Cultuurrelativisme op terugtocht: Cohen, Al-Haddad en Kashgari

Wat hebben Job Cohen, Haitham al-Haddad en Hamza Kashgari met elkaar te maken? Hun aanwezigheid of aftocht markeert het afscheid van het cultuurrelativisme. Ineens moesten hoofdpersonen die afgelopen week het nieuws haalden het veld ruimen omdat duidelijk werd dat ze niet meer geaccepteerd werden. Cohen en Al-Haddad ogen als relicten uit een vorige fase. Kashgari is een speelbal die ongekende reacties oproept.

Job Cohen heeft de afgelopen jaren z’n eigen demonen bestreden. Een kansloze strijd. Het valt Wouter Bos te verwijten dat-ie Cohen begin 2010 uit de hoge hoed toverde. Los van zijn onmin met de media en gebrekkige debattechniek miste Cohen aansluiting bij zijn tijd. Hij dacht nog in compenserende neutraliteit toen die door de Amsterdamse raad al bij het huisvuil was gezet. Door het krachtige en heldere optreden van Eberhard van der Laan als burgemeester van Amsterdam komt Cohens tijd in Amsterdam hevig overgewaardeerd over.

Met de komst van Haitham al-Haddad naar Nederland diende deze Brits-Pakistaanse shariageleerde zijn zaak niet. Hij profileerde zich als malloot die met vrouwonvriendelijkheid en gebrek aan openheid niets in een pluriform land te zoeken heeft. Meest interessant waren nog de reacties die Al-Haddad bij kamerleden en programmamakers opriep. Ze grepen terug op cultuurrelativisme zonder vertrouwen in de open samenleving.

Probleem van het Nederlandse publieke debat is dat het richting volle vrijheid van de VS laveert, maar daar nog niet is aangeland. Onbegrijpelijk was dat Al-Haddad eenzijdige voorwaarden aan gesprekspartners mocht opleggen. Zoals het niet accepteren van een vrouw aan tafel. Hoe halen gespreksleiders het in hun hoofd om daaraan toe te geven? Wat is er simpeler om Al-Haddad te verstaan te geven dat-ie welkom is, maar geen enkele bijkomende eis kan stellen. Verouderde journalisten kiezen in hun cultuurrelativisme tegen de vrouw.

De Saoedische blogger Hamza Kashgari is een pion in een spel dat nieuwe krachten mobiliseert. De reputatie van moslims en de islam wordt in diskrediet gebracht door het gedrag van beeldbepalende moslimstaten als Saoedi-Arabië en Maleisië die beweren te handelen in de naam of ter verdediging van de islam. Voor het eerst wordt die pretentie ontkend en wereldwijd doorgeprikt. Gewone moslims zijn het slachtoffer. Het recht van Kashgari om een beroep te doen op universele waarden wordt thema en gaat ten koste van islam-apartheid.

Cultuurrelativisme staat al jaren onder druk, maar nu lijkt de terugtocht te versnellen. Overblijfselen worden opgeruimd. Vertraagd rolt Nederland de 21ste eeuw in. Voorwaarde voor een geslaagde overgang is wel dat individuen voldoende beschermd worden door de staat. Daaraan te werken is de uitdaging voor de toekomst.

Foto: Cartoon van Andrew Dyson. Credits: Andrew Dyson.

10 gedachten over “Cultuurrelativisme op terugtocht: Cohen, Al-Haddad en Kashgari

  1. Typisch zo’n stroman-drogreden. Iets aanvallen wat niet gedefinieerd.

    Maar al die aanvallers van cultuurrelativisme hebben nooit een argument gebracht tegen de liberale individuele vrijheid: iedereen is vrij om alles met zichzelf en andere instemmende volwassenen te doen wat hij/zij wil doen, zolang hij/zij de gerechtvaardigde belangen van derden niet schendt.
    Nou als ik een liberale vrijheid heb, dan heb ik de vrijheid af te wijken van wat jij denkt dat de standaard cultuur zou moeten zijn. Ik mag pizza eten als ik dat wil of een boerka dragen als ik dat wil.

    Zie mijn blogs:
    Doodslag voor Waarderelativisme
    http://www.mihai.nl/2010/04/16/doodslag-voor-waarderelativisme/
    Tolerantie kent haar grens
    http://www.mihai.nl/2009/09/17/tolerantie-kent-haar-grens/

    Like

  2. @Mihai
    Natuurlijk mag je pizza eten of een boerka dragen. Ik spreek me daar toch niet tegen uit? Als je me aanvalt moet je dat wel aan de hand van mijn beweringen doen, en er geen eigen projecties bijhalen.

    Ik denk dat we het erover eens zijn dat als door de sjeik een vrouw aan tafel geweigerd wordt en die eis ingewilligd wordt we geen liberale vrijheid hebben. Het relativisme is dat de vrouw wordt buitengesloten en de moslim ingesloten. Ik wil het echter niet omdraaien en de vrouw insluiten en de moslim buitensluiten. Da’s hetzelfde type dictatuur, maar dan alleen omgekeerd. Een beroep op universele waarden waarin zowel vrouw als moslim zich kunnen vinden, en zich beschermd voelen, verbindt het beste van twee werelden. En het vooropzetten van die waarden gaat nu eenmaal niet samen met relativisme dat uitzonderingen bedingt voor aparte culturen.

    Daar komt nog iets anders bij. Door onderwijs en emancipatie hebben achterstandsgroepen hun achterstand weten te verkleinen. In Nederland. Ze zijn goed in staat om voor zichzelf op te komen en hun eigen belangen te verdedigen. Daarbij passen geen uitzonderingssituaties die de groepen weer apart zetten. Ook dat is een pleidooi tegen cultuurrelativisme.

    Elders had ik een korte discussie met Joke. Ik stelde me de vraag of die compenserende neutraliteit toch weer zin zou kunnen hebben als het vrijzinnige moslims dient? Maar is dat dan geen inhoudelijke bemoeienis met religie? Tja, dat was de maatregel in de praktijk toch altijd al. Ik heb eerder geformuleerd dat ik niet principieel tegen compenserende neutraliteit ben, maar wel als het verkeerd uitpakt. Concreet en kortweg, als het de instelling versterkt en de leden gevangen houdt. Zoals in de Amsterdamse tijd van Cohen en Marcouch gebeurde. Maar een ‘nieuwe’ compensatie die binnen de religieuze instelling leden versterkt en emancipeert en de instelling als huls gebruikt zonder doel op zichzelf wijs ik niet op voorhand af.

    Like

  3. @GK: ik geloof dat ik het je eens kan zijn als je Cohen een cultuurrelativist noemt. Hij zal dat gezien zijn Joodse achtergrond ongetwijfeld – misschien wel tegen beter weten in – zijn. Voor veel joodse mensen geldt dat ze in de vele landen waar ze in de loop van de geschiedenis veiligheid en onderdak hebben gezocht uiteindelijk toch altijd door tenminste etnocentrisme – vaak uitmondend in racisme – zijn bedreigd. Zie ook het PVV standpunt op het gebied van slachten. Een wellicht wat flauw voorbeeld, omdat er geen jood rondloopt die zich enige illusies maakt mbt de achterban van Wilders, maar dat is off topic.

    Ik weet niet of ik het begrip ‘cultuurrelativist’ dat je in je blog gebruikt juist interpreteer. Volgens mij hanteer jij in mijn ogen een smalle definitie van dat begrip. Niet voor elke cultuurrelativist geldt dat hij/zij vindt dat alle culturen gelijkwaardig zijn. Sommigen integendeel zelfs. Zij maken bezwaar tegen het begrip ‘gelijkwaardigheid’ omdat dit wetenschappelijk onmogelijk eenduidig te definiëren is. Deze relativisten menen echter wel dat een cultuur alleen te begrijpen is vanuit het eigen – door de eeuwen heen ontwikkelde – waarden en normen patronen. Daar kan ik me volledig in vinden en betekent tegelijkertijd ook dat ik het er absoluut niet mee eens hoef te zijn. Ik kom immers uit een andere cultuurkring en mag er van mijn cultuur mee in discussie treden.

    Ik vond de discussie in de Balie dan ook een vreselijke afgang van vooral {de mee willen en soms niet mogen(vrouwelijke)} Nederlandse discussie deelnemers. Hoe haal je het in je hoofd om te discussiëren met iemand die je op voorhand beledigt omdat hij vindt dat je censuur vooraf pleegt terwijl hij zelf met een boeklading vol censuur aan komt zetten. Ik walg er van! Van de man zelf, maar nog meer van die halzachte warhoofden die – waarschijnlijk met de beste bedoelingen van de wereld – onder die voorwaarden in discussie willen treden, zonder zich op voorhand te realiseren dat er dan van een volwaardige discussie geen spraken kan zijn. De man zelf neem ik eigenlijk niets kwalijk. Hij heeft in mijn ogen waarschijnlijk aperte ideeën, maar dat hebben wellicht de helft van de bloggers alhier ook en toch kan het ‘gezellig’ babbelen zijn.

    Ik geloof trouwens dat ik zelf ook een cultuurrelativist ben. Al was het alleen maar uit angst voor etnocentrisme. Een ‘aandoening’ waar ook ik absoluut bij tijd en wijle last van heb.

    Als etnocentrist kan ik vinden dat iedereen in Nederland zich dient te conformeren aan de Nederlandse waarden, normen en mores. Een nogal onbuigzaam en – in tijd mogelijk zelfs – reactionair denkmodel. Wat mij dan weer verward is het feit dat ik tegelijkertijd vind dat een lappendeken van cultuur het kleurrijkst en verreweg interessants is om in te leven. Ik geniet van al die andere culturen, denkbeelden, kunstuitingen op elk gebied enz. Gelukkig bestaan er wetten die mij op mijn vingers tikken als mijn etnocentrisme doorschiet : -)
    Daarom woon ik zo graag hier en niet daar.

    En voor Job Cohen geldt volgens mij dat hij wellicht wel een cultuurrelativist is, maar niet vindt dat alle culturen gelijkwaardig zijn. Wel wil hij volgens mij de andere cultuur vermoedelijk begrijpen vanuit het begrijpen van het waarden en normen patroon van de ander en via dialoog en discussie nader tot elkaar komen. Een in mijn ogen progressief mensbeeld dat in schril contrast staat met een etnocentristisch mensbeeld.

    Je gooit hem in je blog met twee mensen waarvoor hij naar mijn vaste overtuiging nog minder dan wij respect heeft.

    Like

  4. @Jack
    Ik koppel het cultuurrelativisme van Job Cohen aan zijn politieke overtuiging, niet aan zijn afkomst. Cultuurrelativisme zet ik tegenover de opvatting dat universele waarden in gelijke mate voor iedereen gelden. Ik verbaas me mateloos over uitspraken die zeggen dat bepaalde cultuurgroepen daaraan nog niet toe zouden zijn. Of er zelfs per definitie ongeschikt voor zijn. Dan vraag ik me altijd af wie er voordeel bij heeft om dat te zeggen.

    Concreet heb ik me mede om deze reden afgewend van de linkse partijpolitiek in Nederland. Al vele jaren voor Wilders stoorde het me dat christelijke en linkse politiek zich ongenuanceerd achter de steun aan de islam zette. Let wel, het gaat me om dat ‘ongenuanceerd’ niet om de steun op zich. Gevolg was dat moslimvrouwen, ‘culturele’ of afvallige moslims aan hun lot werden overgelaten en geen actieve maatschappelijke steun kregen.

    Toen vervolgens rechts in dat gat sprong en die steun publicitair wel gaf werd het er niet beter op. De steun aan moslimvrouwen en culturele en afvallige moslims werd immers geen vanzelfsprekendheid, maar politiek wisselgeld. Met alle willekeur en selectiviteit die daarbij hoort. Maar het recht voor de minderheden binnen de minderheden was weg. En het werd de vrijdenker zelfs praktisch onmogelijk dat te zeggen op straffe gekwalificeerd te worden als ‘populist’ of ‘extreem-rechts’. Terwijl de eigen kritiek vanuit een heel ander gedachtengoed werd ingegeven. Op zo’n moment voelt men zich machteloos en veracht men de opportunistische werking van de politiek.

    Met deze bekommernis in het achterhoofd scheef ik bovenstaand stukje. Noem het een bevrijding en een afstand van een minder gelukkige fase in de Nederlandse partijpolitiek. Ik was uitermate blij verrast dat Fouad el Haji in de uitzending van ‘De Halve Maan’ zei dat de vrijzinnige Marokkanen nu in de meerderheid zijn. Of het echt waar is of niet. En m’n geluk kon niet op toen Cohen het veld ruimde. Hij dwong me door zijn onhandig opereren bij de landelijke verkiezingen VVD te stemmen wat ik met tegenzin, bijna walging deed. In de weg van de wegkijkende en relativerende Cohen heb ik nooit iets gezien.
    https://georgeknightlang.wordpress.com/2012/02/19/strijd-om-de-verkeerde-moslim-met-haitham-al-haddad/

    Culturen zijn per definitie verschillend van elkaar. Want anders was er geen noodzaak geweest dat ze zich apart van elkaar ontwikkelden. Dat verschil is waardevol en moeten we waarderen. Ik maak niet de sprong om vervolgens te beweren dat de Westerse cultuur superieur is. Ik acht het niet ondenkbaar, maar daar gaat het niet om. Springende punt is of universele waarden van toepassing zijn op alle leden van culturen. Of worden er binnen culturen uitzonderingen bedongen wegens bijvoorbeeld religieuze redenen om religieus geinspireerden uit te sluiten van universele waarden omdat die religie die al zou bevatten? Maar waarom die omweg als allen onder een noemer kunnen worden gebracht? En hun recht wordt verbeterd? Het antwoord ligt bij degenen die dat recht moeten geven. Dat weigeren is hun eigenbelang. Zo waardeer ik het cultuurrelativisme.

    En Jack, Hamza Kashgari is een slachtoffer van cultuurrelativisme. Geen uitvoerder ervan zoals Haitham al-Haddad. Misschien is daarom de vergelijking tussen de drie wat te ingewikkeld en wordt het te verwarrend. Dan had ik meer ruimte moeten nemen om het uit te leggen. Gretigheid zat me blijkbaar in de weg.

    Like

  5. @Rikus
    Ik heb genoeg vertrouwen in onze Nederlandse normen en waarden en democratie om een malloot als Al-Haddad hoffelijk en beleefd te ontvangen om hem vervolgens hoffelijk en beleefd te zeggen dat-ie het volkomen bij het verkeerde eind heeft en vrouwen discrimineert. En ook als Minister Opstelten had gewild, had het niet gekund. Hij had geen juridische middelen om de salafistische clown de toegang tot ons land te ontzeggen. Daar hielp geen carnaval aan.

    Like

  6. @GK: dank voor je uitgebreide reactie, het verhelderd zeker een hoop. Ik begrijp om te beginnen dat ikzelf van een vooringenomen idee ben uitgegaan dat Job zijn cultuurrelativisme voort komt uit zijn afkomst. Waarschijnlijk is dat ook wel zo, maar je punt dat je het bekijkt van uit zijn politieke overtuiging is mij nu duidelijk.

    Je uitleg over de ontwikkeling van je eigen politieke overtuigingen en de daarbij behorende keuze voor een politiek partij of stemgedrag is voor mij heel herkenbaar. Ik heb min of meer dezelfde route afgelegd. Ik kom uit een socialistisch nest. Mijn ouders danste om de meiboom en waren lid van de AJC. mijn moeder bleef zitten tijdens he volkslied maar stond op bij het zingen van de internationale. Mijn vader stond bij allebei op. Tijdens de gemeenteraadverkiezingen in Amsterdam werd er communistisch gestemd, maar landelijk SDAP en later PvdA.

    Bij mij begonnen de twijfels toe te slaan bij de optimistische verhalen van PvdA prominenten die eind ’60 Oost Europa bezochten en met juichende verhalen terugkwamen waarin de zegeningen van het communisme werden bezongen. Dit terwijl we duidelijk wisten wat voor politieke doeleinden de psychiatrische klinieken in die gebieden diende.
    Uiteindelijk is het tussen mij en de PvdA definitief fout gegaan tijdens de oliecrises in 1973. In die tijd sloeg mijn favoriete politieke voorman Joop den Uil als een blad aan en boom om en toonde zijn opportunisme in al zijn onbeschaamdheid. Ik heb daar een korte briefwisseling met hem over gehad en ben daarna uit de partij gestapt. Een bijkomende reden was dat ik de machinaties van de PvdA in mijn gemeente (Amersfoort) in die tijd ver beneden peil vond. Het is nooit meer goed gekomen tussen de PvdA en mij. Was het Job echter gelukt om de partij weer op koers te zetten dan had ik waarschijnlijk de volgende verkiezingen voor het eerst in 20 jaar weer op de PvdA gestemd. Voorlopig zie ik dit nu niet gebeuren.

    Nu terug naar je blog:
    Eigenlijk kan ik me voor het overgrote deel vinden in je overwegingen en uitleg. Toch blijft er bij wat wringen –en waarschijnlijk is dat vooral bij MIJ – met je benadering van het cultuurrelativisme.
    Ook ik ben van mening dat relativisme per definitie een doodlopende straat is. Met relativisme kan je recht lullen wat krom is en weiger je – in mijn ogen op een laffe manier – een standpunt in te nemen. En we MOETEN natuurlijk een standpunt innemen als onze emancipatie of rechtstaat in het geding is. En bij een grote instroom van een fundamenteel andere cultuur ontkom je niet aan die discussie en mag je niet meegaan in een discussie waarin aspecten van de discussie op voorhand uit worden gesloten omdat het tegen de principes is van de bezoekende instroom.

    Maar dit heeft volgens mij weinig van doen met cultuurrelativisme en al dan niet omarmen van de “Universele Waarden van de Mens”. Ik kan mijn afschuw uitspreken over het stenigen of afhakken van handen van mensen, maar voel me absoluut niet geroepen om naar de landen waar dat gebeurd toe te gaan om het daar te bestrijden. Wel voel ik me geroepen om groeperingen in die landen – of vluchtelingen uit die landen – te helpen in hun strijd tegen een dergelijke praktijk. Maar die strijd is niet mijn, maar hun strijd. Maw, is mis de zending of missiedrang. Vooral omdat ik dergelijke culturen niet kan beginnen te begrijpen en ik op voorhand al kan voorspellen dat van buitenaf ingrijpen tot mislukken gedoemd is.

    Waarschijnlijk tot je “grote schrik” zet ik dan ook vraagtekens bij de noodzaak voor acceptatie van de URvdM door alle culturen. Uiteindelijk is het een westers, op humanistische (Joods Christelijk?)principes gebaseerd document en als zodanig uit een andere cultuurkring dan de Islamitisch, Hindoestaanse, Boeddhistische enz. Ik zou graag zien dat de hele wereld deze principes zou omarmen, maar ben er erg terughoudend over om dat voor de volle 100% te eisen. Dat komt mij namelijk etnocentristisch over. Alsof wij in het westen de waarheid mbt mensenrechten en intermenselijke omgang in pacht hebben. Niets is natuurlijk minder waar.

    Ik heb jaren geleden een alternatief document voor de URvdM gezien die uit Islamitische hoek kwam en dat maakte mij echter inderdaad niet vrolijk. Toch ben ik van mening dat er wel degelijk culturele afwijkingen mogelijk moeten kunnen zijn. Aardig is bijvoorbeeld op dit moment de minuscule discussie (in het licht van de URvdM) rond de identificatie plicht van orthodoxe joden op de shabbath. Ik zie het in ieder geval als een onmogelijkheid om een eenvoudig document op te stellen waarin alle verschillende culturen zich kunnen vinden als het gaat om mensenrechten. We zijn per definitie ras en cultuurbewuste wezens en of we het willen of niet tenminste (verborgen) etnocentristische en vaak mild racistisch.

    Overigens denk ik niet dat Hamza Kashgari een slachtoffer is van cultuurrelativisme, maar in eerste instantie van een onmenselijk sadistisch theocratische rechtssysteem.
    Het gebrek aan wereldwijde ondersteuning van bloggers komt volgens mij voort uit een ingewikkelde combinatie van schaamte, schuld, angst en cognitieve dissonantie die tot wegkijken leidt. Ik zou hard van de daken willen brullen “shame on you” vooral tegen al die bloggers die altijd de mond vol hebben over mensenrechten als het een makkelijk doel is. Daarmee doel ik op rechtstaten en niet op dictatoriaal of theocratische bestuurde staten.

    En tenslotte, sorry dat het zo lang is geworden:
    Ik vind wel dat de westerse cultuur op de meeste – let op, LANG NIET ALLE – facetten superieur is aan andere culturen. Daarom woon ik hier, want ik kan overal wonen waar ik wil. Ik ben één van de happy few: -)) Ter verklaring weet je al dat ik mezelf bij tijd en wijle een etnocentrist vind : -))) op het gebied van wonen waar ik woon ben ik dat met volle overtuiging. : -(((((((((((((((

    Like

  7. @Jack
    Bedankt voor de persoonlijke ontboezemingen. Ik ben benieuwd waar je discussie met Joop den Uyl precies over ging. Achteraf is het een wonder dat Den Uyl zich kon handhaven in een partij die door Nieuw Links was gekaapt. Inderdaad met Ien van den Heuvel als voorzitter die de DDR verdedigde. Ook een strategische blunder omdat ermee de belangrijke SPD tegen de haren werd ingestreken. Maar congressen behoren geen buitenlandse politiek te voeren. Of wapens te kopen zou minister Vredeling toevoegen. Kortom, het biefstuksocialisme verloor het van de wereldverbeteraars. En Den Uyl zat daar tussenin.

    Ik ben inderdaad verbaasd als je universele waarden die overigens mede ten grondslag liggen aan de sociaal-democratie, noem het URvdM, als een louter westerse verworvenheid ziet. Het gevolg van die houding is dat je culturele minderheden onttrekt aan de bescherming die de waarden geven.

    Het is echter onzin omdat het een verschil schept wat nieuw gemaakt wordt. Ofwel, culturen staan niet tegenover elkaar, maar lopen in elkaar over. Herinner je je de discussies in de marge van de promotie van het multiculturalisme dat de Arabische cultuur zo belangrijk was voor het ontstaan van de Europese Renaissance? Bijvoorbeeld in haar bemiddelende rol om de verloren gegane bronnen van de klassieke oudheid op te graven en door te geven? En aan te vullen? Voor wat het waard was door al het wensdenken dat op dat moment paste bij de politisering van de wetenschap.

    Ik kom dan toch weer uit bij wat ik eerder schreef: Of worden er binnen culturen uitzonderingen bedongen wegens bijvoorbeeld religieuze redenen om religieus geinspireerden uit te sluiten van universele waarden omdat die religie die al zou bevatten? Maar waarom die omweg als allen onder een noemer kunnen worden gebracht? En hun recht wordt verbeterd? Het antwoord ligt bij degenen die dat recht moeten geven.

    Kortom, ik begrijp een religieus leider goed als-ie absolute macht nastreeft. Het voetvolk is de massa die zijn macht bestendigt. En dat moet in stand gehouden worden. Invloeden zoals URvdM tasten die macht aan, en daarom zal een religieus leider alles uit de kast halen om die invloed zo klein mogelijk te houden. Dat kan door te stellen dat het westers is, zelfs een verlengstuk van Amerikaanse en Europese politiek, en slechts past bij inwoners van het Westen. En niet-Westerse politieke leiders volgen dezelfde redenering.

    Like

  8. @GK: ik heb mijn correspondentie – die ik nog heb – nagekeken, maar niets uit 1973 kunnen vinden. Ik weet echter dat er een korte briefwisseling is geweest. Wat ik wel heb gevonden was een even korte briefwisseling met Joop in 1984. Dit was nav een krantenartikel in het NRC 30-4-1984, waarin Joop wordt geïnterviewd toen hij op Schiphol terug was gekeerd van een reis rond Syrië, Israël en Egypte. In dat artikel gaat hij in op de verkiezingsstrijd tussen de Arbeiderspartij en Likoed in Israël. Zijn opmerkingen daarover waren bijzonder eenzijdig en ongenuanceerd en – onkarakteristiek – sterk anti-Israël met een zweem van chantage en extreem pro Syrisch en Egyptisch.

    Ik heb hem dezelfde dag een brief geschreven waarin ik om uitleg vroeg en mijn verontwaardiging uitsprak over zijn ongenuanceerdheid en gebrek aan kritiek op bijvoorbeeld Syrië, waar het bloed van de moordpartijen in Hama op 2 feb 1982 nog niet eens van de straat was verdwenen. Een moordpartij met ong. 25 000 doden die de dictator – de vader van de huidige moordenaar in Syrië – ter lering en vermaak van zijn onderdanen rottend op straat liet liggen. Uit niets bleek dat hij daar met een woord over had gerept. Ik vertelde hem ook dat ik indien ik geen antwoord van hem kreeg een ingezonden brief aan et NRC zou sturen. Ik kreeg natuurlijk op korte termijn geen antwoord en een deel van mijn brief aan Joop heeft op de opiniepagina van het NRC 15 mei 1984 gestaan.

    Op 30 oktober 1984 kreeg ik een keurige brief terug van Joop, waarin hij verklaarde dat de er in zijn gesprekken in Syrië en Egypte wel degelijk de democratie en mensenrechten aan de orde zijn geweest en dat zijn uitspraken over Israël bedoeld waren om de zusterpartij in Israël te steunen in haar verkiezingsstrijd. Hij ontkende dat hij druk had willen uitoefenen op de Israëlische bevolking maar dat zijn woorden door de media verkeerd waren weergegeven.

    Tenslotte over dit onderwerp:
    Ik weet nu plotseling niet meer of ik mijn lidmaatschap in 1973 of in 1984 heb opgezegd. Ik weet dat het na een briefwisseling met Joop was geweest en vermoed nu dat het 1984 was.

    Even terug naar je blog:
    Ik heb niet bedoeld – zoals jij schrijft – dat de URvdM een LOUTER westerse verworvenheid is. Dat wil ik ook niet voor mijn rekening nemen en corrigeren als dat zo gelezen wordt.

    Ik onderschrijf je zin waarin je schrijft dat culturen niet tegenover elkaar staan. Sterker, ik geloof heilig in kruisbestuiving. Ik ben opgevoed met een moeder die ’s avonds Esperanto aan de keukentafel aan het leren was. Vanuit die achtergrond voelde ik me altijd – en nog steeds – een wereldburger en een voorstander van multiculturele samenlevingen. Ik heb echter niet voorzien – en onderschat – tot welke problemen dat leidt of kan leiden als een samenleving zelf zich daartegen verzet. Daarmee bedoel ik zowel het verzet uit de ontvangende samenleving als de migrerende samenleving. Mijn vaste overtuiging was dat er na twee of drie generaties voldoende aanpassingen hadden plaatsgevonden om vreedzaam en harmonieus samen te leven. Nu geloof ik dat niet meer.

    Mijn worsteling met de politiek, vreemdelingenhaat en Xenofobie in Nederland en mijn twijfel bij het opleggen van de URvdM aan ALLE volkeren (zo dat ooit mogelijk zou zijn) lijkt mij dus verklaarbaar. Ik mis de zekerheid van de absolute waarden en waarheden waar de meer religieuze mens mee is opgevoed en nogmaals, ik mis ook de zendingsdrang.

    Like

  9. @Jack
    Dank voor je toelichting over Joop den Uyl. Een nostalgische en leerzame duik in de politieke geschiedenis.

    Ik ben evenmin tegen multiculturalisme, integendeel. Maar wel tegen de politieke invulling die er door de Nederlandse politiek tot ongeveer 2002 aan gegeven werd. Wat eindigde in een reductie van begrippen en het weggooien van verworvenheden. De uitleg over het verband tussen ‘identiteit’, ‘nationaliteit’ en ‘multiculturalisme’ heb ik nooit kunnen volgen.

    Ik zie de Nederlandse cultuur binnen onze grenzen als ‘Leitkultur’ en als voorste renner van het peloton. Het gaat in hetzelfde verband samen met paarse, groene, zwartwitte, knalgele en azuurblauwe truitjes. Maar gaat voorop.

    De Nederlandse identiteit die Maxima Zorreguieta dankzij haar speechschrijvers niet kon vinden bestaat uit het vermogen tot absorptie in die unieke samenhang. Het sluit niets uit, maar integreert dat juist. Maxima is daar het sprekende voorbeeld van. Zij verbeeldt in haar leven het omgekeerde van wat ze in haar politieke opstelling zegt. Dat komt haar geloofwaardigheid niet ten goede.

    Like

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.