Update: De dansvoorstellingen op de Algemene Begraafplaats zijn definitief afgelast omdat de organisatie zegt de veiligheid niet te kunnen garanderen, aldus een persbericht: ‘Karavaan Festival is met blijvende serieuze bedreigingen en vernielingen gedwongen de voorstelling Q61 Cemetery van choreografe Ann Van den Broek op de Algemene Begraafplaats in Alkmaar te annuleren. De politie kan de veiligheid van dansers, publiek en medewerkers niet garanderen.’ Dit roept de vraag op wat de bedreigingen precies zijn en waarom politie en gemeente de afweging hebben gemaakt dat de politie de veiligheid niet kan garanderen.
Dit zijn kritische reacties bij de aankondiging van een dansvoorstelling ‘Q61 Cemetery’ van de Belgische dansgroep WArd/waRD van choreografe Ann Van Den Broek op de Algemene Begraafplaats Westerweg in Alkmaar in het kader van het Theaterfestival Karavaan. Een festival met theater op locatie. De begraafplaats dateert uit de 19de eeuw en is ontworpen door Jan David Zocher. Op 22 mei zou de première plaatsvinden.
Maar het optreden is op advies van de politie geannuleerd na bedreigingen, aldus de NOS. Er was ook een kort geding door een man aangespannen wiens vrouw op de begraafplaats is begraven. De organisatie bekijkt nog of de andere geplande voorstellingen op 23, 24 en 25 mei wel doorgang kunnen vinden.
Getuigt de theatervoorstelling van respect of een gebrek aan respect voor de doden? In de publiciteit is duidelijk gemaakt dat er niet op graven, maar op de paden wordt gedanst. In augustus 2014 ging de voorstelling in Antwerpen in première en was toen te zien op verschillende begraafplaatsen. Voor augustus 2015 staat de voorstelling gepland voor het Theaterfestival Boulevard in Den Bosch, zo laat Van den Broek op de eigen website weten. Waarom de gemoederen juist in Alkmaar hoog oplopen is de vraag. Mogelijk komt het omdat de aansluiting bij de doodscultuur zoals katholieken die tijdens Allerzielen vieren en ervaren -en er een traditie mee hebben opgebouwd- niet tot stand komt. Of denk aan de reeks ‘De Uitvaart‘ van Dries Verhoeven in Utrecht die eindigden met een begrafenis op een instant begraafplaats naast de Stadsschouwburg. In Alkmaar resteert onbegrip. De werkelijkheid zat het doen-alsof wat theater nu eenmaal is teveel in de weg.
Foto 1: Schermafbeelding van reacties bij programmaonderdeel Q61 Cemetery op website Karavaan.
Foto 2: Promotiefoto van voorstelling Q61 Cemetery van dansgroep WArd/waRD.
George Knight 
Ik ben er toevallig langsgefietst en de politiemacht bestond uit 1 personenauto (met hooguit 2 agenten) en een agent op de motor. De echte protesterenden waren op anderhalve hand te tellen. Het is een van de mooiste parkachtige begraafplaatsen die ik ken en er is veel ruimte voor zo’n voorstelling waarbij je echt niet op de graven hoeft te springen. Ik heb ook begrepen dat dat niet gebeurt en dat de omwonenden die de repetities hebben gezien er erg over te spreken waren.
Het echte prbleem zit er in dat de Karavaan zeer laat een vergunning bij de gemeente heeft aangevraagd en dat de gemeente die zonder inspraakprocedure heeft afgegeven. Vervolgens heeft iemand er een karakatuur van gemaakt op Façadeboek en je hebt dan meteen de poppen aan het dansen. Dat geldt niet alleen voor deze cultuuruiting, maar ik zie ook hele hypes rond ‘gevaarlijke’ ongelukken die nooit hebben plaatsgevonden. Het wordt tijd dat de ‘sociale’ media met emmers zout wordt genomen.
Het is de algemene begraafplaats van Alkmaar waar ook een Islamitisch deel op te vinden is. Niet ver er vandaan is een Joodse begraafplaate en een redelijk grote Katholieke begraafplaats. Die laatste is in hetzelfde park De Hout en had ook gebruikt kunnen worden. Alleen is die veel minder mooi, dat is meer een dodenakker.
LikeLike
@ximaar
Het protest vond ook in de rechtszaal en op de sociale media plaats. Maar ik vind het wel opvallend dat critici die bezwaar maken tegen een dansvoorstelling op de begraafplaats op die begraafplaats luidruchtig protest laten horen. Hoewel het de vraag is wei dat precies zijn. Gewone hooligans die buiten de kritiek staan? Hoe dan ook doen ze precies wat de critici zeggen te bestrijden. Dan vermoed ik dat de dansgroep op de begraafplaats met meer verstilling en respect voor de locatie had opgetreden.
http://www.noordhollandsdagblad.nl/stadstreek/alkmaar/article27403836.ece/Alkmaarse-kerkhofshow-gecanceld?lref=vptop
De rechter oordeelde in genoemd kort geding van Leen Spaans dat de gemeente weliswaar procedurefouten heeft gemaakt maar dat het dat niet is waar het over gaat. De rechter oordeelde dat de voorstelling mag doorgaan. De vraag die centraal staat is of het passend is om een voorstelling op een begraafplaats te geven. En die vraag beantwoordt de rechter positief en in de overweging neemt hij mee dat de dansgroep de voorstelling eerder heeft opgevoerd in Antwerpen en Parijs en in zijn ogen ‘met respect omgaat’ met deze locatie. Wat blijft hangen is dat de demonstranten niet met respect voor de locatie opereren. Of op sociale media wild om zich heen sloegen. Alkmaar heeft veel om zich over te schamen.
http://www.noordhollandsdagblad.nl/stadstreek/alkmaar/article27403476.ece
LikeLike
Voor Leen Spaans (voorzitter van de Historische Vereniging Alkmaar en van Alkmaars Talent) die het kort geding aanspande en van wie affiniteit met kunst en cultuur mag worden verwacht, zie:
https://georgeknightlang.wordpress.com/2014/12/08/cityfilm-toont-items-opdrachtgever-mondriaan-fonds-nog-niet/
LikeLike
@George: Naar mijn indruk is het een uiterst klein groepje dat er plekke moeilijk deed. Er is minstens zo’n grote groep die het toejuicht en waarschijnlijk maakt het 99% van de Alkmaarders niets uit. Het groepje dat ik zag viel duidelijk in de categorie tokkie. Echt luidruchtig vond ik ze niet, maar misschien was de rust al teruggekeerd toen ik er langs fietste. Omgekeerd moet je erg oppassen voor het NHD dat de laatste jaren duidelijk een sensatiekrant a la moederbedrijf Telegraaf is geworden. Stukjes worden nogal snel in de krant of op het web gesmeten en het hoofddoel is meer abbonees en meer reclames, wat ten kostte gaat van correcte informatie of hoor en wederhoor. Het filmpje van radiozender Alkmaarcentraal dat doorverkocht is aan het NHD geeft waarschijnlijk een betere weergave.
Zelf heb ik ook het vermoeden dat de toegangsprijs van 18,50 duidelijk tegen het zere been was. Het is een algemene begraafplaats die overdag voor iedereen gratis toegankelijk is. De Karavaan heeft ook veel gratis voorstellingen. Op andere fora las ik nog tenenkrommendere opmerkingen en ik heb de indruk dat die aangezogen zijn door faceboek.
LikeLike
@ximaar
Ja, een klein groepje tokkies, dat zou goed kunnen. Maar Leen Spaans is toch van een andere categorie. Hij is een promotor van cultuur. Hoe kan hij een gelauwerde dansgroep afwijzen? Hij heeft het protest gevoed. En geholpen Alkmaar een slechte naam te bezorgen. Deze promotor van Alkmaars cultuur. Hem begrijp ik in zijn dubbelzinnigheid in dit hele verhaal het minst.
LikeLike
@George: Mee eens, maar mogelijk is zijn vrouw onlangs overleden en dat kan meer impact geven dan je zou vermoeden. Mijn zuster is een paar maanden terug overleden en af en toe ben ik nog steeds van slag. Los daarvan is het de grootste begraafplaats van Alkmaar en zijn er dus erg veel mensen bij betrokken. De communicatie had dus zeker beter gekund en gemoeten.
LikeLike
@ximaar
Uiteraard begrijp ik de emoties. Maar niet de afweging van iemand die beter moest weten.
LikeLike
Temeer omdat hij sinds november 2014 coördinator van Vriendenmagazine van het Het Nationale Ballet is. Zijn Linkedin doet ook vermoeden dat hij behoorlijk protestants is. (O.m. rector christelijk scholen gemeenschap.)
Ik vraag me af of er bij hem nog iets anders meespeelt. Misschien heeft de Historische vereniging ruzie met de gemeente over subsidie. Toch kon ik daar niet zo snel iets over vinden.
LikeLike
@ximaar
Leen Spaans is volgens zijn LinkedIn-pagina eindredacteur van het Vrienden Magazine van het Nationaal Ballet. Zoals je zegt. Het grootste blad over dans van Nederland.
https://nl.linkedin.com/pub/leen-spaans/19/a45/b08
Ik vraag me ook steeds meer af of er niet iets anders meespeelt dan de dansvoorstelling op de begraafplaats zelf. Hoe kan het dat iemand de naar buiten treedt als promotor van Alkmaarse geschiedenis en cultuur en voorzitterschappen op dat gebied heeft en eindredacteur van een invloedrijk dansblad is de initiator kan worden van het verzet tegen een dansvoorstelling? En anderen die hem volgen de verkeerde kant opstuurt. Het verzet dat het image van Alkmaar als cultuurstad schade aandoet.
LikeLike
Ik vermoed dat er ook van een samenloop van omstandigheden sprake is. Leen Spaans zou idd beter moeten weten gezien zijn CV. Misschien was hij zich er niet van bewust dat een stel tokkies dit zouden oppikken en dat het uit de hand zou lopen. Op RTV-NH staat een vers filmpje waarin zoiemand aan het eind aan het woord is. http://www.rtvnh.nl/nieuws/164849/karavaan-voorstelling-komende-dagen-op-losse-schroeven-we-komen-morgen-met-veel-meer
De laatste reactie er onder: “Ik heb ook familie op dat kerkhof liggen maar die laat ik binnenkort elders herbegraven. De gedachte dat die PVV-viswijven in de buurt van het graf van mijn dierbaren lopen, is ondragelijk.” maken van het geheel een voorstelling op zichzelf. 😉
LikeLike
@ximaar
Leen Spaans had zich ervan bewust kunnen zijn hoe de publiciteit werkt en wat hij dreigde in gang te zetten. Hij heeft de tokkies de gelegenheid voor hun protest gegeven.
De definitieve afgelasting omdat de politie de veiligheid niet kan garanderen doet me afvragen hoeveel manschappen de politie van de regio Alkmaar omvat. Zijn de manuren van de politie al op omdat ze zijn gaan zitten in AZ?
Burgemeester Piet Bruinooge maakt zich opnieuw onsterfelijk door de gang van zaken te betreuren en het bij mooie woorden te laten. Hij had zich sterk kunnen maken door de voorstellingen wel door te laten gaan. Was de dreiging werkelijk zo groot, ik kan het nauwelijks geloven. Zoals de Amsterdamse burgemeester Van der Laan op 2 mei deed bij het festival van het Vrije Woord in De Balie waar hij verklaarde pal voor de vrijheid van meningsuiting en expressie te staan. Of dacht Bruinooge dat Leen Spaans met bommen en granaten zou gaan gooien vanachter de coniferen?
LikeLike
@George: Ben vanmiddag ook maar even over de begraafplaats gelopen. Her en der lag TL-verlichting met kabels en stekkers, maar daar had ik geen last van. Politie zag ik er niet. Wel een normaal aantal grafbezoekers en een groepje dat op TV was met daarbij een cameraman en journaliste van RTV-NH. Allemaal mooi in het zonnetje lummelend en zeer vredig.
Dat van die agenten moet geen probleem zijn. Als regiogemeente hebben we er daar teveel van. Als AZ speelt staan er zo’n 30 uit hun neus te peuteren op het Waagplein waar de ‘fans’ nooit komen. Het stadion is daar tever vandaan.
Mogelijk is het wel zo dat de Karavaan er voor moet betalen en daar geen zin in had. Ik vaag me ook af hoeveel mensen een kaartje hebben gekocht. Daar hoor je niets van en misschien vind de Karavaan het zo wel prima. Het ging er om om een discussie op te zetten over ouder worden en de dood. Dat lijkt me op deze manier goed gelukt.
LikeLike
@ximaar
Wie wat betaalt aan beveiliging weet ik in dit geval niet. Maar dan wijs ik opnieuw naar burgemeester Van der Laan die het doorgaan van het Festival van het Vrije Woord van dusdanig belang vond dat hij zich er publiekelijk en mentaal achter schaarde en medewerking van de politie toezegde. Ook onder de verwijzing dat de vrijheid van meningsuiting niet kan zwichten als er bedreigingen geuit worden of betrokkenen verlamd van angst zijn. Juist dan moet het openbaar bestuur door de zure appel bijten en niet zwichten voor bedreigingen, maar zich schrap zetten en opkomen voor de rechtsstaat. Leen Spaans heeft trouwens verklaard zich bij de uitspraak van de rechter neer te leggen. Dat siert hem.
Dit schrijnt des te meer omdat de rechter in kort geding had uitgesproken dat er geen bezwaren zijn om de voorstelling door te laten gaan. Politie en het openbaar bestuur dienen op straffe om ongeloofwaardig te worden dan alles uit de kast te halen om de voorstellingen door te laten gaan. Ik vind het van een ontzettende angsthazerigheid en labbekakkerigheid van het Alkmaarse college getuigen dat het buigt voor een paar opgewonden demonstranten die notabene het recht aan hun laars lappen. Zijn betrokken wethouders wellicht bang dat ze een steen door de ramen krijgen als ze zich publiekelijk voor doorgang van de voorstellingen uitspreken? Je gaat bijna denken dat in het Alkmaarse college de angst regeert.
Zowel die mentale soepelheid om de vrijheid van expressie erbij te betrekken en het besef dat hier iets groters op het spel staat dan een dansvoorstelling als de bereidheid van B&W om alle middelen in te zetten om de voorstelling door te laten gaan onder politiebescherming mis ik hier.
Het lijkt me niet dat de Karavaan en de dansgroep met de ontwikkelingen van de afgelopen dagen gelukkig kunnen zijn. Ze wilden een mooie voorstelling realiseren en dat is nu door een paar demonstranten met een grote bek gedwarsboomd. En zoals gezegd, het Alkmaarse college berust daar niet alleen in maar heeft nagelaten om een pro-actieve rol te spelen en voor de Karavaan en Ann Van Den Broek op te komen. Letterlijk: om er voor te gaan staan.
Burgemeester Piet Bruinooge of cultuurwethouder Anjo van de Ven hadden de demonstranten ter plekke van repliek moeten dienen om ze uit te leggen hoe in Nederland de rechtsstaat werkt. En wat de vrijheid van expressie betekent. Nu lijkt het alsof het Alkmaarse college zelf niet beseft wat de rechtsstaat inhoudt. En dat geeft nog het meest te denken in deze kwestie.
LikeLike