Politiek verdeelt de macht en is meer dan rede. Het omvat ook emotie. Absurd aan de laatste decennia is dat de politiek tegelijk een terugtrekkende en een annexerende beweging heeft gemaakt. Twee bewegingen die niet het centrum van de beweging, maar de omgeving vervormen.
In een wisseltruc van geven en nemen is politiek uit delen van de samenleving verdwenen. Verzelfstandiging van nutsbedrijven heeft de verantwoordelijkheid van de politiek uitgehold en is ingewisseld voor een accent op veiligheid en directe bemoeienis met het leven van de burger. Dat wordt mogelijk door de techniek.
De rechtsstaat behoort onze discussie te zijn omdat wij samen de wetten zijn. Daarbij past geen inmenging van overheden in de inhoud van een religie. Wel de garantie om grondrechten te garanderen. Dat staat haaks op terughoudend overheidsoptreden waar het de vrijheid van godsdienst betreft en actief optreden als het woord veiligheid of terrorisme klinkt. Maar het verband ertussen wordt afgewezen.
Rechten van leden van minderheden binnen een religie die uit willen treden staan onder druk. Dit kan slechts gewaarborgd worden als de overheid het recht van het individu boven dat van een groep of religie plaatst. De mentaliteit van bestuurders uit partijen die de overheid bedienen is daar nog niet aan toe.
Religie is aanleiding en afleiding tegelijk. Religie is een emancipator die op enig moment tot katalysator van apartheid wordt. Da’s voor overheden het moment om religie volledig ondergeschikt te maken aan de rechtsstaat. In ontwikkelde landen is dat omslagpunt al tientallen jaren bereikt, elders komt het eraan. Overheden zijn terughoudend in die consequentie.
Gelijkheid is geen realiteit, maar een continu streven. Besef van ongelijkheid is voor de praktijk belangrijker dan de schijn van gelijkheid. Groepen zetten zich apart. Dat optimaal benoemen is de uitdaging voor een politiek leider van nu. Hedendaagse politici doen dat onvoldoende.
Religie is als soft drugs. Men moet het vrijlaten om erger te voorkomen en uit de criminaliteit te halen. Zolang religie de bewegingsvrijheid van degenen die het inspireert beperkt, roept het tegenkrachten op die slechts door de overheid in goede banen kan worden geleid.
Zolang de politiek terughoudend blijft en religie niet bevrijdt uit haar ondubbelzinnige acceptatie van de rechtsstaat is de discussie gedoemd. Opwinding over religie op dat omslagpunt van emancipatie en apartheid is daarom gerechtvaardigd. Het taboe behoort aan de orde gesteld te worden.
Foto: James Stewart in Vertigo van Alfred Hitchcock (1958)
George Knight 
religie en politiek kunnen beiden de rechtsstaat bedreigen
partijdiscipline en geloofsdiscipline verschilt niet veel
geloofsinhouden van vrijwel alle politieke en religieuze stromingen kunnen dogma’s worden
het individu is eenmaal aangesloten bij een groep zijn leven (vrijheid) nooit zeker
enz.
LikeLike
Het recht in de juiste context ontleent men aan behoeften zoals Maslow die in kaart heeft gebracht in zijn beroemde piramide en dat in feite een menswaardig bestaan omvat. Het Recht zou dus onze waarden moeten weergeven. Rechters zouden de menselijke waardigheid moeten dienen met behulp van afspraken die de politiek namens het Nederlandse volk maakt en geformaliseerd in onze wetten en maatregelen.
Wetten ( een systeem van geboden, verboden) zijn er dus om ons recht op een menswaardig bestaan binnen onze maatschappij te waarborgen. Zo eenvoudig als het principe is zo weerbarstig is de praktijk.
Zo heb ik ooit de grondwet bestudeerd om tot de ontdekking te komen dat daar niet één recht in is verwoord. O ja de grondwet wordt wel verondersteld de grondrechten van de Nederlanders weer te geven, maar het zijn Normen en geen waarden die daarin zijn opgenomen. En hoe weten we dan of de wetgeving ten dienst staat aan waarden? Niet dus.
Donner is nog verder gegaan en heeft er voor gezorgd dat rechters wetten en maatregelen niet mogen toetsen of deze wel grondwettelijk zijn. In feite heeft de wetgevende macht, onze politiek, de wetten zo ingericht dat er steeds meer macht is komen te liggen bij de overheid. De wetten zijn er op gericht om het volk te monitoren in plaats van te dienen. En Donner wilde nog verder gaan namelijk de Wet Openbaarheid van Bestuur opheffen. Er is al heel weinig over van de democratie als die al ooit heeft bestaan, maar dat zou het sluitstuk zijn geweest.
Ik weet niet wat deze man heeft bezield, maar ’t was Jezus niet!
LikeLike
@artafterallart
Met je observaties ben ik het niet oneens. Toch heb ik liever dat de politiek de macht verdeelt, dan dat religie dat doet. Met een beroep op hogere waarheden wordt het oncontroleerbaar. Waar politiek dogmatisch wordt nadert het religie. Dus misschien is het echte onderscheid wel: pragmatiek tegenover dogmatiek. Waarbij religie per definitie dogmatisch is en politiek soms.
@lidy
Je commentaar roept de interessante vraag op hoe de grondrechten gewaarborgd kunnen worden. Ofwel, kunnen ze gekwantificeerd worden? Ik denk het niet omdat de paradox is dat er voor de uitvoering dan nog meer macht bij de staat komt te liggen.
De benoeming van Piet Hein Donner is in velerlei opzichten geen voorbeeld van goed bestuur. En volgens de regels was er voor de functie toch geen open procedure nodig. Een staalkaart van misverstanden. Zijn benoeming tekent in mijn ogen het failliet van de doorgeschoten partijpolitiek. Feit dat Donner geen volbloed democraat en transparant bestuurder is, maar een regent van de oude stempel en toch benoemd wordt geeft te denken. Het slijpt opnieuw een randje af van de geloofwaardigheid van de huidige politiek klasse. Wanneer raken we de kern en nemen de burgers het initiatief?
LikeLike
@Lidy:
waarden (eerlijkheid, oprechtheid, openheid enz.) zijn per definitie abstract en dus onmogelijk eenduidig te definieren. De (grond)wetten – die je in mijn ogen terecht ‘normen’ noemt – zijn dus ook per definitie bedoeld om deze waarden zoveel mogelijk de waarborgen binnen de(vaak) ‘vage’ definities die een bepaalde cultuur worden gehanteerd. De (grond)wet bevindt zich dan ook op een lager en meer concreet niveau dan de idealistische waarden die mensen nastreven.
Zo is het dus heel goed mogelijk dat het begrip ‘rechtvaardigheid’ helemaal niet te vangen is in wetten omdat het ook niet eenduidig te benoemen is. Rechtvaardigheid voor de ene partij kan heel goed onrechtvaardig voor de andere partij inhouden.
Ook het “Masloviaanse begrip (waarde) ‘zelfverwerkelijking’ zal binnen verschillende culturen volledig verschillende invullingen kunnen hebben. Zelfs zijn basiswaarden van voldoende voeding, veiligheid enz. zullen waarschijnlijk in verschillende culturen verschillend worden opgevat.
Een groot voordeel van wetten is, dat ze veranderd kunnen worden en dus kunnen worden aangepast aan de huidige – of zo je wilt meer moderne – tijd. Dat maakt het dynamischer dan het veel statischer Ideale (listische) (wenselijk maar vermoedelijk onbereikbare) wereldbeeld dat velen hebben.
LikeLike
‘Wanneer raken we de kern en nemen de burgers het initiatief?’
Du moment dat zoiets konkreet gestalte krijgt, zal de huidige politieke klasse met alle legitieme? middelen ingrijpen. Overigens is de kans daarop klein. De indoctrinatie dat de parlementaire constitutionele monarchie de beste garantie biedt voor vrijheid, stabiliteit, welvaart, etc., etc., begint al op de kleuterscholen.
LikeLike
Waarden zijn inderdaad waarden. En elke definitie die je daar op los laat is een normering. Het zijn twee verschillende grootheden die je niet los van elkaar kunt zien. Een waarde is universeel, de afgeleide norm kan inderdaad afhankelijk van de samenleving waar je deel van uitmaakt, verschillen.
Met de huidige wetgeving die zover afstaat van de menselijke waardigheid kan ik me voorstellen dat de mens niet meer in staat is die eenvoudige relatie te zien. De vraag die een samenleving zich dient te stellen is hoe kunnen wij met onze wetgeving de waarden zoals bijvoorbeeld in ‘een veilige leefomgeving’ waar maken. Helaas gebeurt dat niet. Het economisch belang is in de plaats gekomen van de menselijke waardigheid. De menselijke waardigheid is een utopie dat wordt nagestreefd door idealisten. Toch? Dus laten we inderdaad maar realistisch zijn, onze wetgeving dient het economisch belang. En als we gehoorzaam zijn dan mogen we daar de vruchten van plukken. De graaiers plukken en vergaren uiteraard het meest. Nou dat was het voor dit jaar. Ik ga het toch plezierig afsluiten.
LikeLike