Update 20 december: Partijen onder aanvoering van D66 gaan de Zondagswet schrappen. Christelijk geïnspireerde organisaties reageren in een geconditioneerde reflex. Ook om hun achterban vast te houden. Ze zien de afschaffing als een aanval op hun christendom, maar niet als een correctie van juridische ongelijkheid. Tegelijk proberen ze D66 verdacht te maken als partij die religie wil uitbannen. Zo leiden ze de aandacht af.
Maarten Wisse is de voortdurende aanval op religie beu, zo zegt-ie in een opinieartikel in de NRC. De geboren Zeeuw is universitair docent systematische theologie aan de VU en aan de universiteit van Tübingen en lid van de Protestante Gemeente te Vianen. Wisse meent dat religie goed is voor moraal en sociale cohesie. Met voorbeelden probeert Wisse aan te tonen dat religie in de Europese samenleving wordt weggezet als iets wat slecht of nutteloos is en daarom geen plaats dient te hebben in het overheidsbeleid. Hij pleit voor staatsgefaciliteerde religie die hij als gematigde religie ziet. Ik ben het in alle opzichten met hem oneens.
Wisse doorbreekt de scheiding van kerk en staat en omarmt het idee van compenserende neutraliteit zoals dat ooit in Amsterdam door burgemeester Job Cohen werd gepromoot met hulp van stadsdeelvoorzitter Ahmed Marcouch. In 2010 zetten de hoofdstedelijke PvdA en Cohens opvolger Van der Laan het idee bij het grofvuil dat geloofgemeenschappen financieel gesteund moeten worden om de sociale cohesie te bevorderen.
Kenmerk van religie is dat het geloofsgenoten insluit en andersdenkenden uitsluit. Emancipatie en cohesie binnen geloofsgemeenschappen kunnen plaatsvinden, maar gaan de religie nooit te buiten. In een heterogene samenleving is religie per definitie onbruikbaar om verschillen tussen gemeenschappen te overbruggen. Daarnaast neemt de ontkerkelijking jaarlijks toe zodat de kracht van religie als middel tot cohesie afneemt.
Wisse maakt zijn claim niet hard dat in de Europese samenlevingen religie voortdurend wordt aangevallen. Zijn voorbeeld dat progressieve partijen ‘een fanatieke kruistocht tegen de weigerambtenaar‘ bij de sluiting van het homohuwelijk voeren overtuigt niet. Een vrijzinnige partij als D66 pleit al jaren voor een pluriforme samenleving waar religie een gelijkwaardige rol heeft samen met andere levensovertuigingen. Daar is niets fanatieks aan. De term ‘homohuwelijk’ is verwarrend omdat het gaat om de openstelling van het burgerlijk huwelijk voor mensen van hetzelfde geslacht. Daar passen geen religieuze motieven als uitzondering op.
Wat Wisse lijkt te hinderen is dat religies in de Europese samenlevingen niet langer boven de wet staan en het voordeel van de twijfel krijgen. Met zijn pleidooi stapt-ie terug in de tijd. Aan een open competitie tussen de honderden religies en levensovertuigingen is Wisse nog niet toe. Publiciteit over kindermisbruik in de katholieke kerk, de vrouwonvriendelijke SGP die de mensenrechten schendt en de in Europa wonende moslimfundamentalisten die de nationale rechtsstaat niet accepteren, maakt het er voor religies niet beter op.
Op mijn beurt zou ik als vrijdenker kunnen vragen waarom religie in de Nederlandse samenleving de norm moet zijn zoals gelovigen als Wisse menen. Feitelijk geniet religie nog steeds extra juridische bescherming. Zie de Zondagswet. Tekenend is wat Wisse over moraal zegt: ‘U repliceert misschien: ook niet-religieuze mensen vertonen moreel gedrag. Dit aanvaard ik gaarne (..)’. Lees goed wat Wisse zegt: ‘ook niet-religieuze mensen vertonen moreel gedrag’. Als Wisse zou beseffen hoe neerbuigend dit klinkt voor andersdenkenden, dan beseft-ie hopelijk beter dat religie door de samenleving nog steeds tamelijk welwillend wordt bejegend.
Foto: Muurschildering eerste helft 19de eeuw in het Rila klooster, Bulgarije
Tja, weinig aan toe voegen. Misschien dat de tegenstellingentussen en achterliggende ideologien van vershillende religies weinig bijdragen aan een verzoenlijke samenleving.
LikeLike
Religie is de vrijwillige celstraf van het verstand.
LikeLike
De basis van religie is mentale zelfverheffing via spiritualiteit. Daar kan religie een middel voor zijn, maar niet het enige middel. Elke stroming die recht doet aan universele waarden voldoet aan het doel. De Stichters hadden dat doel. Een geestelijke ontwikkeling ten goede veronderstelt als gevolg daarvan goed gedrag. Een vitale gemeenschap, die niet naar binnen gekeerd is, geeft een positieve prikkel als gevolg daarvan in de grotere gemeenschap buiten de eigen Geloofsgemeenschap. Maar als men met een (uiterst kwetsbaar daarvoor) Heilig Boek negatief omgaat heb je het tegenovergestelde resultaat. De missionaire opdracht werd en wordt vanuit aanhangers volkomen verkeerd opgevat (dominant gedrag) binnen monotheïstische religies. Het Jodendom heeft die bekeringsdrift niet. Daar is het Christendom uit voortgekomen. De latere Islam erkent Jezus als profeet, die dus uit de Joodse gemeenschap stamt.
De zelfbenoemde leiders en aanhangers van stromingen maken en breken het imago van een Heilig boek en doel van religies. In een rechtsstaat als het onze komen de uitwassen in het verleden niet meer voor. Een aparte positie voor religie is onjuist en voor het bedoelde oogmerk van religies volkomen overbodig.
Het doel van religies is spiritualiteit, burgerschap en een betere wereld. De laatste 2 hebben politieke stromingen ook. Sociaal Democratie is daar een voorbeeld van, die niets meer moest hebben van knellende invloed van Kerken.
Religie of politieke stroming kunnen, is overduidelijk, misbruikt worden door aanhangers. In beide gevallen zijn allerlei sociologische dynamieken van toepassing, maar met een verschil. Bij religie speelt beloning en straf na de dood. Dat gaat dus veel dieper en geeft meer macht aan geestelike leiders dan bij een politieke stroming als liberalisme en socialisme. We hebben de uitwassen bij de laatste ook gezien. Vanuit het socialisme wordt het neo liberalisme momenteel gezien als kwade genius van de huidige onbehagen, bankencrisis, eurocrisis etc. Hebzucht en weinig oog voor algemeen belang is echter tot dominante cultuur verworden.
Daarnet hoor ik bij Buitenhof praten (aanrader) over Haren en over groepsdynamische processen en dat de oproep van dat meisje los komt te staan op een gegeven moment van wat zich ontwikkelt in groepsverband. Kortom er hoeft maar een aanleiding (wat dan ook) te zijn en je ziet dezelfde effecten, al of niet goed gemanaged door overheid. In dit geval is een oorzaak m.i. een volkomen minachting voor politie. Oorzaak daarvan is een andere discussie.
LikeLike
Het gaat om een algemener en breder probleem van politieke aard:
Er zijn niet minder dan 60 wetten anders voor gelovigen dan voor niet-gelovigen.
Genoemde “Zondagswet” is maar één voorbeeld. Christenen hoeven zelfs minder belasting te betalen.
Ga maar eens kijken op:
http://www.atheistischseculierepartij.nl...
Voor mij is dat een rede, om lid te zijn van de ASP.
Ik wil iedereen in deze rubriek beleefd verzoeken om eens een kijkje te nemen op onze site.
Het gaat om veel meer dan de Zondagswet alleen !
LikeLike
@Frans
De Zondagswet is een voorbeeld. Het gaat inderdaad om meer. Daarom schreef ik: ‘Op mijn beurt zou ik als vrijdenker kunnen vragen waarom religie in de Nederlandse samenleving de norm moet zijn zoals gelovigen als Wisse menen. Feitelijk geniet religie nog steeds extra juridische bescherming’.
LikeLike
Hallo George,
Ben het helemaal met je eens.
Maar vind jij ook niet, dat dat politieke konskwenties heeft, cq BEHOORT te hebben ?
Volgt niet uit het feit dat de christenen 60 privileges in de wet voor henzelf handhaven, dat er politiek werk aan de winkel is ?
( ZIE: http://www.atheistischseculierepartij.nl/index.php/de-wetten ; er is een samenvatting van 1 bladz )
Zou je niet kunnen stellen, dat Vrijdenken NIET vrijblijvend is, in de politieke zin van het woord ?
Of vindt je dat drammerig ?
LikeLike
@Frans
Ja, politieke consequenties. Ik zie het schrappen van wetten die de ongelijkheid prediken als achterstallig onderhoud dat nu eindelijk aangepakt kan worden omdat de christelijke politiek aan macht heeft ingeboet om nog langer veranderingen te kunnen blokkeren. Dat dat in die hoek pijn doet valt te begrijpen. En zelfs dat het vervolgens anders voorgesteld wordt dan het is. Sportief een verlies nemen is iets wat christelijke organisaties kunnen leren.
Wat je over vrijdenken opmerkt kan ik niet helemaal volgen. Evenmin als het christendom aan een individu opgelegd kan worden kan een andere religie of levensovertuiging aan een individu opgelegd worden. Zo lijkt me. Wie zonder beroep op ratio en vol emotie het leven wil inrichten, moet dat kunnen doen.
Als je gezegd zou hebben dat het secularisme niet vrijblijvend is, dan had ik me daar wel in kunnen vinden. Want da’s een pleidooi voor alle religies en levensovertuigingen naast elkaar op basis van gelijkwaardigheid. Met als paradox dat het secularisme uiteindelijk de redding voor het christendom is. Maar christenen ervaren dat op dit moment nog niet zo.
LikeLike