Stel dat u en ik orthodoxe protestanten zijn. Afkomstig uit Nederland en verhuisd naar Canada. We lezen in de bijbel, drinken op zijn tijd een kelkje jenever, praten met een Canadees accent, maar kleden ons in de kleding van onze geboortestreek. Donkergekleurde bombazijnen broeken zijn onze Zunftbekleidung. Maar de gasbel van Slochteren trekt. Ons oude land wordt bezet door de VS en Canada. Kerken worden gesloten omdat daar verzet ontstaat. Waarom? De bevrijders zeggen democratie te willen brengen. Nederland wordt een project uit een cursus management. U en ik worden verteerd door gemengde gevoelens. Aan wie of wat behoren we toe?
Als reactie gaan we meer in de bijbel lezen. Als mannen van de Amish laten we onze baard staan. Niet alleen vervreemden we van ons oude land dat veranderd is, en van ons nieuwe land dat anders tegen ons aankijkt. Vooral vervreemden we van onszelf. De bijbel wordt ons surrogaat tehuis. We zijn onszelf kwijt. Uit wanhoop pakken we een machete en hakken in op een militair die we op straat afwachtten. Nutteloos, dat beseffen we, want hij maakt geen beleid. Hoe moeten we anders onze woede en onmacht kwijt? Wie kaatst de bal?
Opgepakt en in afwachting van een proces in de gevangenis horen we dat wat we deden een terroristische daad was. Hoezo terrorisme? We protesteerden tegen de bezetting van ons oude land door het Canadese leger en de onderdrukking van onze Nederlandse broeders. Meer niet. We handelden niet uit religieuze motieven. Als dat terrorisme is, dan is de bezetting van ons oude land ook terrorisme. En voor de duidelijkheid, we hebben geen banden met groeperingen in België of Zuid-Afrika. Dat zijn geruchten. Om onszelf te overtuigen zeggen we dat we met velen zijn. Maar we gaan niet over ons eigen lot. Dat ligt in de handen van de Ander.
Foto: Alfred Stieglitz, The Steerage (Het tussendek), 1907. Zie ook: GKKort
George Knight 
Dat lijkt me een heel realistisch perspectief. Die baard laat ik overigens niet staan om redenen als van de Amish. Ik ben moslim.
LikeLike
@reine
Baardmannen alom.
LikeLike
“[…] Hoe moeten we anders onze woede en onmacht kwijt? […]”
Eh, door te bloggen, zoals jij? Door te demonstreren? Door op wat voor geweldsloze manier dan ook te vechten voor rechtvaardigheid? Of desnoods door afleiding te zoeken in iets leuks? Als het vanzelfsprekend is dat iedereen die ernstig gefrustreerd is anderen op straat aan stukken gaat hakken dan zouden de straten bezaait liggen met vers vlees.
“[…] Als reactie gaan we meer in de bijbel lezen. […]”
Tja, mensen stoppen hun kop graag in het zand. Maar om nou te suggereren dat dat een vanzelfsprekende (re)actie is…
Verder lijkt mij je vergelijking met “[…] protestanten […] Afkomstig uit Nederland […]” niet van toepassing, aangezien, naar ik tot zoverre heb begrepen, tenminste één van de daders van de moord ‘gewoon’ in Engeland geboren is, van Nigeriaans-christelijke afkomst is, en rond zijn 18e zou zijn overgestapt op de Islam. Als die informatie klopt is er dus geen sprake van “protesteren tegen de bezetting van zijn oude land”.
Waarschijnlijker lijkt mij dat de daders gewoon mensen met psychische problemen zijn (wellicht door hun sociale achtergrond daarin niet goed bijgestaan), en dat dat misbruikt is door klootzakken die heel ordinair op macht uit zijn. Daar is God immers voor uitgevonden: een gereedschap voor wolven om macht mee uit te oefenen over schapen.
LikeLike
@Anne
Nee, terughakken helpt niet. Dat ben ik met je eens. Het is overal zichtbaar dat mensen om hun eigen gelijk te halen zich baseren op heilige boeken. Niet voor iedereen is dat vanzelfsprekend, maar voor de mensen die dat doen wel. Met de vergelijking over Nederland, Canada en protestanten wilde ik aangeven hoe ontworteling, emigratie en perspectief van een afstand werken. Zo’n vergelijking dekt niet 1 op 1 de Londense aanslag op de militair af.
Laten we oppassen om bij politieke opposanten te verwijzen naar de psychische achtergrond. Zoiets gebeurt in de Nederlandse pers met de zogenaamde jihadisten die naar Syrie gaan. Ze zouden de weg kwijt zijn. Kan het ook dat ze gewoon een politiek-religieus doel volgen? Over het feit dat religies deze mensen een makkelijke dekmantel, excuus en valkuil bieden zijn we het denk ik wel eens.
LikeLike
George, je zei: “Over het feit dat religies deze mensen een makkelijke dekmantel, excuus en valkuil bieden zijn we het denk ik wel eens.”
Indien je voor “religies” in je uitspraak “islam” invult, klopt het waarschijnlijk. Maar voor bijvoorbeeld de Jaïns (extreme pacifisten), de meeste soorten Boeddhisten, de Confucianisten of de meeste Christenen gaat het niet op denk ik. Er is ook nog zo iets als het karakter van een religie, een aantal kenmerkende handelwijzen waarmee die religie groot is geworden en waarmee men anderen tot lid heeft weten te maken. Voor het Jaïnisme was dat extreem pacifisme, voor de islam was dat oorlogvoeren en mensen tot slaaf maken, waarbij vrouwen in slavernij gedwongen werden de volgende generatie slavenhalers ter wereld te brengen. Door deze voorbeelden te kiezen, laat ik zien dat religies onderling verschillend zijn, iets dat beleidsmakers in het Westen tot nu toe liever niet onder ogen zien.
Deze redenering ontleen ik aan een zekere Sam Harris, iemand uit de groep van ‘Nieuwe Atheïsten’, die veel op Youtube te vinden zijn en waar verder ook nog Daniel Dennet, Richard Dawkins en wijlen Christopher Hitchens toe behoorden.
LikeLike
@Harry
Bedankt voor je aanvulling. Ok, er zijn uitzonderingen. Laten we het dan beperken tot de grote godsdiensten: judaisme, christendom, hindoeisme en islam. Daar zijn zeker ook weer verschillen binnen. Maar ze zijn in potentie middel om mensen te misleiden en tot instrument te maken. Voor doelen die vaak ver afleiden van waar de betreffende religie voor staat.
Sam Harris van de ‘New Atheists’ ligt onder vuur. Hij krijgt het verwijt van progressieve zijde eenzijdig kritisch te zijn over de islam en zijn ogen te sluiten voor misdragingen binnen andere religies. Tevens geeft-ie het atheisme een agressief karakter. Ik kan me vinden in deze kritiek op de ‘New Atheists’. Ik stipte dit eerder aan:
https://georgeknightlang.wordpress.com/2013/04/05/atheisme-samenhang-van-de-blogger-en-anti-islam-vijandschap/
LikeLike
Pingback: Nieuwe stemmen in de Europese islam. Waarom zijn er zo weinig? | George Knight
@George
“[…] de zogenaamde jihadisten die naar Syrie gaan […]” zou van toepassing kunnen zijn indien het volwassenen die een weloverwogen keuze maken zou betreffen. Het lijken echter kwetsbare jongetjes te zijn die door wolven worden misbruikt. Dus nee, de verklaring “[…] gewoon een politiek-religieus doel […]” lijkt me geenszins van toepassing.
Op de daders van de lynchpartij in Engeland is de verklaring “[…] gewoon een politiek-religieus doel […]” ook al niet van toepassing. Alleen al omdat die verklaring enkel en alleen het doel betreft. Het negeert de vraag hoe iemand ertoe komt om, notabene in die omgeving, dergelijk extreem geweld toe te passen.
Als ik het doel even simpel mag definieren als “een eind aan het geweld in Afghanistan” (ik meen dat één van de moordenaars dat in de camera schreeuwde), dan denk ik dat de meeste mensen wel achter dat doel staan. De een gewoon vanuit empathie, de ander om religieuze redenen, weer een ander heel pragmatisch om economische redenen.
Maar het middel, iemand midden op straat afslachten? Wat is er met een mens aan de hand, dat die zover gaat? Zeker met een mens geboren en getogen in een deel van de wereld waar dergelijk geweld vrijwel nooit plaatsvind? (En dan, in dit specifieke geval, ook nog eens iemand die in de verste verte geen Afghaanse afkomst lijkt te hebben?)
Een verklaring zal vooral ook die vraag moeten beantwoorden.
Ik betwijfel of er al ooit werkelijk serieus, onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek is gedaan naar het antwoord op die vraag. De huidige maatschappij laat die verklaringen liever over aan brallende politici, lijkt het.
Wel is er meen ik concensus dat het zeer gebruikelijk is dat ‘2e generaties’, jongeren die opgroeien temidden van twee conflicterende culturen, nogal eens in een identiteitscrisis belanden. (Niet alleen in de huidige multi-culti samenleving. Ik ken dat inzicht bv ook al uit de autobiografie van jazz bassist Charles Mingus.)
De vraag is waarom het zelfs met die groep uiteindelijk meestal toch nog wel relatief goed komt, maar met een enkeling niet. Hoe verklaar je die enkeling?
Het lijkt mij bepaald niet ondenkbaar dat die enkelingen psychische problemen hebben. Het lijkt mij ook bepaald niet ondenkbaar dat zij opgroeien binnen culturen waarin psychische problemen niet herkent worden, of gewoon ronduit taboe zijn, waardoor ze geen hulp ontvangen en hun probleem langzaamaan alsmaar groter wordt. En dan is het bepaald wel denkbaar dat ze vervolgens door wolven gebruikt worden.
Sterker, je kunt het zelfs nog simpeler bekijken. Op het eerste gezicht lijken de daders van deze lynchpartij in Engeland weinig anders dan die van de lynchpartij door Tristan van der Vlis in Alphen a/d Rijn. Het lijkt me dus verstandig open te staan voor de mogelijkheid dat culturele/religieuze achtergronden hoogstens zijdelings relevant zijn. Als aan de daad psychologische stoornissen ten grondslag liggen, dan moet je een dader’s verklaring in datzelfde licht zien. Dan moet je diens verklaring “omdat het geweld in Afghanistan moet stoppen”, of “omdat Allah groot is” of whatever, niet al te serieus nemen.
LikeLike
George,
Bedankt voor je commentaar, de link en de link naar de Guardian die ik daar weer kon vinden. Je hebt gelijk dat Harris zwaar onder vuur ligt van de mainstream politieke denkers maar dat zegt niet zoveel over de waarde van wat Harris zegt. Om dit aan te tonen bouw ik voort op wat je zelf zegt over religies, de Islam inbegrepen:
” Maar ze zijn in potentie middel om mensen te misleiden en tot instrument te maken. Voor doelen die vaak ver afleiden van waar de betreffende religie voor staat.”
Juist in het geval van (onder meer) de islam is het volledig in overeenstemming met hetgeen waar die religie voor staat om mensen te misleiden en tot instrument van de overheersende macht te maken. De mens wordt gezien als instrument in de hand van de godheid zoals een slaaf een instrument is in de hand van hun meester. Het individu heeft op zichzelf geen waarde, alleen voor zover hij de godheid dient. De naam Abdallah betekent ‘slaaf van god’, net als Godschalk, maar Westerlingen noemen hun kinderen vandaag de dag niet langer Godschalk. Abdallah komt nog wel regelmatig voor.
LikeLike
Overigens ben ik verbaasd, George, dat je de algemeen voorkomende methoden van bedrieglijke misleiding in godsdiensten niet schijnt te kennen. Waardoor anders denk je dat al die verhalen over wonderen, teksten ingegeven door goden, verschijningen van heiligen en wonderbaarlijke genezingen tot stand komen? Ik kom uit een ouderwets-katholiek gezin, waar ik het bedrog en het misbruik van dichtbij heb meegemaakt, dat brengt me nu in het voordeel …
LikeLike
@Anne
Nee, het doel heiligt de middelen niet. Maar het is vervreemdend om net te doen alsof de militaire interventies van Britten en Amerikanen in het Midden-Oosten er niks mee te maken hebben. Hoe psychotisch en gestoord de daders ook zijn. Als je probeert afstand te nemen van de moord op de Britse militair en je vervolgens voorstelt hoe al het leed in de wereld zich tot elkaar verhoudt, dan valt toch de beperkte blik van de westerse journalistiek op?
Typisch dat je de autobiografie van Mingus noemt. Minder dan een Underdog, tja dat zegt het al. Maar tegelijk gaat-ie behoorlijk aan de slag met vrouwen. Ze plukkend als zijn bas. Over the top, maar gered door zijn grote talent. Daar komt het eigenlijk vaak op neer. Ook een groot componist.
http://georgeknightkort.wordpress.com/2012/01/15/so-long-eric-luik-1964/
@Harry
Mijn inschatting is dat Sam Harris door de gevestigde Amerikaanse pers juist gesteund wordt, maar het onafhankelijk-progressieve journalisten zijn die hem betichten van stemmingmakerij tegenover de moslims. Mij hoef je niet te overtuigen van de misleidende aard van religie. Dus als je denkt dat ik dat niet doorzie dan zit je ernaast. Zie bijvoorbeeld:
https://georgeknightlang.wordpress.com/2012/12/15/marketing-secularisme-en-de-onzin-van-religiestress-tom-mikkers/
LikeLike
George, je maakt helaas niet de indruk dat je het bijzondere karakter van de Islam zoals dat nog heden uitwerkt, hebt begrepen. De term islam betekent niet voor niets ‘onderwerping’! Het gaat ze om een militaire overwinning op alle andere overtuigingen en religies, het verjagen en doden van de mannen van de andere richtingen en het tot seksuele slavernij brengen van de vrouwen. Dat er zogenaamd “onafhankelijk-progressieve journalisten” zijn die dat niet willen zien, doet niets af aan de dreiging die er van de islam uitgaat.
LikeLike
@Harry
Niet begrepen of niet deel? Ik begrijp best wat je zegt, maar ik deel het niet. Ik zie de islam principieel niet anders dan andere religies. Het is naar mijn idee wel behoorlijk achterop geraakt in ontwikkeling en in de overgang naar de moderniteit. En ik ben somber over het perspectief dat die stap de komende tijd wordt gezet. Niet alleen in landen die economisch, politiek en cultureel stagneren, maar ook in Europa. Vandaar de hoofdtekst. Maar alle religies hebben een bijzonder karakter en laten zich in bepaalde perioden van een slechte kant zien. Da’s in mijn ogen nu aan de orde met de islam. Dat moet de wereld uitzitten.
LikeLike
@George,
Ik moet zeggen dat ik meer en meer twijfel over een verband met “[…] de militaire interventies van Britten en Amerikanen in het Midden-Oosten […]”. Ik heb dat lange tijd gedacht en ‘logisch’ geacht.
Maar als de daders psychologische problemen hebben, wordt het zeer de vraag wat nu werkelijk hun motivatie is. Het lijkt mij in ieder geval gevaarlijk om de verklaring van zo’n dader zonder enig voorbehoud voor feitelijke waarheid aan te nemen.
Voor alle duidelijkheid: ik was destijds, kort voor de aanval op Irak, één van de weinigen die de moeite namen daar op de Dam tegen te protesteren. (Afghanistan was naar mijn mening legitiemer.) Ik ben fel tegen de amerikaanse militaire agressie. Tegen het ‘bombing into democracy’ wat onmiddelijk en voorgoed dient te stoppen.
Maar het lijkt me naïef om ervan uit te gaan dat wanneer dat militaire geweld stopt, incidenten als de lynchpartij in Engeland zullen verdwijnen. Zolang mensen met psychologische problemen geen adequate hulp krijgen zullen sommigen zo af en toe ‘ontploffen’. Er zullen ook altijd wolven zijn die dergelijke mensen proberen te misbruiken. En zij zullen altijd wel ergens hun legitimatie in vinden. Zelfs als er nergens op de wereld nog enig onrecht is te vinden is er altijd nog wel een sprookje te verzinnen, ter legitimatie. Of dat sprookje nu een religie is of iets anders.
De meest reëele aanpak lijkt me dus te zorgen dat de gezondheidszorg optimaal functioneert. De huidige bezuinigingen op met name geestelijke gezondheidszorg zullen precies het tegenovergestelde effect hebben.
Wbt Mingus: ik herinner me met name hoe hij vertelde dat hij als kind van een zwarte en een chinese ouder nergens werd geaccepteerd. Niet door blanken, niet door zwarten en niet door chinezen. Waardoor hij in een ernstige identiteitscrisis raakte. Een gemakkelijk/prettig mens lijkt hij me niet te zijn geweest, maar dat doet niets af aan de waarde van de constatering van het identiteitsprobleem. En ook niets aan het feit dat hij een van de beste bassisten ooit is geweest. (Dolphy daarentegen wordt wat mij betreft zwaar overschat :))
Over het belabberde niveau van de pers in het algemeen zijn we het denk ik wel eens.
LikeLike
@Anne
Maar ik beweer niet dat als alle oorlogen in de wereld stoppen er geen mensen met psychologische problemen meer zijn. Ik wil ook niet voor mijn tekening nemen dat de moord rechtstreeks volgt uit de oorlog in Irak. Of de toestand in Nigeria of Pakistan. Maar ik wil ook niet voor mij rekening nemen dat het er niks mee te maken heeft. Want verknipte mensen zoeken een legitimatie, een verantwoording. En dat vinden ze blijkbaar in zo’n oorlog of wat ze beschouwen als de slechte bejegening van moslims. Dus er is onmiskenbaar een verband. Maar hoe dat precies in elkaar zit lijkt me een kluif voor gedragswetenschappers.
LikeLike
Ik ben het eens met Anne.
Hij zou gemarteld zijn in Kenia, dat zou zijn psychische toestand m.i. beter verklaren.
LikeLike
@Reggie
Ik zie geen tegenstelling tussen het een en het ander.
LikeLike
@George,
Ik ook niet.
LikeLike
@George,
Het probleem met “[…] slechte bejegening van moslims. Dus er is onmiskenbaar een verband […]” is dat iemand met ernstige psychische problemen altijd wel ergens een legitimatie in vindt.
Je kunt het er in dit geval mee eens zijn dat het geweld in Afghanistan moet stoppen, maar een andere psychische gestoorde moordenaar hanteert vervolgens weer een andere legitimatie waar jij het misschien toevallig wel niet mee eens bent. Zo kun je aan de gang blijven; is er altijd wel iemand die het wel en iemand anders die het niet met een legitimatie eens is.
LikeLike
@Anne
Mee eens. Maar interessant is waarom iemand een legitimatie in het ene zoekt en niet in het andere. Hoe dat werkt vraag ik me af. Ik keur geweld zeker niet goed, maar wil het wel begrijpen.
LikeLike
@Knigt
Maal hier dan eens over:
http://www.wikiislam.net/wiki/List_of_Killings_Ordered_or_Supported_by_Muhammad
Als dat de basis is, dan weet ik een ding erg zeker: dit lijkt niet op de basis van het christendom.
Ik vind overigens het katholicisme niet christelijk omdat dat indruist tegen alles was het NT stelt. Letterlijk en verdedigbaar.
Bij islam is na het lezen van Soera 9 iets te herkennen van deze katholieke leer die nauwelijks iets van doen heeft met de bijna boeddhistische leer van Jezus.
Ik kan me overigens erg goed vinden in het commentaar van Anne en Harry Schalkwijk.
LikeLike
@Toetssteen
Het is duidelijk dat we een andere inschatting maken.
LikeLike