Robert Gates verovert met verbaal geweld zijn plek in de geschiedenisboeken. De Republikeinse VS-minister van Defensie hield een opmerkelijke toespraak voor militaire kadetten in West Point. Hij waarschuwt voor een landoorlog in Libië, maar benadrukt tegelijk het belang van marine en luchtmacht. Naar verwachting treedt-ie later dit jaar terug.
Gates beweert dat de bureaucratie en slechte vooruitzichten binnen het Amerikaanse leger het grootste probleem zijn. Vele officieren zijn de afgelopen jaren opgestapt.
De opstelling van minister Gates wordt bepaald door de zogenaamde imperial overstretch. Ofwel, het Amerikaanse leger zit aan haar tax en kan een interventie in Noord-Afrika er niet bij hebben. Gates voorganger’ Donald Rumsfeld heeft de zogenaamde 1-4-2-1 doctrine ontwikkeld die zegt dat het Amerikaanse leger wereldwijd tegelijk in 4 vijandelijkheden betrokken moet kunnen zijn, waarvan het er uiteindelijk een beslissend wint.
Naast Pakistan, Afghanistan en Irak is er nog ruimte voor operaties in Libië. Maar een krijgsmacht houdt altijd reserves achter de hand. Militaire spanningen met vooral China en in mindere mate Iran zijn het afgelopen jaar opgelopen en in de eigen achtertuin dreigt Venezuela. De Arabische wereld beweegt. Dus grootschalig ingrijpen op land in Libië is ook zonder de waarschuwing van Robert Gates onwaarschijnlijk in een onbelangrijk land.
In 1961 uitte president Eisenhower in zijn afscheidstoespraak kritiek op het militair-industrieel complex. Gewezen president van de Dominicaanse Republiek en marxist Juan Bosch werkte dat uit en muntte de term Pentagonisme. Simpel gezegd komt dat erop neer dat oorlogen niet worden gevoerd om land te veroveren of koloniën te exploiteren, maar dat dreigingen worden opgewekt om grip te krijgen op een zo groot mogelijk deel van de binnenlandse bestedingen.
Rumsfeld en Gates zijn ministers die dit Pentagonisme tot grote hoogte hebben gevoerd. Door hun toedoen werd de wereldvrede beschadigd, boette de VS in aan kracht en geloofwaardigheid en verloor de glans van supermacht en werd het land opgezadeld met een onbetaalbare staatsschuld die door de oorlogen jaarlijks toeneemt met $120 miljard.
Gevoegd bij de bezuinigingen die president Obama door de Republikeinen worden opgedrongen en waaraan het leger niet ontkomt en de ongewisse situatie in Noord-Afrika en de Perzische Golf lijkt afwachten de remedie. Waarbij niet ondenkbaar is dat kleinschalige humanitaire acties door Amerikanen, Britten, Fransen en andere bondgenoten worden voorbereid. Als aflaat. Maar de dollars zijn op om weg te sluizen.
Foto: Chinese jonk, 1895-1935
George Knight 