Godsdienstvrijheid denkt buiten kaders: heilige spaghetti

Religie is een interessant maatschappelijk fenomeen omdat rationalisaties er niet tot de kern doordringen. Die kern is het mysterie, het raadsel, het niet-kenbare, het onbestendige dat buiten de hoofdstroom van de eigen tijd staat waarin alles geëconomiseerd wordt. Daarom vatten vele zoekenden religie op als een vluchtheuvel. Een onregelmatigheid in de tijd. Religieuze organisaties die het product ‘religie’ voeren onttrekken zich niet aan de economische logica, maar weten hun product goed te beschermen en door belangenbehartiging en slimme marketing uniek te houden. Hoe ze hun organisatie door de tijd weten te loodsen is leerzaam. Iedereen die een eigen religie wil beginnen kan er wat van opsteken. Ik bedoel dat zonder enig cynisme.

Tegenover religies zijn vele houdingen mogelijk. Gelovigen die een van de duizenden religies of spirituele tradities aanhangen vereenzelvigen zich er gedeeltelijk of volledig mee. De mate van identificatie en overgave hangt af van hun achtergrond. Atheïsten willen een einde maken aan de voorkeursbehandeling van religies die door de eeuwen heen is ontstaan. Aggressieve atheïsten gaan nog verder en willen een einde aan de religies zelf maken. Democraten die de rechtsstaat voorop zetten verdedigen de godsdienstige vrijheid van anderen.

Volgens de grondwet kan iedereen zonder overheidsbelemmering met gelijkgestemden een religie beginnen en heeft dan automatisch recht op de privileges die religieuze organisaties nu toekomen. Voorrechten die door ontkerkelijking en secularisatie minder worden, maar nog wel steeds bestaan. Hoe meer religies, hoe beter. Laat ze bloeien en zich ontwikkelen. Aanhang en respect moeten ze natuurlijk zelf verdienen. Maar de overheid dient ze de kans te bieden om onder gelijke voorwaarden met bestaande religies de concurrentie om de volksgunst aan te gaan. Laat iedereen die een eigen religie wenst te beginnen een ANBI-status aanvragen. Het belastingvoordeel is groot. Er is geen grens aan de naar schatting 4.200 religies en spirituele tradities. Iedereen heeft het recht om een religie te beginnen met leerstellingen en zingeving. Of zelfs zonder dat. 

De New Yorkse politicus Christopher Schaeffer werd op 2 januari 2014 ingezworen met een pastavergiet op het hoofd. Hij is lid van de Kerk van het Vliegende Spaghetti Monster, zo beweert-ie. Een religie zonder dogma, aldus Schaeffer. De religieuze vrijheid laat hem deze keuze. Zijn gebaar moet niet opgevat worden als anti-religie, maar juist als pro-religie. Schaeffer maakt gebruik van de vrijheid van godsdienst. Opvallend is dat-ie als inspiratie de Russische Pastafarians noemt, maar niet de Weense oer-Pastafarian Niko Alm van het Initiative gegen Kirchen-Privilegien die de religie van het ‘Pastafarianismus‘ muntte. Het wachten is op de eerste Nederlandse Pastafarian die zich niet laat inzweren met kruis, jurk, baard of muts, maar met ’n vergiet.

Foto: Christopher Schaeffer draagt een vergiet als hij de eed aflegt. Credits: Greg Fox – The Observer.

Advertentie