Ai Weiwei vindt Peking een nachtmerrie

In een alleen op internet te lezen Engelstalig artikel trekt Ai Weiwei fel van leer. Volgens AFP heeft de Chinese censuur het artikel uit het 5 september-nummer van Newsweek Magazine gescheurd.

Ai Weiwei valt frontaal de arbeidsverhoudingen aan (Every year millions come to Beijing to build its bridges, roads, and houses. Each year they build a Beijing equal to the size of the city in 1949. They are Beijing’s slaves), de zelfverrijking aan de top (Who owns houses? Those who belong to the government, the coal bosses, the heads of big enterprises), de mensenrechten (Officials who wear a suit and tie like you say we are the same and we can do business. But they deny us basic rights), het rechtssysteem  (The worst thing about Beijing is that you can never trust the judicial system) en de desinteresse van het systeem (They see you or they don’t see you, it doesn’t make the slightest difference).

De analyse van Ai Weiwei is somber. Weliswaar ziet-ie onder de bevolking positieve ontwikkelingen, maar de rechteloosheid maakt het leven in Peking in zijn ogen tot een nachtmerrie. Die tendens van rechterlijke willekeur wordt bevestigd door de veroordeling  tot 9 maanden van mensenrechtenactiviste Wang Lihong omdat ze onrust heeft veroorzaakt. Wang wordt door onder meer Ai Weiwei gesteund in haar strijd.

Ai Weiwei is bekender dan andere critici van de Chinese autoriteiten en lijkt hierdoor beschermd te worden. Hij spreekt zich openlijk uit. Zolang hij de partij niet frontaal aanvalt en daarbij namen noemt zal-ie enige bescherming blijven houden aan de top. Fascinerend is om te zien hoe Ai Weiwei behoedzaam de randen van de kritiek opzoekt. Een evenwichtspel dat de toekomst van China mede richting geeft.

Foto: Anthony Perkins als K in The Trial (1962) van Orson Welles; gebaseerd op Kafka’s Das Schloss of het Engelstalige The Castle