Update 24 juni 2015: De Deens-Vietnamese kunstenaar Danh Vo moet binnen een jaar een nieuw kunstwerk leveren aan verzamelaar Bert Kreuk. Dat besliste de rechtbank in Rotterdam vandaag. Zie De Telegraaf.
Update 3 september 2014: Bert Kreuk eist bijna 900.000 euro van kunstenaar Danh Vo, aldus RTLNieuws. Vo zou een werk niet geleverd hebben voor de tentoonstelling in het Haagse Gemeentemuseum in zomer 2013 wat volgens Kreuk wel had gemoeten. Waarom de zaak zo lang aansleept is onduidelijk. Kreuk zou het werk voor 350.000 euro hebben gekocht en meent dat hij imagoschade opgelopen heeft en winst miste omdat Vo het werk niet leverde. De rechter zoekt de zaak uit, maar vooralsnog lijken er nog vele onduidelijkheden over de ware toedracht te zijn. Kreuk werd vorig jaar verweten dat hij kunst en commercie vermengt.
Eind oktober 2013 merkte Jeroen Bosch van Trendbeheer kritisch op dat verzamelaar Bert Kreuk van ‘Gemeentemuseum naar Sotheby’s‘ gaat. Feit is dat de ‘geslaagde ondernemer’ Kreuk (1964) ‘zich al vijftien jaar toelegt op het verzamelen van hedendaagse kunst’ en ‘het Gemeentemuseum Den Haag in de zomer van 2013 een staalkaart van de collectie Bert Kreuk toonde’. Aldus de toelichting van het Gemeentemuseum op de tentoonstelling ‘Grensverleggend’; werken uit de collectie Bert Kreuk‘ (Engelstalig: ‘Transforming the Known‘). Door Kreuk zelf samengesteld. Boschs kritiek werd gevoed door het bericht dat een aantal werken dat in Den Haag te zien was bij Sotheby’s in New York op 14 november onder de hamer kwam.
Don Thompson stelt in ‘Shock Art‘ over ‘handel en hebzucht in de hedendaagse kunst’ de vraag of de manier waarop tentoonstellingen in musea tot stand komen wel eens uitgebuit worden door kunstenaars of verzamelaars. Hij geeft het voorbeeld van een werk dat op een tentoonstelling te zien was en vervolgens op een veiling ingebracht werd. The Doomsday van Huang Yong Ping. De veilingcatalogus vermeldde dat het in het Walker Arts Museum tentoongesteld was. Thompson veronderstelt dat de praktijk van tentoonstellen in een museum en aansluitende verkoop op een veiling een opdrijvend effect op de prijs kan hebben.
Nu is er in Londen de veiling ‘Just Now; Curated by Bert Kreuk‘ van werken uit de collectie Kreuk. Niet zomaar een veiling, maar een verkooptentoonstelling (selling exhibition). Opvallend overeenkomstig gebruiken zowel het Gemeentemuseum als Sotheby’s de naam ‘Bert Kreuk‘ als ondertitel. In de publiciteit wordt de verzamelaar ‘Bert Kreuk‘ als merk gepresenteerd. In gesprek met Sotheby’s Abigail Esman ontkent Kreuk dat ‘Transforming the Known‘ iets met verkoop en handel te maken had. Het ging over zijn persoonlijke reis met hedendaagse kunst. Die reis gaat samen met refining en updating om de collectie niet aan focus te laten verliezen, aldus Kreuk. Ofwel, aankoop en verkoop. In verkooptaal van Sotheby’s: ‘For Kreuk, collecting art is part of an educational journey and his faith in the on-going relevance of conceptual art underpins this exhibition.’
In de pers klonk naar aanleiding van de veiling van 14 november in New York kritiek. Op Villa Repubblica was Bertus Pieters teleurgesteld: ‘(..) nu blijkt dat de tentoonstelling deels als uitstalkast fungeerde voor werk dat weinig maanden later ter veiling aangeboden zou worden. Het is daarmee pijnlijk te moeten constateren dat de marktwaarde van op zijn minst een aantal van de getoonde werken belangrijker is dan de eerder door Kreuk zo benadrukte ideële en esthetische waarde van de werken.’ Naast het kritische Trendbeheer gaf Domeniek Ruyters op 29 oktober 2013 in Metropolis M zijn opinie: ‘(..) het Gemeentemuseum Den Haag zich bewust of onbewust heeft laten gebruiken voor de persoonlijke belangen van zo’n nieuwe rijkaard (..)’ en ‘Het gemak waarmee vermogend Nederland bezit neemt van publieke instellingen, begint in het oog te springen.’
Eind oktober 2013 reageerde Kreuk in bijna identieke bewoordingen op Trendbeheer en Metropolis. Maar hij geeft z’n critici onbewust munitie in handen: ‘Feit is dat verzamelen een heel bevredigend, maar ook een zeer persoonlijk proces is, waarbij ik financieel regelmatig grote risico’s nam door al mijn geld in kunst te steken.‘ Hieruit blijkt het directe verband tussen verzamelen en handel. Kreuk ontkent dat werken die op een veiling in New York (of Londen) worden ingebracht ‘plotseling meer waard zijn geworden‘, dit ‘is op z’n minst een zeer naïeve gedachte en een erg aandoenlijke visie.’ Een stil verwijt aan z’n critici dat ze de wereld niet kennen.
Wat is de slotsom? Kreuk kan wel beweren dat het voor de waarde van de werken niets uitmaakt of ze eerst in een museum zijn tentoongesteld, maar hij heeft de schijn tegen als Sotheby’s dat in de publiciteit benadrukt. Het had ongenoemd kunnen blijven. Sotheby’s had ook na kunnen laten om de verzamelaar ‘Bert Kreuk‘ als merk centraal te zetten bij de verkooptentoonstelling ‘Just Now‘ om zich uitsluitend te richten op de werken en de kunstenaars. Maar zo werkt de kunsthandel niet. Het is naïef om dat te ontkennen, maar even naïef is het om verband tussen tentoonstellen en verkoop te ontkennen, zoals Kreuk doet. Er bestaat verband tussen de tentoonstelling ‘Grensverleggend’; werken uit de collectie Bert Kreuk‘ in het Gemeentemuseum en ‘Just Now; Curated by Bert Kreuk‘ bij Sotheby’s. Dat verband kunnen Nederlandse musea zich maar beter vooraf realiseren als ze hun afweging maken over het aanbod van een verzamelaar die dolgraag een collectie toont.
Foto: Danh Vo, Alphabet B, 2011. Just Now curated by Bert Kreuk, Sotheby’s London, 2014.
George Knight 
Pingback: Wilde ideeën en leesvoer (194)
De waarde van ‘kunst’ ligt in de sfeer van de handel in tulpenbollen, de eerste hysterie-gedreven ‘bubbel’ in de vrije markt. Nergens is ‘pretentie’ zo opzichtig aanwezig als in die handel. Wie wil onderzoeken hoe het bedrog van ‘de kleren van de Keizer’ werkt, die doet er goed aan de hedendaagse kunsthandel als onderwerp van de studie te kiezen.
LikeLike
Pingback: Braun pleit in advertentie voor beter bestuur in museumsector | George Knight
Als je over iets wilt oordelen is het vrij essentieel dat je schrijft op basis van feiten. Je refereert naar woorden als naïef en aandoenlijk, aan welke eigenschappen dit verhaal inderdaad voldoet, maar ik zou daaraan ook toevoegen “onwetend”.
Je “slotsom” zou minder aan deze kwalificatie hebben voldaan, als je had begrepen dat Sothebys (en elk ander internationaal veilinghuis) verplicht is de volledige “provenance” en “exhibition schedule” te vermelden en dat Bert Kreuk niet als “merk” maar als “curator” centraal stond.
Maar zo werk dat nu eenmaal niet in blogs, want in blogs zoals deze stopt de onderzoek journalistiek bij het refereren en verwijzen naar niet geverifieerde stellingen van andere bloggers. Blogs als deze ervaren de waarheid klaarblijkelijk als een storend element, wat “hun” waarheid in de weg staat. Voor zover er überhaupt sprake is van feitelijkheden, dan moeten die worden gemanipuleerd en uit zijn verband worden gerukt, zodat de vooringenomen stelling van de auteur wordt bevestigd.
Deze vorm van zelf gratificerende moraliteit leidt bijna altijd tot valse emoties. Maar ik ben natuurlijk “naïef” want dat was tenslotte het doel en de “slotsom”.
Bert Kreuk
LikeLike
@Bert Kreuk
De suggestie dat ik niet oordeel aan de hand van de feiten blijft een algemene opmerking en wordt niet verbonden met wat ik beweer. Ik zie geen tegenstelling tussen het ‘merk’ Bert Kreuk en de ‘curator’ Bert Kreuk en spreek me er nergens over uit dat dit niet samen zou kunnen gaan. Integendeel, de essentie van wat ik zeg is juist dat het een het ander versterkt. De verwijzing naar andere blogs heb ik bewust expliciet gemaakt door namen en citaten zodat iedere lezer zelf kan oordelen en geen enkele optie bij voorbaat uitgezonderd is. Hoewel ik niet ontken dat ik kritiek heb op de gang van zaken die echter eerder de museumwereld dan de individuele verzamelaar betreft. Als ik al iets of iemand op de korrel neem, dan is dat het Haags Gemeentemuseum. De paradox en de humor van je reactie kan ik zeer waarderen omdat het een bewijsvoering door associatie zegt af te wijzen, terwijl het die als reactie zelf hanteert en tot grote hoogte voert.
LikeLike
Artist Danh Vō has decided to fulfill the Rotterdam judge’s ruling in Bert Kreuk case, which ruled, on June 24, that Vō must produce a new work for Kreuk within a year. The court specified that the work must be “large and impressive,” and reflect new developments in Vo’s art practice. Kreuk is to pay $350,000 for the new artwork.
https://news.artnet.com/people/danh-vo-tells-bert-kreuk-to-shove-it-317385
LikeLike
Pingback: Trump gaat niet naar Terneuzen om vlag van Bert Kreuk in ontvangst te nemen. Wel een bijeenkomst in het Witte Huis | George Knight