Ai Weiwei is meer dan Ai Weiwei

De Chinese politie zegt de Chinese kunstenaar Ai Weiwei van economische delicten te verdenken. Hij zou belastingen ontdoken hebben. Weiwei’s familie weet nog steeds niet waar de autoriteiten hem hebben heengevoerd. De beschuldiging komt nadat Ai Weiwei afgelopen zondag verdween op het vliegveld van Beijing.

De verklaring door de Chinese regering wijst erop dat men hem als een gewone crimineel wil karakteriseren en zelfs de indirecte erkenning als politieke activist niet geeft. Chinese autoriteiten maken zich in het buitenland ongeloofwaardig door deze uitleg uit het leerboekje van het communisme. Voor het binnenland zal het gepikt worden.

Ai’s oudere zuster Gao Ge beschuldigt de Chinese regering van misdadig gedrag: The economic crimes report is absurd, because the way he was taken and then disappeared shows it’s nothing of the sort. This is more like a crime gang’s behaviour than a country with laws.

De affaire-Weiwei zet de relatie tussen China en het Westen op scherp. Het is de punt op de i van een langer bestaand conflict over economische belangen en de wisselkoers van de Chinese munt, en de Chinese expansie in Afrika en Zuid-Amerika. Een doorn in het oog van de VS. De VS kan de affaire-Weiwei aangrijpen om haar machteloosheid om te zetten in een beroep op mensenrechten en democratisering.

De vertrekkende VS-ambassadeur in China Jon Huntsman zegt: [Future U.S. ambassadors] will continue to speak up in defence of social activists, like Liu Xiaobo, Chen Guangcheng and now Ai Weiwei, who challenge the Chinese government. Ai Weiwei is het kristallisatiepunt van veranderende geopolitieke en Chinese sociale verhoudingen. Het is moeilijk voorstelbaar hoe de affaire nog vreedzaam kan eindigen.

Foto: Ai Weiwei in de Turbinehal van de Tate Modern, Londen met een hand vol porseleinen zonnebloempitten , 2010