Volgende week beginnen de opnamen van de voor KPN en door Endemol Shine Nederland geproduceerde 10-delige dramaserie ‘Brussel’ die door Leon de Winter is geschreven. De serie speelt zich af in ‘de Europese politieke arena’. Afgelopen dinsdag werden de hoofdrolspelers bekendgemaakt onder wie Johanna ter Steege, Carolien Spoor, Daniël Boissevain, Rik Launspach, Maartje Remmers en Nadja Hüpscher. Toenmalig baas van Endemol Nederland Laurens Drillich zei in juni 2015 over de voorbereidingen: ‘En in de persoon van Leon de Winter hebben we al de beste schrijver die we ons kunnen wensen.’ Maar juist dat valt te bezien.
In de Groene van 25 februari 2016 signaleerde journaliste Eva Cukier in een bericht dat de serie voor ophef zorgde in Oekraïne. Wat was er aan de hand? Volgens Cukier plaatste de in Nederland woonachtige Oekraïense activist Oleksandr Snidalov de synopsis van de serie Brussel in een posting op zijn Facebook-pagina, waarna het direct werd opgepikt door Oekraïense media. Met als resultaat dat de krant Ukrainskaja Pravda in een bericht van 13 februari kopte: ‘Nederland werkt aan serie tegen associatie met Oekraïne’.
Leon de Winter is naast romanschrijver ook politiek activist van rechts-nationalistische signatuur. Zo ageerde hij op 20 januari 2016 in een opinieartikel in De Telegraaf tegen de associatie-overeenkomst van de EU met Oekraïne waarover op 6 april een referendum wordt gehouden. Hij bevindt zich in het NEE-kamp en steekt dat als opiniemaker niet onder stoelen en banken. Ik schreef in een commentaar op dit artikel: ‘De Winter is een exponent van een maatschappelijke stroming die er genoegen in schept om de politiek te ondermijnen om vervolgens zo hard mogelijk te roepen dat er weinig deugt van de politiek omdat die is ondermijnd.’ Met allerlei malcontenten zoals Jan Roos, Rutger Castricum, Thierry Baudet, Joost Niemöller en Geert Wilders die het maatschappelijk ongenoegen gebruiken voor hun eigen profilering en carrière behoort Leon de Winter tot wat Robert van de Griend in een hoofdredactioneel deze week in VN ‘de nieuwe politieke correctheid’ noemt, ‘aanvankelijk een broodnodig tegengeluid, maar inmiddels behoorlijk uit de hand gelopen.’
Leon de Winter is dus een scenarioschrijver met een politieke missie. Hij gebruikt de dramaserie ‘Brussel’ om zijn opinie te geven die valt samen te vatten als ‘Anti-Brussel’. En wat nog merkwaardiger is, hij mag van opdrachtgever KPN en producent Endemol deze ruimte zonder bezwaar nemen. Want reken maar na, de serie vertelt volgens Cukier een verhaal over ‘een corrupte Nederlandse eurocommissaris, haar geheime affaire met een Oekraïense oligarch en hun gezamenlijke inspanning om Oekraïne te helpen aan Europees lidmaatschap’.
Dat laatste is exact de opinie van het NEE-kamp in het Oekraïne-referendum, namelijk dat associatie een opstapje is naar EU-lidmaatschap. Dat volgt niet uit de overeenkomst. De Winter is in ‘Brussel’ meer dan een scenarioschrijver die om zijn vakmanschap in de arm is genomen. Hij introduceert zonder terughoudenheid zijn euroscepsis, en politieke filosofie en gedachtenwereld en maakt dat tot basis van een dramaserie die afgelopen week kritiekloos in de Nederlandse media werd verslagen. Zonder dat de media vragen stelden bij de inhoud en doorhadden dat ‘Brussel’ een controversiële invalshoek heeft die niet uit het niets komt.
Foto 1: Publiciteitsmateriaal voor dramaserie ‘Brussel’.
Foto 2: Synopsis van dramaserie ‘Brussel’ van Endemol Nederland op FB-pagina van Oleksandr Snidalov op 13 februari 2016.
George Knight 