Jan Cunen Museum moet sluiten. Ondanks breed protest

2000_evolutieaquarium

Update 10 januari 2015: Is het toeval dat de ontvangst van het plan dat extern adviseur Marco van Vulpen van het Amersfoortse BMC voor de verzelfstandiging voor het Jan Cunen Museum geeft uitgewerkt met teleurstelling wordt ontvangen? Kritiek van oud-directeuren is dat de inbreng van de burgers en kunstenaars uit de stad Oss en omgeving hierin ‘totaal verwaarloosd’ wordt, aldus Het Brabants Nieuwsblad. Oud-wethouder voor de SP Jules Iding voorspelt dat het op deze manier een mottenballenmuseum wordt. Het voorliggende plan wijkt volgens Iding en de oud-directeuren af van het besluit dat de Osse gemeenteraad vorig jaar nam over de toekomst van het museum. Van Vulpen was ook betrokken bij de planontwikkeling van Museum Oud-Amelisweerd in Bunnik die volgens critici niet op een bestuurlijk correcte wijze is verlopen. 

Sluiting van het Jan Cunen Museum in Oss gaat door als er geen externe financiering gevonden wordt. De bezuinigingen van een half miljoen euro op het museum en het Stadsarchief zet de gemeente Oss volgens plan door. Zo bleek gisteren uit de behandeling van de Voorjaarsnota. De SP, D66, Beter Oss en GroenLinks stemden tegen. Uit die korting trok directeur Nicolette Bartelink eerder de conclusie dat voortzetting niet zinvol is. Ondanks een hoop verontwaardiging van kunstliefhebbers, een pleidooi van kunstenaars als Paul Klemann en Mai van Oers, Jan Marijnissen, een protestsite, een petitie, de initiatiefgroep Red Museum & Archief en het ultieme konijn uit de hoed van het Nederlandse poldermodel: ‘een werkgroep van wijzen‘.

Is het erg dat het Jan Cunen Museum in Oss moet sluiten? Ach, Nederland, Brabant en Oss overleven het wel. Ondanks het feit dat een meerderheid van de bevolking tegen sluiting is, inclusief de Osse ondernemers en de Rotary die vrezen voor een verslechterd vestigingsklimaat. Het deert de collegepartijen VVD, CDA, PvdA en Voor De Gemeenschap niet. De macht van het getal is hun argument. Vooraf zei de Osse VVD dat ‘exploitatie van een museum geen primaire gemeentelijke taak is‘. Met als eindplaatje ‘Een zelfstandige cultuursector‘. Met dezelfde redenering kan alles verzelfstandigd worden: onderwijs, zorg, gevangenissen of krijgsmacht.

Directeur Peter Jongsma van het Golfbad verwoordt in een tweet als antwoord op SP’er Jules Iding opnieuw het gezonde volksoordeel: ‘Kunst IS elitair! Vandaar zoveel subsidie voor handje vol bezoek.’ De culturele sector zou zich dit standpunt aan moeten trekken. Een schande is het trouwens niet dat kunst elitair is. Zoals in een land vol minderheden sport, film, popmuziek, religie of De Efteling ook elitair zijn. Met een Museumkaart werden in 2012 19,5 miljoen bezoeken aan een Nederlands museum gebracht. Het geeft mensen veel plezier. Een massale elite, zoals ook de top-50 dagattracties over 2012 leert met 10 musea. Deze mix van musea, attractieparken, dierentuinen, zwembaden en recreatiegebieden biedt elk wat wils. Oud, jong, laagopgeleid, hoogopgeleid, sportief, natuurliefhebber, cultuurliefhebber, energiek, intellectueel, reflectief, noem maar op.

Het Jan Cunen Museum is onderdeel van die infrastructuur. Wie aan de onderkant onderdelen weghaalt moet niet verbaasd zijn als na verloop van tijd het hele bouwwerk instort. Da’s de consequentie van de sluiting van een plaatselijk museum met landelijke uitstraling. Da’s precies de verantwoordelijkheid van het Osse college.

Foto: Paul Klemann, Aquarium of evolution. Tekening, 2000. Credits: Paul Klemann.

9 gedachten over “Jan Cunen Museum moet sluiten. Ondanks breed protest

  1. Dan geeft onze wethouder toch een heel andere invulling aan het begrip ‘zelfstandigheid’:
    “Het duurt nog tot na het zomerreces voordat Stadspodia BV weet of ze de komende twee jaar een ton extra krijgen van de gemeente. Volgens Cultuurwethouder De Haan is dat geld nodig om de vermogenspositie van Stadspodia te versterken. Die is nu negatief en dat heeft weer gevolgen voor het aantrekken van andere geldstromen, zo vreest de wethouder. De raad is nog niet overtuigd en wil meer informatie. die komt in september, zo beloofde de wethouder die het volstrekt normaal vindt om het extra geld beschikbaar te stellen: “Stadspodia is verzelfstandigd, maar niet geprivatiseerd. Wij zijn de aandeelhouder”.” (http://www.sleutelstad.nl/nieuws/archief/2013/06/twee-ton-extra-voor-stadspodia-nog-onzeker)

    Like

  2. Kunst is elitair gemaakt. Kunst naar de mensen brengen gaat niet lukken door middel van subsidies, maar door kunst onder de mensen te brengen.
    En als het publiek het geen kunst vindt, dan zou het heel goed kunnen dat het geen kunst is maar slechts gesubsidieerde bezigheidstherapie.
    Toen ik nog regelmatig in Rotterdam aanwezig was voor mijn werk (was mijn standplaats), had ik een jaarkaart voor het Boymans van Beuningen. Er waren exposities bij die me nou niet bepaald enthousiast maakte; de meeste vaste bezoekers trouwens niet. Is dat dan kunst? Wat mij betreft had de Roteb de boel opgehaald.

    Like

  3. @Toetssteen
    Smaken verschillen. Ik ben niet tot een attractiepark, sportveld, musical, zwembad of recreatiegebied te verleiden. Dierentuin weer wel. En natuurlijk musea. Die keuze vind ik prima. Elk wat wils.

    Onder de vorige directeur Chris Dercon toonde Boijmans tamelijk hermetische presentaties. Kunst voor theoretici met minimaal 5 jaar studie Frans structuralisme achter de kiezen. Nu is het museum toegankelijker en diverser in de programmering. Zoals bleek toen ik in het laatste weekend ‘Handmade’ bezocht en bijna door de grijze golf onder de voet werd gelopen. Schitterend.

    Like

  4. @George Knight
    Ik bezoek musea, concerten en de opera, maar een en ander zou in Nederland toegankelijker moeten zijn. Een en ander is heel goed te integreren in bijvoorbeeld een shoppingmall. Menigeen vindt een concerthall te elitair terwijl als de afstand tot het publiek kleiner zou worden, mensen daar door geprikkeld kunnen worden.
    Dierentuin doe ik het liefst met kleinkinderen en kinderen, en mijn vrouw (voor ik die vergeet). Gezellig dagje uit.
    Vogelpark ehhh, daar vinden kinderen niks aan en daar kan ik me een en ander bij voorstellen.

    Even ter verduidelijking wat ik bedoel kunst naar de mensen te brengen: ik was afgelopen april in Singapore. Shoppingmall en hé een concertzaal. Kaarten kopen, want het programma was aantrekkelijk koffie drinken aan de bar en naar binnen. Vijf kwartier, maar het was heerlijk relaxen, en de zaal zat tamelijk vol. Zeker 90%.
    Na afloop kop koffie, de vrouw een glaasje bellenwater en nog even wat rondneuzen in de mall. Hapje eten en dan terug naar huis.
    Ik weet ook wel dat de winkelketens daar die zaal subsidiëren, maar het komt niet uit de zakken van de belastingbetaler. Men wenst klanten aan te trekken en dat lukt op die manier erg goed.

    Like

  5. @Toetssteen
    Ik bezocht afgelopen donderdag het hoofdkantoor van de Rabobank in Utrecht. Een poshy gebouw. Op de begane grond is een grote tentoonstellingsruimte die in een middelgroot museum niet zou misstaan: de Rabo Kunstzone. De Spaanse kunstenaar Sánchez Castillo heeft er nu een solo over macht en machtssymbolen.

    U begrijpt wellicht al waar ik heen wil. Een kunstenaar krijgt binnen de kaders van een tentoonstelling in een bank de ruimte om de macht kritisch te bevragen. Maar de bank blijft buiten schot. Terwijl de bankensector een hedendaagse macht is die veel kritiek krijgt en weerstand oproept. Een hoofdkantoor van een belangrijke bank symboliseert bij uitstek die macht in haar verschijningsvorm.

    Samen met degene met wie ik de tentoonstelling bezocht kreeg ik het gevoel dat het schuurde. Dat er iets niet klopte. We concludeerden dat de hele tentoonstelling uiteindelijk een vals gebaar was. De macht werd machteloos bekritiseerd omdat de tentoonstelling ingebed was in wat het ter discussie had behoren te stellen. Zo wordt kunst een glijmiddel voor een ander doel. In dit geval het prestige van een bank. Maar het oogde leeg, vals, zinloos, nutteloos en overbodig. Alleen nuttig voor het aantonen van hoe het ontspoorde.

    Wat bedoel ik hiermee? Kunst verdient een ‘neutrale’ plek waarin het ‘op zichzelf’ kan gedijen. Sommige plekken zijn niet neutraal en vallen daarom af. Zoals een winkelcentrum of een bank. Door de keuze van die plek wordt de kunst ingeperkt en dienstbaar gemaakt. Letterlijk geneutraliseerd.

    Zo’n niet-neutrale plek kan, maar dan houdt kunst op om kunst te zijn. Dan praten we niet langer over kunst. Maar bijvoorbeeld over divertissement of marketing. Ok, dat kan, maar noem het beestje dan bij z’n echte naam. En noem het geen kunst in een Kunstzone. Kunst wordt dan een glijmiddel uit ondergeschikte dienstbaarheid aan een andere doelstellling. Kunst die kunst is kan echter geen andere meesters dienen.

    Like

  6. Wij adoreren de elite: we volgen een cursus leiderschap, vergapen ons in glossy’s aan BNN’ers, dragen hun kleren, willen miljonair worden of gaan massaal naar beroemde kunst kijken. Maar met diversiteit kan onze democratie blijkbaar slecht omgaan, uitbijters zijn verdacht, vooral als ze geld kosten. Is Nederland daarom zwak in innovatie? Want verrassende vernieuwingen komen uit onverwachte hoek en kosten veel zoekgeld. Oss wil blijkbaar vooral niet opvallen. Geef mij één reden om Oss te bezoeken …

    Like

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.