Greenwald komt met onthullingen over Amerikaanse spionage in Nederland

Elke criticus valt het op, gisteren nog Bits of Freedom, de Nederlandse regering hult zich in stilzwijgen over de onthullingen van Edward Snowden. Deze klokkenluider heeft sinds juni journalisten bij internationale media van documenten voorzien die tot onderbouwde stukken hebben geleid die aangeven hoe Amerikaanse, maar ook Britse, Franse en Duitse inlichtingendiensten functioneren, hun burgers massaal bespioneren en ook bedrijfsspionage niet schuwen. Over Nederland bleef het tot nu toe opvallend stil. Nederlandse media waren blijkbaar niet tot de inner circle van Snowden door weten te dringen. Zodat de regering-Rutte kon volharden in haar stilzwijgen omdat in de media onthullingen over de Amerikaanse spionage in Nederland ontbraken.

Daarin komt binnenkort verandering. Guardian-columnist Glenn Greenwald gaat aandacht aan Nederland besteden. Hij is tot nu toe leidend in het selecteren en analyseren van de duizenden documenten die hij van Snowden kreeg en het publiceren van gezaghebbende artikelen over de spionage en het toelichten ervan in de publiciteit. Hij kondigt het aan in een interview in De Volkskrant met Marjolein van de Water onder de kop: ‘Jullie hebben geen idee van omvang Amerikaanse spionage in Nederland‘. Deze verbreding naar de marge is onderdeel van een campagne van Greenwald om de focus op meerdere landen te richten, zoals ook Canada.

Desgevraagd verklaart Greenwald de tot nu toe terughoudende reactie van de Nederlandse regering op de onthullingen vanuit de informatiepositie van Nederland. Als zogenaamd land van de derde categorie geeft de Nederlandse regering de Amerikanen toegang tot het systeem in ruil voor informatie die Nederland nodig heeft. Te denken valt aan terroristische dreigingen tegen de haven van Rotterdam of Schiphol. Greenwald noemt Nederland een aggressieve bondgenoot van de VS. Dat duidt op een vlijtige onderaannemer die in een niche van de spionagesector klusjes voor de VS opknapt. Greenwald wil zich verder nog niet uitspreken over de Amerikaanse spionage in Nederland omdat-ie nog niet al het materiaal bestudeerd heeft. Hij voegt wel toe: ‘De toon van het debat zal waarschijnlijk wel veranderen zodra de onthullingen er zijn.’ Het valt te hopen.

Foto: Glenn Greenwald (Reuters / Ueslei Marcelino)