigheid. Putin voert een race tegen de klok. De Russische reserves zijn naar verwachting midden 2017 op. Exit dure avonturen. Maar de EU heeft genoeg van het uitblijven van hervormingen in Oekraïne en van een kortzichtige politieke klasse die de urgentie van de eigen situatie niet inziet. Nu nog heeft het steun in het Westen, maar hoe lang nog? Al sinds eind 2013 hangt de vraag in de lucht wie het eerst moet inbinden, Oekraïne of de Russische Federatie? Op zich is het een overwinning voor het kleinere Oekraïne dat de vraag nog steeds niet definitief beantwoord is.
President Petro Porosjenko die in de Panama Papers wordt genoemd is een deel van het probleem. En niet van de oplossing. In 2014 wist hij het land voor de poorten van de hel weg te slepen. En te verenigen tegen de Russische agressor. Zo kon Oekraïne gered worden voor een grootschalige Russische invasie die tot veel doden en schade zou hebben geleid. Vervolgens wist hij met zijn ruime mandaat niets te doen. Daarin is hij vergelijkbaar met president Obama die een meester was in het spreken van mooie woorden, maar uit lafheid of berekening de macht van bedrijven niet kon of niet wilde aanpakken. De Oekraïense politieke klasse is corrupt tot op het bot. Het laat kansen voorbijgaan om het eigen land te hervormen. Dat is destructief.
Oekraïne valt heel wat te verwijten. De politieke leiding van het land laat zich omkopen en handelt niet in het landsbelang. Zelfs de missie van de EU in Oekraïne is op een laag pitje gezet omdat de corruptie het werken zo goed als onmogelijk maakte. Het gaat bij deze corruptie niet om een keuze tussen de Russische Federatie en Oekraïne. Maar om de keuze tussen hervormingsgezind en corrupt Oekraïne. Deze twee meest corrupte landen van Europa worden trouwens miserabel geleid en geven de burgers van hun landen niet waar ze recht op hebben. Ze presteren beneden hun kunnen. Beide landen hebben in de top maffia-achtige structuren. Met als gevolg dat geld onttrokken wordt aan het staatsbudget en in de zakken van individuen verdwijnt.
Volgens het Nationaal Referendum Onderzoek 2016 naar het Nederlandse Oekraïne-referendum was voor 34.1% van de nee-stemmers ‘De corruptie in Oekraïne’ de belangrijkste reden om tegen te stemmen. Oekraïne zou te corrupt zijn om deel te nemen aan de associatieovereenkomst met de EU. Geen onzinnig argument. Maar het is wel een argument dat makkelijk omgekeerd kan worden. Want als de EU de hervormingsgezinden zou steunen, dan zou de corruptie teruggedrongen kunnen worden. Het is immers halszaak voor de EU om de buitengrenzen te stabiliseren. Europeanen snakken naar rust, overzichtelijkheid, eenheid en daadkracht van hun leiders. De Oekraïense politieke klasse is crimineel bezig en leeft op de eigen planeet. Mogelijk werkt het om corruptie terug te dringen door het openbaren ervan. Wie weet, Oekraïne heeft een laatste kans. Ogenblik.
George Knight 
Ik kan de teneur van dit stuk op geen enkele wijze onderschrijven. Om te beginnen hebben de Oekraïners zich met hun staatsgrepen en revolutie helemaal niet ontworsteld aan de Russische invloedssfeer. Die is er nog steeds en zal er ook blijven omdat zij nou eenmaal een grens hebben met- en een groot deel van hun geschiedenis delen met Rusland.
Ook de titel dat zij nu geschokt zouden zijn door de corruptie in eigen land is niet per sé waar. Het besef van die corruptie en dat dit verlammend werkt is er al heel lang.
Een goede vriend van mij uit Ukraïne bezocht mij in de week voorafgaand aan ons referendum. Hij legde de Maidanrevolutie en de daarop volgende burgeroorlog aan mij uit met de woorden “we only wanted to live in the free west”. Verder verklaarde hij dat hij ook de corruptie als een van de grootste problemen van zijn land zag.
Uiteraard hebben we daar veel over gesproken. Ik nam hem op de zondag voor het referendum mee naar Amsterdam. We deden de dingen die toeristen daar doen, rondvaart, wandeling over de Wallen. Er was ook een manifestatie op de Dam. D66 had er een podium en voerde actie voor de JA stem. Er waren onder het publiek ook leden van de SP die actie voerden voor de NEE stem. Er waren minder als 500 mensen op de been daar. Mijn vriend was ervan onder de indruk dat mensen die politieke tegenstanders zijn zo relaxed elkaars aanwezigheid kunnen verdragen.
Uiteraard hebben we ook veel gepraat met elkaar. In mijn reactie op zijn “we only wanted to live in the free west” ben ik er volgens mij goed in geslaagd om mijn gedachte over te brengen dat vrijheid in je hoofd en in je hart zit. Volgens mij wordt elk mens vrij geboren. Die vrijheid kan je makkelijk worden afgenomen. Heb je echter die staat van onvrijheid verinnerlijkt dan is het niet meer genoeg om een sinterklaasfiguur-politicus toe te wuiven als die door de straten trekt terwijl die woorden als “ik zal jullie vrijheid geven” als pepernoten in het rond strooit. Vrijheid terugkrijgen als de onvrijheid zich eenmaal in je hoofd en hart heeft genesteld is een veel moeilijker proces als het omgekeerde. Te meer omdat mijn vriend tegenwoordig de Poolse nationaliteit heeft. Een goede vaste baan in Polen waarmee hij als niet al te hoog opgeleide een salaris verdiend waarmee hij zo’n beetje zijn halve familie thuis mee ondersteunt. Als Pools ingezetene kan hij nu door de hele EU gaan en staan waar hij wil, hoeveel meer vrijheid wil je nou precies ?
Vooral mijn vergelijking dat ze vrijheid zoals hij die voor zich zag als iets zoals in het wilde westen en mijn inzicht dat een dergelijke situatie nu juist in zijn directe omgeving heerst (het wilde oosten) en dat hem aan hem is om de mogelijkheden daarvan te benutten bracht hem in een na-denkende stemming.
Overigens doet mijn vriend het economisch zeer goed. Buiten een huurwoning in Lodz (Polen) van waaruit hij werkt bezit hij een bescheiden doch ruim appartement in Ivano Frankivsk wat is afbetaald en vrij van schuld is, en een vakantiehuisje aan de Zwarte Zeekust tussen Cherson en Odessa wat hij ook binnen 5 jaar hoopt af te betalen. Verder rijdt hij in een terreinwagen die de meeste Nederlanders zich niet kunnen veroorloven en beschikt over alle luxe waar hij twintig jaar geleden alleen nog maar over droomde. Mobiele telefoons, digitale televisie, noem maar op.
Op mijn vraag hoe hij aan die auto kwam voelde hij gedwongen zich te verontschuldigen en legde me uit dat hij voor die auto dik tien jaar goed op de kleintjes gelet had en dat hij er hard voor gespaard had. Ik ken hem goed genoeg om te weten dat hij voor die tijd al in afgeragde tweedehandsjes reed maar dat juist die mobiliteit hem in staat gesteld had om over de grens in Polen te gaan werken.
Nu terug naar het corruptievraagstuk. Mijn vriend ziet dat ook als een van de grote problemen waar Ukraïne mee worstelt. Ik vond het moeilijk om mijn standpunt over te brengen. Ik ben slechts twee keer in dat land geweest, beide keren als toerist, en heb slechts 1 keer in mijn leven wat met Ukraïners mogen werken. Die ene keer daar danken wij onze vriendschap aan. Maar mijn indruk is toch echt dat de grondoorzaak van al die corruptie het ontbreken van een -WIJ- gevoel is.
In onze natie delen mensen die zo verscheiden zijn als Zeeuwen en Groningers, Limburgers, Friezen, Hollanders, toch een gevoel wat ons Nederlanders maakt. Een -WIJ- gevoel.
Hij had bijvoorbeeld niet de kennis paraat dat een EU hotemetoot als Guy Verhofstad (daar had hij wel eens van gehoord) ministerpresident is geweest van een land waarvan Brussel de hoofdstad is maar dat zijn land (België) dus zelf ook een land is wat verdeeld is in twee talengemeenschappen die elkaar amper kunnen luchten of zien. En die mijnheer Verhofstad die dus niet eens zijn eigen land kon verenigen die gaat dan dus voor ons heel Europa verenigen … ?
Nadat ik aan mijn vriend had uiteengezet dat ik een nationalist ben, dat ik niet denk dat ik mij voor die gedachte hoef te schamen, en dat ik denk dat geen buitenstaander de problemen van Ukraïne op kan lossen maar dat de Ukraïners dit zelf zullen moeten gaan doen begreep hij wel zo’n beetje waar ik het over had.
Toen we de manifestatie van D66 op de Dam in Amsterdam bezochten op de zondag voorafgaand aan ons referendum zag ik daar een Nederlander rondlopen met een bord waarop stond “spreekt u wel eens iemand met iemand uit Ukraïne ?” Met aan zijn zijde een bevallige Ukraïense. Een beetje het Lenie ’t Hart-GreenPeace-WhaleWars verdienmodel in optima forma.
Ik wees mijn vriend erop, vertaalde het bord wat er meegedragen werd, en stapte er op af.
Het Ukraïense meisje had het binnen 1 minuut ook alweer over de corruptie die haar land teistert.
Daarom vroeg ik aan haar of er dan in Ukraïne geen wetten zijn die corruptie verbieden en strafbaar stellen. Nou, die wetten zijn er wel antwoordde ze me, maar niemand trekt zich er wat van aan. Als je als persoon vervolgd wordt dan kun je dat afkopen, je kunt zelf vervolging van anderen aankopen.
Mijn vraag aan haar was welke verbetering zij dan voor zich zag als die anticorruptiewetten voor haar land in het vervolg niet meer uit Kiëv zouden komen van mensen waar zij verwantschap mee kan voelen, maar dat in het vervolg meer van hetzelfde (wat dus niet werkt) in de toekomst uit Brussel zou komen. ???
Een onverstaanbare woordenbrij was het gevolg. Wat me ervan bijgebleven is dat is dat ik er toch niet op tegen kon zijn dat mensen in Ukraïne het beter zouden krijgen. Tsja … , daar ben ik inderdaad niet op tegen.
Gelukkig was mijn vriend uit Ukraïne erbij en lette hij goed op.
Later legde ik hem nog eens uit dat in het Nederland dat ik ken uit mijn jeugd corruptie wel bestond. Maar dat het bescheiden was in omvang, en dat de bestuurders nog beschaamd waren om eraan mee te doen. Maar dat dit sinds het ontstaan van de EU toch veranderd is, en dat corruptie tegenwoordig zelfs in ons aangeharkte landje ook een probleem geworden is wat aandacht van de massa nodig heeft.
LikeLike
@Marcel
Het is juist dat de Oekraïners de corruptie al langer als het grootste probleem van hun land zien. Nog groter dan de oorlog met de Russische Federatie. Ik zeg nergens dat ze dat voorheen niet vonden, integendeel. Verschil is dat de E-declaraties de corruptie van politici zichtbaar maakt. Dat stuurt het ongenoegen, en hopelijk de aanpak. Aan politici kan nu gericht gevraagd worden hoe ze aan hun rijkdom kwamen.
Je geeft ook verkeerd weer wat ik zeg over de stand van zaken van de desovjetisering. Ik zeg juist niet dat Oekraïne zich ontworsteld heeft aan de grip van het Kremlin op het land, maar slechts deels. Het blijft halverwege in dat proces van verzelfstandiging hangen. De corruptie is hiervan zowel oorzaak als gevolg. Als teken.
Dat Oekraïne als soevereine staat volgens allerlei internationale verdragen het recht heeft op autonomie en het voeren van een zelfstandige politiek staat buiten kijf. Ook de Russische Federatie en haar rechtsvoorgangers hebben dat recht erkend. Het is daarom tegenstrijdig dat vervolgens het Kremlin in de praktijk dat recht niet erkent.
Het ontbreken van het wij-gevoel als oorzaak van de Oekraïense corruptie? Daar komt het denk ik wel op neer. Je kunt dat ook anders formuleren en met andere aspecten verbinden. Zoals de constatering dat vooral in de voormalige communistische staten van Oost-Europa en de Aziatische onderbuik van de Russische Federatie of staten die voor het communisme geen democratie hebben gekend de corruptie het grootst is. Er is dus een correlatie tussen corruptie en democratisch besef, tussen corruptie en de stempel die het communisme op een land heeft gedrukt. En ook op de werking van de politiek. Niet als geldmachine voor graaiers, maar als instrument voor burgers die verantwoordelijkheid nemen. Of iets daartussenin.
Bedankt voor het verhaal over je vriend. Interessant, ook dat hij inziet hoe positief de Nederlandse democratie kan uitpakken. Vele Nederlanders zien dat niet meer. Of willen dat niet meer zien. Als we niet oppassen komen we ook in Oekraïense of Russische toestanden terecht. Laten we koesteren wat we hebben.
LikeLike
Het is onzinnig om te denken dat er hier in het westen geen om minder corruptie zou zijn,18 miljard fraude per jaar is geen kattepis, en dat bedrag komt niet van de bijwerkende huisvrouwen,die WIJ cultuur is er door rechts nederland vanaf de jaren “60 langzaam maar zeker uit onze maatschappij gehaald,even als het sociaal denken, en de beter gesitueerden kunnen hun straf hier afkopen, een huisvrouw moet helaas haar straf ondergaan, Ja vrijheid heb je hier wel, al hoewel als je hier rijk bent je een ruimere vrijheid hebt.
Roberto
LikeLike
@Roberto
Het is onzinnig om te denken dat er in een land als Nederland, Duitsland of het Verenigd Koninkrijk corrupter is dan landen als Oekraïne of de Russische Federatie. Dat is niet zo. Lees de jaarrapporten van Transparency International die de mate van corruptie van landen in een vergelijkend onderzoek rangschikt: http://www.transparency.org/cpi2015
Zie ook volgend overzicht in het onlangs gepubliceerde rapport over de corruptie in Europa en Centraal-Azië. Servië is afgezakt en bevindt zich in het treurige gezelschap van Oekraïne en de Russische Federatie:
LikeLike
Russian-friendly oligarch Vadim Novinsky was confident and brash when Prosecutor General Yuriy Lutsenko announced in early November that prosecutors wanted to strip him of his parliament immunity, so as to press criminal charges against him.
https://www.kyivpost.com/ukraine-politics/rada-committee-blocks-prosecution-oligarch-lawmaker-novinsky.html
LikeLike
Dank u voor uw antwoord mijnheer Knight. Ik denk dat we elkaars standpunten inderdaad onvoldoende begrijpen.
Volgens mij is de sovietisering zoals u dat noemt echt over en uit. Het bestaat al niet meer sinds het faillissement ervan in 1989. Mijn mening erover is dat het is geïmplodeerd doordat in dat hele rijk niemand zich nog geroepen voelde om welvaart te creëren. Niemand voelde zich geroepen omdat de vruchten van arbeid niet aan het individu toekwamen maar alle winst wegvloeide naar de onzichtbare doch alom aanwezige entiteit, de staat. Er stond geen tastbare beloning op economische excellentie, en geen straf op totale nutteloosheid. Elk individu stond ter beschikking van de staat.
Daaruit volgt dat de de-sovietisering in dat land echt compleet is. Er zijn echt maar heel weinig mensen in dat land die echt toegewijd zijn aan de publieke zaak. Publieke functies worden nu bezet door mensen die in de eerste plaats aan hun eigen zaken denken. De publieke functie wordt nu vooral bezet door mensen die in de eerste plaats aan zichzelf denken. Macht en geld is wat die mensen drijft, en aan het publieke belang hebben zij maling. Daarom is volgens mij de de-sovietisering compleet.
Ik begrijp ook niet zo goed waarom u beweert dat Ukraïne in oorlog zou zijn met de Russische federatie. Feitelijk (en staatsrechtelijk) is dat niet zo. Het is een narrative dat uiteraard in media zoals de Kyivpost die u hierboven nog aanhaalt gretig benadrukt word, daarmee word het nog geen waarheid. Geinig weetje, ik mocht ook graag reageren op de artikelen op die site, maar heb er nadat duidelijk werd dat niet “het hele westen” achter de olichargie die de macht gegrepen heeft in Kiëv staat kreeg ik als reageerder daar een permanente ban aan mijn broek.
Uiteraard heb ik mijn goede vriend bij zijn bezoek afgelopen april gevraagd hoe hij nou terugkeek op de soviettijd die hij in zijn jeugd ook nog gekend heeft. Hij beschreef het als een tijd waarin hij gelukkig was. De vooronderstelling die ik had dat het gebrek aan vrijheid en het gebrek aan kwaliteitsgoederen onderschreef hij niet. Over het gebrek aan vrijheid liet hij zich niet uit, en het gebrek aan kwaliteitsgoederen was voor hem een mogelijkheid om zich te onderscheiden. Hij noemde met name gymschoenen van Adidas, spijkerbroeken van Levi’s, en horloges van Seiko als middel. Op mijn opmerking dat horloges van Seiko uit Japan komen en dus uit het Oosten en niet uit het Westen reageerde hij niet.
Ik haal mijn vriendschap hier meerdere keren aan omdat ik de indruk heb dat mijn inzichten bij hem in betere aarde vallen als op deze website en op sites als de Kyivpost. Gelukkig mag ik hier wel zeggen wat mijn mening is. Een groot goed waarvoor dank.
Het kostte me niet veel moeite om hem te overtuigen van mijn standpunten.
– Vrijheid zit in het hoofd en het hart van het individu.
– De natiestaat is het uiterste niveau waarin individuele vrijheid kan worden nagestreefd en bevorderd.
– Er bestaat niet zoiets als een Europese Unie. Het is een waandenkbeeld, een utopie, een fata morgana die geen bestaansrecht heeft in de realiteit. Een wangedrocht, een monstrum. Deze politieke entiteit zal imploderen onder haar eigen gewicht zoals de sovietunie dat deed. De sovietunie hield het meer als 80 jaar vol, ik hoop dat de Europese Unie binnen 10 jaar op de schroothoop van de geschiedenis geveegd kan worden.
– Ukraïners zullen moeten leven met het feit dat er een grote minderheid binnen hun landsgrenzen leeft die zich meer Russisch voelt als Ukraïner.
– Wij hier in het westen kunnen ons voorland zien in de oorlog in dat land. Mijn vriend vertelde me dat hij “nooit had verwacht dat een oorlogssituatie zich zou vertalen naar de realiteit in zijn land”. Grappig. Ik zie juist hoe een dergelijke situatie in mijn land zich aftekent in de toekomst en hoe dit door laffe wegkijkerij steeds onafwendbaarder word.
– Taal is het voertuig van de geest. Tijd dus om te doorzien dat politieke leiders het altijd over Europa hebben terwijl ze de EU, de muntunie, of de Schengenzone bedoelen. Europa is een geografisch begrip. Ukraïne ligt in Europa. Moskou ook.
LikeLike
@Marcel
Ik begrijp denk ik je standpunt heel goed. Ik ben het er alleen niet mee eens. Met sovjetisering bedoel ik de invloed van het Kremlin tot op het hoogste politieke, militaire en economische niveau in Oekraïne. Dat is om den drommel niet voorbij sinds 1989. Als dat zo was geweest dat had Oekraïne zich de afgelopen 25 jaar veel autonomer en voorspoediger kunnen ontwikkelen.
Zo zaten er nog tot diep in de zomer van 2014 Russische mollen in de top van de commandostructuur van het Oekraïense leger die aan het Russische leger rapporteerden. Mede een verklaring voor sommige Oekraïense nederlagen op het slagveld. Ze zijn grotendeels opgespoord. Hetzelfde geldt voor de anti-corruptie bestrijding en de rechterlijke macht. Russisch gezinde oligarchen zoals Rinat Achmetov, Dmitro Firtash of de verdreven president maar nog altijd machtige Viktor Janukovitsj drukken nog steeds hun stempel op de Oekraïense politiek en economie. Het zijn vooruitgeschoven posten van het Kremlin in Oekraïne.
Dat bedoel ik met sovjetisering. Niet de ideologie van de Sovjet-Unie die niet meer bestaat, maar de ouderwetse machtspolitiek zoals de Sovjet-Unie die in de deelrepublieken voerde. Dat principe bestaat nog steeds. Alleen, de Oekraïense bevolking heeft zich daar vanaf eind 2013 tegen verzet en dat pikt het Kremlin niet.
Er zijn ontelbare aanwijzingen voor het feit dat het conflict in Oekraïne een oorlog tussen landen en geen burgeroorlog is. Trouwens aan pro-Russische kant vermengd met een soort gangsteroorlog tussen warlords die om economische redenen hun eigen oorlog voeren. Dat is de reden dat het Kremlin deze warlords en anderen die zich niet voegen in de bevelen vanuit de Russische militaire leiding stuk voor stuk opruimt.
Dat alles is hier vanaf 2014 ontelbare keren uitgelegd en bediscussieerd, en ik vind het wat vermoeiend en ook teleurstellend om dat opnieuw te moeten doen. Het komt erop neer dat het ontstaan van het conflict slechts deels de kenmerken van een burgeroorlog bevat. Namelijk daar waar werkelijk lokale mensen van onderop in opstand kwam. Maar die zijn geïntegreerd in de Russische strijd. Feit dat Russische militairen (en ’toeristen’ en vrijwilligers), materieel en infrastructuur en financiering al sinds voorjaar 2014 op grootschalige wijze op Oost-Oekraïens grondgebied zichtbaar zijn vertoont alle kenmerken van een oorlog tussen landen. En daar bovenop komt het in de Algemene Vergadering van de VN door een resolutie veroordeelde referendum over de Krim en de inbreuk door de Russische Federatie op de territoriale integriteit van de Krim door de bezetting ervan.
Het is inderdaad juist dat beide partijen het conflict om verschillende redenen officieel geen oorlog tussen landen noemen. Maar dat wil niet zeggen dan het in realiteit geen oorlog is.
De Russische Federatie is geen natiestaat, maar een veelvolkeren- en veelnationaliteitenstaat. Met tientallen verschillende talen en allerlei religies. Putin probeert dat van bovenaf te stroomlijnen door een soort traditie te verzinnen met Slavisch nationalisme, orthodoxe religie en het Russisch als eenheidstaal. Maar de Russische Federatie is zo uitgestrekt en divers dat dat bijna een onmogelijke opgave is. Oekraïne kent meer eenheid en is uiteraard veel kleiner. Het is wel een natiestaat te noemen, zoals Frankrijk, Spanje of Nederland dat ook is. Weliswaar met aanzienlijke verschillen, maar wel met een identiteit die de grote meerderheid van de bevolking volgt. Inclusief de meerderheid van de Russisch-sprekende Oekraïeners, zelfs als ze het niet volkomen eens zijn met het centrale gezag in Kiev.
Het grootste verschil tussen de EU en de voormalige Sovjet-Unie is de centrale macht. Die is er onvoldoende bij de EU omdat de lidstaten de macht in handen houden. Daar valt door Brussel niet tegenop te knokken. De Sovjet-Unie was een autoritair en centraal geleid land dat een volledig ander karakter dan de EU had. Als je de EU per se historisch wilt vergelijken dan komt eerder de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie in aanmerking dat verdraaid veel overeenkomsten vertoont met de EU. Bij een oorlog kwam het aan z’n einde.
Ja, Oekraïne is het grootste geheel in Europa gelegen land. Het deel van de Russische Federatie achter de Oeral is Aziatisch. Om die reden heeft het land al eeuwenlang een dubbel karakter en aarzelt het tussen Europa en Azië. De tragiek van het huidige bewind van het Kremlin is dat zich tegelijk verzet tegen Europa, maar zich daar ook op concentreert. Het laat het Russische Verre Oosten liggen dat ontvolkt en laat China delen van de Russische Federatie economisch in bezit nemen. De geschiedenis zal mogelijk leren dat niet het beginnen van de oorlog in Oekraïne of de bezetting van de Krim, maar het verwaarlozen van het Verre Oosten de domste strategische fout is die president Putin heeft gemaakt.
LikeLike